Басои ранҷҳо каз ҷаҳон дида анд
зи баҳри бузургӣ писандида анд
Саранҷоми бистари ҷуз аз хок нест
Аз ӯ баҳра заҳраст ва тирёк нест
Чу доне ки аидр наМонӣ дароз
Ба торак чаро бар наҳй тоҷи оз
Ҳамон озро зери хок оварӣ
Сарашро сари андари муғок оварӣ
Турои зини ҷаҳони шодмонӣ бас аст
Куҷои ранҷи ту баҳри дигар кас аст
Ту ранҷӣу осон дигар кас хӯрд
Сӯии гӯру тобут ту нанигарад
Бар ӯ низ шодии сроиди ҳаме
Сараши зери гирд андар ояд ҳаме
зи рӯзи гузар кардан андеша кун
Парастидани додгар пеша кун
Битарс аз худо ва маёзор кас
Раҳи растгорӣ ҳаминасту бас
Кунун эй хирадманди бедори дил
Машав дар гумон , пои даракаши зи гул
Туро кирдигораст парвардгор
Тӯии банда ва карда кирдигор
Чу гардан ба андешаи зер оварӣ
з ҳастӣ макун пурсишу доварӣ
Нишоед хуру хоб бо он нишаст
Ки хстў набошад ба яздон ки ҳаст
Дилаш кӯр бошад сараш бе хирад
Хирадмандаш аз мардумон нашимурд
з ҳастӣ нишонаст бар обу хок
зи дониши манишро макун дар муғок
Тавоноу доно ва доранда ӯст
Хирадроу ҷонро нигоранда ӯст
Ҷаҳони офариду макону замон
Паии пашшаи хираду пели гарон
Чу солори таркон ба дил гуфт ман
Ба бешӣ барорам сар аз анҷуман
Чунон шоҳзодаи ҷавонро бикушт
Надонист ҷузи ганҷу шамшери пушт
Ҳам аз пушт ӯ равшани кирдигор
Дарахтӣ баровард ёзон ба бор
Ки бо ӯ бигуфт он ки ҷузи ту кас аст
Ки андари ҷаҳони кирдигор ӯ бас аст
Худованди хуршеду кайвону моҳ
Каз ӯйаст пирӯзӣу дастгоҳ
Худованд ҳастӣ ва ҳам ростӣ
Нахоҳад зи ту кажӣу костӣ
Ҷуз аз ройу фармон ӯ роҳ нест
Хуру моҳ аз ин дониш огоҳ нест
Писарро бифармуд Гӯдарзи пер
Ба турон шудани корро ногузир
Ба фармон ӯ Геви бастаи миён
Биёмад ба кирдори шери жён
Ҳамеи тохт то марз турон расед
Ҳар он кас ки дар роҳ танҳо бидид
Забонро ба туркӣ биёростӣ
зи Кайхусрав аз ваии нишони хостӣ
Чу гуфтӣ надорам зи шоҳи огаҳӣ
Танишро зи ҷон зуд кардӣ тиҳӣ
Ба хами камандаши бёўихтӣ
Сабк аз буриши хок бар бихтӣ
Бидон то надонад касе роз ӯ
Ҳамон нашунӯд ному овоз ӯ
Якеро ҳамеи барад бо хештан
Варои раҳнамӯн буд зони анҷуман
Ҳаме рафт бедор бо ӯ ба роҳ
Бар ӯ роз накушод то чандгоҳ
Бадв гуфт рӯзӣ ки андари ҷаҳон
Сухани пурсам аз ту яке дар ниҳон
Гар аидўн ки ёбам зи ту ростӣ
Башуе ба дониши дил аз костӣ
Бубахшам туро ҳарчӣ хоҳии зи ман
Надорам дареғ аз ту пурмояи тан
Чунин дод посух ки дониш бас аст
Валикини прогндаҳ бо ҳар кас аст
Агар зон ки пурсим ҳаст огаҳӣ
зи посухи забонро наёбӣ тиҳӣ
Бадв гуфт Кайхусрав акнӯн куҷост
Бибояд ба ман бргшоднти рост
Чунин дод посух ки нашунида ам
Чунин ном ҳаргиз напурсида ам
Чу посух чунин ёфт аз раҳнамӯн
Бузади теғу андохташи сарнигӯн
Ба турон ҳаме рафт чун биҳшон
Магар ёбад аз шоҳ ҷое нишон
Чунин то баромад бар ин ҳафт сол
Миёни суда аз теғу банди дўол
Хӯриши гӯру пӯшиши ҳам аз чарми гӯр
Гё хӯрдани борау оби шӯр
Ҳамеи гашти гирди биёбону кӯҳ
Ба ранҷ ва ба сахтӣу давр аз гуруҳ
Чунон бад ки рӯзии пари андеша буд
Ба пешаши яке борвари беша буд
Бидон марғзор андар омад дижам
Ҷаҳони хурраму мардро дил ба ғам
Замини сабзу чашмаи пар аз об дид
Ҳамеи ҷои оромиш ва хоб дид
Фурӯд омаду аспро бргзошт
Бихуфту ҳаме бар дил андеша дошт
Ҳаме гуфт моно ки деви палид
Бар паҳлавони бад ки он хоб дид
зи Кайхусрав аидр набинам нишон
Чаҳ дорам ҳамеи хештанро кашон
Кунунгар ба разманд ёрони ман
Ба базми андаруни ғмгсорони ман
Яке номҷўӣ ва яке шоди рӯз
Марои бахт бар гунбад ифшоанд гўз
Ҳамеи брФшонм ба хираи равон
Хамидаи сети пуштам чу хами камон
Ҳамоно ки хусрави з модар назод
Вагар зод , додаш замона ба бод
з ҷустани марои ранҷу сахтии сети баҳр
Анӯша касе кови бимирад ба заҳр
Сараши пари зи ғами гирди он марғзор
Ҳамеи гашти шаҳро кунони хостор
Яке чашма Эй дид тобони зи давр
Яке сарви болои дили ороми пӯр
Яке ҷоми пар май гирифта ба чанг
Ба сар бар зада дастаи буиу ранг
зи болой ӯ Фрҳи эзадӣ
Падед омаду рояти бхрдӣ
Ту гуфтӣ манӯчеҳр бар тахти оҷ
Нишаста сет бар сари зи пирӯзаи тоҷ
Ҳамеи буи меҳр омад аз рӯй ӯ
Ҳамеи зеб тоҷ омад аз мӯӣ ӯ
Ба дил гуфт Геви ин ба ҷуз шоҳ нест
Чунин чеҳраи ҷуз дар хур гоҳ нест
Пиёдаи бадв тез биниҳод рӯй
Чу танг андар омад гӯи шоҳи ҷӯй
Гиреҳ суст шуд бар дар ранҷ ӯ
Падед омад он номвари ганҷ ӯ
Чу Кайхусрав аз чашма ӯро бидид
Бихандеду шодони дилаши ?бардамӣад
Ба дил гуфт кин гирди ҷуз Гев нест
Бад-ӣни марзи худ зини нишон ню нест
Маро кард хоҳад ҳамеи хостор
Ба Эрони барад то кунад шаҳриёр
Чу омад буриши Геви барадаши намоз
Бадв гуфт кои номвари сарфароз
Бар онам ки пӯри Сиёвуши тӯй
зи тухми киёнӣу Кайхусравӣ
Чунин дод посухи варои шаҳриёр
Ки ту Геви Гӯдарзӣ эй номдор
Бадв гуфт Гев эй сари расатон
зи Гӯдарз бо ту ки зад достон
зи кшўоду Геви т ки дод огаҳӣ ?
Ки бо хуррамии бодӣу Фрҳӣ
Бадв гуфт Кайхусрав эй шери мард
Марои модари ин аз падар ёд кард
Ки аз фари яздони кушодии сухан
Бидон гуҳ ки андарз ш омад ба бен
Ҳаме гуфт бо номвари модарам
Каз аидр чаҳ ояд зи бад бар серум
Саранҷом Кайхусрав ояд падед
Баҷо оварад бандҳоро калид
Бдонгаҳ ки гардад ҷаҳондори ню
з Эрон бияёд сарафрози Гев
Мар ӯро сӯии тахти Эрони барад
Бар номдорону шерони барад
Ҷаҳонро ба мардӣ ба пой оварад
Ҳамон кини моро ба ҷой оварад
Бадв гуфт Гев эй сари саракашон
зи фари бузургӣ чаҳ дории нишон
Нишони Сиёвуши падедор буд
Чу бар гулистони нуқтаи қор буд
Ту бигушоӣ ва бинмоӣ бозу ба ман
Нишон ту пайдост бар анҷуман
Бараҳнаи тан хеш бинмуд шоҳ
Нигаҳ кард Геви он нишони сиёҳ
Ки мирос буд аз гуҳи киқбод
Дурустӣ бидон бади каёнро нажод
Чу Геви он нишон дид барадаши намоз
Ҳамеи рехти об ва ҳаме гуфт роз
Гирифташ ба бар шаҳриёри замин
зи шодӣ бар ӯ бар гирифт офарин
Аз Эрон бипурседу зи тахту гоҳ
зи Гӯдарзи вази рустами неки хоҳ
Бадв гуфт Гев эй ҷаҳондор кӣ
Сарафрозу бедору фархундаи пай
Ҷаҳондори дорандаи хубу зишт
Маро гар намӯдӣ саросари биҳишт
Ҳамон ҳафт кишвар ба шоҳаншаҳӣ
Ниҳодаи бузургӣу тоҷи маӣ
Набӯдӣ дили ман бад-ӣни хуррамӣ
Ки рӯй ту дидам ба турони замӣ
Ки донад ба гетӣ ки ман зинда ам
Ба хокам вагар ба оташ аФгндаҳ ам
Сипос аз ҷаҳондор кин ранҷи сахт
Ба шодӣу хӯбии сроўрди бахт
Бирафтанд зони беша ҳар ду ба роҳ
Бипурсед хусрави зи Ковӯси шоҳ
Взони ҳафт солаи ғаму дард ӯ
з густурдану хоб ваз хӯрд ӯ
Ҳаме гуфт бо шоҳи иксри сухан
Ки додари гетӣ чаҳ аФгнди бен
Ҳамон хоби Гӯдарзу ранҷи дароз
Хуру пӯшишу дарду орому ноз
зи Ковӯси каши соли бФгнди фар
зи дарди писари гашт бепойу пар
зи Эрон пароканда шуд рангу буи
Саросар ба вайронӣ оварад рӯй
Дили хусрав аз дард ва ранҷиш бсухт
Ба кирдори оташ Рахш барфурӯхт
Бадв гуфт кокнўни зи ранҷи дароз
Турои бардаади бахти орому ноз
Маро чун падар бош ва бо кас магӯӣ
Бибин то замона чаҳ орад ба рӯй
Сипаҳбад нишаст аз бар аспи Гев
Пиёда ҳаме рафт бар пеши ню
Яке теғи ҳиндии гирифта ба чанг
Ҳар он кас ки пеш омадӣ бе диранг
Задӣ Геви бедори дили гарданаш
Ба зери гул ва хок кардӣ таниш
Бирафтанд сӯии Сиёвуши гирд
Чу омад ду танро дилу ҳуши гирд
Фарангисро низ карданд ёр
Наоне бар он бар ниҳоданд кор
Ки ҳар се ба роҳи андари оранд рӯй
Ниҳон аз далерони прхошҷўӣ
Фарангис гуфт ар диранги оварем
Ҷаҳон бар дили хеши танги оварем
Аз ин огаҳӣ ёбад афросйоб
Насозад ба хӯрду ниёзад ба хоб
Бияёд ба кирдори деви сипед
Дил аз ҷон ширин шавад ноумед
Якеро зи мо зиндаи андари ҷаҳон
Набинад касе ошкору ниҳон
Ҷаҳони пари зи бадхоҳу пар душман аст
Ҳамаи марзи мо ҷой оҳрмн аст
Ту эй боФрини шоҳи фарзанди ман
Нигар то ниўшии яке панди ман
Кигар огаҳӣ ёбад он мард шавам
Барангезади оташи зи ободи бум
Яке марғзори сети зи аидр на давр
Ба як сӯи зи роҳи саворони тӯр
Ҳамон ҷӯйборасту оби равон
Ки аз диданаш тоза гардад равон
Ту бар гири зину лагоми сиёҳ
Бирав сӯии он марғзорони пагоҳ
Чу хуршед бар теғ гунбад шавад
Гуҳи хоб ва хӯрд сипаҳбад шавад
Гила ҳарчӣ ҳаст андари он марғзор
Ба обишхур ояд сӯии ҷӯйбор
Ба беҳзод бинмоӣ зину лагом
Чу ӯ ром гардад ту бигзор гом
Чу оеи буриш нек бинмоӣ чеҳр
Бёроӣу ббсои рӯйиш ба меҳр
Сиёвуш чу гашт аз ҷаҳони ноумед
Бар ӯ тира шуд рӯй рӯзи сипед
Чунин гуфт шбрнги беҳзод ро
Ки фармон мабар зи ин сипас бод ро
Ҳаме бош бар кӯҳ ва дар марғзор
Чу Кайхусрав ояд турои хостор
Варо борагӣ бош ва гетӣ бикӯб
зи душмани заминро ба наиллат брўб
Нишаст аз бар аспи солори ню
Пиёда ҳаме рафт бар пеши Гев
Бидон тунд боло ниҳоданд рӯй
Чунон чун буд мардуми чораи ҷӯй
Фусила чу омад ба танагии фароз
Бихӯраданд серобу гаштанди боз
Нигаҳ кард беҳзод ва киро бидид
Яке боди сард аз ҷигар баркашид
Бидид он нишаст Сиёвуши паланг
Ркиби дарозу ҷноғи хаданг
Ҳаме дошт дар обхўри пои хеш
Аз онҷо ки бад , даст наниҳод пеш
Чу Кайхусрав ӯро ба ором ёфт
Бпўиид ва бо зини сӯй ӯ шитофт
Бимолед бар чашм ӯ даст ва рӯй
Бару ёли ббсўду бшхўди мӯӣ
Лагомаш бадв доду зин бар ниҳод
Басӣ аз падар кард бо дарди ёд
Чу бинишаст бар бораи бифишоради рон
Баромади зи ҷои он ҳиўни гарон
Ба кирдори боди ҳавои ?бардамӣад
Биппаред ваз Гев шуд нопадид
Ғамӣ шуд дили Гев ва хира бимонад
Бидон хирагии ном яздон бихонад
Ҳаме гуфт ки оҳрмни чораи ҷӯй
Яке борагии гашт ва бинмуд рӯй
Кунун ҷон хусрав шуду ранҷи ман
Ҳамин ранҷи бад дар ҷаҳони ганҷи ман
Чу як нима бибаред зони кӯҳи шоҳ
Гарон кард бози он Аннани сиёҳ
Ҳаме буд то пеш ӯ рафт Гев
Чунин гуфт бедори дили шоҳи ню
Ки шояд ки андешаи паҳлавон
Кунам ошкоро ба равшани равон
Бадв гуфт Гев эй шаҳи сарфароз
Сазад ки ошкоро буд бар ту роз
Ту аз эзадии фару брзи каён
Ба мӯии андар ое бибинӣ миён
Бадв гуфт зини аспи фаррухи нажод
Яке бар дил андеша омадат ёд
Чунин буд андешаи паҳлавон
Ки аҳрӣман омад бар ин ҷавон
Кунун рафту ранҷи маро бод кард
Дили шоди ман сахт ношод кард
зи асп андар омад ҷаҳони дидаи Гев
Ҳаме офарин хонд бар шоҳи ню
Ки рӯзу шубон бар ту фархундаи бод
Сари бадсиголони ту кандаи бод
Ки бо брзу аўрндӣу ройу фар
Туро дод довари ҳунар бо гуҳар
зи боло ба айвон ниҳоданд рӯй
Пари андешаи мағзу равони роҳи ҷӯй
Чу назд фарангиси рафтанди боз
Сухан рафт чанде зи роҳи дароз
Бидон то наоне буд корашон
Набошад касе огаҳ аз розашон
Фарангис чун рӯй беҳзод дид
Шуд аз оби дидаи Рахши нопадид
Ду рухро ба ёлу буриш бар ниҳод
зи дарди Сиёвуш басӣ кард ёд
Чу оби ду дида прогндаҳ кард
Сабки сари сӯии ганҷ огндаҳ кард
Ба айвони яке ганҷ будаш ниҳон
Набад зон касе огаҳи андари ҷаҳон
Яке ганҷи огндаҳи динор буд
Зира буду ёқӯт бисёр буд
Ҳамон ганҷи гўполу бргстўон
Ҳамон ханҷару теғу гурзи гарон
Дар ганҷ бикшод пеши писар
Пар аз хӯни рух аз дарди хастаи ҷигар
Чунин гуфт бо Геви кои бардаи ранҷ
Бибин то зи гавҳар чаҳ хоҳии зи ганҷ
зи динори вази гавҳари шоҳўор
зи ёқӯти вази тоҷи гавҳар нигор
Бабўсед пешаши замини паҳлавон
Бадв гуфт кои меҳтари бонувон
Ҳама посбонему ганҷи он тест
Фдӣ кардани ҷону ранҷи он тест
Замин аз ту гардад баҳори биҳишт
Сипеҳр аз ту зояд ҳамеи хубу зишт
Ҷаҳони пеши фарзанди ту бандаи бод
Сари бадсиголонаши аФгндаҳи бод
Чу афтод бар хостаи чашми Гев
Гузин кард дръи Сиёвуши ню
зи гавҳар ки пурмоя тар ёфтанд
Ббрднди чандон ки бартофтанд
Ҳамон тргу пурмояи бргстўон
Слиҳӣ ки буд аз дар паҳлавон
Сари ганҷро шоҳ кард устувор
Ба роҳи биёбони брорости кор
Чу ин карда шуд барниҳоданд зин
Бар он бодпоён бо офарин
Фарангиси тарагӣ ба сар бар ниҳод
Бирафтанд ҳар се ба кирдори бод
Сарони сӯй Эрон ниҳоданд гарм
Наоне чунон чун буд нарми нарм
Бшди шаҳри иксри пар аз гуфту гӯй
Ки хусрав ба Эрони ниҳодаи сет рӯй
Намонад ин сухани як замон дар наҳуфт
Кас омад ба наздик перон бигуфт
Ки омад зи Эрони сарафрози Гев
Ба наздики бедори дили шоҳи ню
Сӯии шаҳр Эрон ниҳоданд рӯй
Фарангису шоҳу гӯи ҷанги ҷӯй
Чу бишунид перони ғамии гашти сахт
Билразед бар сони барги дарахт
з гардон гузин кард клбод ро
Чу нстиҳну гирди пӯлод ро
Бифармуд то тарки сесад савор
Бирафтанд тозон бар он корзор
Сари Гев бар найза созед гуфт
Фарангисро хок бояд наҳуфт
Бабандед Кайхусрав шавам ро
Бади ахтари пай ӯ бару бум ро
Сипоҳӣ бар ин гӯнаи гирду ҷавон
Бирафтанд бедори ду паҳлавон
Фарангис бо ранҷи дидаи писар
Ба хоб андар оварда буданд сар
з паймудани роҳу ранҷи шубон
Ҷҳонҷўӣро Геви бади посбон
Ду тани хуфтау Гев бо ранҷу хашм
Ба роҳи саворони ниҳодаи ду чашм
Ба бргстўони андаруни аспи Гев
Чунон чун буд сози мардони ню
Зира дар бар ва бар сараш буд трг
Дили арғндаҳу тани ниҳода ба марг
Чу аз даври гирди сипаҳро бидид
Бузади дасту теғ аз миён баркашид
Хурӯшӣ баровард бар сони абр
Ки торик шуд мағзу чашми ҳужабр
Миён саворон биёмад чу гирд
зи пархош ӯ хок шуд ложўрд
Замонӣ ба ханҷари замонӣ ба гурз
Ҳамеи рехти оҳани зи болои брз
Аз он захми гўполи Геви далер
Саронро ҳаме шуд сар аз ҷанги сайр
Дили Гев хандон шуд аз зӯри хашм
Ки чун чашма будяш дарё ба чашм
Аз он пас гирифтандаш андари миён
Чунон лашкарии ҳамчуи шери жён
зи найза Нитсаатон шуд овардгоҳ
Бапушед дидори хуршеду моҳ
Ғамӣ шуд дили шер дар Нитсаатон
зи хӯн Нитсаатон кард чун меситон
Аз эшон биФгнд бисёр Гев
Сутӯҳ омаданд он саворони зи ню
Ба нстиҳни гирд клбод гуфт
Ки ин кӯҳи хорои сет на ёлу сифт
Ҳамаи хастау бастаи гаштанди боз
Ба наздики перони гардани фароз
Ҳамаи ғору ҳомӯни пар аз кушта буд
зи хӯни хок чун арғавон гашта буд
Чу наздик Кайхусрав омад далер
Пар аз хӯн бару чанг бар сони шер
Бадв гуфт кои шоҳ , дили шоди дор
Хирадро зи андешаи озоди дор
Яке лашкар омад бар мо ба ҷанг
Чу клбоду нстиҳни тези чанг
Чунон бозгаштанд он кас ки зист
Ки бар ёл ва барашон бибояд гирист
Гузаштаи зи рустам ба Эрони савор
Надонам ки бо ман кунад корзор
Аз ӯ шод шуд хусрави поки дайн
Ситудаш фаровон ва кард офарин
Бихӯраданд чизе куҷо ёфтанд
Сӯии роҳ бероҳ бишитофтанд
Чу таркон ба наздик перон шуданд
Чунон хастау зор ва гирён шуданд
Барошуфт перон ба клбод гуфт
Ки чунин шигифтӣ нишоед наҳуфт
Чаҳ кардед бо Гев ва хусрав куҷост
Сухан бар чаҳ сонаст бргўии рост
Бадв гуфт клбоди кои паҳлавон
Ба пеши тугар бргшоими забон
Ки Геви диловар ба гардон чаҳ кард
Дилат сайр гардад ба дашти набард
Фаровон ба лашкари марои дида Эй
Набарди марои ҳам писандида Эй
Ҳамоно ки гўпол беш аз ҳазор
Гирифтӣ зи дасти ман он номдор
Сараш вижа гуфтӣ ки санадон шудаи сет
Бару соидаши пели дандон шудаи сет
Ман оварад рустами басӣ дида ам
зи ҷанги оварон низ бишнида ам
Ба захмаш надидам чунин пойдор
На дар кӯшишу печиши корзор
Ҳаме ҳар замони тезу ҷӯшони бадӣ
Ба навай чу пелии хурушони бадӣ
Барошуфт перон бадв гуфт бас
Ки нангаст аз ин ёд кардан ба кас
На аз як савораст чандини сухан
Ту оҳанг оварад мардон макун
Ту рафтӣу нстиҳни номвар
Сипоҳӣ ба кирдори шерони нар
Кунун Гевро сохтӣ пели маст
Миёни ялони гашти номи ту паст
Чу з ин ёбад афросйоби огаҳӣ
Биндозад он тоҷи шоҳаншаҳӣ
Ки ду паҳлавони далеру савор
Чунин лашкарӣ аз дар корзор
зи пеш саворӣ намудед пушт
Басӣ аз далерон таркон бикушт
Гўожаҳи басии бошиддат бо фусӯс
На марди набардӣу гўполу кӯс