Барозандаи тоҷу тахту кулоҳ
Хдиўи ҷавони бахти аббоси шоҳ
Чу бар тахт фармонравойӣ нишаст
Ба назм мамолик баровард даст
Нсқ кард аз илми кори огаҳӣ
Ба Фрмонбрии кори фармондиҳӣ
Ба талқини давлат дар оғози кор
Ҳудӯд худоӣ намӯд устувор
Напечед он зубдаи аслу фаръ
Сари тоъат аз хати фармони шаръ
Асар дар ҷаҳон аз муноҳӣ наҳашт
зи тақво ҷаҳон шуд чу хуррами биҳишт
Ба даврони манъаш май лолаи ранг
Ниҳони гашт чун лаъл дар сулби санг
Шуд аз исмат ӯ ҷаҳони ончунон
Ки шуд пардагии Зуҳра бар осмон
Азон шаҳриёрон рӯй замин
Гузоранд бар остонаши ҷабин
Ки он подшоҳи млоики сипоҳ
Напечад сар аз хати ҳукми илоҳ
зи адл ончунон зад салои амон
Ки дарбаста шуд хонаҳои камон
Ба аҳдаши чунон зулм ноёб шуд
Ки дар теғ , ҷавҳари раг хоб шуд
Шуд аз бахт ӯ бахти олами ҷавон
Чон каз баҳорони замину замон
зи халқи хуши он баҳри пнҳоўрст
Ки ботини гуҳар , зоҳираш анбараст
Дилаши кӯҳу дарё буд сина аш
Хиради гавҳару мағзи ганҷина аш
Қазоӣ илоҳӣаст дар рӯзи разм
Биҳишт худоӣаст ҳангоми базм
Илм бар сари он хдиўи замон
Буд киштии Нӯҳро бодбон
Муҳӣтӣаст аз дасти гавҳари нисор
Ки дорад зи домони соили канор
зи ҷўдш заъифон шуданд ончунон
Ки гавҳар арақ мекунад ресмон
Ятемон ба даврони он адли кеш
Бишӯйанд дар оби гуҳар рӯй хеш
Замини пари дил аз поя тахт ӯст
Фалаки сабз аз соя бахт ӯст
Наяндешад аз шӯру ошӯби ҷанг
Ки тӯфон буд рӯзи иди наҳанг
Ба имдод лашкар надорад ниёз
Ки хуршед танҳо кунад трктоз
Нагардад дами теғаш аз корзор
Ки дорад дам аз соҳиби зулфиқор
Чанорӣ ки гардад зи теғаши қалам
Шавад ҷавҳараши мавҷи баҳри адам
Ба сарпанҷаи мардии он пуршукӯҳ
Бурун оварад теғ аз дасти кӯҳ
Хадангаш напарад ба боли уқоб
зи пар бе ниёзаст тири шаҳоб
зи тиру камон чун шавад разми соз
Даҳан ҳо бимонад чу сӯфори боз
Шуд аз наъли асбон дар он дашти кин
Чу моҳии зираи пӯш , гови замин
Чунон ҷӯш зад хӯни гарданкашон
Ки шуд ҷӯии хӯн бар фалаки каҳкашон
Чу шерони зи ғайрат дар он арсаи мард
Баровардӣ аз худ силаҳи набард
Намӯдӣ дар он базм ҳар пурҷигар
Ҳам аз нохуни хеши теғу сипар
Чунон ларза бар дашти кини аўФтод
Ки қоруни бурун аз замини аўФтод
з қурбон кашиданд яксар камон
Ба якбор шуд пурҳилоли осмон
зи баҳр камон хост абрии сиёҳ
Ки боронаши бади новаки умри коҳ
Чунон бофти пар дар пари ҳам хаданг
Ки шуд танг , майдони парвози танг
зи борони пайкони хорои гузор
Фишонданд гирд аз рухи корзор
Чунон тир дар фил шуд ҷойгир
Ки хартум ӯ гашти қандили тир
зи пайкони дил хок шуд обдор
Фалак таркишӣ шуд пар аз тири мор
Камони тоқи дарвозаи марг буд
Ки саҳмаши дил аз прдлон май рабӯд
Гузаштии чунон соф аз синаи тир
Ки мавҷи сбкбол аз обгир
Ба мардони кини новаки длгсл
зи пайкон дар он ҷанг медод дил
Чу аз нохун тир нагушӯд кор
Намуданд рмҳоварӣ ихтиёр
Ба нӯки синони сад ҳазорон гиреҳ
Гушӯданд аз ҳалқаҳои зира
Гузашт аз сари найзаҳо мавҷи хӯн
Фалак тоз шуд чун шафақи фавҷи хӯн
Кашид аз синони ҷанги эшон ба тӯл
Далерон шуданд аз ду ҷониби малул
Фиканданд аз кафи синон бе диранг
Ба гурз ва ба шамшери бурданди чанг
Қиёмати зи шамшер боло гирифт
зи гурзи гарон , кӯҳ саҳро гирифт
Чунон теғ борид аз пеш ва пас
Ки сад чок шуд худҳо чун ҷарас
Кашиданд теғ аз миёни он ду фавҷ
Фитоданд дар ҳам чу аз боди мавҷ
Ба якдигар омехтанд он ду саф
Чу дар ҳолати панҷагирӣ ду каф
зи мағзи далерони оҳани қабо
Каф оварад бар сари муҳӣти бало
зи маҳтоби шамшери равшани гуҳар
Зира чун каттони рехт аз икдгр
Ба икдми сипарҳои домани фарох
з шамшер шуд ҳамчуи гули шохи шох
Сипари киште буд бар оби теғ
Ки бади тору пудаши зи мавҷи дареғ
Замини ҳамчуи ғаввоси дарёи сипар
Фурӯи барад дар оби шамшери сар
Давидии чунон теғ дар ҷисму рӯҳ
Ки дар кӯчаи раги шароби сабӯҳ
Ба шамшер , гардони зи хартуми фил
Ҷудо карда наҳрии зи дарёии нил
Замин буд дарёи зи хӯни аду
зи шамшери каҷ , мавҷи хўнриз ӯ
Фитода дар он баҳри хӯн бе ҳисоб
Кулоҳу камари ҳамчуи мавҷу ҳубоб
Нами хӯн баландӣ гирифт ончунон
Ки шуд як варақи дафтари осмон
Фурӯ хӯрд хӯни бас ки дарёии хок
Чу авроқ гул шуд тибқҳои хок
Чунон танг шуд арса бар прдлон
Ки шуд теғ дар қабзаи худ ниҳон
зи бас танг шуд арсаи корзор
намеёфт майдон ҷустани шарор
зи барқ синон шуд ҷигарҳо кабоб
зи пайкон ба чашми зираи гашти об
Тани мард аз танагии корзор
зи ҷавшани баромад чу аз пӯсти мор
Шуд аз захми шамшери алмоси кеш
Сари найзаҳо ҳамчуи мисвок , риш
Синонҳои хаттӣ ба рагҳои ҷисм
Ниҳон чун алифи гашт дар мади бисми
Шуд аз баси раги ҷон бар ӯ гашти ҷамъ
Сари найза аз риштаи ҷон чу шамъ
з ҳар ҷонибии хишти парон шуда
Азуи қолаби мард беҷон шуда
Хиради мондаи ҳайрон дар он моҷаро
Ки хиштаст парону қолаби баҷо
Шуд аз хишти оҳан дар он корзор
Баннои набард аз ду сӯи устувор
зи фили ончунон хишти парони гузашт
Каз абри сияҳи барқи рахшони гузашт
Халал ёфт аз гурзи дандони пел
Шикаст аз гаронӣ пул равад нил
зи гурзи андари он арсаи пои лғз
Сар фил гардид кӯҳи ду мағз
Тазалзул дар он зинда филон фитод
Чу абрӣ ки гардад парешони зи бод
Тиҳии гашт аз Филбони пушти фил
Фурӯи баради фиръавнро равад нил
з боридани гурз дар дашти кин
Дилу гарда хок шуд оҳанӣн
Ҳаво аз нами теғ шингарф шуд
зи мағзи парешони пар аз барф шуд
Ба хӯн лаъл шуд найзаҳои сифед
Ҳавои гашт чун бешаи сурхи бед
зи баси муҳраи пушт бар хоки рехт
Ту гуфтӣ ки тасбеҳ анҷум гусехт
Каманди далерон дар он гирди пок
Ниҳон монад чун дом дар зери хок
Шуд аз гирд , шамшери мардони ҷанг
Гарони хез чун сабзаи зери санг
Дар он паҳни саҳрои зи гирду ғубор
Ҳисорӣ шуд он лашкар бе шумор
Дар он дашти хунхор , тӯфони гирд
Басии мурдаро зинда дар хок кард
Ситора шуд аз гирд бар осмон
Чу тухмӣ ки дар хок монад ниҳон
зи гирди сипаҳ , куштаи баъд аз ҳалок
Науфтодӣ аз хонаи зин ба хок
Пар аз хок гардид домони рӯҳ
Забонҳо шуд аз гирд , савҳони рӯҳ
Ғубор сипаҳ рафт бар каҳкашон
Пар аз хок шуд каллаи осмон
Сипарҳои заррини зи гирди сипоҳ
Намӯдӣ чу аз пардаи абр , моҳ
зи гирди ончунон об ноёб шуд
Ки дар баҳр , моҳӣ чу қуллоб шуд
Каманди ошнои гашти дасту бағал
Ҷилав рез омад ба майдони аҷал
зи найза дар он арсаи пари ҷадал
Ба чандини Асо роҳ мерафт аҷал
Далерон дар он арсаи пари ҷадал
Ба ҷон мехариданд марг аз аҷал
Ба сад чашми ҳайрони аҷал дар миён
Ки гирад зи даст ки нақди равон
зи худ дашти дарёии хунхор буд
Дар ӯ куштаи пинҳон чу кҳсор буд
Ба киштӣ дар он қулзум бе канор
Намӯдӣ аҷали ҷони мардуми шикор
Бисотӣ фиканданд дар корзор
Ки будаш зи тиру синони пуду тор
Фитода ба зери сами мураккабон
Чу реги равон , нақдҳои равон
Сари бахти душман нигунсор шуд
з хобондани теғ бедор шуд
Дилу дасти ҷанговарон сард шуд
Сипарҳо чу барги хазон зард шуд
Зираи пӯш азон арсаи пурситез
Ба сад чашм май ҷусти роҳи гурез
Намонад аз сафи душманони икқлм
Ҷузи ангушти зинҳори дигари илм
Ба як захм аз новаки синаи тоб
Кашад сайдроу намояди кабоб
Касеро ки пардохт аз ҷони бадан
Ба ҷузи боли каркаси наёбади кафан
Зира дар бар ӯ надидааст кас
Ки симурғро нест ҷо дар қафас
Синонаш кунад дар сафи трктоз
Забони аҷалро ба душмани дароз
Кунад найза дар хок чун устувор
Шавад синаи гову моҳии фигор
Науфтода дар ҷанг аз шасти пок
Чу оҳи ятемони хадангаш ба хок
Каманди адугири он пуршукӯҳ
Гусастан надорад чу рагҳои кӯҳ
Чу аз чин камандаш кунад созу барг
Даройад ба майдони ҷилави рез , марг
Ба як ҳамла созад саронро хароб
Чу мавҷӣ ки тозад ба фавҷи ҳубоб
Шиквааш агар ҳамлаи орад ба фил
Диҳад кӯча аз бим чун равад нил
Наҳангӣаст теғаш ба баҳри масоф
Ки як луқма ӯ буд кӯҳи қоф
Сипар дар пас пушти он пари шиква
Чу хуршеди тобанда бар пушти кӯҳ
Кунад ҳалқаи ҷавшанаши рӯзи разм
Ба касри адуи ҳукм аз рӯй ҷузам
Қазои баст то найзаашро камар
Аҷал дар гиребони фурӯи баради сар
зи як майл гурзаш кашад дар вғо
Ба чашми зираи зи устихони тўтё
Агар бесутунро дарорад ба зер
Кунад устихон дар таниши ҷӯии шер
зи ҳалами гаронсанг ӯ кӯҳсор
з лола кунад хӯни арақ ҳар баҳор
Тавон дидан аз парчами он синон
эй зафарро баланди ошён
Чу теғаш шавад аз ниёами ошкор
Бурун оварад аждаҳои сари зи ғор
Ба чавгон чу гӯии афканд бар фалак
Шавад чашми хуршедро мардумак
Дирафшаш буд субҳи умеди фатҳ
Ки як ахтар ӯст хуршеди фатҳ
Гар аз қомат чун синони дилбарон
Фиканданд афсари зи фарқи сарон
Тамошои он найзаи дилрабо
Саронро сроФкнд дар зери по
зи иқбол ӯ фатҳи соҳиби ҷигар
зи теғи каҷаши рости пушти зафар
Шикастии сафиро ба як чӯбаи тир
Чу сатрӣ ки бар вай кашад хати дабир
Кашидӣ ба сарпанҷа он нараҳ шер
Раги кӯҳро ҳамчуи мӯ аз хамир
Ба ҳар кас ки аз хашм кардӣ нигоҳ
Шудӣ туъмаи барқ ҳамчун гиёҳ
Чу пайкони сипоҳаши ҳамаи икдлнд
Гушоянда уқда мушкиланд
Ҷигардору хўнриз ва гарданкашанд
Чу мижгони ҳамаи тир як таркишанд
Ба шери худо май расонади нажод
Гиронмояи аслӣ ки ин фаръи зод
Бар ин хусрави тоҷдори офарин
Ки тахташ буд пштбони замин
* * *
* * *
Чу рӯз дигар меҳри заррини синон
Зад аз кӯҳи шамшери худ бар Фсон
зи субҳи ояти фатҳ бар худ дамид
Ҷигаргоҳи шабро ба ханҷар дарид
Ба хӯни шафақи теғро об дод
Ба тасхири гарданкашони рӯи ниҳод
Ду лашкар ба новирди бархестанд
Ду саф чун саф маҳшар оростанд
Азон фавҷи оҳан , илмҳои ол
Намоён чу оташи зи теғи ҷибол
зи дасти далерони хорои шиква
Синонҳо намоён чу рагҳои кӯҳ
Шуд аз худ ҷавшани қабоёни кин
Ниҳони зери сарпӯш , хон замин
зи наъли ткоўри замину муғок
Танурӣ шуд аз баҳри тӯфони хок
Чунон по фишурданд дар дашти кин
Ки шуд хиради зонуии гови замин
Биёбон азон лашкари пуршукӯҳ
Шудаи чори паҳлу ба кирдори кӯҳ
Замини гашт дар нофи маркази ниҳон
Чу дар хол , ҳасани рухи дилбарон
зи наъли сутурони хорошкн
Саворон дар маргро ҳалқаи зан
зи хартуми пелон дар он ҷанги гоҳ
Ба малики адам буд як кӯчаи роҳ
зи гирди осмони қулзум қӣр шуд
Ситораи ҳамон ҷои замин гир шуд
Чунон бар само рафт гирд аз смк
Ки гардид як бурҷи хокӣ , фалак
зи тиру зи шамшери гирди вғо
Шабӣ буд обистани фитна ҳо
Дўоли ошнои гашт бо табли ҷанг
Бипечед бар рӯй дарёи наҳанг
Баромади нафир аз дили курно
Даҳан боз кард аждаҳои бало
Ба зоидани фитна , кӯси набард
Чу обистанони нола бунёд кард
Дар он размгоҳи қиёмати илм
Ду сад фитна зойед аз як шикам
Саломати сар худ гирифт аз миён
Амон гӯша кард аз ҷаҳон чун камон
зи раҳи чашм молидан оғоз кард
Неи тири барги сафар соз кард
зи парчам гиреҳ зад синони мӯии сар
Ба хӯни рехтани басти даҳ ҷои камар
Сипар кард гирдоварии хеш ро
зи пайкон камон дод дили кеш ро
Бипечед бар худ зи ғайрати каманд
Чу девонагони теғи бигусасти банд
Камари баст чун мори дӯзахи сиришт
Ба қолаби тиҳӣ кардани халқ , хишт
Ба андоз мғзилон гурз хост
зи хоби гарони кӯҳ Албурз хост
зи парчами синони хома мӯӣ дошт
Ба хӯни сӯрати маргро май нигошт
зи ғридни шери мардони ҷанг
Чу барги хазони рехти доғи паланг
зи фарёди гардон дар он доругир
Фурӯи рехт дар бешаи чанголи шер
зи овози дандони кини оварон
Ҷаҳон шуд чу бозори оҳангарон