Шунидаам ки шаҳӣ бо вазир худ мегуфт
Ки илму фазли калиди хазона ҳунар аст
Дарахти талхи зи пайванди тарбият дар боғ
Ба миваи шаккарини ҷовдона борвар аст
Вазир гуфт сиришти сутӯда бояд аз анк
Ба кӯр додани ойӣнаи ҷаҳд бесамар аст
Мусалламаст ки ҳеҷ Авестонаёрад сохт
Барандаи ҷавҳарӣ аз оҳанӣ ки бдгҳр аст
Чу ин шунид малик дар хафо ба ҳоҷиб гуфт
Марои бадасти ту кории шигарф дар назар аст
Паии тадоруки ин кори гурбае бояд
Ки баста бар қадами ҳиммати ту номвар аст
Бирафт ҳоҷату фии алФўри гурба Эй оварад
Ки ҳар ки дидаш гуфтӣ на гурба , шер нар аст
Малик ба коркунон гуфт каш биомузанд
Саноеъӣ ки ниҳон дар табоиъ башар аст
Ба як ду ҳафта чунон шуд ки ҳозирон гуфтанд
Яке зи одамиён дар либос ҷонвар аст
Сипас бхўости шҳншаҳи вазирро ва бигуфт
Бибин ба ҷонварӣ каз башар баландтар аст
Бибин ба гурба ки дар пеши тахти ман барпоӣ
Ситодаи шамъ ба каф аз ғуруб то саҳар аст
Раҳо намӯда Аннани табиат аз таълим
Гусастаи банди шабоҳати зи модар ва падар аст
Вазир гуфт калом шаҳаст шоҳи калом
Дили мулӯк ба фармони ҳӣ додгар аст
Вале ба тарбияти гурба ғарра натавон буд
Ки чун сиришти мусоид на , тарбият ҳадар аст
Сиришти талх чу дорад дарахт агар обаш
зи ҷӯии хулди диҳии тираи рангу талх бар аст
Малик ба посух вай гуфт тарҳи маъқӯлот
Қабеҳи дон чу мухолиф ба ҳис ва бо назар аст
Далели ақл агар бар ҳаво кунад парвоз
Чу шуд мухолифи ҳису назари шикаста пар аст
Бибин ба гурбау суҳбати буна ки инкорат
Дар ин қазия чу инкори зўء дар қамар аст
Дар ин миёнаи зи сӯрохи хонаи мӯшии ҷуст
Ки гурбаи мӯш чу бинад зи ҳуш бехабар аст
Фиканд гурбаи зи кафи шамъро ва дар паии мӯш
Давид ҳар сӯ чунон ки хуй ҷонвар аст
Фитод шуълаи оташи зи шамъ дар айвон
Чунонкӣ гуфтӣ айвони танури пар шарар аст
Бараҳна пой шуд андари гурезу хосонаш
Яке фитодаи зи айвони яке давони з дар аст
Вазири доманаш андар гирифт ва гуфт шҳо
Бибин ки тарбияти бдсршт беасар аст
Ба тарбият нашавад гурбаи одамӣ зеро
Сиришти гурба дигар табъи одамӣ дигар аст
На зари тавон барад аз санги воҳну пӯлод
На оҳан ояд аз онсри замин ки кон зар аст
Касе шукри зании бӯрё тамаъ накунад
Басӯрат арча неи бӯрё чу нешикар аст
Ҳикояти писари пораи дуз дар сафи рӯм
Тарози сафҳаи таъриху дафтар сайр аст
Дар ин қазия ба бўзрҷмҳр , анўшрўон
Бахшами рондаи ҳадисӣ ки дар ҷаҳон смр аст
Чаҳ гуфт ? гуфт ба нои поки зода такя макун
Ки асли фитнау бехи фасоду кон шар аст
Нъўзболлаҳ агар сифлае ба ҷоҳ расед
Адуии шаҳрӣу деҳқон , балои хушк ва тар аст
Чу бе василаи фикрати зимом бахт гирифт
Паии ҳалоки бузургони қавми раҳ сипар аст
Босли тира буд тарбият чу нақш бар об
Вале ба лавҳи мусаффо чу нақш бар ҳаҷар аст
Бароаи Марв , чаҳ хуш гуфт корвони солор
Ки астар арча чу асби сет аз натоҷ хар аст
Агар чу гови харонро ду шохи тези бадӣ
Сарин ҳечкас аз захми нобакор , нараст
Ту эй ба чоҳи табиати фитодаи Юсуфи вор
Биё ки тоҷи мулӯкат дар интизор сар аст
Брои зи чоҳи табиат ки бо чунин молик
Ба Мисри олами фавқи алтбиътт сафар аст
Даруни маҳди табиати ғунудае шабу рӯз
Длоӣлти ҳама завқасту самъ ё басар аст
Табиати ин дару пайкар ба ҳам чунон пайваст
Ки худ ту гўӣии устод ҳар дурудгар аст
зи моўроءи табиати хабари надории ҳеҷ
Даруни хона чаҳ донад касе ки пушт дар аст