Нависандаро боядӣ чори чиз
Дилу дасту афкору виҷдони тамиз
Вагар инки нопок шуд ин чаҳор
зи нопокии соҳибаши шаки мадор
Чаҳ хуш гуфт саъдии худои сухан
Ба таҳриф он гуфта бишинав зи ман
Фитад теғ агар дасти зангии маст
Аз он ба қалам дар кафи худпараст
Қалам чун гирифтӣ дурӯе макун
Ғарази варзӣу кӣна ҷӯӣ макун
Ба кафи хок , чашм футувват мапош
Гирифтӣ қалам бемурувват мабош
Сухан бешуморасту матлаби ҳазор
Магӯ ҳарф бе мағзи ноустувор
Раҳи ростӣ ва дурустӣ гузин
Ҷуз аз ростӣу дурустии мубин
Қалами гир ва ҳамчун қалам рост бош
На ҳар чаши хаёли каҷати хост , бош
Каҷигар , зи шамшер ҷӯӣ баҷост
Қалами рост бояд , чу каҷ шуд хатост
Қалам каз паии заҳмат мардум аст
Қалам нест неши дам каждум аст
Машав хори роҳи хаёл касе
Ки андешаи зи андеша бояд басӣ
Рухи зишт чун хбс тинат мапуаш
Ба гумномӣу боз гӯшӣ макуш
зи номи ту эй нанги боди ҳомӣат
Чаҳ дидам ки байнами зи гумномят
Мақолаи нависӣу басти мақол
Чаҳ лозим ба зери чпиаҳи ъқол
?герати нангу расвоӣ ва ор нест
Ба гумном бӯданат исрор чист ?
Дро аз пас пардаи иститор
На мардии ту ҳам ? сар ба мардӣ барор
Занонро ҳам аз парда нак Ром буд
Чаҳ мардӣ буд каз занӣ кам буд
Ба рӯбандау печа ва рӯй зишт
Набояд ба дилхоҳ чизе навишт
Агар буд виҷдон набояд забун
Ба печиш дар чодари қиргўн
Ба хуии ту музмин шуд ин нохушӣ
Ки як умр кӯшӣ ба виҷдони кашӣ
Чаро орияти ҷомаи ?ут дар бар аст
Хар ар ҷли зи атласи бипушад хар аст
зи тағйири ранг ва ба табдили ном
Туро мешиносам ман эй бдлҷом
Туро боб ҳирсаст ва моам ту оз
Ту зояндаи озӣ эй ҳуққаи боз
Мазан бар расидаи думали нештар
Мдри пардаи хеши зини бештар
Ту на аҳли размӣ ва на аҳли базм
Ту дуздӣу ғоратгари насру назм
Мукаррар ба гӯши ман ин достон
Фурӯи рафта аз гуфта расатон
Шунидам чу тӯмори умр « баҳор »
Бипечед аҷал зад хазонаш ба бор
зи ширвони сӯй Тӯс омад фурӯд
Ба хони ту меҳмон каш омад фурӯд
Шудӣ мизбони сияҳи коса аш
Ббрдӣ ба тороҷи сармоя аш
Чу аз тан бурун шуд равони ҷон ӯ
Ба даст ту афтод девон ӯ
Ба умрии бадаш ҳарчӣ андӯхта
Ту андӯхтяш эй падари сӯхта
Агар зинда аз марг ӯ ном туаст
Ҳақиқат намемерад эй нодуруст
Ман ин роз бнҳФтаҳ будам магар
Ки худ фош гардад ба даст дигар
Чаҳ созами ту ноҷинс нагузоштӣ
Миёни ман ва худ раҳи оштӣ
Ту онӣу ҷузи ин наме шоядат
Вазин пас тахаллус « хазон » боядат
Фурӯмоя бо мояи дигарон
Ба сармояи дорон чаҳ эй саргарон
Ту худ доне эй шоири мустатоб
Ки дар зиндагонии надории китоб
Чу дузд китобаст унвони ту
Ба мотҳт табъаст девони ту
зи мотҳти табъ ончӣ ояд бурун
з афкор туаст эй хароби андарун
Фузунаст пеши ман асрори ту
зи кирдори нопоку пиндори ту
Дар ин боб бинивисам ар як китоб
Нигарадам ба бобӣ аз он комёб
Табиат наёрад ба сад қарну насл
Баҳорӣ ки ҳар он шавад чори фасл
Ба найранги бозии ту олии ҷаноб
Намонад онкӣ рангӣ нарезӣ ба об
Ман эй чоплуси одами бози гӯш
Ним чун ту ҳаргизи ақидаи фуруш
Ба аҳди қавом ва ба даври вусуқ
зи расвои ?ут хаста шуд кӯсу буқ
Ту асбоби қатли ҳусайни ллаҳ
Шудӣ эй демократи пасти дила
зи ишқи гул рӯй пӯли қаҷар
Ба дасти ту ишқӣ шуд умраш ба сар
Кунун май нависӣ ки шуд интиҳор
Дар Эрони зи гуфтори ман пойдор
Агар ҳаст дар гуфт ман ин асар
Ту дигар чаҳ май гӯйӣ эй бе ҳунар
зи ашъори озодии ман тамом
Гирифтед сармашқи худ ҳаркадом
Чаҳ шуд инак аз шоирони ватан
Ҳамаи айби ҷӯянди зи ашъори ман
Ба олами аёни гашти пастии ту
Дурустии ман , нодурустии ту
Марои модар пок зойед пок
Яқини дон ба покии рӯми сӯии хок
Ба умр ар чаҳ як рӯз носуда ам
Вале чун ту доман нёлўдаҳ ам
Ман аз дӯстонгар ҷудо монда ам
Ба як ранги собит ба ҷо монда ам
Ту онӣ ва ман ин зи наздику давр
Гувоҳанд як миллатии масту кӯр
Дигар андарин мамлакат кас намонад
Ки бояд қалами пушт то гӯр ронад
Касеро ки дар шарқ ва ғарбаст ном
Сар ҳар забонӣ ба эъзози том
Чаҳ андеша аз чун ту бе обрӯ
Пришидаҳи фикру парокандаи гӯ
Даҳони пок бояд қалами пок тар
Каз ӯ ном то гӯр ояд ба дар
Вуҷӯдӣ ки нобӯди бад чун сароб
Чаҳ гуяд ба дарёии пурилтиҳоб
Ту чун мӯши кӯрӣ ва то гӯри нур
Сазадгар гурезади зи хури мӯши кӯр
Чаҳ хуршед тобанда шуд нўрпош
Чу хафоаш агар оҷизӣ кӯр бош
Дигар кӯркӯронаи ин раҳ мапуӣ
зи тогўр ҳиндӯстонӣ магӯӣ
Аз ин роҳи дигар барои ту пӯл
Маҳоласт як ғоз гардад вусӯл
Ба Ҳиндӯстони пӯл ҳар қадар буд
Рабуданди пеш аз ту онро ринуад
Чунинаст ҳарфат ки тогўр кист
Вагар ҳар ки бошад ҳамон аҷнабӣ аст
Шигифтаст аз чун туе ин сухан
Ва ё ғайр аз ин рафта дар зеҳни ман
Ту каз аҷнабии бори баста Эй
Чаҳ шуд инак аз аҷнабии хаста Эй
Ту бо хеш аз аҷнабии бадтарӣ
Чаҳ май гӯйӣ аз аҷнабии парварӣ
Парастиш агар зи аҷнабии ин буд
Марои ин прстшгаҳи ойин буд
Ба тогўр аз ҷону дил банда ам
Ман амсол ӯро ситоянда ам
Гар аз ҷинси инсон аз ин сон набӯд
Ҳам аз асл эй кош инсон набӯд
Ба чашми хирадманд пӯшида нест
Ки фикр касе чун ту пусида нест
Набуданд аз ин мардум ар дар башар
Чаҳ чизе аз одами бадии ғайри шар
Дигар аз чаҳ огоҳии ?ут эй ҳаким
Набӯдааст аз Эрону ҳинди қадим
Аз ин пас ба трдстӣ аз ин ва он
Чу таърихи дздидии онро бихон
Ва ё онкӣ аз ҳазрати Касравӣ
Бидон сон ки каши рафтагар каш рӯй
Тавон огаҳии ёбӣ аз аҳди ҷам
Чаҳ бади ҳоли Ҳиндӯстону аҷам
Вази он аҳд то даври сосониён
Нбдшон ба ҷузи дӯстӣ дар миён
Аз он рӯз то рӯзгори араб
Ки шуд бар аҷами рӯз чун тираи шаб
Ҳамаи хонадонҳои волотбор
Аз Эрони сӯии ҳинди бастанди бор
Аз ин хонаи берун ба хорӣ шуданд
Фирорӣ ба сад сӯгворӣ шуданд
Надоданд тан дар раҳи бандагӣ
Кашиданд сар аз сарафкандагӣ
Гурезони зи нанг асорат шуданд
Фирории зи қайд ҳақорат шуданд
Брстнд аз ин хоки хоини параст
Бибастанд рахт ва бишустанд даст
Сӯии хок Ҳиндӯстон тохтанд
Дар он хокдон хонимон сохтанд
Шудӣ хоки зархези Ҳиндӯстон
зи ҷони зрхриди ватани дӯстон
Ҳазор ва се сад сол дар он диёр
Ббўднд бо иззату ифтихор
Маро нест шаккӣ дар ин эътиқод
Яқинан ҳар Эронии покзод
Худ ин тухми умеди корд ба дил
Ки Ҳиндӯстон кӣ шавад мустақил
Тугар бачаи бози гӯш ар карӣ
Хуши ин панд дар гӯш дил биспурӣ
Ниҳолӣ ки ҷуз ранҷишаш нест бор
Аз ин беш байни ду миллати макор
Агар сар бипечӣ ту эй бозгуаш
зи пандами пас ин панди саъдии нюаш
Ки аз кӯдакӣ дорам ин гуфта ёд
Чаҳ хуш гуфт , эй рӯҳи гӯяндаи шод
« мазан бетаъаммул ба гуфтори дам
Накӯи гӯй агар дайри гӯйӣ чаҳ ғам »
Навиштӣ як аз иллати иштиҳор
Буд марг дар сафҳаи рӯзгор
Аз ин рӯ намемерад ориф чаро ?
Ки миллат ба қабраши сурӯди варо
Бихонанд , аз ӯ қадрдонӣ кунанд
Чу ман баҳр ӯ реза хуоне кунанд
Аз ин лутфи махсӯс шарманда ам
Вази ин меҳр то зиндаам банда ам
Вале нест ӣнқадари ҳам интизор
Аз ин мардумони Фромўшкор
Марои як саволии сет бе гуфт вгў
Турогар ҷавобӣаст бо ман бигӯ
Ба ман аз чаҳ рӯй ин ҳама душманед
Барои чаҳ розӣ ба марг манед
Сазовор беМеҳрӣ аз чистам
Ман Эронӣам аҷнабӣ нестам
Ба ман аз чаҳед ин ҳамаи саргарон
Чаҳ гуедам эй бе пдрмодрон
Гар инаст асбоб беМеҳрӣ ам
Ки гуфтанд ман шоир миллӣ ам
Ғалат кард ҳаркас ки ин ҳарф гуфт
Магар ҳар ки гуфт ҳарчӣ бояд шнФт
На миллат маро донад аз хештан
На бар ман ватан гуяд авлоди ман
Касе беватантар зи ман дар ҷаҳон
Ба ҳар ҷой ҷӯяд нагирад нишон
Ҳамаи меҳри ин модари пери гӣҷ
Буд сарф дар роҳи авлоди биҷ
Ватан ончунон дод подоши ман
Ки лаб сӯз шуд косаи оши ман
Шудам душман ҳар ки баҳри ватан
Шуд охири ватани душмани ҷони ман
Ватани устихони маро об кард
Ба ҳар рӯзи як сӯй партоб кард
Марои хастау хор ва ранҷур кард
Ҳамин бас киам зинда дар гӯр кард
Бадии ончӣ дар ҳақ ман кард хост
зи ишқи ватани чизе аз ман накост
Ватани ҳосили умри ман бод дод
Ватани ёдам « Эй дод ва бедод дод »
Шумо дигар эй зодагони ватан
Чаҳ хоҳед аз қолаби хушки ман
Марои нанг аз шеър ва аз шоирӣ аст
Худ ин кори пастии з савдогарӣ аст
Ваҳиди хари охунди ганди гадо
Аҷаби онкӣ шоир надонад маро
Чунон буғз дар дил буд аз маниш
Ту гуфтӣ ки …и ман занаш
Агар табъи шоир чу табъаш гадост
На ман шоирами шеър ҳақ шумост
Набудам ҳамаи умри мавқеи шинос
Хуш омад нагуфтам худоро сипос
Аз ин роҳи чизеи ниндўхтм
Чу дигари касони шеъри нФрўхтм
Ба нудрат агар шеър ман гуфта ам
Барои дил хештан гуфта ам
Аз ин кори ҷузи заҳмату дардисар
Нашуд ҳосилами ҳеҷ чиз дигар
Ба Эраҷ чаҳ хуш гуфт доктори ҳасан
Ки аҳсан бар он фикри бикри ҳасан
Буд гуфтани шеъри худ ҳарфи муфт
Набояд пас аз ҳади бурун муфт гуфт
Ту аз муфти орифи ҳамеи сӯхтӣ
Ҳам аз пӯсташ пӯстин дӯхтӣ
Балии касби шӯҳрати зи ман гар набӯд
Ба гумномӣ аз ин ҷаҳони рафта буд
Ба марги ман ар чашматон бар дар аст
Шутури пӯсташи пӯстин хар аст
Балии марг ҳақасту ҳақи пойдор
Пас аз марг ҳақ мешавад ошкор
Ба вақти ҳисоби сифеду сиёҳ
Расад марг бе як қалами иштибоҳ
Дар охир чу боист азин даргузашт
Кунун низ бояд азин даргузашт
Маро токунӯн худнамое набӯд
Ҳақиқати шинави худситое чаҳ суд
Табиат ҳунар дод бар ман чаҳор
Ки он чор дар сафҳаи рӯзгор
Надодаасту надиҳади азин пас дигар
Ба танҳои он чор бар як нафар
Буд қарнҳо моам Эрони ақим
з парвардан чун манӣ эй надим
Валикини з ҳар кӯраи даҳ даҳ нафар
Гдотбъи шоири даройад ба дар
Ки ҳар як ваҳид сухан парваранд
Баҳори адабро гули сдпрнд
Мубини коинчнини сурбаи зери пурм
Дар ин саҳнаи ман яккаи бозигарам
Ба мусиқӣам аввалин Авестоад
Нишоед ки мункир шуд ин аз ъинод
Маро дид агар фориёбӣ ба хоб
Буруни номад аз қарияи фориёб
Дар овозаи беруни з андоза ам
Бипечед дар чарх овоза ам
Шудӣ зиндаи саъдии худои сухан
Агар шеър худ мешунидӣ зи ман
Агар буд Довӯд , савташ , гиреҳ
Ба ҳалқаш задӣ ҳамчуи ҳалқаи зира
Сипари пешам аз аҷзи андохтӣ
зи раҳи бозгаштии зираи сохтӣ
Ба наздики ман буд чун кӯдакӣ
Агар буд дар даври ман рӯдакӣ
Даҳони бастӣу чанги худ сӯхтӣ
Ба назд ман оҳанги омухтӣ
Худованду халлоқ оҳанг кист
Ҷуз аз ман кас ар гуфт ҷуз ширк нест
зи шеър ар сухани гӯйии инат ҷавоб
Ману гурзу майдони афросйоб
зи чавгони андешаи гӯии сухан
Ба майдон фикандам , биё ва бизан
Ба гуфтор бигузашта ?ути эътибор
Набошад биёи тоза дорӣ биор
Буд равшани афъолу аъмоли ман
Ба чандини ҳунари ин буд ҳоли ман
Ту будӣ дар ин муддат ар ҷои ман
Тамаъ бонг мезад ки эй вои ман
Вале ман чаҳ дорам ба ин ҳол ? ҳеҷ
Ту бо ҳеҷ ҳамаи чиз дорӣ мапӣч
Буд рахтихобами зи ҳоҷии вакил
Ки хасмаши забуни боду умраши тавил
Агар паҳни фаршам ба айвон буд
Сипосами зи алтофи кайвон буд
Сияҳ рӯй аз рӯй иқболӣ ам
Ки деги вай аз матбах холӣ ам
Пар аз шикваи воруна дар зери тоқ
Фитодааст дилтангу қаҳр аз уҷоқ
Вагар миз вагар як ду то сандалӣ аст
зи доктор бадеъаст аз банда нест
Асосияи ориф бе асос
Се то саги ду дастӣаст куҳнаи либос
Ман ин зиндагонии нопойдор
Ба заҳмат аз он кардамӣ ихтиёр
Ки аз ҳар бидонадяш бад нашнавам
зи бдгўӣу бадхоҳ роҳат шавам
Ндонстмии як дил соф нест
Дарин мамлакати як ҷӯ инсоф нест
Накардам ман онро ки боист кард
Нафаҳмида будам чаҳ боист кард
Накардам ба сони ҳамаи дӯстон
Ватани зодагону ватани дӯстон
Ватанро аз аввал баҳона кунам !
Фароҳами зару малик ва хона кунам
Мапиндор инро ҳам аз баддилӣ
Ки аз баҳри ман як утоқи гулӣ
Дар ин кишвари паҳни яғмо шуда
намешуд ки бошад муҳайё шуда
На , ин нест , ӣнқадари кӯтаҳи назар
Набудам бисозам ба ин мухтасар
зи бушиҳри вази паҳлавӣ то Арас
Вази он сӯй то хонқини ин ҳавас
Ба сар буд , Эрони ҳамаи сурбаи сар
Буд кишвари ман , чаҳ хоҳам дигар
Тану рӯҳу хӯни ман Эронӣ аст
Худ ин колбудро худ ӯ бонӣ аст
Агар ҷон ба қурбон номаш кунам
Тану ҷони ҳам аз ӯ буд ман кӣм
Манӣ дар миён нест то баҳри тан
Бигӯед фалони чизи Эрони зи ман
Ман ин будам инам , шумо кистед
Бидонадяшу бадхоҳам аз чистед
Чу бо хеши бадхоҳ ва бегона ед
Сар хеш гиред девона ед