Не ки луқмонро ки бандаи пок буд
Рӯзу шаб дар бандагии чолок буд
Хоҷа аш медоштӣ дар кори пеш
Беҳтараш дидӣ зи фарзандони хеш
Зонк луқмон гарчи бандаи зод буд
Хоҷа буд ва аз ҳавои озод буд
Гуфт шоҳии шайхро андари сухан
Чизе аз бахшиши зи ман дархост кун
Гуфт эй шаҳ шарм ноед мари туро
Ки чунин гӯйии марои зини бартари о
Ман ду банда дорам ва эшон ҳақир
Вони ду бар ту ҳокмоннду амир
Гуфт шаҳи он ду чаҳанд ин злтст
Гуфт он як хашм ва дигар шаҳватаст
Шоҳи он дони кӯи з шоҳӣ фориғаст
Бемау хуршеди нураши бозғст
Махзан он дорад ки махзан зот ӯст
Ҳастӣ ӯ дорад ки бо ҳастӣ адуаст
Хоҷаи луқмони бзоҳри хоҷа вааш
Дар ҳақиқати бандаи луқмони хоҷа аш
Дар ҷаҳони бозгўнаҳ зин басӣаст
Дар назарашони гавҳарӣ кам аз хасисат
Мари биёбонро мФозаҳ ном шуд
Ному рангии ақлашонро дом шуд
Як гиреҳро худ муъарриф ҷома аст
Дар қабо гӯйанд кӯ аз омма аст
Як гиреҳро зоҳири солуси зуҳд
Нур бояд то буд ҷосуси зуҳд
Нур бояд пок аз тақлиду ғӯл
То шиносади мардро бефеълу қавл
Дар равад дар қалб ӯ аз роҳи ақл
Нақд ӯ бинад набошад банди нақл
Бандагони хоси ъломи алғиўб
Дар ҷаҳони ҷони ҷўосиси улқулуб
Дар даруни дил дар ояд чун хаёл
Пеш ӯ макшуф бошад сари ҳол
Дар тан гунҷишк чист аз баргу соз
Ки шавад пӯшидаи он бар ақли боз
Онки воқифи гашт бар асрори ҳў
Сари махлуқот чаҳ буд пеш ӯ
Онк бар афлоки рафтораш буд
Бар замин рафтан чаҳ душвораш буд
Дар кафи Довӯди коҳини гашти мум
Мум чаҳ буд дар каф ӯ эй злўм
Буд луқмони бандаи шаклии хоҷа Эй
Бандагӣ бар зоҳираши дибоҷа Эй
Чун равад хоҷа ба ҷои ношинос
Дар ғулом хеш пӯшоанд либос
ӯ бипушади ҷомаҳои он ғулом
Мари ғуломи хешро созад эмом
Дар пеш чун бандагон дар раҳ шавад
То набояд зу касе огаҳ шавад
Гуяд эй бандаи ту рӯ бар садри шин
Ман бигирам кафш чун бандаи киин
Ту дуруштӣ кун марои дашноми даҳ
Мари марои ту ҳеҷ тўқирӣ манеҳ
Тарки хизмати хизмати ту доштам
То ба ғурбати тухм ҳиялат коштам
Хоҷагони ин бандагӣҳо карда анд
То гумон ояд ки эшон банда анд
Чашм пар буданду сайр аз хоҷагӣ
Корҳоро кардаанд омодагӣ
Венаи ғуломони ҳаво бар акси он
Хештан бинмуда хоҷаи ақлу ҷон
Ояд аз хоҷаи раҳи афкандагӣ
Ноед аз банда ба ғайри бандагӣ
Пас аз он олами бад-ӣни олами чунон
Тъбитҳо ҳаст бар акс ин бидон
Хоҷаи луқмони азин ҳоли ниҳон
Буд воқифи дида буд аз ваии нишон
Роз медонист ва хуш меронад хар
Аз барои маслиҳати он роҳ бар
Мари варо озод кардӣ аз нахуст
Лек хушнӯдии луқмонро биҷуст
Зонк луқмонро муроди ин буд то
Кас надонад сари он шеру Фтӣ
Чаҳ аҷабгар сари зи бад пинҳон кунӣ
Ин аҷаб ки сари зи худ пинҳон кунӣ
Кор пинҳон кун ту аз чашмони худ
То буд карти салим аз чашми бад
Хешро таслим кун бар доми музд
Вонгаҳ аз худ бе зи худ чизеи бдзд
намедиҳанд афюн ба марди захми манд
То ки пайкон аз таниш берун кунанд
Вақти марг аз ранҷ ӯро ме даранд
ӯ бидон машғӯл шуд ҷон ме баранд
Чун ба ҳар фикрӣ ки дили хоҳии супурд
Аз ту чизе дар ниҳон хоҳанд барад
Пас бидон машғӯли шӯ кон беҳтараст
То зи ту чизеи барад кон кеҳтараст
Ҳарчӣ таҳсилӣ кунӣ эй мътнӣ
намедар ояд дузд аз он сӯи коимнӣ
Бори бозаргон чу дар оби аўФтд
Дасти андари кола беҳтар занад
Чунк чизе фӯт хоҳад шуд дар об
Тарки камтари гӯйу беҳтарро биёб