Гуфт на валлоҳи биллоҳи алъзим
Молики алмалик ва ба раҳмону раҳим
Он худоӣ ки фиристод анбиё
На бҳоҷти бали бФзлу кибриё
Он худовандӣ ки аз хоки залил
Офарид ӯ шаҳсаворони ҷалил
Покашон кард аз мизоҷи хокён
Бигузаронед аз так афлокён
Бар гирифт аз нору нури софи сохт
Вонгаҳ ӯ бар ҷумлаи анвори тохт
Он снобрқӣ ки бар арвоҳ тофт
То ки одами маърифат зон нур ёфт
Он каз одам расту дасти шиси чид
Пас Халифа ш кард одам кон бидид
Нӯҳ аз он гавҳар ки бархӯрдор буд
Дар ҳавои баҳри ҷони дарбор буд
Ҷони иброҳӣм аз он анвори зафт
Беҳазар дар шуълаҳои нор рафт
Чунк асмъил дар ҷӯяш фитод
Пеши дашнаи обдорши сари ниҳод
Ҷони Довӯд аз шуъоъаш гарм шуд
Оҳани андари дасти бофаш нарм шуд
Чун сулаймони бади висолашро рзиъ
Деви гашташи бандаи фармону мутӣъ
Дар қазои ёқӯб чун биниҳод сар
Чашм равшан кард аз буии писар
Юсуфи маи рӯ чу дид он офтоб
Шуд чунон бедор дар таъбири хоб
Чун Асо аз дасти Мӯсо об хӯрд
Маликати фиръавнро як луқма кард
Нардбонаши исои Марям чу ёфт
Бар фарози гунбади чорами шитофт
Чун Муҳамад ёфт он малику Наим
Қурси маро кард ӯ дар дами ду ним
Чун Абубакри оят тавфиқ шуд
Бо чунон шаҳи соҳиб ва садиқ шуд
Чун умри шайдои он маъшӯқ шуд
Ҳақу ботилро чу дил форуқ шуд
Чунк Усмони он аёнро айни гашт
Нури фоиз буду зии алнўрини гашт
Чун зи рӯйиш Муртазо шуд дирафшон
Гашт ӯ шери худо дар мараҷи ҷон
Чун ҷунайд аз ҷанд ӯ дид он мадад
Худ мақомоташ фузун шуд аз адад
Боязиди андари мазидаш роҳ дид
Номи қутби алъорФин аз ҳақ шунид
Чунк крхии крх ӯро шуд ҳрс
Шуд Халифаи ишқу раббонии нафас
Пӯри адҳами мураккаби он сӯ ронад шод
Гашт ӯ султон султонон дод
Ваон шқиқ аз шқи он роҳи шигарф
Гашт ӯ хуршеди ройу тези тараф
Сад ҳазорон подшоҳони ниҳон
Сари Фрозоннд зон сӯии ҷаҳон
Номашон аз рашки ҳақ пинҳон бимонад
Ҳар гадои номашонро бар нахонд
Ҳақи он нуру ҳақи нӯронӣон
Кандар он баҳранд ҳамчун моҳён
Баҳри ҷону ҷони баҳр ар гӯямаш
Нест лоиқи ном нав ме ҷӯямаш
Ҳақи он онӣ ки ин ва он азуаст
Мағзҳо нисбат бадв бошанд пӯст
Ки сифоти хоҷа тоашу ёри ман
Ҳаст сад чандон ки ин гуфтори ман
Онч медонам зи васфи он надим
Боварат ноед чаҳ гӯям эй Карим
Шоҳ гуфт акнӯн аз он худ бигӯ
Чанд гӯйии он ин ва он ӯ
Ту чаҳ дорӣ ва чаҳ ҳосил карда Эй
Аз так дарё чаҳ дар оварда Эй
Рӯзи марги ин ҳиси ту ботил шавад
Нури ҷони дорӣ ки ёр дил шавад
Дар лаҳади кини чашмро хоки огнд
Ҳаст ончи гӯрро равшан кунад
Он замон ки дасту поят бар дард
Пар ва болат ҳаст то ҷон бар пурд
Он замони кини ҷон ҳайвонӣ намонад
Ҷони боқӣ боядат бар ҷои нишонд
Шарти ман ҷои болҳсн на карданаст
Ин ҳасанро сӯй ҳазрат бурданаст
Ҷавҳарии дории зи инсон ё харӣ
Ин арзҳо ки фано шуд чун барӣ
Ин арзҳои намозу рӯза ро
Чунк лоибқии замонин антФӣ
Нақл натавон кард мари эъроз ро
Лек аз ҷавҳар баранд амроз ро
То мубаддили гашти ҷавҳари зини арз
Чун зи парҳезӣ ки зоил шуд мараз
Гашти парҳези арз ҷавҳар биҷаҳад
Шуд даҳони талх аз парҳези шаҳд
Аз зироат хокҳо шуд сунбула
Доруӣ мӯ кард мӯро силсила
Он никоҳи зани арз бад шуд фано
Ҷавҳари фарзанд ҳосил шуд зи мо
Ҷуфт кардани аспу уштурро арз
Ҷавҳари караи бзоиидни ғараз
Ҳаст он бустон нишондан ҳам арз
Кишти ҷавҳари гашт бустон нак ғараз
Ҳам арзи дони кимиёи бурдан ба кор
Ҷавҳарӣ зон кимиё гар шуд биор
Сайқалӣ кардан арз бошад шҳо
Зини арзи ҷавҳар ҳаме зояд сафо
Пас магӯ ки ман амалҳо карда ам
Дахли он эърозро бинмо марам
Ин сифат кардан арз бошад хамаш
Сояи бузро паии қурбони макаш
Гуфт шоҳо беқнўт ақл нест
Гар ту фармое арзро нақл нест
Подшоҳои ҷуз ки ёс банда нест
Гар арз кон рафт боз оянда нест
Гар набӯдӣ мари арзро нақлу ҳашар
Феъл будӣ ботилу ақволи фишур
Ин арзҳо нақл шуд лавнӣ дигар
Ҳашар ҳар фонӣ буд кунӣ дигар
Нақл ҳар чизе буд ҳам лоиқаш
Лоиқи гила буд ҳам соиқш
Вақти маҳшар ҳар арзро сӯратӣаст
Сӯрат ҳар як арзро навбатӣаст
Бингар андари худ на ту будӣ арз
Ҷунбиши ҷуфтӣу ҷуфтӣ бо ғараз
Бингар андари хонау кошона ҳо
Дар муҳандис буд чун афсона ҳо
Он фалони хона ки мо дидеми хуш
Буд мавзуни сафау сақф ва дараш
Аз муҳандиси он арзу андеша ҳо
Олат овараду сутун аз беша ҳо
Чист аслу моя ҳар пеша Эй
Ҷузи хаёлу ҷузи арзу андеша Эй
Ҷумлаи аҷзои ҷаҳонро бе ғараз
Дар нигар ҳосил нашуд ҷуз аз арз
Аввали фикр охир омад дар амал
Бенят олами чунон дон дар азал
Миваҳо дар фикри дили аввал буд
Дар амали зоҳир ба охир ме шавад
Чун амал кардӣ шаҷари бншондӣ
Андари охири ҳарф аввал хондӣ
Гарчи шоху барг ва бехаш авваласт
Он ҳама аз баҳр мива мурсаласт
Пас сиррӣ ки мағзи он афлок буд
Андари охири хоҷаи лўлок буд
Нақл эърозаст ин баҳсу мақол
Нақл эърозаст ин шеру шгол
Ҷумлаи олами худ арз буданд то
Андарин маънӣ биёмад ҳилли ?утӣ
Ин арзҳо аз чаҳ зояд аз сувар
Венаи сувари ҳам аз чаҳ зояд аз фикр
Ин ҷаҳони як Фкртст аз ақли кул
Ақл чун шоҳаст ва сӯратҳо русул
Олами аввали ҷаҳони имтиҳон
Олами сонии ҷазои ин ва он
Чокарати шоҳо ҷиноят ме кунад
Он арзи занҷир ва зиндон ме шавад
Бандаи ?ут чун хизмат шоиста кард
Он арзи не хлътӣ шуд дар набард
Ин арз бо ҷавҳари он бизсту тайр
Ин аз он ва он азин зояд ба сайр
Гуфт шоҳаншаҳи чунин гири алмрод
Ин арзҳои ту як ҷавҳар назод
Гуфт махфӣ доштаст онро хирад
То буд ғайби ин ҷаҳони неку бад
Зонкгар пайдо шудӣ ашколи фикр
Кофар ва муъмин нагуфтӣ ҷуз ки зикр
Пас аён будӣ на ғайб эй шоҳи ин
Нақши дайну куфр будӣ бар ҷабин
Кӣ дарин олами буту бутгари бадӣ
Чун касеро Зуҳраи тсхри бадӣ
Пас қиёмат будӣ ин дунёии мо
Дар қиёмат кӣ кунад ҷурму хато
Гуфт шаҳи пӯшеди ҳақи подоши бад
Лек аз омма на аз хосони худ
Гар ба домии афканами ман як амир
Аз амирон хФиаҳ дорам на аз вазир
Ҳақ ба ман бинмуд пас подоши кор
Вази суварҳои амалҳо сад ҳазор
Ту нишонеи даҳ ки ман донам тамом
Моҳро бар ман наме пӯшади ғмом
Гуфт пас аз гуфт ман мақсӯд чист
Чун ту май доне ки онч буд чист
Гуфт шаҳи ҳикмат дар изҳори ҷаҳон
Онки дониста бурун ояд аён
Онч медонист то пайдо накард
Бар ҷаҳон наниҳод ранҷи талқу дард
Як замон бекор натавонӣ нишаст
То бадӣ ё неке аз ту наҷуст
Ин тақозоҳои кор аз баҳри он
Шуд муваккил то шавад сарати аён
Пас клобаҳи тани куҷо сокин шавад
Чун сари ришта замираш ме кашад
Тоса ту шуд нишони он кашиш
Бар ту бекорӣ буд чун ҷони куниш
Ин ҷаҳон ва он ҷаҳон зояд абад
Ҳар сабаби модари асар аз ваии валад
Чун асар зойед он ҳам шуд сабаб
То бзоид ӯ асарҳои аҷаб
Ин сабабҳо насл бар насласт лек
Дидае бояд мунаввари неки нек
Шоҳ бо ӯ дар сухан ӣнҷо расед
ё бидид аз ваии нишоне ё надид
Гар бидид он шоҳи ҷӯё давр нест
Лек моро зикри он дастур нест
Чун з гармоба биёмад он ғулом
Сӯй хешаш хонд он шоҳ ва ҳамам
Гуфт сҳои лаки Наими доим
Баси латифӣу зарифу хуби рӯ
эй дариғо гар набӯдӣ дар ту он
Ки ҳаме гуяд барои ту фалон
Шоди гаштӣ ҳар ки рӯят диде
Диданати малики ҷаҳони арзидиӣ
Гуфт рамзӣ зон бигӯ эй подшоҳ
Каз барои ман бигуфт он дайни табоҳ
Гуфт аввали васф дўрўиит кард
Кошкорои ту давоеи хФиаҳи дард
Хбси ёрашро чу аз шаҳ гӯш кард
Дар замони дарёии хашмаш ҷӯш кард
Каф баровард он ғулому сурхи гашт
То ки мавҷи ҳаҷв ӯ аз ҳади гузашт
Кӯи зи аввали дам ки бо ман ёр буд
Ҳамчуи саг дар қаҳти баси гуҳи хор буд
Чун дамодам кард ҳаҷваш чун ҷарас
Даст бар лаб зад шаҳаншоҳаш ки бас
Гуфт донистам туро аз вай бидон
Аз ту ҷони гандаи сет ва аз ёрати даҳон
Пас нишин эй гандаи ҷон аз даври ту
То амир ӯ бошаду маъмури ту
Дар ҳадис омад ки тасбеҳ аз риё
Ҳамчуи сабзаи гўлхни дон эй киё
Пас бидон ки сӯрати хубу накӯ
Бо хисол бад наярзад як тсў
Вар буд сӯрати ҳақир ва нопазир
Чун буд халқаши накӯ дар поши мейр
Сӯрати зоҳир фано гардад бидон
Олам маънӣ бимонад ҷовдон
Чанд бозии ишқ бо нақши сабу
Бигузар аз нақши сабуи рӯи оби ҷӯ
Сӯраташ дидӣ зи маънии ғофилӣ
Аз садаф дарӣ гузингар оқилӣ
Ин садафҳои қўолб дар ҷаҳон
Гарчи ҷумла зиндаанд аз баҳри ҷон
Лек андар ҳар садаф набӯд гуҳар
Чашм бигушо дар дил ҳар як нигар
Кон чаҳ дорад вена чаҳ дорад ме гузин
Зонк кам ёбаст он дар смин
Гар ба сӯрат май рӯй кӯҳӣ ба шакл
Дар бузургӣ ҳаст сад чандон ки лаъл
Ҳам ба сӯрати дасту поу пашми ту
Ҳаст сад чандон ки нақши чашми ту
Лек пӯшида набошад бар ту ин
Каз ҳамаи аъзои ду чашм омад гузин
Аз як андеша ки ояд дар дарун
Сад ҷаҳон гардад ба як дами сарнигӯн
Ҷисми султонгар ба сӯрати як буд
Сад ҳазорон лашкараш дар паии дӯд
Бози шаклу сӯрати шоҳи сафӣ
Ҳаст маҳкӯми яке фикри хФӣ
Халқ бе поёни зи як андешаи байн
Гашта чун силии равона бар замин
Ҳаст он андешаи пеши халқи хирад
Лек чун силии ҷаҳонро хӯрду барад
Пас чу май бинӣ ки аз андеша Эй
Қоимаст андари ҷаҳон ҳар пеша Эй
Хонаҳо ва қасрҳо ва шаҳрҳо
Кӯҳҳо ва даштҳо ва наҳрҳо
Ҳам замину баҳр ва ҳам меҳру фалак
Зинда аз ваии ҳамчу каз дарёи смк
Пас чаро аз аблаҳии пеши ту кӯр
Тан сулаймонасту андеша чу мӯр
Май намояди пеши чашмат ки бузург
Ҳаст андеша чу мӯшу кӯҳи гург
Олами андари чашми ту ҳавлу азим
зи абру раъду чархи дории ларзу бим
Вази ҷаҳони Фкртӣ эй кам зи хар
Эмину ғофил чу санг бе хабар
Зонк нақшии вази хирад бебаҳра Эй
Одамии хуи нестии хркраҳ Эй
Сояро ту шахс май бинии зи ҷаҳл
Шахс аз он шуд назд ту бозӣу саҳл
Бош то рӯзӣ ки он фикру хаёл
Бар кушояд бе ҳиҷобии пару бол
Кӯҳҳо бинӣ шуда чун пашми нарм
Нест гашта ин замини сарду гарм
На самои бинӣ на ахтар на вуҷӯд
Ҷузи худои воҳиди ҳии вдўд
Як фасона рост омад ё дурӯғ
То диҳад мари ростӣҳоро фурӯғ