Гуфт : худ қобилии биҳамдиллоҳ
Ки занад ҳасан ҳар ки бинии роҳ
Ишқ , шоҳ ва гадо намедонад ;
Марду занро ҷудо наме донад
Чаҳ кунам , каз дарозии чодар ;
Ки ба Тифляш дидам аз модар
Кӯи тиҳии қабо , фитод хушам ;
Ҷузи азин завқ , дил мабод хушам
Дар сар афтод ишқи каҷи каллаон
Ки ба малик диланд Подшаҳон
Кӯтаҳ омад каманди зулфи баланд
Мурғи дилро ба дом хат афганд
Аз хати анбарин ва , рӯй чу моҳ
Чун равад дили зи каф , маро чаҳ гуноҳ ? !
Ошиқӣ , худ бохтёр дил аст
Чун кунам чун ? ки кори кор диласт !
Шукр кун , кохтёри дили дорӣ
Ихтиёрии зи кори дили дорӣ
Чун бФрмони ту буд дили ту
Соҳат роҳатаст манзили ту
Ман асирами бадаради бидрмон
Ки зи дили барад боядам фармон
Даст аз кори бардаи кори дилам
Нест дар дасти ихтиёри дилам
Варна ман низ одамизодам
Бъбси дили бкси нмидодм
Ту ғами ман хурӣ ва ман нахӯрам
Ман ғам худ бигӯӣ чун нахӯрам ? !
Гуфтамаш : алҳзри зи ҳила ӣ ту
Ки бичишам туу қабӣла ӣ ту
Аз занони ҷаҳон , занӣ ноед
Ки зи дидор ӯ дил осоед
Бо заномез , то раҳе аз нанг
Шишаро ҳони нигоҳдор аз санг
Накунигар насиҳати ман ёд
Дайну дунё ббодхўоҳӣ дод !
Писаронро , ба аз занон машумор
Вари шуморӣ , далели гӯи пеши ор ? !
Ваҷҳи руҷҳонаш , аз куҷост бигӯ ? !
Ростии пешаи соз ва , рост бигӯ ? !
Гуфт : охир нарафта аз ёдам
Ки зи ҳавво чҳо кашид одам ? !
Роҳи ҳавво нахуст зад Иблис
Кард бар одам онгаҳе талбис
Ончӣ одам кашиду авлодаш
Кор ҳаввост , коФрини бодаш !
Гуфтам : астағфируллоҳ эй нодон
Дили азин шубҳа ҳо макун шодон
Ҳар киро баҳра ӣӣ з маърифат аст
Донад ӣнҷои ҳазор маслиҳат аст
Офаринандаи хости ойӣна
Ки бибинед ҷамоли дерина
зи оташи ҳасан , гарм созад ишқ ;
Мо бова , ӯ бхўиш бозад ишқ
Дид чун нури ишқ дар дили мо
Сохт ойӣнаи хона аз гули мо
Аввал аз хок , қолабӣ ангехт
Қатра ӣӣ зи абри ҷӯад бар рӯй рехт
Гули одами сиришту ҳавво низ
Зон ду тан хост нутфа ӣ мо низ
Хилқати мо , бнтФаҳи бозгзошт
Нутфаро аз қазо бслб гумошт
Гар нмихўрдии он ду тани гандум
Кӣ шудӣ бастаи нутфа ӣ мардум ? !
Гар накардандӣ он ду омезиш
Нутфа кӣ кардӣ аз камари резиш ? !
Чун биҳишти барин , зи лавс барӣ аст
Барӣ аз лавси шаҳват башарӣ аст
Гандуми одам агар накардӣ нӯш
Ҳарфи ҳавво агар накардӣ гӯш
Номадӣ аз ҷинон , агар ба ҷаҳон
эй басои розҳо ки монад ниҳон
Насли инсон кӣ ошкор шудӣ ? !
Одамӣ кӣ яке ҳазор шудӣ ? !
На ту будӣ , на ман на ин суханон ;
Санамӣ буду бас , на брҳмнон !
Натавон гуфт осӣаст одам
Ғарқи баҳр маосӣаст одам
Агар он гандумаш вазифа набӯд
Ҳеҷ кас аз замин Халифа набӯд
Ҳуҷҷат анбиёст исматашон
Варна шуд чун ман ва ту хилқаташон
Гуфт бар матлабӣ ки дошт далел
Зулми қобилу куштани Њобил
Кони Фзиҳт з шавамӣ зан хост
Кард даъвӣ , шаҳодат аз ман хост
Гуфтам : эй ҳила ӣ ту шайтонӣ
Ба зи донои ту нодонӣ
Ончӣ гуфтӣ , ҳам аз никуӣ ӯст
Ки талаб гор дорад ончӣ накӯаст
Дар ҷаҳон , чун нафис шуд коло
Поя ӣ нарх ӯ буд боло
Гардиш оянд баси тлбгорон
Ҷо шавад танг бар харидорон
Ҳар ду кас , ҳар ду каси ду дидаи пари ашк
Душмани ҷон ҳам шаванд аз рашк
Ду бародар баҳам баранд ҳасад
То ба бегона зон миён чаҳ расад ? !
Фитнаҳо дар миён аён ояд
Пои хӯн низ дар миён ояд
Варна нағзи ин гаронбаҳои матоъ ?
Набӯд дар миёнаи ҳеҷ низо !
Гуфт : ар зани маро буд раҳзан
Ончии диданди Нӯҳу лут аз зан
Кони ду пайғамбари ҷалили алқдр
Чаҳ ҷафои дида зон ду моя ӣ ғдр ? !
Гуфтам : эй сусти рои танги назар
Ҳамаи касро , бики назари мангар
Сиркау бода , ҳар ду зода ӣ ток
Ин яке пок ва он дигар нопок !
Бешу ҷдўор ҳар ду аз як шаҳр
Ин яке заҳр ва он дигар позҳр
Неку бад дар ҷаҳони фаровон , лек ,
Ба бадии шуҳраи бад , ба некии нек !
Зани фиръавни ҳам , зи навъ зан аст
Ки з некӣ бамурд таъна зан аст
Ман нагуфтам ки : ҳар занӣ хуб аст
Ҳар ки номаш занаст , матлӯб аст
Ҳамчуи мардон ки род ва рад доранд
Синфи зан низ нек ва бад доранд
Қисса ӣӣ ёд дорам аз мардӣ
Неку бади дида ӣӣ , ҷаҳони гардӣ
Ки дарин гуфтугӯ марост гувоҳ
Гӯш кун , гӯш ; то биҷӯе роҳ
Буд аз ин пештар ба Найшобӯр
Шоҳӣ , аз адлу ҷаҳони маъмур
Бар сари афсар , бадаст хотам дошт
Адли касрӣу ҷӯад ҳотам дошт
Ҳам расонадии бтоҷдорони тоҷ
Ҳам гирифтӣ зи боҷи гирони боҷ
Писарӣ дошт чордаҳи сола
Чун маи чордаҳи хаташи ҳола
Навҷуоне биноз парварда
Аз мааши офтоб дар парда
Норвани қадӣ , арғавони хдӣ ;
Ки набӯдӣ сафоашро ҳаддӣ
Рӯзу шаб , он зҷоми айши хароб
Буд гарми шикору масти шароб
Чун бнхҷир рӯй оварадӣ
То нишастӣ ба пушти зин , кардӣ
Аз неи тезу оҳани шамшер
Дашти зи оҳӯи тиҳӣу бешаи зи шер
Чун нишастӣ бъиши хона ӣ кӣ
Аз каф соқён гирифтӣ май
Кундӣ аз бода чун шудӣ хандон
Шерро панҷа , пелро дандон
Ҳамдамаши кас на , ғайри ҳамсолон
Ҳама дар хизматаши нкўФолон
Буд рӯзии ниҳодаи каҷи каллаӣ
Чатр бар сар , равони бсиди гуҳӣ
Чтрдорон , заҳри канораи давон
Офтобии бзири сояи равон
Ногуҳ аз даври хирқа пӯшӣ дид
Хирқаи пӯш , тамом ҳушӣ дид
Ки бова мекунад нигоҳ аз давр
намекашад гоҳи гоҳи оҳ аз давр
Дили зи доғаш , чу шамъ бирён аст
Гоҳи хандону гоҳ гирён аст
Гоҳ чун андалеб , гарми хурӯш ;
Гуҳ чу парвона аз фиғони хомӯш
Буд ошуфтаи марди озода
Аз ваии ошуфтатар малики зода
Кин сияҳи рӯз рӯзгор зада
Аз чаҳ нолон буд чу мор зада ? !
Гуфт : гавҳари барраи Фшондндш
Барда дар боргаҳи ншондндш
То худ аз сайдгоҳ боз ояд
Сӯии он анҷуман фароз ояд
Боз омад чу хусрави чолок
Боз дар дасту сайд дар фитрок
Дид чун шоҳзодаро дарвеш
Дар дам аз ҷой хост бе ташвиш
Баррааши тӯҳфа ӣ дуо оварад
Роҳу расми дуо баҷо оварад
Гуфт : шоҳои шаҳони ғломонт
Дастгири замонаи домонат
Тоҷдорон , ки зебашон тоҷ аст
Тахти гирон , ки тахташон оҷ аст
Соя ӣ тоҷи тест бар сарашон
Поя ӣ тахти тест дар барашон
Ҳаргиз аз ту , тиҳӣ мабод сарир
Боди бахтати ҷавону рояти пер
Ҳӯшёрӣ , май аёғи ту бод
Равшанӣ , моя ӣ чароғи ту бо д
Бнҳндти бпои сари таслим
Шаҳу шҳзодгони ҳафт иқлӣм
Хами мубиноад , тозаи шамшодат
Ғами мубиноад , хотири шодат
Дид шҳзодаҳ чун дар ихлосаш
Барад бо худ бхлўти хосаш
Ёфт зу чун нишони огоҳӣ
Дод ҷояши бмснди шоҳӣ
Кор аз қиссау фасонаи гузашт
Суханӣ чанд дар миёнаи гузашт
То малики зода ӣ ҳумоюни фол
Кард аз ҳоли хирқаи пӯши савол
Гуфт : ошуфтагии ҳол ту чист ? !
Сабаби гиряу малол ту чист ? !
Гоҳати ин гиря , гоҳати ин ханда ;
Аз чаҳ роҳаст эй миннати банда ? !
Посухаш дод он шикаста ӣ ишқ
Ки дил кас мабод хаста ӣ ишқ !
Ошиқам , ишқро қарор инаст ;
Ошиқонро қарори кор ин аст
Гоҳ гарӣанд бар умеди висол
Гоҳи хнднд бар хаёли маҳол
Гуфт шҳзодаҳ , кист дилдорат
Ки боинҷо расед азуи карт ? !
Бозгу , аз табиб дард мапуаш ;
Дар наоне дард хеш макуш
Чора ӣӣ то бзорӣ ту кунам
Бзру зӯри ёрӣ ту кунам
Хирқаи пӯш , оҳакӣ бадарад кашид
Ки малики чошнӣ дард чашид
Даст аз ҷайби хирқа берун кард
Сӯратӣ аз бағал бурун оварад
Бмлк зода дод ва ашк фишонд
Ҳамнишинро бурузи хеши нишонд
Дид шҳзодаҳи сӯратӣ чун моҳ
Бихўд аз дил кашид оҳ ва чаҳ оҳ
Рафт аз ҳуш , чун бҳўш омад
Чун не аз нола дар хурӯш омад !
Гуфт : ин моҳи сарв қомат кист ? !
Ҷилваи гоҳаши куҷо ва номаш чист ? !
Гуфт дарвеши к-эии малики зода
Ҷом холӣ мабодат аз бода
Ин маи сарви қад ки рашк парӣ аст
Духтари подшоҳи шаҳр ҳарӣ аст
Гузарам чун бон диёр афтод
Кор дар даст рӯзгор афтод
Баради дили иннигор аз дастам
Кард бихўди мзи наргиси мастам
Чун бтоўўс нест ҳамсари зоғ
На ҳуморо ҳам ошиёнаи калоғ
Шуд бойени пери ақли роҳнмўн
Ки кашами сӯраташ ба парда кунун !
Ошиқ рӯй ин парии нозам
Лек дар пардаи ишқи мибозм
Дӯстоне ки масти донндм
Мейри сӯрати парасти хўонндм
Зон ҷаҳони дидаи марди озода
Чун шунид ин сухани малики зода
Аз май ишқ , ҷуръа ӣӣ нӯшед
Хирқа ӣӣ чун қаландарони пӯшед
На падарро з ҳол кард огоҳ
На касе барад аз касони ҳамроҳ
Шуд пиёдаи равони бшҳр ҳарӣ
Расад онҷои магари бўсли парӣ
Чанд рӯзӣ ки рафт бе тӯша
Хост гирад зи хирмании хӯша
Раҳаш афтод дар диҳӣ ногоҳ
Бадари хона ӣӣ расед аз роҳ
Даст бар ҳалқа зад ғарибона
Коед аз хонаи соҳиби хона
Ногуҳ омад зании буруни зи саро
К-эии гадо , дар зании бснг чаро ? !
Гуфт шҳзодаҳ : мард хона куҷост ? !
Нест булбул дар ошиёна , куҷост ? !
Гуфт зан : рӯ ки марди ман мурда аст
ё сагаш дар хароба ӣӣ хӯрдааст !
ё ба яхчол аз пай ях шуд
ё зҳизми кашон дӯзах шуд
Ғарази имрӯз балки фардо низ
Ноед он гандаи пер , аз ӣнҷои хез
Гуфт ину зи бухл дар бар баст
Рафт ва бар рӯй миҳмон дар баст
з омадан буд шоҳзодаи хаҷал
Аз хуии шарми мондаи пои бгл
Ногуҳ омад зи як тарафи мардӣ
Пушти хам , мӯсафеду рӯи зардӣ
Чашму гӯшу забони фитодаи зи кор
Бъсо дода пойро рафтор
Силки дандонаш , аз куҳансолӣ
Рехта ; дарҷаш аз гуҳари холӣ
Шуд малики зода ва саломаш кард
Дид чун пераш , эҳтиромаш кард
Ҷуст аз ваии суроғи роҳи нахуст
Нобалад буд , роҳ аз ваии ҷуст
Гуфт : ман худ зи роҳи бихбрм
Лек дар ним фарсахии падарам
Чун рӯй , гуядат ки роҳ куҷост
Пас малики зода , узр аз ваии хост
Рафт гомӣ ки то аён шуд раҳ
Диҳӣ аз марғзори ҷинат ба
Соҳати даҳ чу гашти ҷилваи гуҳаш
Бадари хона ӣӣ фитод раҳаш
Даст бар ҳалқаи ошно чун кард
Ҳам зании сари зи хона берун кард
К-эй бародар бигӯӣ карт чист ?
Бар дар хона интизорат чист ? !
Гуфт шҳзодаҳ : соҳиби хона
Ҳаст дар хона , рости гӯ ё на ? !
Посухаш дод зан , ки : шавҳари ман
Рафта аз хона , эй бародари ман
Лек биншин , ки мерасад аз роҳ
Буд шҳзодаҳ дар сухан , ногоҳ
Мардӣ аз раҳ расед чли сола
Гули рӯйиши шукуфта чун лола
Омад аз роҳ ва мизбонӣ кард
Бо малики зода ҳамзабонӣ кард
Гуфт бо ӯ ки ошноӣ ту кист ? !
Бар дар хонаи муддаоӣ ту чист ? !
Гуфт шҳзодаҳ : роҳ рӯ парем
Аз ншобўр , қосид ҳарем
Роҳ гум кардаам зи нодонӣ
Варна корем нест то доне
Ҷусти азуи роҳ ва гуфт гуфта ӣ пер
Марди гуфто ки : узр ман бипазир
Дар ҷавонӣ , бони хуҷастаи диёр
Рафта будам бҳоҷтии як бор
Нест дар хотирам кунун он роҳ
Худ азин роҳ нестам огоҳ
Лек , Фрснгкии азинҷои давр
Ҳаст ҷое хушу диҳии маъмур
Падари ман , ки умраши афзӯни бод
Душманашро дил аз фалаки хӯни бод
Сарви солори он хуҷаста даҳ аст
Рӯзаш аз рӯз дар замона ба аст
Нест аз даврии раҳаши ташвиш
Рафта ҳар роҳро зи сад раҳ беш
Гар рӯй сӯй ӯ зи огоҳӣ
Хизр раҳ ӯст ҳар куҷои хоҳӣ
Рафт чун шоҳзодаи гомӣ чанд
Худ баҳр гом ёфт комӣ чанд
Соҳатӣ ёфт , чун саводи биҳишт
Тарафи ҷӯ , пои гулбуну лаби кишт
Шуд савод диҳӣ бидида ӣ аён
Сабза аз ҳар канора , даҳ Бамён
Хона ӣӣ дид рафта об зада
Тоқи он роҳ офтоб зада
Дар он ҳамчуи чашми ошиқи боз
Коед аз роҳи ёри ёри навоз
Гурусна , ташна , Подшаҳи зода ;
Дар канории бҳирти устода
Ногуҳ омад буруни зи хонаи занӣ
Бамау офтоби таънаи занӣ
Зулф , мишкӣни каманди гавҳари каш
Баста бар рӯи ъсобаҳ ӣ зркш
Гуфташ : эй миҳмони фаррухи фол
Марҳабои марҳабо , тъоли тъол
Хона ӣ тест , нест хона ӣ ғайр
Хайри мақдами биё , қидмати бихир
Бар раҳаш , аз ду зулф машк ифшоанд
Миҳмонро бсдри сафаи нишонд
Узри азуи хост , бо ҳазор забон
Лек давр аз тариқ бе адабон
Кард аз гуфтугӯии нармаши гарм
Лек берун нашуд зи парда ӣ шарм
Нони гарм , оби сард пеш оварад ;
зи ончии шҳзодаҳи хост , беш оварад
Дасту поиш , боб гарм бишуст
Бистар афгандаш аз карам ки нахуст
Бар сарири ҳарир по сояд
Шояд аз ранҷ роҳ осоед
Гуфт шҳзодаҳаш ки : рост бигӯ
Соҳиби хона дар куҷост бигӯ ? !
Гуфт : инак расед ҳар ҷо буд
Хотирати шоди боду дили хушнӯд
Ногуҳ омад ҷавони зебоӣ
Карда дар бар қабои дебое
Чеҳраи гулранги ҳамчуи лола ӣ боғ
Қад чу шамшоду мӯӣ чун пари зоғ
Сӯй шҳзодаҳ омад аз раҳи рост
Маъзиратҳо ки хост бояд , хост
Гуфташ : аҳлоу сҳло эй зи карам
Карда бар ман харобаи боғи Ирам
Чун ҳумои соя бар сар афгандӣ
Хорро гул ббстр афгандӣ
Банда ӣ хешро шудӣ дмсоз
Ман туро банда ва ту бандаи навоз
Хидматии гӯй то баҷои орм
Ҷон чу хоҳӣ , нагуфта бисипорам
Кистӣ эй ниҳоли боғи дилам ? !
Каз ту равшан буд чароғи дилам
Аз кадомин диёри омадае ? !
Аз чаҳ гулбуни бабори омадае ? !
Гарчи бо банда роз натавон гуфт
Бози гӯи ончӣ боз натавон гуфт !
Гуфт : меҳмонем расидаи зи роҳ
Бтў оварда аз замонаи паноҳ
Дид меҳмон , чу мизбонро дӯст
Сар худ гуфт сари басар бо дӯст
Мизбонаш намӯд роҳи Ҳирот
Хизр гуфташ куҷост оби ҳаёт !
Раҳнамоеи кӯй ёраш кард
Додмии чора ӣ хумораш кард
Чун малик зода ёфт роҳ аз вай
Шуд пас аз шукр , узри хоҳ аз вай
Баъд аз он гуфташ : эй ту раҳбари ман
Соя ӣ миннати ту бар сари ман
Хуши зи кори ту монда дар аҷабам
Гар бипурсам магӯӣ бе адабам
Мушкилӣ дорам , ар ту , мушкили ман
Ҳал кунӣ ,вораад зи ғами дили ман
Аз чаҳ роҳаст эй гузидаи ҷавон
Оби ҷӯии ҷавонии ту равон ? !
Ҳаст чун рӯй душманат , мӯят ;
Нест мӯии сифед дар рӯят
Писарат , чин биравяш афтода
Ҳам сифедии бмўиши афтода
Гуфт : ореи падари ҷавон аҷаб аст
Каши зи перии писари Асо талабаст !
Лек дорад басии ҳаёи зани ман
Созгорасту порсои зани ман
Хуй ӯ дорадам ҳамеша ҷавон
Ҳамчуи сарву самани зи оби равон
Писари ман , ки пертар з ман аст
Дилаши озурда аз сулӯк зан аст
Писар ӯ , ки пертар зи падар ;
Гашта , хӯни зан вайаст ҳадар !
Зан , чу дар хона нест кадбону
Мард , сар бар надорад аз зону
Хона ӣ ҳар серо чу дидстӣ
Сухан ҳар се зани шнидстӣ
Аҷабаст инки худ наёфта Эй
Зиракӣ , бӯрё набофтае !
Шуд чу он неки марди озода
Аз карами Хизри роҳи шҳзодаҳ
Ба ҳарӣ рафту ҳамАннани парӣ
Ба ншобўр шуд равони з ҳарӣ
Ғарази ин қиссаи баҳр он гуфтам
Аз барои ту ин гуҳари сифтам
Ки зани неку бад буд бисёр
Гӯш кун панди ман , баҳона меар
Рӯ , зани нек дар никоҳи оўнр
Кончаҳ ман гуфтам оядат бовар
Навъи занро , магӯ баданд тамом
Модари хешро макун бадном
Гуфт султони ошиқони Маҳмӯд
Каз азал буд толеъаши масъӯд
Рӯзу шаб буд дар ҳарими висол
Бо парии пайкарони ҳури мисол
Ъушрат андӯз , чун зи сарви тзрў ;
Маҳфили афрӯз , чун тзрў аз сарв !
Остонаш , зи духтарони гулшан ;
Осмонаш , зи ахтарони равшан !
Ҳама будандаш аз вФокишон
Лек султони ғазнавии зишон
Моили ҳеҷ длнўоз набӯд
Длнўозиши ҷуз Аёз набӯд
Будаш аз дасти ёри рӯҳонӣ
Роҳати рӯҳи роҳи райҳонӣ
Аз мулӯк омад , ин тариқи сулӯк
Натавон тофт сари зи дайни мулӯк
Гуфтам : эй ёдгор мемандӣ
эй назари баста аз хирадмандӣ
Бози шаҳномаи хуоне аз Маҳмӯд
Рӯҳи Фирдавсӣ аз ту нохушнӯд
Ҳамаи шаҳнома дидаем охир
Гар надида шунидаем охир
Аз замони Каюмарс то ҳол
Ки буд моҷарои бад-ӣни минвол
Аз хдиўону хусравону шаҳон
Ки басар бардаанд айши ҷаҳон
Набӯд каси бойени сифати мазкӯр
Дар бадӣ дар ҷаҳон шудӣ машҳур
Хсрўни замин , шаҳони змн
Ки набуданди огаҳ аз ту ва ман
Ҳамаи васли занон талаб карданд
Бо занони ъшртӣ аҷаб карданд
Хонда бошӣ , чаҳ карда аз шнгӣ
Бо Сикандари канизаки чангӣ
Ин сухани рости шоҳиди дерин
Ъшқбозии хусраву ширин
Ъшқбозии марду зан на ҳамин
Буд андари миёни аҳли замин
Дар фалак низ ҳасани зан шуҳра аст
Муштарӣ низ моил Зуҳра аст
Шуда ин қиссаҳо фаромӯшат ? !
Нақли Маҳмӯди монда дар гӯшт ? !
эй сарати хезатар зи хираи сарон
Шоҳи Маҳмӯд низ чун дгарон
Доманашгар буд зи шаҳвати пок
зи ончӣ ман гуфтамат надорад бок
Вари бадаради ту мубтало бошад
Чун ту , дар қайди ин бало бошад
Сухра ӣ марду зан буд чун ту
Мавриди баҳси ман , буд чун ту
Ъшқбозӣ надорад ин айёр
Бгдоиӣу подшоҳии кор
Гуфт : ин қитъаи зи Авҳадӣ панд аст
Кодмиро никоҳи зан банд аст
Писарӣ бо падар бзорӣ гуфт :
Ки марои ёри шӯи бҳмсру ҷуфт ;
Гуфт : бобо , зино куну зан на !
Панди гир аз хилоиқ , аз ман на !
Бзно гар бигирадат асасӣ
Бҳлд , кӯ гирифт чун ту басӣ
Зан бихоҳӣ , туро раҳо накунад !
Вар ту бигзоряш , чҳо накунад !
Он раҳо кун ки об ва ҳема намонад
Риши бобои нигар ки нима намонад !
Гуфтам : эй шоири ҳакими надим ;
Шайх наҷиддият ошнои қадим
Авҳадӣ , шоҳи малики фақр ва фаност ;
Дар хури сад ҳазор мадҳ ва саност
Писари хешро , насиҳат кард
Аз карами манъаш аз Фзиҳт кард
Гуфт ин қитъа низ агар бо пӯр
Буд қатъи алойиқаши манзур
Тарки зан , тарк шаҳватаст вғрз
Шаҳвати оради ҳзоргўнаҳи мараз
Хост озод созадаш аз банд
Банди мардон буд зану фарзанд
Онкии манъ писар кунад зи никоҳ
Кони бФтўоӣ шаръ гашта мубоҳ
Манъ ӯ аз ливота гар накунад
Ба ки даъвии дайн дигар накунад
Халафи хешро чу хости ҳузур
Ки мабодаш расад бзҳди қусӯр
Кӣ шавад пешвои уммати лут
Торак нон хӯрд чигуна балут
Гуфт : эзади бмсҳФи арабӣ
Васф валадон кунад бқўли набӣ
Ишқи валадон , тариқи оқили дон ;
Ки хуш ояд биҳишт аз валадон
Гуфтамаш : эй муфассири огоҳ !
эй ҳамаи пайравони ту гумроҳ !
Ҳуру ғулмони бӯстони биҳишт
Ҳама покизаанду поки сиришт
Нестанд он гуруҳи осӯда
Чун ман ва чун ту домани олӯда
Заҳр олоишанд , поки ҳама
Поки зи олӯдагии хоки ҳама
Корҳое ки дар назари дорӣ
Нест онҷо агар хабари дорӣ
Гар надории хабар , хабари даҳумат ;
Хабар аз кори хайру шари даҳумат
Дигар ар ҳасани бошиддати манзур
На зи ғулмон камаст ҷилва ӣ ҳур !
Ҷилва ӣ ҳасанат , ар ғараз бошад
Майли ҳурат на ин мараз бошад
Гуфт : як навъ нест бо мо зан
Мард бо марди ёру зан бо зан !
Гуфтам : ин баҳс нест , сафсата аст
Ғаразати зини ҳадис мағлата аст
Синфи зан , синфи марди як навъ аст
Суҳбати он ду синф болтўъ аст
Ҷуфт хоҳад ҳамаи сифеду сиёҳ
Вҳдаҳи лои илоҳи алои аллоҳ
Нару модаи зи ҷинс ҳар ҳайвон
КоФридши анояти яздон
Баҳами омезишӣ аҷаб доранд
Аз худои васли ҳам талаб доранд
Ин ҳам аз ҳикмат худовандӣ аст
Гули ҳикмати басаш барӯмандӣ аст
Гарна ин шавқ будӣ аз ду тараф
Нутфа зойеъ шудӣу насли талаф
Каси нару модаро ҷудо накунад
Ту макун , вар кунӣ худо накунад
Гуфт : чун ноқисаст ақли занон
Оқилон нашунаванд нақли занон
Мард , саргарми суҳбат мард аст
зи ихтилоти занон , дилаш сард аст
Гуфтамаш : оре , эй рафиқи оре ;
Ҳар касе рост дар ҷаҳони корӣ
Парӣ аз одамии рамида хуш аст
Одамӣ зод орамида хуш аст
Суҳбатии кон бадонаш афзоед
Хосса ӣ марди дон , з зан ноед
Шаҳвати ангези суҳбат ар хоҳӣ
Хоси зани дон , вагарнаи гумроҳӣ
Нигаҳи зан чу бинӣу ханда
Гар ҳамаи мурда ӣӣ , шӯии зинда !
Гуфт : бо навъи мард , аз онам дӯст
Ки чу мағзасту навъи зан чун пӯст
Навъи занро , сиришт аз ҷаҳл аст
Кори ҷаҳл занон магӯ саҳл аст
Гуфтам : эй нури дида ӣ хнос
Вази ту хносро бадали васвос
Бхдои мибрми паноҳ аз ту
Ки шуд ойӣнаам сиёҳ аз ту
Нест афсона ӣ ту бе ғаразӣ
Маразии дории въҷби маразӣ !
Зан нагуфтам ки ғайри бӯсу канор
Бадгар корҳо надорад кор
Зан ки шуд шамъи хилвати хӯбӣ
Огаҳаст аз румузи маҳбӯбӣ
Ҳукм дорад зи моҳ то моҳӣ
Гӯ мабодаш зи ҳикмати огоҳӣ
Дар ашорот ҳаст чун бино
Гӯи мадони номи бӯи алии сино
Дарди сад дил даво кунад бадви бӯс
Гӯ махон нусхаҳои ҷолинус
Чун буд навгули риёзи ҷамол
Гӯ риёзӣ набошадаш бкмол
Гараш огоҳӣ аз табиат нест
Хориҷ аз шореъ шариъат нест
Онкии Монии надида монандаш
Мондаи ҳайрони зи нақши дилбандаш !
Гӯ ба парда мабош чеҳра нигор
Накушуд то ба бути парастии кор !
Онкӣ чун сарв шуд қадаши мавзун
Сарвро дили азу чу фохтаи хӯн !
Гӯ : нагӯяд чу ман зи нодонӣ
Шеър ва охир кашад пушаймонӣ
Гуфт : зан нест ҷузи рафиқи фаррош
Натавон гуфтани ин суханҳо фош
На сқнқўр хӯрдаам ки мудом
Кунам аз баҳри ҷуфти умри ҳаром
Баҳри як шаб , на баҳри як соъат
Рӯзҳо ҷуфтро кунам тоъат
Аз занонам , биҷуз зиён набӯд ;
Дар дилами завқ мокиён набӯд
Мнкаҳи ранҷ Фрисмўсм нест
Тезии шаҳват хурӯсам нест
Суҳбати мард , моя ӣ ҳунар аст
Нахли дониш , зи мард борвар аст
Мард , аз мард кард касби камол
Пеши мардон , камол ба зи ҷамол
Гуфтам : эй равшан аз ту шамъи дурӯғ
Дар чароғат , касе надидаи фурӯғ
Агар ин роҳи рост май пўиӣ
Агар ин ҳарф рост мегӯйӣ
Чун зи донишварони чли сола
Мерай чун зи шери гӯсола ? !
Вази се даҳ солаи орифони тамом
Мигризӣ чу аз уқоби ҳаммом !
Ту ки қатъи назари з зан кардӣ
Мурдаро шамъ анҷуман кардӣ
Нест ҷузи амрдт , зи марди мурод
Парда ӣ ҳеҷ кас , чунин мдрод !
Гуфт : маъшӯқ бениқоб хушаст ,
Меҳри тобон , на дар саҳоб хушаст !
наменабинӣ ки талъати писарон
Бениқобаст ва нест айб дар он
Вар буд айбашони зи рухи пайдо
Нашавад каси зи ишқашони шайдо
На занон , каз фиреб ме кӯшанд
Парда ӣӣ то бъиб худ пӯшанд
Мардӣ , аз раҳи Марви бҳилаҳ ӣ зан
Ҳила варзанд баси қабӣла ӣ зан
Бо касе боядат муомила кард
Ки набояд туро муҷодала кард
На ки гандум намӯда , ҷӯ диҳадат
Хирмани коҳро гарав диҳадат
Баст бар ман раҳ аз лаълу лӣат
Аз ҳилолии гувоҳи хости ин байт
« кас чаҳ донад ки дар пас чодар
Талъат духтараст ё модар » ? !
Гуфтам : эй пери мактаби талбис
эй туро гуфта абдаи Иблис !
Бо тзрўи риёзи рӯҳонӣ
Нарасад зоғро навои хуоне
Гӯш кун , эй ҳам ошиёна ӣ ман
Чу навои хезад аз тарона ӣ ман
Онкӣ дар парда нест рухсораш
наменишоед наҳуфт зи ағёраш
Ҳамаи кас , гули зи боғ ӯ чӣанд
Сӯй ӯ рафта рӯй ӯ бинад
Ва онкии пардаи брхи кшидстш
Чашми номаҳрамони ндидстш
Нест пероҳани ҳаёи чокаш
Нест олӯдаи домани покаш
Беҳиҷобаст агар рух чу мааш
Кас надорад зи чашми бади нигаҳаш
Агар ояд буруни зи стар ифоф
Нек ва бад мекунанд майли зифоф
Дигарон ҳам , биҷузи ту дил доранд ;
Вази нами ашк , по бгл доранд
Бтў танҳо куҷо гузорандаш ? !
Рафтаи рафтаи бдоми орандаш !
Мезанӣ лофи ишқ , рашкати кӯ ? !
Блби оҳ ва бидида ашкати кӯ ? !
Чеҳра ӣ дӯст , бениқоб мабод
Ҳеҷ маъшӯқ , беҳиҷоб мабод
Чеҳра ӣ офтоби ъолмтоб
Гар ниқобӣ набошадаш зи саҳоб
Дидаро , диданаш кунад бе нур
Чаҳ зи наздики бенгарӣ , чаҳ зи давр
Моҳрогар бкФи ниқоб буд
Дидаро ба зи офтоб буд
наменабинӣ ки гул ки бепарда аст
Сар ба бепардагӣ бароварда аст
То ббоғаст соҳиби сомон
Занадаш хори чанг бар домон
Доманаш , ҳар нафаси бадаст хасӣ аст
Ҳар хасиро бўсл ӯ ҳавасӣ аст
Чун кунад ҷилва бар сари бозор
зи аҳл бозор мекашад озор
Ҳар ки ӯ барги айш соз кунад
Даст бар доманаш дароз кунад
Дона ӣ дар каз абри Нитсаон зод
Пои бхлўтсрои баҳри ниҳод
То бдрёи наҳуфта дар садаф аст
Садафашро бмҳру ма шараф аст
Обрӯяш , баҷост пайваста
Дар бномҳрмони фурӯи баста
Чун бдрёи براردаши ғаввос
Аз садаф ҷо кунад бмхзни хос
Ҳар тнки моя , нест дастрасаш
Ки харидор гардад аз ҳавасаш
Гоҳ бар тоҷ шаҳриёрон аст
Гоҳ дар гӯш глъзоронаст !
Гуфт : зани дастёр Иблис аст
Шева ӣ зани тамом талбис аст
Балки Иблиси ҳам , гурезади азу
эй басои фитнаҳо ки хезади азу !
Гуфтам : ӣнҳами зи порсое ӯ
Ки Ромади дев аз ошноӣ ӯ
Каси зи зан , ғайри деви нгризд
Кас бизан ғайр дев наситезад
Дев агар нестӣ , з зан магрез
Дев агар нестӣ , бизан мстиз !
Гуфт : гӯшии зи зан вафо нишнид
Зани вафодор , ҳеҷ дида надид !
Гуфтам : аз умр биўФотр нест
Кист каши чашми азин ҷафотар нест ? !
Лек нашунидаам ҷавон ё пер
Ки бигӯед зи умри гаштами сайр
Ту чаҳ нолии зи биўФоиии зан
Гашта ӣӣ сайри зи ошнои зан
Гуфт : зани ҳечкас бмни надиҳад
Чаканами каси бмн чу зани надиҳад ? !
Гуфтам : ин узрҳо , муваҷҷаҳ нест
ӣнқадари ҳам ҳарифат аблаҳ нест
Духтар ҳар ки хоҳӣ аз киу ма
Падараши нФгнди бакори гиреҳ
Ту харидор ва , ӯ фурӯшанда
Нест муҳтоҷи саъии кӯшнда
ё зи раҳмат ба ташна об диҳад
ё бтрзии хушат ҷавоб диҳад
Бо ду се кас , чу ин сухани гӯйӣ
Биқини ком аз яке ҷӯӣ
Кас дар он карт ар нагардад ёр
Накунад манъи ҳам туро зон кор
Дӯстии худ агар аён набӯд
Душмании ҳам дар он миён набӯд
Писарии кӯ буд занахи сода
Будаш қад чу сарви озода
Бад биравяш агар нигоҳ кунӣ
Гар ғаюраст , ҷон табоҳ кунӣ
Вари з биъзтӣ шавад ромат
Фитад аз ҳирси дона дар домат
Падараши ҷайби раҳм чок кунад
Бикии ханҷарат ҳалок кунад
Ҳар ки ин башнавад зи душману дӯст
Ҳама гӯйанд : ҳақ бҷонб ӯст !
Ҳам ҷигари хоряти з таън кунанд
Ҳам дили озоряти з лаън кунанд
Писари вдхтрӣ агар дорӣ
зи ончӣ ман гуфтамат хабари дорӣ !
Гуфт : зан медиҳанд , лек бимол
Кас нагирад биҷои моли камол
Вар бигирам зан эй рафиқи бқрз
Нафақа , ксўаҳ , гардад он дами фарз
Дар диёри шумо касе садақа
Надиҳад то бизан даҳуми нафақа
Гуфтам : аз қарз аҳтзозт чист ? !
Дасти кӯтаҳ , забон дарозат чист ? !
Пеши азин қарзи айб буд ва кунун
Хирадам шуд бқрзи роҳнмўн
Нест дар аҳди мо касе имрӯз
Котш қарз набӯдаш ҷонсӯз
Магари осӯдагони сим овар
Вар бигӯянд на?идм бовар
Қарз кун , зи онкӣ бар худост раво
Қарз аз ту , адои он зи худо
Дигар он кӯдаки занахи сода
Муфт ҳаргиз нагардадат годаҳ
Аз кафат то бурун наёрад сим
Кони симат , куҷо кунад таслим
Ончии кори писар аз он шуд рост
Зан аз он бештар нахоҳад хост
Писарӣ , нокасе агар ёбӣ
Ки бики ҳубаи панҷааш тобӣ
Духтарӣ низ митўонии ҷуст
Ки камонаш з фоқа бошад суст
Агар он қадари зар ки ҳар рӯза
Бояд ореи бкФи бдриўзаҳ
Писаронро диҳии ниҳони бмрўр
Аз ту аҷз ва аз он гуруҳи ғурур
Муддатигар диҳии бикборш
Ҳама ӣ умр то кунӣ ёраш
Зоминаши ман , ки банда ӣ ту шавад
Банда ӣ срФгндаҳ ту шавад
Гуфт : чун зан кунам зи насяу нақд
АФгннди ахтарами бъқдаҳ ӣ ақд
Ҳиҷла ӣ худ даҳуми бъориаҳи зеб
Ки азизаст миҳмони ғариб
Зини ғамам , дили мудом хӯн бошад
Ки ҷамоли арӯс , чун бошад ? !
Хезад аз ҷон , дамии ҳазор ғарив
Коед аз дар даруни парӣ ё дев ? !
То чаҳ бошад насиби ман зи қазо
Бқзо зиракон диҳанд ризо
Ғараз , ояд чу вақти бонги хурӯс
Оўрндми занони бахонаи арӯс
ё буд шамъи ҳиҷла ӣ иқбол
ё буд барқи хирмани омол
Чун маро дид муфлису қлош
Кӣса аз зари тиҳӣ ва , косаи зи ош
Гар буд созгори он маҳваш
Занад аз хиҷлатами бҷони оташ
Варна корӣ кунад ки ҷони сӯзад
зи оташ фитнаам ҷаҳони сӯзад
Чун з бдхўииш шавам дилтанг
Расад андари миёна кор баҷанг
Ман даҳуми панд ва , ӯ диҳад дашном ;
Пеш ҳамсоягон шавам бадном
Гар брхи сайляши занами ночор
Ки бабандам забонаш аз гуфтор
Сар кунад шевану хурӯшу фиғон
Чун зи ғозии ситами расидаи Муғон
зи фиғон ӯ набаста лаб , ногоҳ
Падар ва модараш шаванд огоҳ
Хоҳарону бародаронаш низ
Карда чанголи тезу дандони тез
Як тарафи амма , як тарафи хола
Холи въм , ҳар яке навад сола
Зану марди ашира , перу ҷавон
зи пай икдгр расанд давон
Олам аз дӯд оҳ карда сиёҳ
Ҳама дар зикри оҳу воўило
Ҳамаи мӯи канда , рӯ харошида
Ҳама бар фарқи хоки пошида
Ҳама дар доман ман овезанд
Дар паии инки хӯн ман резанд
Кашадам он бахона ӣ қозӣ
Кунадам ин бмрги худ розӣ
Ончӣ бо каси забон теғ накард
Тунди теғи забон дареғ накард
Зулм аз он қавму алأмон аз ман
Халқ дар ибрати он замон аз ман
Ту куҷое ки аз ту шарм кунанд ;
Дили сахт аз дами ту нарм кунанд !
Ту куҷое ки оимт ба паноҳ ?
То кунӣ дасташони зи ман кӯтоҳ !
Ту куҷое ки гирмти доман ? !
То раҳам зон миёни ғавғои ман !
Гуфт : гирам ки ҳила ӣӣ бозам
Рӯз ӯро зи худ ризои созам
Ту бигӯ : шуд чу рӯзи шаби чаканам ? !
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Паии дилҷӯйяш чу бархезам
Ҳамчуи барқаши бхрмни овезам
Фитнаҳои ниҳон , аён ояд ;
Пои фарзанд дар миён ояд
Он замони баҳри он стмгораҳ
Боядам кард фикри гаҳвора
Чанд мегӯйӣ аз ҷигари гӯша
На ҷигар гӯша мехӯрд тӯша ? !
Нест дар хона макунату моя
АФгнм чанд рӯи бҳмсоиаҳ
Ин ҷигар гӯша нест , доғ диласт ;
Доғи дилро магӯӣ боғ дил аст
Ростӣ , мнкаҳи малик ва молам нест ;
Тоқати хиҷлат аёлам нест
Гуруснаи модару бараҳнаи писар
Дар миёни ман фишондаи хоки басар
Чаҳ аҷаб гар наҳваст ахтар
Ман писар хоҳам ӯ диҳад духтар
Он замон , аввали ҷигар хорӣ аст
Яъне оғози меҳнат ва зорӣ аст
Гар раҳанд эзадами зи рсўоӣӣ
Ки нашуд он ғизолаи сҳроӣӣ
Боядам гулшан аз паии шавҳар
Ки расонами бмштрии гавҳар
Ғараз , он рӯз , рӯз ташвишаст ;
Ман чгўим , чаҳ фитнаҳо пешаст ? !
Биллоҳ , ин дардҳои пинҳонӣ
Ҳама кас донад ва ту ҳам доне
Айби зан , аз шумора берунаст ;
Аз шумори ситора афзӯн аст
Ончӣ дорам кунун биёад ин аст
Онкии хокам ббод дод ин аст
Пас азин , як бики баёни созам
Гар ниҳони бошиддат , аёни созам
Гуфтам : ин шубҳа , шубҳа ӣӣаст қавӣ ;
Гӯш кун , ҳали як бики шинавӣ
Ҳали ин шубҳа , бар ман осон аст
Гар туро ақли азу ҳаросон аст
Гуфтам : ин кори кор осон аст
Бесабаб зон дилат ҳаросон аст
Саъй кун каз фусуни даллола
Бинии он моҳи чордаҳи сола
Гар писанд оядат , чаҳ беҳтар аз он
Аз надомат мабош дасти газон
Варна ҷой дигар бигир суроғ
То шавад ҷумлаи равшанати зи чароғ
Аз занонати занӣ писанд уфтад
Нави ғизолят дар каманд уфтад
То насозӣ зи ғами парешонаш
Макун андеша ӣӣ зи хешонаш
Гар зан аз ту , ту аз зании хушнӯд ;
Фитна ӣӣ дар миён нахоҳад буд
Соъатӣ каз ту бошадаш дили шод
Накунад аз падари зи модари ёд
На бакори бародаронаши кор
На дил аз ҳиҷри хоҳаронаши зор
На з ъам ёд оварад , на зи хол
На зи амма , зи хола , пурсади ҳол
Гар биринҷанд азу , ғамаш набӯд
Вар бимиранд , мотамаш набӯд !
Гуфтам : эй бихбри хурӣ то чанд
Ғусса ӣ рӯзии зану фарзанд ? !
Марду зан , ҳар ки дар ҷаҳон ояд
Рӯзяши пештари з ҷон ояд
Рӯзӣ худ хуранд аз киу ма
Гар шӯй дар миёни ту восита ба
Номи нек аз ту , рӯзӣ аз эзад
Оқил аз номи неки нгризд
Вагар , аз духтарат диласт ду ним
Аз хаёлоти даври дории бим
Панд ман бишинав ва макун дигар
Шиква аз духтар , орзӯии писар
Аз худо , чун талаб кунӣ фарзанд
Гӯ : илоҳӣ буд саодатманд
Зода гар шуд писар вагар духтар
Гар буд ҳӯшманду неки ахтар
Падараши доим аз ҷаҳон шод аст
Аз ҷафои замона озод аст
Варна , рӯз падар азуаст сиёҳ
Резад аз дидаи хӯн , з дил кашад оҳ
Нест биллоҳ дар миёни фарқӣ
Ки ббҳри ғам , ин чунин ғарқӣ
з чаҳ аз ахтарони ҳазари дорӣ ? !
Худ зи кори писари хабари дорӣ !
Ту ки синаи занону ҷома дарон
Умрии афтода аз паии писарон
Писарӣ каз ту дар вуҷӯд ояд
Рафтаи рафта , бҳснш афзоед
То шавад қоматаш чу сарви баланд
Афганд кокулаш бадуш каманд
Ҳаваси шоҳид ва шароб кунад
Хонимони падар хароб кунад
Чун ту қавмии сиёҳ дил ҳастанд
Ки зи нақди ҳаё тиҳӣ дастанд
Дона резанд , каши бдоми кашанд ;
Ту кунӣ , аз ваии интиқоми кашанд !
Духтари зишт , боз дар парда аст
Нашавад фош агар бадӣ карда аст
Писаратгар ғалат равад гомӣ
Ғофил аз вай машав , ки бадномӣ !
Писару духтар , эй рафиқ яке аст
Фарқашон дар миёни набӯда ва нест
Ҳар ду ,гар неки моҳи вхўршиднд
Қобил тахтгоҳ ҷамшеданд
Ҳар дугар бад , адуӣ бе бокунад ;
Дар хур мордӯш заҳҳоканд
Ҳар дугар нек , ҷони ҷононнд ,
Пӯри ёқӯб ва духт умронанд
Ҳар дугар бад , кушандаи ъФритнд
Дар хури чӯбу нФзу кбритнд
Ҳар дугар нек , сарв ва шамшоданд
Падарон аз ҷамолашон шоданд
Ҳар дугар бад , газанда ҷонваранд
Душмани ҷони модар ва падаранд
эй басо бӯда , нохалафи писарон
Дар хилофати мухолифи падарон
эй басои духтарон , каз огоҳӣ ,
Падаронро кунанд ҳамроҳӣ
Гуфтугӯии маро гувоҳ омад
Писари Нӯҳу духтари Аҳмад
Гуфт : чун марди пои бшсти ниҳод
Соқяшро қадаҳи з даст фитод
Заъфи қувва , зи дасти кораши барад ;
Қувваи заъф , ихтиёраши барад
Ҷӯии сулбаш , зи об холӣ шуд
Махзанаш , холӣ аз лолӣ шуд
Хуфт аз заъф , қоими аллилш
Рехт бар киштзори тан , сайлаш
Ҳам камари сусти гашт , ҳам зону
Кадхудои мунфаили зи кадбону
Бо зан , ар нарад дӯстӣ бозад
Бояд ӯро зи худ ризо созад
Зан на шойиқ буд бҳсну камол
Зан на ошиқ буд баҷоау ҷалол
Зан на қойил шавад баному насаб
Зан на моил шавад бхлқу адаб
Зан на ваҷд ва самоъ мехоҳад
Қиссаи кӯтаҳ , ҷимоъ мехоҳад !
Ноед он бенаво чу аз дасташ
Ки кунад аз май манӣ масташ
Ту бигӯ : он замон чаҳ чора кунад ? !
Парда ӣ худ чигуна пора кунад ? !
Гар диҳад дили бнознини писарӣ
Накушуд ҳечгуна дардисарӣ
Бо чунон нозанин ки майдонӣ
Ишқ бозад бпоки домоне
Шаб нагирад агар бабр ӯ ро
Нашавад рӯзи хӯни ҷигар ӯ ро
Рӯзи норад агар дар оғӯшаш
Шаб набинад зи ғами сияҳи пӯшиш
Агар ӯро нхсбди андари маҳд
Нгслд аз миёнаи ришта ӣ аҳд
Бози ҳам нағма , ҳам забон бошанд ;
Андалеби як ошён бошанд
На биринҷаши баҳона соз кунад
На бғўғои забон дароз кунад
На бадари лаълро тарош диҳад
На бФндқи саман харош диҳад
Назанад аз ғазаби брхи силӣ
Накунад барги лоларо нилӣ
Набарди шикваи пеши ҳмзодон
Накунад гиряи ҳамчуи шайёдон
На зи сар мъҷр афганд бар хок
На бетон перҳан кунад сад чок
На сипорад тариқи худ рое
На براردи сиррии брсўоиӣ
На бмФтии баради шикоят ӯ
На бқозӣ кунад ҳикоят ӯ
Гар бойени кӯчаи ҷустае роҳӣ
Зини суханҳо ки гуфтам огоҳӣ
Гарна чун ман зи дардмандоне
Ҳоши ллаҳ , ки дарди ман доне !
Гуфтам : эй ёри нописандида
эй ббрҳони хеши хандида
Боз оростӣ бисоти ҷадал
Охири ин шарт буд аз аввал
Каз ҷадал ҳар ду даст бардорем
Ончӣ дил гуфт бар забони орем
На ки хоҳии марои фиреби занӣ
Бе адаби панҷа бо адиби занӣ
Дар фиребам мабош хираи басӣ
Ноксм гар хӯрам фиреб касе
Ончӣ гуфтӣ , шунидам фаҳмидам ;
Бтар аз вай ақл санҷидам !
Гар ба инсофи сркнӣ бо ман
Хор шубҳа нагирадат доман
Барқи таҳқиқ чун барафрӯзам
Хасу хошоки шубҳаро сӯзам
Шубҳаи ?ут аз ду ҳол берун нест
Роҳи ин шубҳа аз ду афзӯн нест
Майл ҳар одамии зи нокасу кас
ё з ишқаст , ё зи шаҳвату бас !
Агар аз ишқ , доманаш чок аст
Доман аз лавси шаҳваташ пок аст
Ончӣ гуяд зи васфи гавҳари ишқ
Ончӣ хонд зи ишқу дафтари ишқ
Наниҳад каси бҳрФ ӯ ангушт
Нахурд бар даҳонаш аз каси мушт
Вари бдрёӣ шаҳватаст ғариқ
Боз холӣ набошад аз ду тариқ
ё буд шаҳваташ ҳануз баҷо
Мондаи андари миёни хавфу раҷо
Бброҳин ки пеш азин гуфтам
Софу рангини басии гуҳари сифтам
Боз бояд ҷамол зан бинад
Гули зи боғи висол зан чӣанд
ё намондааст шаҳватии боқӣ
Шудаи холии хаму Касали соқӣ
На бизан майл монадаш на бамурд
Ташна на , гӯ бигард чашмаи магарад
Гуфт : то чанд дардисари даҳумат ? !
Бош каз нукта ӣӣ хабари даҳумат !
Ончӣ аз суҳбат занаст ғараз
Нест ҷузи моя ӣ ҳазор мараз
Ҳам бетон , ҳам бҷон зиён дорад
Пой то сари хатар аз он дорад
Заъфи ҷону қуво , аз он бкмол
Шарҳ он гӯямат алии алоҷмол
Васли зан , ранг чун зрир кунад ;
Марои рафтаи рафта пер кунад
Айби перӣ бшрҳ ме ноед
Марг агар ба буд аз он шояд !
Гуфтамаш : эй музаввари солус
эй ту Буқрот вае ту ҷолинус !
Нестам гарчи аз ҳунармандон
Вале аз тиб на ғофилами чандон
зи ончии зи ошуфтагӣ баён кардӣ
Ранҷҳои ниҳон аён кардӣ
Рост гуфтӣ , на ҷой инкор аст
Ки дар ин кори айб бисёр аст
Ончии зин ранҷҳо шавад ҳодис
Нест беҳуда бошадаш боис
Боисаш , резиш манӣаст тамом
Ҳамчуи борон ки хушк кард ғмом
Оби кат аз камари чакида буд
Зӯри зонуу нури дида буд
Кам шавад зин ки , ончӣ зон кам шуд
Хандаи гиря , шукуфтагӣ ғам шуд !
Зану кӯдак , якеаст дар ин амр
Хоҳи зайнаби шумору хоҳии Амр
Гар аз он ҳар ду даст бурдорӣ
Ки аз он ранҷҳо хабари дорӣ
Шӯй аз халқи давру ҷлқи занӣ
Таҳта бар тилсони халқи занӣ
Бози он дардҳо падед ояд
Табари оҳанӣн ба бед ояд
Гуфт : занро раҳм буд ҷаззоб
Ҳамчу мстсқӣаст , ташна ӣ об
Хӯрд ӯ об , ташна тар гардад
Оташаши зи оби шуъла вар гардад
Гуфтамаш : то бкии зании роҳам ? !
Охири он қадар аз тиби огоҳам !
Втии зан , чун табиатаст эй дӯст ,
Мекунад ҷазб агарчӣ аз рагу пӯст
Новирди заъф , лек он ҳаракат
Ҳаракатро самар буд баракат
Втии ғулмон , ки акли ҷиФаҳ буд ;
Ҳркотши ҳамаи ъниФаҳ буд
Рагу пайро , заъиф ва маст кунад
Накунадгар кас , он дуруст кунад
Ҳаракат , кони зи табъ ношӣ нест ;
Самари он биҷуз талошӣ нест
Гуфт : зани мардро чу созад пер
Шавад аз дидани Рахши дилгир
Равад ва бо ҷавони гули рӯе
Сандалии ранг ва анбарин мӯе
Рози пинҳонӣ , ошкор кунад ;
Ман чаҳ гӯям дигар чикор кунад ? !
Гуфтамаш : хона ӣ зани ободон
Каз вафо дар сарои шӯи шодон
Сабри орад ки мард пер шавад
Лола аз перяш зрир шавад
Баъд аз он меҳр гирад аз ваии боз
Бо ҷавонии з ҷон шавад дмсоз
Ту аз он занӣ ки чобукасту ҷавон
Саманаш тозаасту сарви равон
Моҳӣ , аз шер лаб нишаста ҳануз ;
Норш , аз норван наруста ҳануз !
Ғунча ӣ ӯ , накарда ханда ҳануз ;
Кштниҳоши мондаи зинда ҳануз !
Наргис ӯ , нигаҳ накарда ҳануз ;
Рӯзи мардум сияҳ накарда ҳануз !
Ваҳшатӣ карда чун парӣ задагон
Мигризӣ чу зи одамии ддгон ? !
Гуфт : зан то ҷавон буд хуб аст
Чун шавад пирФи ғайр марғӯбаст !
Гуфтам : эй пеша ӣ ту кносӣ
Зан чу некӯ буд зада таассе
Боз аз ҳар нигоҳ ва ҳар ханда
Мекашад зор ва мекунад зинда
Чун писарро расидаи сол ба бист
Бояд ӯро буруз хеш гирист
Ки гулаши рафтаи рафта хор шавад
Чамани сабза , хор зор шавад !
Гуфт : чун пер шуд , чаҳ чора кунам ? !
Ки наёрам бова назора кунам ? !
Гуфтам : акнӯн баҳона меҷӯӣ
Хуфта ӣӣ ва фасона мегӯйӣ
Гул чу дар дасти гашти пажмурда
Натавон дошт хотири афсурда
Гул дигар бичин шукуфтаи зи боғ
Ки кунад атри парварии димоғ
На кигирӣ пиёзу бӯеи сайр
Ки з бӯяш шавад дилу ҷони сайр
Тоҷўонии ту ва ҷавонаст ӯ
Меҳрбони шӯ , ки меҳрбонаст ӯ
То ҳаме бинад аз ту дилҷӯе
Нспорди тариқи бдхўиӣ
То туро , меҳрбонӣ ва ёрӣ аст
Захми ишқи ту , дар дилаш корӣ аст
Надиҳади ҷузи ту дил , биор дигар
Новирди рӯи сӯии диёр дигар
Чун шўдпир ,гар ту ҳам перӣ
Нест ҳоҷат дигар бтдбирӣ
Вари занат пер гашта ва ту ҷавон
Нотавон бӯдан аз ғамаш натавон
Тарк ӯ гӯйу ёри дигари гир
Хезу роҳи диёри дигари гир
То нёзордт , ниёзораш ;
Вар кунад шиква , мурдаи ингораш !
Хизмати хона , борӣ ояд азу ;
Нест бекор , корӣ ояд азу !
Кӯдакони туро , бузург кунад ;
Чун саг аз гилаи манъ гург кунад
Заҳмат ар медиҳад , талоқаши даҳ ;
Даъвӣ ар мекунад , сдоқши даҳ
Гар надории сдоқ , ҷони дорӣ ;
Пой рафтан аз он миёни дорӣ !
Бигузар аз он диёр ва , бигзораш ;
Дили худ , ҷамъи дор аз кораш !
Гирам , ӯро буд ҳавоӣ дигар ;
Надиҳади каси раҳаши биҷой дигар !
Вар биор дигар кунад назарӣ
Ёрӣ ӯ нмикнди дгарӣ !
Гуфт : ҳастанд баси занони зи шбқ
Мизннд аз шбқи тибқи бтбқ
Гуфтамаш : ҷон чу рафтан тан Чехияанд ? !
Шудаи қаҳти алрҷол , зан Чехияанд ? !
Сим кубанд он ду дилбари маст
Кӯфтанро чу даста нест бадаст
Дасти ҳасрати бикдгри соинд
Аз ду ҳовани булӯртар соинд
Нест чун май ки дар аёғ кунанд
Фикри заъфи дил ва димоғ кунанд
Гоҳи соинди сандалу гуҳи авд
Дил аз он суда сандалам осуд
Гуфт : зангар биҳишт рӯ набӯд
Дили тлбгори васл ӯ набӯд
Вар буд нозанину нози ойин
Халқӣ аз ҳар тараф кунанд камӣн
Дона резанд ва дом андозанд
Балки ташташи з бом андозанд
Рафтаи рафта , бахуд кунандаш ром
Ман шавам худ дар он миёни бадном
Гуфтамаш : гули зи боғ чун равед
Ҳамаи кас моиласт каш бӯед
Боғро , боғбони ҳаме бояд
Варна аз дузд гул наме поед
Боғро , боғбон чу бандади сахт
Набарди ҳеҷ каси гулии зи дарахт
Варна дуздон дараш чу боз кунанд
Даст бар шохи гул дароз кунанд
Боғи хоҳӣ , ббоғбонӣ кӯш
Варна чун дузди баради гул , мхрўш
Ошёнгар ббоғ гирад зоғ
Гунаҳ аз боғбон буд на зи боғ
Гуфт : слмт , зани ягона буд
Лек бояд чароғи хона буд
Мнкаҳ бояд кунам ҷилои ватан
Ки бойен рӯй нест рои ватан
БсФри ҳечгоҳ зан набарам
Нақди худ пеш роҳзан набарам
Зан пиёда наметавонад рафт
Рӯ кушода наметавонад рафт
Маҳмил зарнигор мехоҳад
Пардау парда дор мехоҳад !
Зан агар дар сафари рафиқ ман аст
Маҳмилаши наъшу пардааш кафан аст
Мнкаҳи худ мигризм аз фоқа
Зери маҳмил , чисони кашами ноқа ? !
Дӯстӣ , бо макорем набӯд ;
Тоқат бурдборем набӯд
Монад ӯ , ман рӯм ба танҳоӣ ;
Варна корам кашад брсўоиӣ
Ман ду манзил , чу аз ватан биравам
Зан бимонад бахона ман биравам
Чора ам чист чун ъзби монам
Ташна , зулмаст хушки лаби монам
Дар сафар , чун шбқ иҳота кунад ,
Чехияанд гарна кас ливота кунад ? !
Худ шунидӣ чу қаҳти сол буд
Метаҳ бар одамии ҳалол буд !
Гуфтам : эй нури ақлро сориқ
Ин қиёсӣ буд маъаи алФорқ
Мард , шаҳват агарчӣ кам ронад
Гули рӯйиши шукуфта тар монад
Наниҳад пои бўодии перӣ
Надиҳади перяши зи ҷони сирӣ
Пеши азин ҳам худ ин сухан гуфтӣ
Машкан гавҳарӣ ки худ сифтӣ
эй ки баҳри писар сафар кардӣ
Мисли қаҳт ва метаҳ оварадӣ
Дар мисол ту метаҳ доне чист ? !
Гӯш кунгар сар ҷидолат нест !
Метаҳ он зан буд ки пер буд
Ёзи зиштии Рахш чу қӣр буд
Гар зани маҳваш ҷавон набӯд
ди ръзўи бути туро тавон набӯд
Перзани ёри худ туоне кард
Рафъи озори худ туоне кард
Ки зи қаҳти онкии хастаи ҳол буд
Хӯрд агар метаҳ каши ҳалол буд
Лек афюни нмихўрд ҳар чанд
Донад аз ҷўъ боядаш ҷон кунад
Гуфт : кӯи сарин хуши писарон
Ганҷ симаст ва нест айб дар он
Гуфтам : Эй ёфта сарин чун ганҷ !
Роҳатии дида , ғофилӣ аз ранҷ
Ганҷи бинӣ , набинӣ он афъӣ ;
Ки туро чун газад кашад дафъӣ
Заҳр мораст , оташи сӯзон ;
Зон ба ташвиш дониш омӯзон
Нестигар бзҳр ӯ муътод
Хоҳӣ аз заҳр ӯ бхок афтод
Гуфт : афсунгар эминаст аз мор
Морро ҳеҷ нест бо ман кор
Гуфтамаш : эй фусунгари ин афсун
Аз ки омухтӣ бигӯ акнӯн ?
Кин фусун , онкӣ гуфт чунат гуфт
Чаҳ гирифт онкии ин фусунат гуфт ? !
Ганҷ беафъӣаст ганҷи занон
Роҳати ҷони шумори ранҷи занон
Гуфт : зани шамъ анҷуман орост ;
Лек гӯям агар наранҷӣаст :
Фараҷа ӣ фараҷ , баҳр Аммонаст ;
Шӯриши баҳр , офат ҷон аст
Ва он шикоф дигар буд раҳи кӯҳ
Кӯҳ дорад ҳзоргўнаҳи шиква
Гуфтам : эй нуктаи дони ҳарифӣ чанд
Бо ҳарифони ситами зарифӣ чанд
Рост гуфтӣ биё ва бишинав рост
Ростӣ дар миёнаи ҳокими мост
эй рафиқ ончӣ хоняш ҳамдон
Ҳаст моҳӣу ҷон ӯ нмдон
Ҷои моҳии бғир дарё нест
Чун барояд ҳамон нафас фонӣ аст
Кӯҳ бошад , мақоми соми абрс ;
Кӯ буд қотилаши мсоби бнс
Рӯи бдрё , ки дар бадасти оре ;
Заврақи фақрро шикасти оре
Марв аз кӯҳ , каз камари уфтӣ
Мазан он дар ки дар бадари уфтӣ
Ин на баҳраст , манба ҷонаст ;
Чашма ӣ пари зи об ҳайвон аст
Гуфт : боғи Ирам чу шуд намнок
Дили хушнӯдро кунад ғамнок
Гуфтам : эй дар раҳ хато зада гом
Субҳдамгар буқат ҷустани ком
Яъне аз барги лола жола чакад
Бода аз лългўн пиёла чакад
Ба ки резии шаб эй рафиқ баон
Об дар махзани ҷаъли зи даҳон
Магарати гӯши азин сухан кар шуд
Ки наҷис ,тар чу шуд наҷис тар шуд
Гуфт : фарёд аз фарохии фараҷ
Кас нашуд тнгдли зи танагии шрҷ
Танагӣ фараҷ нест ҷузи як шаб
Ки кунад сурхи он шаб аз хӯни лаб
Шрҷ , чун фараҷи духтар бикр аст
Оқилонро чаҳ ҳоҷат зикраст ? !
Гуфтам : эй дар тариқи дониши ланг
эй раҳи рӯзии ту омадаи танг
Навъи занро дарин мсдси кох
Ҷуз мсомот ҳаст баси сӯрох
Ҳамаи баҳри духул сохта нест
Ҳамаро як наво , навохта нест
Нест роҳи духул , ғайри фурӯҷ
Мекунад аз шрўҷи фазлаи хурӯҷ
Ту биҷой хурӯҷ карда духул
Нест ин кори мардуми маъқӯл
Нест танагии маноти кори ҷимоъ
Мардро ишва оварад ба самоъ
Ғайри танагии маҳосин дигар аст
Варна сӯрохи гӯши танг тар аст
Кӯш роҳи дуо ғалат накунӣ
Хешро маврид схт накунӣ
Гар буд тангтар эй афлотӯн
Фараҷа ӣ фараҷ аз ончӣ ҳаст кунун
Бар наёяд аз он садафи гуҳарӣ
Надиҳади нахли орзӯи самарӣ
Шрҷи азингар фарох тар бошад
Бихўд аз кон ҳамеша зари пошад
Гуфтамат : ҳон аз он зари суда
Накунӣ домани худ олӯда
Гуфт : аз бими ҳайз дар тобам
Шаб аз ин ғам наме баради хобам
Каси бони хона чун дарун ояд
Ки аз он роҳи буи хӯн ояд ? !
Гуфтам : эй нргзидаҳ бар мода
Лаъл афганда , суфтаи биҷои даҳ
Раҳми зан , ки симгун садаф аст
Садафи сим , пеши он хзФ аст
Худ се рубъ аз маӣ гуҳар сояд
Рубъи дигари ақиқ тар сояд
Дар се ҳафтаи мудом агар хезӣ
Гуҳари афшонӣу дирами резӣ
Ҳафта ӣӣ дигарат , чу нест диранг
Шох марҷон шавад ақиқии ранг
На зи бӯяши димоғи каси ганда
На зи рангаши нигаҳи пароганда
Ва он дигар як ки кони зрхўонӣ
Нест ҳаргизи тиҳии зи зардоне
Теша бар кон , нёзмоиии ҳон ;
Ки шавад ошкори рози ниҳон
Ҳамаи кас бар ту решханд кунанд
Дилати озурда аз газанд кунанд
?герат уфтад миёни халқи гузар
Аз хиҷолат бурун наёрӣ сар
Ранги он бар рух оварад ирқон
Буии он бар дил оварад хафақон
Гуфт : зани рости сӯратӣ чун шамъ
Мардро сӯратасту маънии ҷамъ
Писарони дигар ва занон дигаранд
Оҳи азин мардумон ки бихбрнд
Гуфтамаш : бо ман ин қимори мбоз
Рустами андари миён , ту Рахши мтоз !
Писарон , аз таровату хӯбӣ
Ҷилва ӣ сарву қомати тӯбо
Рӯй чун лола , мӯӣ чун сунбул ;
Чашм чун наргис ва , лаб чун гул
Ҷабҳа ӣӣ чун ситора ӣ саҳарӣ
Ҷилва ӣӣ чун хироми Кебеки дарӣ
Теғи абрӯу ханҷари мижгон
Ин яке ҳамчуи тир ва он чу камон
Шикани турра ӣ биногвашӣ
Машки кофурро ҳам оғӯшӣ
Рутаби лаб , шукуфа ӣ дандон
Даҳании ҳамчуи ғунча ӣ хандон
Симу симоби соиду сина
Сурбу соқ ва сарин симина
Анбари гесувону нофа ӣ ноф
Шикамӣ ба зи қоқми шаффоф
Дасту пои сифеди булӯрӣ
Ҳар даҳ ангушти шамъи кофурӣ
Кафи рангин , бнни мхзўбш
Ки навиштанд ғайри мағзубаш
Гарданӣ ба зи оҳӯони ҳарам
Ғабғабӣ ба зи себи боғи Ирам
Тнкии нармтар зи болаши шоҳ
Длкии сахттар зи санги сиёҳ
Дилбарии нозукӣу ширинӣ
Кофарии зиракӣу худбинӣ
Кибру нозу киришма , ғанҷ , даллол
Душманӣ , дӯстӣ , фироқи висол
Нигаҳи зери чашми пинҳонӣ
Ханда ӣ кунҷи лаб ки майдонӣ
Ишва ӣӣ каз дили оташи ангезад
Ғамза ӣӣ каз нигоҳи хӯни резад
Хостани хўнбҳоу хунрезӣ
Узри хоҳӣу фитнаи ангезӣ
Рафтани имрӯз ва омадани бмҳӣ
Куштану зинда кардан аз нигаҳӣ
Ваъдау халафи ваъда аз найранг
Сохтан сӯхтани бслҳ ва баҷанг
Нарад шатранҷ бохтани бҳўс
Бохтан лек бурдан аз ҳамаи кас
Нома хонд ҷавоб нанавиштан
Ангабинро бзҳри оғштн
Нола ӣ ошиқони псндидн
Гиря дидани бгриаҳ хандидан
Бесабаб , ранҷиш аз вФодорн
Бегунаҳ , хашм кардан аз ёрон
Бози ҳалвои оштӣ хӯрдан
Талхӣ аз коми ошиқони бурдан
Бастани сайди рӯзу шабу маи сол
Аз чаҳ ? аз доми зулфу дона ӣ хол !
Ҷомаи зебӣу ҷома ӣ зебо
Ҳамаи зркш аз атласу дебо
Ҳаваси зинату ҳавои шароб
Гашти бустону боғ дар маҳтоб
Даста ӣ гули бадаст , чун мисатон
Бурдани дил , зи дасти бидстон
Ҳамаи шаб то буруз май нӯшӣ
Рӯз то шаби зи бодаи беҳӯшӣ
Субҳдам аз хумори ошФтн
Вази сабӯҳӣ чу ғунчаи бшгФтн
Соғар май гирифтан ва додан
Маст кардан , бмстии афтодан
Ҷом бар лаб ниҳодани лаби кишт
Ҳамчуи ғулмону ҳури боғи биҳишт
Маст рафтани ббоғу гул чидан
Гул фишондани бсбзаҳи ғлтидн
Маст кардан , бҷръаҳ ӣӣ ҳама ро
Паст кардани зи шарми замзама ро
Гуҳ кашӣдан чу булбулони оҳанг
Гуҳи расондан чу Зуҳраи чанги бчнг
Хилватии сохтан , пай хуфтан
Ки бадви қисса ӣ ниҳони гуфтан
Раҳму инсофу шарму меҳру вафо
Зулму бедоду хашму ҷавру ҷафо
Ҳар чаҳ доранд зи ошкору ниҳон
Он сияҳи кокулони каҷи каллаон
Духтарони надидаи шӯии латиф
Ҳама доранд ин ҳарифи зариф
Ҷузи ду узвӣ ки хосса ӣ мард аст
Ки яке завҷ ва он дигар фард аст
Духтаронро буд ду узв дигар
Ки буд мояаш зи шеру шукр
Яке он узв козрш гуфта :
Гул нашукуфта , дар носуфта
Ва он дигар мшкбўи ду ҳуққа ӣ оҷ
Ки сафо карда аз самани тороҷ
Ду булӯрӣни ҳубоби чашма ӣ сим
Ки бронгиздши зи чашмаи насим
Хӯн кунад нори навраси пистон
Дили норанҷу нор дар бустон
Ин ду узв , он ду узв , кӯи инсоф ? !
Мунсиф ар нестии зи ақли млоФ !
Дида аз доми хати шиддати торик
Ғофилӣ аз каманди гесу лек
эй басои сайди кӯи з дом биҷуст
Вале аз ҳалқа ӣ каманд нараст
Аз яке риштаанд дому каманд
Доми кӯтаҳ буд , каманди баланд
Ҳар ду аз ҷой бароваранд дамор
Набарди сарфа лек мӯри зи мор
Мӯргар пой дар шукр дорад
Мори ҳам ганҷи зер сар дорад
Гуфт : оре вале чаҳ чора кунун
Ки дилами бардаи нави хаттии бФнўн
Чора ӣӣ кун ки тарк ноз диҳад
Дил ки аз ман гирифта боз диҳад
Ки ту ҳар ҷо рӯй з пай оем
Гар ба Бағдодгар ба рай оем
Гуфтам : эй домани ту олӯда
Сар басар гуфта ӣ ту беҳуда
Дӯстӣ аз ду сар хушаст оре
Варна , рӯи сӯии душмании оре
То ду каси риштаро нигаҳ доранд
Баҳам аз рабт ҳар ду раҳ доранд
Чун сари риштаи ин зи даст наад
Он дигар , риштаро з даст диҳад
Аз ду сӯи ончии тозӣона зан аст
Феъл мардасту инфеъол зан аст
Писарон , зи инфеъол чун давранд
Хидматӣ мекунанд ва муздуранд
Бзбон дӯстанд , лек зи дил
Душмананд вази кори хеши хаҷал
Агар аз дасташон барояд кор
Мирсоннд аз ҷафои озор
Гуфт бо ман яке зи даравишон
Ки : чу пурсанади ҳарфӣ аз эшон
Напасанданд хешро бадном
Боз гӯйанд бо хавосу авом
Кин гуруҳе ки моиланд бмо
Як забонанд ва як диланд бмо
Бтқозои хеши машғуланд
Лек фоил наянд ва мафъӯланд
Чун ҳикояти бойен мақом кашид
Дар ҷавобами забон бком кашид
наменадонам расед субҳи бшом
Ки ба тасдиқ ман гусаст калом
ё зи тӯли сухан малул афтод
Ки ҳадиси маниш қабул афтод
Алғрз , ҷои дӯстони холӣ
Ки бибинанди суҳбати қолӣ
Ков чҳо гуфт ва ман чҳо гуфтам
Гуфтам ошуфт ва гуфт ошуфтам !
На дар он синаи мондаи кӣна ӣ ман
На азуи кӣна ӣӣ бсинаҳ ӣ ман
ӯ лаб аз банг ва ман з май шаста
Сабзау арғавони баҳами руста
Ҳар чаҳ ман гуфтам , ӯ ҷавобӣ дод
Ман зари аФшондм , ӯ луобӣ дод
Неку бадро бова шимурдам , лек
Некро бади шимурду бадро нек !
Рафтаи рафта аз ончӣ дар сар дошт
Парда аз рӯй кори худ бардошт
Ҳар дарии кӯи кушод , ман бастам
То зи қайди мхолбши рустам
Май кушодами дарӣ ки ӯ май баст
Аз камандам нашуд тавонад ҷуст
Мо дарин ҳарфи рндкии таррор
Ҳамчу дуздон даромад аз девор
Гуфт : коҳснт омадӣ Фоиқ
эй ба панди ту зиракони шойиқ
Ончӣ гуфтед аз саволу ҷавоб
Буд ҳарфи ту бртриқи савоб
Ҳам дарии кови кушоди бастии ту
Баси тилисмотро шикастии ту
Ғайри икдр ки худ нашуд масдӯд
Боз бӯдааст ва боз хоҳад буд !
Гуфтамаш : эй қимори бози дағал
эй турои дафтари ҳиял ба бағал !
Аз шаётини рӯзгории ту
Аз ъзозили ёдгории ту
Дар раҳи Маккаи мейри қофила ӣ
Оре алҳақ рашиди силсила ӣ
Ёфтам каз чаҳ дар даромада ӣ
Ҳила дар ҳилапарвар омада ӣ
Бишинав ондр ки гуфта ӣ боз аст
Дар дигари бойен дар анбоз аст
Ҳар ду мондааст боз аз оғоз
То бонҷом низ монад боз
Бастан ин ду дар зҳмдон аст
Қалам , ороиш қлмдон аст
Аиндў дарро нигоҳбони зи хавос
Ном кнос шуд , лақаби ғаввос
Лек , байни зини ду дар чаҳ бархезад ? !
Худ азин гуҳ , вази он гуҳари хезад !
Беш азин дардисари нмидҳмт
То нахоҳӣ хабари нмидҳмт
Озар , аз гуфтугӯи забон дар банд
Айби худ гӯ , зи айби мардум чанд ? !
Беҳавас дар ҷаҳони набӯда касе
Ҳар касе рост дар ҷаҳони ҳавасӣ
Ҳар ки дар зери ин нигун тоқ аст
Ҳавасиро ки карда муштоқ аст
Ҳамаи гирди як остона наянд
Ҳамаи мурғи як ошиёна наянд !
Майли ин мардумон ки май бинӣ
ё бтршӣаст , ё бширинӣ
Дар мизоҷӣ ки блғм афзӯн аст
зи орзӯии шукри дилаш хӯн аст
Дар мизоҷӣ ки карда сафрои ҷӯш
Сирка хоҳад на ангабин , хомӯш !
Ҳар киро майл дар сиришт буд
Гар бдўзх равад , биҳишт буд
Ва онкӣ дар дил набошад ӯро майл
Хонд ӯу алнҳорроу аллил
Майл , худ чашма ӣӣаст ҷӯшида
Дил аз он чашмаи оби нӯшида
Софи он об , оташ ишқ аст
Ҳамаи мўҷси кашокаш ишқ аст
Хунаки он оби софи поки замир
Ки шуд аз рӯй ҳасани акс пазир
Ҳасани въшқнд , гарми розу ниёз
Номашон лаъибатаст , лаъибати боз
Ҳасанро сад ҳазор ойӣна аст
Ишқи ойӣнаи дор дерина аст
Ҳар чаҳ он мазҳари ҷамол буд
Ъшқбозии он камол буд
Лек домон пок хоҳад ишқ
Дили ҳазин , сина чок хоҳад ишқ
Ишқро ҷони ман нишонеҳо аст
Кори ушшоқ , ҷон Фшониҳо аст
Ғарази ман , биҷуз насиҳат нест
Аз насиҳати ғараз Фзиҳт нест !
Шаб ки аз рашки з анҷуман рафтам
Ғайри пеш ту монад ва ман рафтам
Рӯзаш аз ҳар ду бози ҷустами ҳол
Кардам он моҷарои з ҳар ду савол
Ғайр гуфту зи рашки ҷонами сӯхт
Ту нагуфтӣ ва сад гумонами сӯхт !
Бишанвед эй мъшри озодагон
Ин ҳикоят аз дил аз каф додагон
Бишанвед эй аз ҷаҳони ворастаагон
Шарҳи ҳоли хастагон , аз хастагон
Бишанвед эй ошноёни рози ишқ
Нағмаҳои синаи сӯз аз сози ишқ
Қисса ӣӣ аз ҳоли покони бишанвед
Гуфтугӯии дарднокони бишанвед
Саргузаштӣ дорам аз таъсири ишқ
Нақулӣ аз гироӣу занҷири ишқ
Дар хуросон , мҳбти рӯҳи аломин
Машҳади мавлои ҳаштум , шоҳи дайн
Мигзштм аз гузаргоҳии шабӣ
Ногаҳон омад бгўшм ё рабӣ
Зон садо , ҷӯшед хӯн сина ам
Зон садо , нӯшади ғам дерина ам
Зон садо , танро зҷон пардохтам
Зон садо , худро дигар нашнохтам
Зон садо , дасту дилам аз кор монад
Зон садо , пои ман аз рафтор монад
Зон садо , пайғом ҷононм расед ;
Зон садо , фармон султонам расед !
Зон садо , бар ман шуд осоиши ҳаром ;
Зон садо , аз ошно омад паём !
Ореи оре , ҷони фидои ошно ;
Ошно донад садои ошно !
Дар суроғи он садо бо ҷони шод
Мидўидм ҳар тараф чун гирди бод
Ёфтам охргаҳ , аз вайрона ӣӣ
Нола ӣӣ меояд аз девона ӣӣ
Рафтам ва дидам ки дар кохии хароб
Хаста ӣӣ афтода бо чашми пари об
Дар шиканҷи дом , мурғ бе парӣ
Бардаи зери бол аз меҳнати сиррӣ
Бедилӣ , перӣ , ғарибӣ , хаста ӣӣ
Дили бзнҷири муҳаббати баста ӣӣ
Андалебӣ , аз нави афтода ӣӣ
зи ошёни худ ҷудои афтода ӣӣ
Сарварӣ , аз дӯда ӣ аҳли қабул
Сайидӣ аз зумра ӣ оли расӯл
Биксӣ , бехону Монӣ , ошиқӣ ;
Ҳамчуи ман , дар ошиқӣҳо содиқӣ
Аз чароғӣ , карда равшани маҳфилӣ
Вази дил ман дошт маҳзунтар дилӣ
Орӣ аз омезиш ҳар фирқа ӣӣ
Хешро пиҷидаҳи зери хирқа ӣӣ
Хирқа ӣӣ монанди ҷайби субҳи чок
Хирқа ӣӣ чун домани хуршеди пок
Ки дар он байти алҳзни ёқӯби вор
Мичкидши хӯн , зи чашми ашкбор
Кӯ чу мурғӣ ки бинолад дар қафас
Митпидши дили бсинаҳ ҳар нафас
Гоҳи гоҳ , оҳӣ кашидӣ аз ҷигар
Оташи дил дар задӣ бар хушк ва тар
Дмбдм , аз дидагони хӯни рехтӣ
Оташу обӣ баҳам омехтӣ
Шукри ллаҳ , сайли ашки қатраи бор
Обӣ оварад аз карам бар рӯй кор
Варна он оташ ки ӯ афрӯхтӣ
Аз шарораши олимиро сӯхтӣ
Роҳи суҳбати баста бо бегонагон
Нола ӣӣ мекард чун девонагон
Дар миёни нолаҳои зори хеш
Месурӯд ин нағма аз афкори хеш
Раҳмии охир бар ман эй сайёд кун
ё маро бифурӯш , ё озод кун ? !
Аз парешони нолии он андалеб
Вази хурӯши дилхароши он ғариб
Ёфтам , кӯ дил биорӣ бохта аст
Ҳиласозӣ кор ӯро сохтааст !
Дар дилаши доғии зи ишқ маҳвашӣ аст
Дар дарунаш аз муҳаббат оташӣ аст
Дилбарӣ бар вай дигаргун карда ҳол
Шхи камони сайёдӣ ӯро бастаи бол !
Дили зи дасташи барда , чашми пари Фтӣ
Карда тороҷи матоъаши раҳзанӣ
Дар тариқи ишқ , ҷонаш солик аст
Ишқ , иқлӣми дилашро молик аст
Оре , аз ишқаст , ишқи ин корҳо ;
Гарм аз ишқаст ин бозорҳо
Дар ду олам , рутба аш волост ишқ
Ҳар чаҳ гӯям , аз ҳама болост ишқ !
Нури хуршеду ма , аз ишқаст ишқ ;
Шӯри дарвешу шаҳ , аз ишқаст ишқ
То нагардад ишқ дар дили коргар
Нола роҳргз набошад ин асар
Бо дили аҳли дил , эй соҳиби ҳунар
Нола ӣ булбул кунад кор дигар
Варна , мурғон дигар ҳам ҳар баҳор
Нағма ҳо доранд бар ҳар шохсор
Нола ӣ булбул , зи мурғон дигар ;
Бештар аз ишқ гул дорад асар
Хоссаи он булбул , ки дар кунҷи қафас
Нолад аз ҷаври гулу бедоди хас
Борӣ , аз ишқаш чу дидам нотавон
Гаштам аз роҳи адаби сӯяши равон
Даст бар сина гирифтам бандаи вор
Пеш рафтам ҷони бкФи баҳри нисор
Чун саломаш кардам , омад дар хурӯш
Хунаш аз овоз ман омад Биҷӯш
Зон хуш омад аз ман он фарзона ро
Коид аз девонаи хуш , девона ро
Ҳам забони гаштами зи ёрӣ ҳар дамаш
Ҳарфҳо гуфтам , бҳрФи оўрдмш
Андаки андак , боманиши дил нарм шуд
Рафтаи рафта , суҳбати мо гарм шуд
Дидам андари баҳри ишқаш чун ғариқ
Гуфтамаш густох , к-эии пери тариқ !
Кист ёрат ? кати дили андар фикр ӯст ? !
Чист номаш ? кати забон дар зикр ӯст ? !
Гуфт : пандӣ дорам аз корогҳон
Номи ҷонон бояд андари ҷони ниҳон
Гуфтам : он нўбоўаҳ ӣ боғи дилат
Мегузорад пунба бар доғи дилат ? !
ё беняш ғамза ӣ пинҳони хеш
Мезанад бар сина ӣ риши ту неш
Хонд бар ман , аз ҷаноби мавлавӣ
Ин ду мисроъ аз китоби маснавӣ :
Ошиқам бар лутф ва бар қаҳраши бҷд
Булъаҷаби ман , ошиқи ин ҳар ду зид !
Борӣ аз ҳарҷо ҳадисӣ гуфта шуд
Гавҳарӣ чанд аз ҳикоят суфта шуд
Лашкари андӯҳ , ногуҳи басти саф
Боди навмидии вазид аз ҳар тараф
Шамъи маҳфил аз насим афсурда шуд
Хотири дарвеш , бас озурда шуд
Соъатӣ дар зери хирқа сар наҳуфт
Пас бурун оварад сар аз хирқа гуфт :
эй худо , ин буд охири қисматам ? !
Дар миёни ъшқбозони ҳурматам !
эй худо , вайронаамро нур нест
Охири ин вайрона кам аз тавр нест ? !
Шамъи ман , дар ҷои дигар равшан аст
Маскани ман , гулханӣ беравзан аст
Ман баҳол ӯ , ваов бар ҳоли хеш ;
Дида гирён доштему синаи риш
Доғи маҳрӯмии бҷон ва , ҷони блб ;
Буд кор ҳар ду ин то ним шаб
Ногаҳон аз дар даромад дилбарӣ
Шаҳри банди сабрро , ғоратгарӣ
Ҳамчуи моҳи чордаҳи ҳасанаши тамом
Садҳазорони Юсуфи Мисраши ғулом
Дилбарӣ , дар бурдани дилҳо далер
Дар шиканҷи кокулаш , сад дили асир
Қоматаши сарвӣ , на сарви бӯстон !
Оризаши моҳӣ , на моҳи осмон
Ореи оре , сарвро рафтор нест
Ореи оре , моҳро гуфтор нест
Офатӣ , бо ҳар хиромаши ҳам Аннан
Фитна ӣӣ бо ҳар нигоҳаш , ҳам забон
Пеши пешаш , шамъи кофурии бадаст ;
Нӯшхандони қадаҳи паймои маст
Омдў чун шохи гули як сӯи ситод
Пери мискин , ҳамчуи барг аз по фитод
Омад ва бо талъатӣ , чун шамъи тавр
Партав аФгн шуд бар он базми ҳузур
Кард равшани оризаши вайрона ро
Оташӣ дар ҷон зад он девона ро
Аз фурӯғ рӯй ӯ бар мо гузашт
зи оташи тавр , ончӣ бар Мӯсои гузашт !
Гашт аз тағйири ҳоли пери фош
Ончӣ мекушед аввал дар хафоаш
Буд гуё ин асар аз оҳ ӯ
Кони шаб аз пардаи баромади моҳ ӯ
ди Ромёни ошиқон , эй аҳли ҳуш
Ҳаст роҳии ғайри роҳи чашму гӯш
Чист донеи номи он раҳ , роҳи дил
Манзили он роҳ , хилватгоҳи дил
Ишқ , кӯро огаҳӣ аз он раҳ аст
Аз дили маъшӯқи въошқ огаҳ аст
Аз ду ҷониб медиҳад пайғомҳо
Комҳо ҷӯянд , аз нокомҳо
Ишқ , чун аҳволи он ранҷур дид
Тирагии он шаб диҷўр дид
Аз ҳамон раҳ рафт сӯии он ҷавон
Гуфт як як ҳоли пери нотавон
Рафт чун хӯн , дар раг ва дар пӯсташ
Дод огоҳии зи ҳоли дӯсташ
Гуфт ҳоли перу зории дилаш
Вндри он шаби тирагии маҳфилаш
Музтариб кард он бути танноз ро
Дар равиш оварад сарви ноз ро
То бхлўтгоаҳи дарвешаши расонад
Пеши он дарвеши дили ришаши расонад
Офарин бар ишқи боду ёрӣ аш
Иззати андар иззат омад хоряш
Лаб бабанд эй хома аз гуфту шинав
Ин сухан бигзору сӯии пери рӯ
Чун гузашт аз шаб ба ин ойини ду пос
Рӯ бҷонон кард перу биҳрос
Гуфт : ин хобаст ё бедорӣ аст
Кат биорон илтифот ва ёрӣаст ? !
Гиряҳои ним шаб , оҳи саҳар
Пеши азин ҳаргизи нмикрди ин асар
Бар рухам ё раб ки ин дар боз кард
Ришта ӣ ҳиҷрам ки аз пар боз кард
Ин гиреҳ , навмидӣ аз корам гушӯд ;
Уқдаи аззлФи шаб торам гушӯд
Буд аз навмидии он оҳи каш
Комдӣ аз пардаи беруни моҳ вааш
Осмонами бози ташрифи висол
Доду афзӯнии маро дар дили малол
зи онкӣ , дар ҳиҷрони сабурии доштам
Сабр дар андӯҳи даврии доштам
Рафта буд аз хотирами васлати мудом
Бо фироқати доштами хуи субҳу шом
Карда будам қатъи умеди висол
Доштам хурсанд худро дар хаёл
Онкӣ васлам карда рӯзӣ , ваа ки боз
Карда баҳри ҳайратами фикри дароз
Пора ӣӣ нолид ва пас хомӯш шуд
Чанд фарёдӣ зад ва аз ҳуш шуд
Рафт чун аз ҳуш , пери тнгдл
Кард равшани шамъро он сангдил
Пас з ҷо бархест саргарми ҷафо
Кокули мишкӣни Фгндаҳ бар қафо
Бо ғуломони камари заррини маст
Рафт ва дар биравӣ ёри хеши баст
Чун зи базми он моҳ дар дар гӯш рафт !
Пер то омад бҳўш , аз ҳуш рафт
Бори дигар , ҳушаш омад чун басар
Кард аз ҳасрати баҳри ҷониби назар
Дид равшани шамъи он кошона ро
Ёфт аз ҷонони тиҳии он хона ро
намекашид аз сина ӣ гарм , оҳи сард
Бо дили битоб ман кард ончӣ кард
Нола ӣӣ чанд аз дилаш бе ихтиёр
Сар зад ва дар гиря омад зори зор
Аз ду дидаи рехти ашки лолаи гаван
Кард аз ҳар сӯи равони дарёии хӯн
Мурғи рӯҳаш дар қафас чанде тпид
Даст зад пероҳан тоқат дарид
Ҳарф чанд онгоҳ , хӯн олуд гуфт
Гуфт ва ҳар дардаш ки дар дил буд гуфт
Гуфт : оҳ аз ҷаври гардун , оҳи оҳ !
Шуд шабами равшан , вале рӯзами сиёҳ !
Онкӣ равшан кард шамъ ва боз рафт
Шамъи ҷонамро бикушт аз ноз рафт
Нури шамъам , оташӣ бар ҷон зада аст
Оташӣ бар ҷонам , аз ҳиҷрон зада аст
Партави шамъ , оташӣ афрӯхта аст
Каз шарораш , хирмани ман сӯхта аст
Шамъро ,гар партав инасту сафо
Ёрро ,гар ёрӣ инасту вафо
Равзанамро , равшаноӣ нест нест !
Гулшанамро , длгшоиӣ нест нест !
Лек аз он шодам , ки нури шамъи боз ,
Медиҳад ёд аз рухи он срўноз
Доштам аз гардиши гардуни аҷаб
Каз чаҳ ё раби оннигор нӯши лаб
Дод хушнӯдем аз дидори хеш
Чун муҳим бинмуд шаби рухсори хеш
Чун бахотири ёд ёрон омадаш
Ёд аз шаби зинда дорон омадаш
Онкии як дам бар серум нанишаст ва рафт
Дар биравӣ ошноёни баст ва рафт
Ёфтам он ма , чу танҳоӣам дид
Дар ғами ҳиҷрон , шкибоиим дид
Тоқатам донист ва сабрам озмуд
Омад ва он рӯй чун моҳам намӯд
То шавам аи здиднши дили риш тар
Ҳайратам гардад зи аввали бештар
Оре аз ҳиҷрон шавад он дили фигор
Кови замонии сари барад дар васли ёр
АлФроқ , эй тоқату орому хоб
Алўдоъ эй ақлу ҳушу сабру тоб
Ваа ки Лайлӣ шуд равон бо корвон
Монад маҷнӯн , аз ду ҷшмши хӯни равон
Ваа ки ширини сӯии мшкўи баради рахт
Монад Фарҳоди ҳазини шӯри бахт
Ваа ки Юсуфи ҷуст чун оҳӯи зи дом
Монад дар занони Зулайхои талхком
Ваа ки ғофил рафт Аёзи нӯшханд
Монад Маҳмӯди ҳазини сарвари каманд
Ваа ки узро рафт аз маҷлиси бурун
Монад Вомиқ бо дилии лабрези хӯн
Шохи гул , аз рафтани гул хор монад
Вой бар ёрӣ ки давр аз ёр монад !
ҲамРаҳон рафтанд ва ман чун нақши по
Бар сар раҳ мондам аз эшон ҷудо
Ҳол ман донад ҷудо зон қофила
Гӯсфандии ланг , кӯ монад аз гила
Ҳол ман донад ҷудо аз васли дӯст
Хаста ӣӣ кӯро бўсл дӯст хуаст
Ҳол ман донад ҷудо зон моҳўш
Ташна ӣӣ , кӯ ҷон сипорад аз аташ
Ин бигуфту лаби зи гуфтани бози баст
Дар канори базм хомӯшон нишаст
То саҳари сад бори марди жандаи пӯш
Ҳар нафас аз ҳуш рафт омад бҳўш
эй худо мардем аз ҷаври фалак
То бкӣ бошад чунин даври фалак
Дарди мардон , аз чаҳ ёрб бе давост ? !
Коми дунон , аз чаҳ аз гардун равост ? !
Одам аз ҳаввои ҷудои нолону зор
Матлаби шайтони раво аз рӯзгор
Пайкари Њобили мискини ғарқи хӯн
Чеҳра ӣ қобили золими лолаи гаван
Бигнаҳ аз хӯни яҳёи ташти пар
Домани зан аз хиёнати пари з дар
Ҳизуми оташ , тани поки халил ;
Даъвии намруд , ширкат бо ҷалил
Қимати Юсуф , зи гардуни бандагӣ
Бардаи ихвон , комҳо аз зиндагӣ !
Кулба ӣ ҳорӯну Мӯсои гулханӣ
Маҷлиси фиръавн , зебои гулшанӣ
Исои андари дори меҳнати сарнигӯн
Шодмонии яҳуд , аз ҳади фузун
Аҳмади андари ғор , аз мардони ниҳон ;
Хотири бўҷҳлёни шод аз ҷаҳон
Шери яздон , ҷуръаи нӯш аз заҳри теғ
Пӯри мулҷам , масти ъушрат эй дареғ !
Фотимаро , синаи пари доғи мҳн
Ҷони ҷаъдаи шод аз қатли ҳасан
Аҳли байти Аҳмадӣ , дар изтироб
Оли Сафёни рафта дар бистар бихоб
Ташнагони Карбало , зори вғмин
Кӯфӣони сероб аз моءи муайян
Коми зиндиқон , муяссар аз сипеҳр
Рӯй садиқони зририи ҳамчуи меҳр
Ореи озар , ёр чун аҳласт аҳл
Дар раҳаши ин ранҷҳо , саҳласт саҳл
Ҳазрати маъшӯқ , агар ин ранҷҳо
Май писандад хуштараст аз ганҷҳо
Ошиқонро , дар тариқи бандагӣ
Ҷони супурдан хуштараст аз зиндагӣ
Сар намепечем зи хотири хоҳи дӯст
Май писандам ҳар чаҳ хотир хоҳ ӯст
эй ки буд тани зи гулати нарм тар
Коши рахти бади зи хуии шарм тар
Гар зи хуии шарми рахттар бадӣ
Ранҷи ҳарифони зи ту камтари бадӣ
эй ки задӣ таънаам аз мӯии тан
Пок нае , таъна бпокон мазан
Сина ӣ ман , мӯе агар доштааст ;
Таъна бар он зан , ки чаро коштааст ? !
эй ки дилат аз хушем нохуш аст
Синаам оташкада , дил оташаст !
Бар сари он оташи афрӯхта
Мӯӣ магӯ , дӯди дили сӯхта
Ончӣ занат гуфта фаромӯш кун
Қисса ӣӣ аз аҳли дилӣ гӯш кун
Нодарраи гӯйӣ , зи маони сарфароз
Гуфт : азин пеши бсолии дароз
Буд ҷавонӣ , зи маи афзӯни сафоаш
Роҳати ҷонӣ , ҳамаи ҷонҳо фидоаш
Лаъли турш , ношуда аз хати сиёҳ ;
Бар шукраши мӯрчаи нобардаи роҳ
Пок , зи олоиши мӯи сина аш
Рӯсия аз занг на ойӣна аш
Дошт зи хуишон , санамӣ дар ҳарам ;
Тозаи ниҳолӣ , ҳарам аз ваии Ирам
Хандаи шукри пошу даҳони шаккарин
Сарви қаду глрху насрини сарин
Холи сияҳ , гӯша нишин лабаш
Зулф , расани тоб чаҳ ғабғабаш
Ҳар ду , чу гули рухи баҳами афрӯхта ;
Шамъи сифат , зи оташи ҳам сӯхта
Бастаи баҳами кокулу зулфи сиёҳ
Ин бихӯр афганда каманд , он бмоаҳ
Ҳам ба даии тиру баҳору хазон
Он шудаи зини комрўо , ин аз он
Шому саҳар , суҳбати ҳам комашон
Даври зиҳам , мунқатиъи оромашон
Хуфтаи шабу рӯз , дар оғӯши ҳам
Аз хами мӯ , ҳалқаи каши гӯши ҳам
Лобаи кунон , зани бзбон оварӣ
Кӣ маи ту , рашки маи ховарӣ
Моҳ набинам , нагараш рӯй тест ;
Машки набавӣам , нагараш буии тест !
Битў , дили андари чаманам шод нест ;
Бо ту зи сарву саманам ёд нест
Даврии ту , гар будам , баҳри тест
Кош расад бештарам бар нахуст
Зиндагӣӣ , кат накунам бандагӣ ;
Марги маро , хуштар аз он зиндагӣ
Лек зи кори ту , дар андеша ам
Дар бағали санг буд шишаам !
Кин ҳамаи дилгармӣу дилбастагӣ
Гардад биқидӣу ворастагӣ
Ман , бтўи омезишам аз кӯдакӣаст ;
Бо ту гарми тани ду буд , ҷон яке аст
Рӯ , ки ман аз хуии ту эмини ним ;
Эмин агар шуд дгарӣ , ман ним
зи онкии миёни зан ва мардаст фарқ
Ин блби соҳил ва он гашти ғарқ
Зан , чаҳ ба бегона шавад ошно
Микшдши шӯии бҷрми зино
Шӯй , зан нав кунад ва ор нест ;
Оҳ , ки як шӯй вафодор нест !
Қибла ӣ зан , ҷабҳа ӣ як шӯйу бас
Марди бутӣ саҷда кунад ҳар нафас ? !
Хайр занон дид аҳади зулҷалол
Гуфт : бизан нест ду шавҳари ҳалол
Дид чу кам тоқати мардони хом
Гуфт ки : зан чор кунад бар давом
Вар кашадаш дили бўсоли каниз
Ончӣ баҳо дод ҳалоласт низ
Гарчи кунун гарна наме бинмт
Занг дар ойӣна наме бинмт
Трсмт , ин аҳд намонад биҷой
Поя ӣ ин маҳд намонад бпоӣ
Сари базмин дасти басар бар занон
Он зи ту байнам ки зи мардони занон
Бар зан , агар шӯй буд пои зан ;
Ҷони набарди ҳеҷ зан , эй вои зан !
То диҳад он содаи занахро фиреб
Дода бмжгони занами дидаи зеб
Гуфта аз ингуна суханҳо басӣ
Руста на аз шӯъбада ӣ зан касе
Марди пазируфти вафои арӯс
Чун кунад , ин содаи дил , он чоплус ? !
Дид чу он гӯнаи забон овараш
Ҳар чаҳ шунид , омад азуи бовараш
Бастаи зи нўъҳди вафои дӯсти вор
Карда бсўгнди азими устувор
Бӯда басии соли чунин ёри ҳам
Зистаи хушнӯди зи дидори ҳам
То шабии он зулф парешон кашид
Хуфту биҷузи хоб парешон надид
Субҳ , ки зад такя чу афросйоб ;
Бар сари курсии сипеҳри офтоб
Шуд ба Сиёвуши шабаши дашнаи тез
Гашти фарангиси фалаки ашкриз
Содаи дил , осӯдаи зи ёраши дарун
Рафт зи хонаи бтмошои бурун
Дид яке тарки зи дашти омада
Бар сари бозори бгшти омада
Пели Фгн , шери шикан , шарзаи бабр ;
Бабри қавии панҷа ӣ бозу стбр
Аз занахаш , мӯии расидаи бноФ
Тозаи фурӯди омада аз кӯҳи қоф
Аз сарашу синау соқи дурушт
Мӯии хашин сар зада чун хори пушт
Тоқиаҳ , аз чарми палангаши басар
Перҳан , , аз пашми ҳиўнши бабр
Қизаҳи бетони бастаи зи мӯии зҳор
Байзаи раҳонидаи зи ниФаҳи азор
Пушта ӣӣ , аз ҳизум хушкаш бадуш ;
Ҷониби шаҳри омадаи ҳизуми фуруш
Лек , харидор бибоз на ;
Ҷинси ббозору харидор на
Дид чу дармондау саргашта аш
Сӯхти дил аз ахтари баргашта аш
Рехти бдомни самани ҳизумаш
Дод халосии зи рухи мардумаш
Гуфт : бирав то бФлони раҳгузор
Пеши фалони хонаи фурӯди ори бор
Тарк гирифташ раҳ ва шуд хуй фишон
То дар он хона ки додаш нишон
Гашт чу бар ҳалқа ӣ дар дасти зан
Аз ҳаваси шӯии зи ҷои ҷусти зан
Дид чу аз рахна ӣ дар шӯй нест
Боз накардаш дар ва , пурсед кист ?
Гуфт : атўнҷии мини отўм тоаш томўр
Гоҳи аўтўни сотғўҷими гоҳи Комор
Гуфт : касе нест дарин хонаи рӯ !
Дар нгшоинд ба бегонаи рӯ !
Гуфт : шоғини Лук ё ғайру иўки оғир
Қони аилодики бскаҳ бо ғайри динг бо ғайр
Аиў Аё сӣ гўрдии минии иўли оро
Оғчаҳи бирўб , тўрдии соқи всўли оро
Бирдўми аўтўни бирдии бўоиўдни сўроғ
Кисмишидўми иўқсои бўиўлдини аёғ
Очи қопўнии қондои дисонк иўк солем
Аистомои иўлдин волдн қолем
Чун сухан тарк бизан дар гирифт
Банди бночори з дар барграфт
Кард басар , мъҷри зари тори хеш ;
Гуфт : дар ин гӯшаи Фгни бори хеш
Тарк , равони гашт ки оради фурӯд
Борӯ бурун ояд аз он хонаи зуд
Бод заду ҷайб қмисш дарид
Зан назар афганд бони сӯ чаҳ дид ? !
Дид чу гулзори Ирами беша ӣӣ
Гуфт буд нахли қавии реша ӣӣ
Гуфт : буд шохи наботи ман ин
Рустаи азин нахли ҳаёти ман ин
Дид яке рехта аз хораи шамъ
Сесад ва шасташ раг ва пай гашта ҷамъ
Гуфт : буд сарви канори ман ин
Гуфт : буд шамъи мазори ман ин
Дид сар оварда баҳами ҷангалӣ
Хуфта дар он мори қавии ҳайкалӣ
Гуфт : буд доруии ранҷи ман ин
Гуфт : буд афъии ганҷи ман ин
Оташи шаҳват , бадалаш дар гирифт
Бурқаъи номӯси зрх бар гирифт
Кард фаромӯши зи аҳди ҷавон
Баст дарав омадаш аз паии давон
Тангтар аз ҷон бкнорш гирифт
Панҷа заду мӯӣ зҳорш гирифт
Гуфт ки : ин ришта ӣ ҷон манаст !
Бахяи зани захми ниҳон манаст !
Мӯӣ на , ин сабза ӣ роғ диласт !
Мӯӣ на , ин сунбули боғ диласт !
Мӯӣ на , абрешим хомаст ин
Дона буд хсиаҳ ва домаст ин !
Мӯӣ на , мишкии бсд ар зиндагӣ аст
Меҳри гиёҳи чаман зиндагӣ аст
Дид чу тарки он шбқи пари сафо
Аз рухи он кам хиради биўФо
Гашт , дилаши гарми зи дилгармяш
Дод зи кафи шарм , з бе шармяш
Маст шуду банд азорш гушӯд
Даст [ здў ] уқдаи з кораш гушӯд
Дид яке хирмани гул дар канор
Ваа чаҳ гул ? осӯдаи зи ташвиши хор !
Мӯӣ наруста , зи тани равшанаш
Хори буруни номдаҳ аз гулшанаш
Бод дар афганд бхртўми пел
Кард равони оби бглшни зи нил
Сина ӣ пари мӯӣ , бар он сина дӯхт
Хори бгли рехта дар ваии спўхт !
Ҷусти бшўқ , он халафи хокён
Ҳамчуи хурӯсии басари мокиён
ё чу харӣ , хрзаҳ ӣ ӯ яке манӣ ,
Ҷӯш зад аз ҳар бен мӯяши манӣ !
Бскаҳи манӣ , он зикри як газӣ ;
Буд бкФи кФчаҳ ӣ собӯни пазӣ !
Дода бадасташи сари зулфи он нигор
Карда ду по дар камараши устувор
Даст дар овехта дар гарданаш
Дар тпш аз бурдан ва оварданаш
Тоб ҳаме дид , ҳаме хӯрд тоб
Об ҳаме хӯрд ва ҳаме дод об
Тшнгиш чун мутаноҳӣ набӯд
Сайряш аз об чу моҳӣ набӯд
Ҳар нафасаш гуфтӣ : эй озодаи мард
Ончӣ ту кардӣ ва кунӣ , кас накард
Дида ва пурсидаам аз ҳар асас
Дошта ҳар марди яке аирўи бас
эй ҳамаи кори ту марои дилпазир
Дидаи з ҳар мӯии ту ман коркир
Сарви сари афрохтаи ?ут хам мабод
Як сари мӯ , аз сари ту кам мабод
Ҳалқаи Фгни мӯии ту бар гӯши ҷон
Нештар васли туами нӯши ҷон
Ҳар сари мӯят ки бмн мехӯрд
Қатра ӣ борон бчмн мехӯрд
Бар сар ман уфтад агар кохи ман
Ба ки кашии эйри зи сӯрохи ман
Доғи туам , хирмани номӯси сӯхт
Шамъи туам , парда ӣ фонӯси сӯхт
Кӯш ва бФрёд барис ҳар шабам
Синаи бсинаҳ нау лаб бар лабам
Гоҳи бсилии зану гоҳами бмшт
Гоҳ биравӣ аФгну гоҳами бпшт
Гуҳ , басӣаи сунбуламовар шикаст
Гоҳ бимолам сари пистони бадаст
Вақти мубин , хоҳи шабу хоҳи рӯз
Ҳам бмни овезу бмн дар спўз
Гуфт : гўзи Авестои гилроми бошиннг
Бошинг агар борасои томўри тошиннг
Хост занаш бар сар зону нишаст
Дар камараш низ дароварди даст
Дошт гирифтаи сари шамъаши бгоз
Бар даҳанаши бӯса занон гуфт боз
Номи туро ёфтам эй муҳташам
Ном падар хоҳам вноми ҳашам
Ҷои ҳашам , дар чаҳ диёр омадат ? !
Дар чаҳ замин , нахл бабор омадат ? !
Моҳи кадомин фалакӣ , бозгуӣ ? !
Одаме , ё мулкии бозгуӣ ? !
Равшании синаи ?ут аз дайн кист ? !
Сайқали ойӣнаи ?ут ойин кист ? !
Дар чаҳ шуморӣ , з кион ё маон ?
Моя чаҳ дории зи матоъи ҷаҳон ?
Гуфт : бел эй нозлўлорини сарварӣ
Отоми отии сархуши Аннаами гули парӣ
Орхои борхои итишўри аўлдўзо
Алўлдўзи аўҷолдии йенаи чқдўми тўзо
Аўлдўзи аўғўзи аўғлўдўр , Андин аўтор
Бирничаҳи орхо , дохии нўҳои итор
Шукри аилмимизи аимдии тонўри лортмом
Тангарӣу пайғамбар , ӯни аикии эмом
Ҳар на аввали Фрмонои қурбони авло
Ҷои нимизи аввали қурбонаи қурбони авло
Аўзгаҳи қопўдои аишимиз иўқ безем
Гавани бгўни ахлосмиз ортўқ безем
Тўрк аўшоқӣ элем отии бигдилӣ
Душман , элем ?дани гӣнидўрмўш , элӣ
Иўри тамизи ои тӯри дайни оғизи тўлӣ
Қнқроؤлнгини тоғии зангони чўлӣ
Тоғлори оёғиндо бўлоғлор бошӣ
Ҳам гўгориби ту фироқӣ ва ҳам тошӣ
Аиўдини аёғ , шҳрдини эли чкмиши эл
Бораҷои чички тики аўболои тикмиши эл
Қишлоқимизи қизили аўзни чои қироқ
Ёилои қимизи доғи авҷии иўлдини аироқ
Ҳар ӯ бодои оирони аичўн баш қўиўн
Аннаи синнг ҳар қўзии бошлиби аўиўн
Қўлтўи ғмиздои чўрк , орпои ӯнӣ
Киклику ҷирон ӯу имизи ёзгўнӣ
Қиши гавании кӣми гавани бошимиздини тўно
Чои дои болиғ , чои қироқиндосўно
Иўқдўри аёғдои чорўғу бошдои бўрк
Қрмизии қўзўдини аўлўби бир чаҳ кўрк
Қиши гавании гилсои долои олғўми тирӣ
Ёзгўнўи аўлсои ёнолғўм гирӣ
Дунёи молии иўқ , безем аиликдои ҳеҷ
Бири сикимизи бору дохии бири қлиҷ
Душман агар бези лураи тўшсои аишӣ
Бўоикии баси ётишии дарёи кешӣ
Кешии алишкои қлиҷи аирўри ривоҷ
Грдишии бўлсои сикимизи даври алоҷ
Боссо агар бошмизои дӯсти аёғ
Аилкинои оирони билаи бири роғи аёғ
Гилсо агар ӯ бомизои ёримиз
Бири роқи аўно ҳар на бирўби тангари имиз
Тўидои дўқўр ҳар бири оғизи мини гўлўм
Ҳаии тўгўлўм , ҳаии тўгўлўм , ҳаии тўлўм
Зан чаҳ насаби нома ӣ тркки шнФт
Гуфт : марои даҳ хабар эй неки ҷуфт
Дорад аз атроки нишони ту кас
ё туе устоди дарин кору бас
Гуфт : безем ӯ бодо чу қдўри кешӣ
Кӣми бунгоҳи гўргои бираҳи ӯни дроишӣ !
Дод занаши бадара ӣ аз сими хом
Гуфт ки : ман мунтазирами субҳу шом
Чун дигар ое , дигарат медаҳум ;
Зӯри зи ту дида , зарат медаҳум
Хоки бФрқми мФшони ҳам биё ;
Чашми броҳми манашон , ҳам биё !
Гуфт : эйрин , аиўдои ничўк иўл топем ?
Тилбаҳи тикӣ ҳар ёно аўлмос чопем
Боғи аёсии боғаи гирор , гули тирор
Ҳар на тикони гўрсаҳ , ӯ роғдини қирор
Гули тирони эйр , мини қопўдои оҳи чикон
Қиши гаван ӯ чун хирқаи тикони дайни тикон
Боғлори эйрин боғи қопўсини аўғридин
Мини имишини аўғрўсӣ ӣам ту ғридин
Гӣли бнгои гўстори гўзаҳи луами бирҷаҳи иўл
Балки тирем биргиҷаҳи гизи линҷаҳи гӯл
Буд забони дони зани шӯхи зариф
Гуфт ду битки бзбони ҳариф
Гӣли гӣҷаи гир , гӣҷи гилоснки ёғии син
Боғи аёсии гитдӣ , гӣли оҷи боғии син
Гӣли қопўи очўқ , иўли очўқ , гўзи очўқ
Кимсоди имоси мўнҷаҳи дохии сӯзи очўқ
Хост бпои тарку зан аз по фитод
Аз мижа ӣ ҳар ду раги хӯни кушод
Бози шикоряш чаҳ аз дом рафт
Гиряи кунони зани блб бом рафт
Дид дар атрофи шукри лаби занон
Ханда чу гул бар маи Нахшаби занон
Гарчи ҳамин басти лабаши рашк лек
Хост дар ин ҳодисаи халқии шарик
Дод бишорат , ки гуруҳеи аҷаб !
Омада аз домани кӯҳии аҷаб !
Зода ӣ тарканду бмидони ҷанг
Пайрави ҷавон , перу пўрпшнг
Бар сарви тан , пӯст чу кимхти сахт
Худ нахоҳанду зира , балки рахт
Аз паии новирд , чу разми оварон
Рости вкҷи бастаи ду теғи гарон
Роҳ чу ин гунбад гардон зананд
Шаб бизанон рӯз бамурдон зананд
Будам азишон яке акнӯн рафиқ
Ҷони бФдоиш , чаҳ рафиқии шафиқ !
Дар чамани ман , зи ниҳолӣ ки кишт
Орзӯе дар дил тангам наҳашт
Рафт ва , зи ғами дасти басар мондаам ;
Чашми барра , гӯши бадар монда ам
Рафта аз он дам ки марои тарки год
Суҳбати даҳ сола ӣ шавем зиёд
Тарк ҷаҳон кардаам аз ёди тарк
ё аҷабо мардӣу авлоди тарк !
Мӯии хашин , каз тан атрок раст
Ҳам зи се чизаст нишонеи дуруст :
Кас на аз атроки тлбгор май
Дуғ дар ин қавм кунад кормӣ
На зи сқнқўр буд зӯрашон
Ҳаст ҳамон хрзаҳи сқнқўршон
Гарм сухан шуд зану дигари занон
Дасти таъассуфи басари ҳам занон
Оре , аз ганҷи фурӯмоягон
Зуд шаванд огаҳи ҳамсоягон
Тоаш томўри алқсаҳ аз он хона рафт
Шамъи ҳамеи сӯхт , чу парвона рафт
Мешуд ва медид зи пай ҳар қадам
Мешуд ва мегуфт бахуди дмбдм :
Қўидўми аёғи шавқи элаи тони боғи оро
Аимдӣ ки гўрдўми ту шӯи боми тоғи оро
Ббрдои гўлори ёри аўзўмаҳи гули тикӣ ? !
Бирдои аўчормини боғои булбули тикӣ
Бирдои гилўртўни тикии гаван эй фалак ? !
Ёди ёроми тони қонии тун эй фалак ? !
Бирдои бўиўли кӣми гитомин , қоитомин ? !
Бирдои ғминии ёримои оитомин
Бирдо то мори Хизри сӯе ҷо мемо ? !
Бирдои тўшори қӣри ғоўўлўми домимо ? !
Бирдои ту шори шуҳраи иўлўми тоғдин ? !
Бирдои аўлўри гули тироиими боғдин ? !
Бирдои гилўри бошимои бо?шудини ҳўшўм ? !
Ёри ёрои Сайидин соқолўри мўшўм ? !
Гавани бгўни аввали гаванӣ агар гўрмосом
Аввали гўниннги тўрмосом , аўлтўри мосом
Ой ба ои аввал оё коши гўзи тўшо
Тилбаҳи манам қўрхоми ои ҳўркўшо
Қўрхороми аввали шӯхи аўнўи тсоминӣ
Аиринии гўрсои аввалии тўтсоминӣ
Тирдии бўсўзи лортўлии ёшдини гўзӣ
Кофари аиштисўнки билаи қонлўи сӯзӣ
Дошт яке дӯсти зи риндони шаҳр
Когҳиш буд зи позҳру заҳр
Гуфт саропоӣ бова ҳоли хеш
Хонд зи идбори вази иқболи хеш
Гуфт : бўлондии бўлоғўми нилоиим ? !
Пндоишитмоси қўлоғўми нилоиим ? !
Ҳолимии шарҳи аитмгаҳи тўтмоси тилўм
Полчиқоботии аёғўми тӯти аилўм
Ҳеҷ кӣмии гўрмоси гўзўм , эй вои мин !
Ҳеҷ кӣми аишитмоси сўзўм , эй вои мин !
Гашта кунун чун бтўдмсози бахт
Рӯи сӯии ҳаммому бадали сози рахт
Гуфт ҳарифаш ки : хушо ҳоли ту
Кош ки ман доштами иқболи ту
Буии арақ , буии манӣ , буии пашм
Чун бмшомш расад , ояд бахшам !
Гарчи зан аз тайифа нос нест
Боз занаст охир , кнос нест
Рӯй худ , аз гирд сФоӣӣ бидиҳ
Оина ӣ хеш , ҷлоӣӣ бидиҳ
Сарв , гули тоза ва тар бинадат
Аз чамани васл , самани чиндт
Кӣ дигарат гавҳар ва марҷон диҳад ? !
Зар агар аз ваии талабӣ ҷон диҳад !
Тар каки нодон чу бҳмом рафт
Мавзи таниш , пӯсти з бодом рафт !
Шасти тан , аз машку гулобу абир
Ҷома бапушед бетон аз ҳарир
Шаб чу камари басту калла бар ниҳод !
Рӯи бадари хона ӣ дилбари ниҳод
Дид чу дар баста , зад оҳиста дар
Ҳалқа ӣ дар гуфтанаш : оҳистатар !
Буд зани роҳзани андари камӣн
Гуҳ ба ясораши назару гуҳи ямин
Ногҳш , овоз бар омад бигӯаш ;
Омад вдиди омадаи ҳизуми фуруш
Шамъ барафрӯхт ва дар боз кард
Баст дар , онгаҳ гила оғоз кард
Гуфт : шудӣ зуди зи ман сайр , ҳайф !
Омадӣ эй аҳди шикани дайр , ҳайф !
Тарк кашид аз ду тарафи сунбулаш
Рехти блби бӯса , бдомни гулаш
Банди азор , аз худ ва аз зан гушӯд
Рахна ӣ боғ ва дар гулшан гушӯд
Дар тпш афтод , чу моҳӣ бишуст
Бози бҳкм шбқ оварад даст
Дар ҳамаи аъзоаш , яке мӯ надид
Мӯии кунон , мӯяи кунон лаб гузид
Хӯни сияҳи рехт , зи чашми сиёҳ ;
Гиря кунон гуфт ки : воҳсртоаҳ
Баради бтороҷи фалаки ганҷи ман
Нест касеро бхбр аз ранҷи ман
Ёфт гиреҳ , гӯша ӣ абрӯӣ ӯ
Раст шуд аз хашми бетони мӯӣ ӯ
Зад лагадии муҳкам ва бар сина аш
Давр чу шуд мори зи ганҷина аш
Басти азор , онгаҳ ва дар боз кард
Чин бичин , арбада оғоз кард
Гуфт : дар аинхонаҳ эй оқои ман
Ҳаст дигар ҷои ту ё ҷои ман
Тарки бҳирти зи зани длФрўз
Бози бкФи банди азорш ҳануз
Гуфт : на гўрдўнк ки ту шавам то ғлодўнг
Юз ва мо ҷинати қопўсини боғлодўнк
Гуфт зан : эй аблаҳ гум карда роҳ
Роҳ на ин буд ғалат рафтӣ оҳ !
Дай ки дарин хона қад афрохтӣ
Соя ӣ лутфами басари андохтӣ
Ҳизуми хушкят , раҳ оварад буд
Ҷома ӣ пшминти пар аз гирд буд
Ғамза ӣ ту , хоки бФрқми ббихт
Ханда ӣ ту , ашки з чашмам бирехт
Тарки нигаҳ , ғорат ҳушам накард
Зулфи сияҳ , ҳалқа бгўшм накард
Доғ нашуд синаам , аз синаи ?ут
Занги набард аз дилами ойӣнаи ?ут
Мӯии ту кон раст зи пушти зҳор
Тозатар аз сабзаи зтар дар баҳор
Машки сияҳ , доми раҳаш ном шуд
Мурғи дилам , баста ӣ он дом шуд
Нофа ӣ мӯии ту ки нофам дарид
Далқи ҳаё , стар ифофам дарид
Варна маро буд , яке нағзи шӯй
Сарви самани бӯ , маи хуршед рӯй !
Рухи зи таниш , тани зи сарин содатар ;
Нар , вале аз модаи басии мода тар
Гарчи ту аз нави раҳ ва аз теғи тез
Мӯии стрдии зи тан , аз соқ низ
Аз тан ӯ , мӯӣ наруста ҳануз ;
Дида , азу айб наҷуста ҳануз
Дарҷи дарӣ буд , дараш баси смин ;
Хоҷа маро карда бар он дарҷи амин
Додмти он дарҷи дарахшнда , оҳ
Бихбр аз хоҷа , ки рӯем сиёҳ !
Ёфта мақсӯди дил эй муҳташам
Бар сарат афтод ҳавои ҳашам
Ваъда ӣ баргаштани зудат на дайр
Кард диламро бҷдоиии далер
Чун з барам рафтӣ ва боз омадӣ
Ҳиллӣагару ҳала тароз омадӣ
Мӯии стрдии зи саропои хеш
Зеби диҳӣ то тани зебои хеш
Лек ндонӣ ки ҳамеи хостӣ
Ҳасани худ афзӯн кунӣу костӣ !
Хрзаҳ ки мўииш нараст аз зҳор
Нахла ӣ бебарг буд дар баҳор
Ҷғд ки пари хоки басари бихтш
Беҳтар аз он бод ки пари рехташ
Новак бепар , нахурд бар нишон
Вари ҳамаи пайкон будаш зари нишон
Нест дар ӣнҷо дигарат ҷой зист
Як сари мӯ , дӯстем бо ту нест
Рӯи сари худ гир , ки чун ман шудӣ
Марди бадӣ , лек чу ман зан шудӣ
Тар каки бечора бноком рафт
Тоири симовараш аз дом рафт
Мейри саро чун бсрои бозгашт
Ҳеҷ набӯдаш хабар аз саргузашт
Роҳи ҳамон , хонаи ҳамон , зани ҳамон ;
То чаҳ кунад бози дили бадгумон ? !
Мард занад дар сафар аз роҳи зан
Роҳзани хона буд оҳи зан !
Тоаш томўр аз васл чу шуд ноумед
намешуду лоҳўл бахуд медамид
Ҳам нафас ӯ нашудӣ ҳеҷ кас
намешуд ва мегуфт бахуд ҳар нафас :
Сорат кӣмӣ эй иўлосолдии манӣ
Қоиғўтузӣ оро ё олдии манӣ
Дӯсту душмани лиғинии билмодўм
Зираку кӯди нлиғинии билмодўм
Ёрлиғиндни ёри аилимдини чқиб
Аиўии иқлсўнг ки аиўи Ямании иқиб
На эли орои сиғаҳи иўлўми бори дохӣ
На бўқотиғи қобғаҳи пўлўми бордохӣ
Иўлии озилмиши бнкоиўли оздириб
ё мўнии онлимдои қазои ёздириб
Кард баҳри дӯсти шикояти ҳамин
Қиссаи ҳамин буд , ҳикояти ҳамин !
эй писари содаи дилу сода рӯй
Ҳар чаҳ дуо мекунам ойин бигӯӣ
Коми зан , аз зҳроҷли талхи бод
Ғарра ӣ моҳи тарабаш , слхи бод !
Чанд кунӣ гӯши бмкри занон ? !
Гоми занӣ аз пайтар доманон ? !
Шукр , казин ҳар ду надорам камӣ ;
Ҳаст баси ин , ҳастӣ агар одамӣ !
Нест грини ҳарфи зи ман боварат
Худ рӯ ва таҳқиқ кун аз модарат
эй ватани биўтнони кӯии ту
Рӯй бадви неки ҳамаи сӯии ту
Оҷизӣ ва бксӣамро бибин
Аз ҳама кас вопасемро бибин
Бо ҳамаи биқдрӣу шармандагӣ
Бо ҳамаи хорӣу сроФгндгӣ
Рӯй бадаргоҳ ту оварда ам
То зъноит надарӣ парда ам
Нест касе ғайри ту чун ёварам
Гар ту бароне , бкаҳ рӯ оварам ? !
Лутф бар ин ҷони бағам баста кун
Раҳми барин колбуд хаста кун !
эй зи туами сохтаи исёни хаҷал
Мунфаилам , мунфаилам , мунфаил
Ғайри ман , ононкаҳ дарин манзиланд
Ҳар яке аз раҳгузарии хўшдлнд
Ҳар яке андари тарафӣ ҷо гирифт
Ин раҳи дайн , он раҳ дунё гирифт
Зини амали шоди биёади биҳишт
То чаҳ басар ояд аз сарнавишт ? !
Ва он зъмл ёфта айши тамом
Зиндаи дил аз ъушрати дунёи мудом
Ман ки азин ҳар давра овора ам
Чора ӣ ман соз , ки бечора ам
Додаам аз кафи раҳи дунёу дайн
Худ на аз Ни баҳраи варам , на азин
Нафаси зи як сӯи раҳ дайнам зада
Чархи зи як сӯ бзминм зада
Нафас , зи хиҷлати нафасам сард дошт
Рӯй зи шарми гунаҳам зард дошт
Чархи дил , аз хори ғамам , риш дошт ;
Аз пай ҳар нӯши ду сад неш дошт
Баста дар айш биравем сипеҳр
Оҳи азин сахти дили сусти меҳр
Лек , з ҳар ҷавр ки дидам азу
Зини ҳамаи хорӣ ки кашидам азу
Буд шаби ҳиҷр , ғами андӯзтар
Буд таби ҳиҷр , ҷигари сӯзтар
Шиша ки лабрез меъушрат аст
Чун шаканд нолааш аз фурқат аст
Оҳ ки бо ҳар ки дилам ху гирифт
Ҷони ғамин , хуи бағам ӯ гирифт
Даври фалак , сохт ҷудо аз маниш
Кард раҳои дасти ман аз доманаш
Буқаламунӣаст сипеҳри ду ранг
Нест чу дар рӯзу шаб ӯ диранг
Ранг харобӣаст дар ободяш
Мегузарад ҳам ғами ваҳми шодӣ аш
Коши дарин марҳала ме будамӣ
Ҷузи раҳи ин роҳ на пимўдмӣ
То нашудӣ аз гунаҳам рӯй зард
То нншстми брхи зарди гирд