Тавотури шунидани гӯши феъл руят мекунад ,у ҳукм руят дорад ончунон ки аз падару модари худ зодӣ . Туро мегӯйанд ки азишон зодӣ ту надидӣ ба чашм ки азишон зодӣ , аммо ба ин гуфтан бисёр туро ҳақиқат мешавад ; ки агар бигӯянд ки ту азишон нзодӣ нашнавӣ . Ва ҳамчунон ки Бағдоду Маккаро аз халқ бисёр шунидае ба тавотур ки ҳаст ; агар бигӯянд ки нест ва савганд хуранд бовари надорӣ пас донистем ки гӯш чун ба тавотури шунӯд ҳукм дид дорад . Ҳамчунон ки аз рӯй зоҳир тавотур гуфтро ҳукм дид медиҳанд бошад ки як шахсеро гуфт ӯ ҳукм тавотур дорад ки ӯ яке нест садҳазораст . Пас як гуфт ӯ садҳазор гуфт бошад , ва ин чаҳ аҷабат меояд ин подшоҳи зоҳири ҳукм садҳазор дорад агарчӣ яке сет , агар садҳазор бигӯянд пеш наравад ва чун ӯ бигӯед пеш равад пас чун дар зоҳир ин бошад дар олами арвоҳ ба тариқи аввалӣ агарчӣ оламро ҳамеи гаштӣ чун барои ӯ нагаштӣ турои бории дигар май бояд гардидани гирди олам ки қли сирўоФии алорзи сами анзрўои киФи кони оқибаи алмкзбини он сайр барои ман набӯд барои сайру пиёз буд чун барои ӯ нагаштӣ барои ғаразӣ буд . Он ғарази ҳиҷоби ту шуда буд намегузошт ки маро бибинӣ ҳамчунон ки дар бозор касеро чун ба ҷад талаб кунӣ ҳеҷ касро набинӣ , ва агар бинии халқро чун хаёли бинӣ , ё дар китобии масаълае май талабӣ ; чун гӯшу чашму ҳуш аз он як масаълаи пар шудааст варақҳо май гирдонеу чизе наме бинии пас чун турои ниятӣу мақсадии ғайр ин бӯда бошад ҳарҷо ки гардӣда бошӣ аз он мақсӯд пар бӯда бошӣ инро надида бошӣ . Дар замони умри разии аллоҳи анҳу шахсе буд сахти пер шуда буд то ба ҳаддӣ ки фарзандаш ӯро шер медод ва чун Тифлон май пурвирди умри разии аллоҳи анҳу ба он духтар фармуд ки « дарин замон , монанди ту ки бар падар ҳақ дорад , ҳеҷ фарзандӣ набошад » ӯ ҷавоб дод ки « рост мефармое валикини миёни ману падари ман фарқӣ ҳаст , агарчӣ ман дар хизмати ҳеҷ тақсир намекунам ки чун падари маро май пурвирд ва хизмат мекард бар ман меларзид ки нбодо ба ман офатӣ расад ва ман падарро хизмат мекунаму шабу рӯз дуо мекунаму мурдан ӯро аз худо мехоҳам то заҳматаш аз ман мунқатиъ шавад ман агар хизмат падар мекунам он ларзидан ӯ бар ман , онро аз куҷои орм ? » умр фармуд ки ҳзаҳи аФқаҳи мни умр яъне ки « ман бар зоҳир ҳукм кардам ва ту мағзи онро гуфтӣ » . Фақиҳ он бошад ки бар мағзи чизе матлаъ шавад ҳақиқати онро боздонди ҳошо аз умр ки аз ҳақиқату сари корҳо воқиф набӯдӣ алои сирати саҳобаи чунин буд ки хештанро башикананд ва дигаронро мадҳ кунанд . Бисёр кас бошад ки ӯро қӯт ҳузур набошад ҳол ӯ дар ғайбат хуштар бошад ; ҳамчунон ки ҳамаи равшанои рӯз аз офтобаст , ало агар касе ҳамаи рӯз дар қурси офтоб назар кунад азўи ҳеҷ корӣ наёяду чашмаш хира гардад .

ӯро ҳамон беҳтар ки ба корӣ машғӯл бошад ва он ғайбатаст аз назар ба қурси офтоб . Ва ҳамчунин пеши бемори зикри таомҳои хуш муҳайиҷаст ӯро дар таҳсили қӯту иштиҳои алои ҳузури он атъима ӯро зиён бошад ; пас маълум шуд ки ларзау ишқ май бояд дар талаби ҳақ . Ҳар киро ларза набошад хизмати лрзндгон воҷибаст ӯро . Ҳеҷ мивае бар тана дарахт наравед ҳаргиз , зеро эшонро ларза нест сари шохаҳо ларзонаст , аммо танаи дарахт низ муқаввии сети сари шохаҳоро ва ба воситаи мива аз захми табар эминаст ва чун ларзаи танаи дарахт ба табар хоҳад бӯдан ӯро ноларзидани беҳтару сукӯни аввалитар то хизмат лрзндгон мекунад . Зеро муайян аддӣнаст айн аддӣн нест ба восита мемай ки зиёдат шуд бар айн . Алзёдаҳи алии алкмоли нқсони он зёдтӣ мем нуқсонаст , ҳамчинонкии шаш ангушт бошад агарчӣ зиёдатаст ало нуқсон бошад . Аҳад , камоласту Аҳмад ҳануз дар мақом камол нест чун он мем бархезад ба куллӣ камол шавад яъне ҳақи муҳӣт ҳамааст ҳарчӣ баров бифзое нуқсон бошад ин адади як бо ҷумла аъдод ҳаст ва бе ӯ ҳеҷ адад мумкин нест . Сайиди бурҳони аддӣн фоида мефармуд аблаҳӣ гуфт дар миёни сухан ӯ ки « моро суханӣ май бояд бемисол бошад » фармуд ки « ту бе мисолии биё то сухан бе мисоли шинавии охири ту мисолӣ аз худ ту ин нестии ин шахси ту соя туаст » чун яке мемерад мегӯйанд : « фулонӣ рафт » агар ӯ ин буд пас ӯ куҷо рафт ? пас маълум шуд ки зоҳири ту мисол ботин туаст , то аз зоҳири ту бар ботин истидлол гиранд . Ҳар чиз ки дар назар меояд аз ғализии сети чнонки нафас дар гармо маҳсус намешавад ало чун сармо бошад аз ғализӣ дар назар меояд бар набии алайҳи ассалом воҷибаст ки изҳори қӯт ҳақ кунад ва ба даъват танбеҳ кунад ало баров воҷиб нест ки онксро ба мақоми истеъдоди расонад , зеро он кор ҳақасту ҳақро ду сифатаст қаҳру лутф , анбиё мазҳар над ҳар дуро муъминони мазҳар лутф ҳақанду кофарони мазҳари қаҳри ҳақ . Онҳо ки мақар мешаванд худро дар анбиё май бенанду овози худ азў мешунаванду буии худро азў меёбанд касе худро мункир нашавад , аз он сабаб анбиё мегӯйанд ба уммат ки мо шмоиим ва шумо мойед миёни мо бегонагӣ нест касе мегуяд ки ин даст манаст ҳеҷ азўи гувоҳи нтлбнд зеро ҷузвии сети муттасил , аммо агар гуяд фулонӣ писар манаст азў гувоҳ талабанд зеро он ҷузвии сети мунфасил .