Бисмии ٱллٰаҳи ٱлрҳмни ٱлрҳим
Раби исру лотъср
Ҳамду сипос беҳад бар ҳазрати аҳади самад ,у дуруду саноӣ бе ъад бар пайғамбари мо Муҳамади мтўотроу мтўолёи илои алобд ; аммо баъд , бидон аидки аллٰаҳи бнсри ман ъндаҳ ки маънои ин байт ки :
зи дарёии шаҳодат чун наҳанги лои براردи ҳў
Таяммум фарз гардад Нӯҳро дар вақти тӯфонаш
Ба истилоҳи ин тайифаи ҷамеъи ашёъи ғибои кон ӯ шҳодаҳ , маликои кон ӯ млкўто , нуқӯш эиътиборот ҳастӣ мутлақ над ки вуҷӯди ҳақи иборат аз ӯст , ва дар пардаи сувари ҷамеъи мазоҳири зарроти коинот , офтоб зотаст ки ҷиҳати изҳори сифоти мхтФӣ ва масттар гаштааст .
Мо фии алтстри болокўони ман аҷаб
Бали кунҳо айнҳо ммнтарӣ аҷабо
٭и ٭и ٭
Ба зери парда ҳар зарраи пинҳон
Ҷамол ҷон физой рӯй ҷонон
Чу бархезад туро ин парда аз пеш
Намонад низ ҳукми мазҳабу кеш
Ман ва ту чун намонад дар миёна
Чаҳ каъба чаҳ куниш чаҳ дирхонаҳ
Ва тааюноту ташаххусоти ашёъ , ҷсмонё ӯ рўҳонёи умӯр эътиборӣанду эътиборӣот мутлақан мъдўмотнд .
Вуҷӯди андари камоли хеш сорӣ аст
Тааюнҳо умӯрӣ эътиборӣ аст
Умӯр эътиборӣ нест мавҷӯд
Адад бисёр , як чизаст маъдӯд
Ва аз тааюноту касрат аз ҷиҳати адамяти таъбир ба « ло » мекунанд ; ва « ҳў » ашоротаст ба зоти бҳти ман ҳайси алхФоءу аллотъин ; ва як ҳақиқатаст ки онро « ҳқиқаҳи алҳқоиқ » ва « ҳувияти ғайб » мехонанд , ки аз мартабаи хафоу лои тааюн ба маротиби сувари мазоҳири тааюнот зоҳир гаштааст . Аввал ба сӯрати илми иҷмолӣ зуҳӯр карда ки онро « аҳдиаҳи алҷмъ » ва « барзахи албрзх » мехонанд ва он иборат аз таҷаллӣ зотаст лаззотаи фии зотаи бзотаҳ , аз мартабаи илми иҷмолӣ ба мартабаи илми тафсилӣ ки онро « воҳидят » ва « алуҳият » ва « ҷабарут » гӯйанд , ва дар ин мартабаи ҷамеъи аъёни мумкиноти азло ва абадан дар илми ҳазрат ҳақ ҳозиранд , ки лаҳзае як зарра аз илми вай ғоиб наметавонад шуду мозӣу мстқбл дар ин мақоми ҳама ҳоласт .
Азали айни абади афтода бо ҳам
Нузули исоу эҷоди одам
Ва аз мартабаи ҷабарут ба мартабаи малакӯт ки онро « олами арвоҳ » ва « олами амр » мехонанд ълўёкон ӯ сФлё , ва аз илми малакӯт ба олами малик ки онро « олами шаҳодат » ва « олами аҷсом » мегӯйанд , ва аз сувари бсоит ба сувари мураккабот ки иборат аз маъданӣоту наботот ва ҳайвонотаст , ва сипас мартабаи инсонӣ ки мартаба ҷомеъааст миёни латоифу ксоиФу алавӣу суфлои ниҳоят таназзулотаст . Зеро ки ҷамеъи қувоу рӯҳоният ки дар маротиби таназзулот зоҳир гаштааст , ҳама бо вай ҳасту ҷамеъи ашёи нисбат ба ҳақиқати инсони ҷзӣнд ,у ҷузи биттабъ мақдамаст бар кул ,у ҷомеъиятӣ ки инсони рости ҳеҷ мартаба дигар нест ;у ҳазрати иззат дар каломи Маҷид аз ин маъно хабар медиҳад ки : « إнои ързнои алأмонаҳи алии алсмоўоти волأрзи волҷболи Фأбини أни иҳмлнҳои вأшФқни минҳои вҳмлҳои алإнсон » .
Амонати иборат аз ҷомеъиятаст ;у тасмияи инсон ба инсон аз он ҷиҳатаст ки ӯро бо ҷамеъи маротиби алавӣу суфло мؤонстаст [ аз ҷиҳати ҷомеъият , Флҳзои Ҷабраил ки малик муқаррабаст ] , нисбат ба акмали анбиё ки аз навъ инсонаст ба аҷзи худ иқрор карда , мефармоед ки : « луи днўти анмлаҳи лоҳтрқт » , ва аз ҳоли баъзе , каломи илоҳӣ хабар медиҳад ки : « أўлӣки колأнъоми бали ҳам أзл » ;
Аз ин то он басӣ фарқаст зинҳор
Ба нодонӣ макун худро гирифтор
Баъд аз тасдиқи ин муқаддамот , бидон аўслки аллٰаҳи илои камоли алмърФаҳ , ки он кас ки гуфт « зи дарёии шаҳодат чун наҳанги ло бар оради ҳў » , аз дарёии шаҳодати фанои тааюнот [ро ] маъаи тааюни алсолк аизо мехоҳад ,у шаҳодат ба маъноӣ шуҳудаст ,у шуҳуд иборатаст аз зуҳӯри ҳақ ба исм « алмоҳӣ » ва « алмъид »у рафъи тааюнот дар назари дидаи аввали солик , ки он дидаро қӯт басират мегӯйанд , ки нафаси нотиқаи инсонӣ ба он дидаи идроки маъонии маъқӯлау латоиф ва арвоҳ мекунад . « чун наҳанги ло бар оради ҳў » яъне : зоти мутлақ ки « ҳў » иборат аз онаст наҳанг « ло »ро ки иборат аз тааюн солик аст баровард , яъне соликро аз мақоми Фноءи фии аллٰаҳ ба мақоми бқоءи боллٰаҳ , ва аз сайри фии аллٰаҳ ба сайри боллٰаҳи расонад ,у таъйини соликро ба наҳанг таъбир кард , аз ҷиҳати ахтФоءи ҷамеъи асмоءу сифоти илоҳӣ дар сӯрати башарӣ , ки « авлиё ӣӣ таҳти қбобӣ » Мусаддиқ ин маъност ; зеро ки фии алҳқиқаҳи қбоби иборат аз сӯрат инсонӣаст .
Дар башар рӯпӯш гаштааст офтоб
Фаҳм куну аллٰаҳи аълами болсўоб
Ва ба наҳанг « ло » аз ҷиҳати адамяти тааюну ташхис ташбеҳ кардааст ва метавонад буд ки аз дарёии шаҳодати калима « лои илоҳи алои аллٰаҳ » хоста бошад ,у наҳанг « ло » иборат аз калима « ло » ,у ваҷҳи мушобеҳати миёни наҳанг ва « ло » аФноӣ ашёст . Яъне ҳаргоҳ ки солики содиқи ошиқ ба калима « ло » рафъ тааюнот кунад ,у зоти мутлақро ки « ҳў » иборат аз онаст аз пардаи ҳиҷоби касрат тааюнот баровард , яъне зоҳир гирданд , таяммум фарз гардад Нӯҳро дар вақти тӯфонаш .
« Нӯҳ » дар ин маҳал аз соҳиб камолӣаст ки аз мартабаи фанои фии аллٰаҳ ба мақоми бқоءи аллٰаҳи расида , мтҳққ ба ҷамеъи асмоءу сифоти илоҳӣ шуда бошад ; ва дар ин мақом буд ки ҳазрати рисолат « ман ронии рой алҳақ »у шайхи ҷунайди Бағдодӣ « лӣси фии ҷбтии сӯии аллٰаҳ »у султони боязиди бастомӣ « субҳонии мо аъзами шаънӣ » ,у шайхи Мансур « ано алҳақ »у ҳазрати нўрбхш :
Дар он дам ки ман ҳақ мутлақ шавам
Намонад дуе ҷумлагӣ ҳақ шавам
Буд илми ман илми ҳии алӣам
Набошад ба ҷузи ман худои азим
Фармуданд .
Ин тайифаанд аҳли маъно
Боқии ҳама хештан парастанд
Фонии зи худ ва ба дӯсти боқӣ
Ин турфа ки нестанд ва ҳастанд
Ва ташбеҳи чунин комилӣ ба Нӯҳ аз он ҷиҳатаст ки дар вақти тӯфон ҳар ки мтобът Нӯҳ кард , аз мавҷи бало халосӣ ёфт . Ҳар толибӣ ки тобеъи чунин комилӣ бошад , яқин ки аз мҳолки ҷаҳлу маосии раҳида , муҳаррами сродқоти ҳазрат илоҳӣ хоҳад буд .
зи ман ҷони падари ин панд бипазир
Бирав домони соҳиби давлатии гир
Ки қатра то садафро дар наёбад
Нагардад гавҳар ва равшан нтобад
Ва фарзи гардидани таяммуми мари Нӯҳро иборат аз онаст ки комилӣ ки дар мақоми иршод ғайр бошад , ки албата аз мақоми ҳақиқат ки ҳол ӯсту фии алҳқиқаҳ асласт , ба мартабаи шариъат ки нисбат ба ҳақиқат фаръаст таназзул кунад ;у алои муршид комил набошад .
Каси марди тамом тамомаст каз тамомӣ
Кунад бо хоҷагии кори ғуломӣ
Пас онгоҳӣ ки бибаред ӯ масофат
Наад ҳақ бар сараши тоҷи хилофат
Бақоӣ ёбад ӯ баъд аз фанои боз
Равад зи анҷоми раҳи дигар ба оғоз
Шариъатро шиор хеш созад
Тариқатро дсор хеш созад
Ҳақиқати худ мақоми зот ӯ дон
Шудаи ҷомеъи миёни куфру имон
Ба ахлоқи ҳамида буд мавсуф
Ба илму зуҳд ва тақво бӯда маърӯф
Ҳама бо ӯ вале ӯ аз ҳамаи давр
Ба зери қуббаҳои стар мастур
« дар вақти тӯфонаш » яъне : дар айни зуҳӯри ҳақиқат ки камоли маърифату яқин ки « воъбди рбк ҳатто иأтики алиқин » иборат аз онаст , аз мақоми аъло ки хоҷагии ишорат бар онаст , ба мақоми أўи аднӣ ки мақом убудийятасту ғуломии иборат аз онаст , ва аз мартабаи маҳв ба мартабаи сҳў ба ҳукм « лони иҳдии аллоҳи бки рҷлои воҳдои хайри лаки ман алднё » ҷиҳати такмил ноқисон бияёд ва ; ташбеҳи айни тавҳиду фанои тааюнот ба тӯфон , аз он ҷиҳат кардааст ки чунончии оби мзил наҷосотаст , тавҳид низ ки иборат аз зуҳӯр ҳақаст , азолти лавси касрати нуқӯш аз лавҳ вуҷӯд мекунад : нақласт ки Сайиди алтоиФаҳ , шайхи ҷунайди Бағдодӣ ҳар гуҳ аз шароби бодаи висоли ҳазрати маҳбӯби ҳақиқии масти гаштӣ , аз сари завқ ба самоъ дар омадӣ , ва мефармудӣ ки : ин абноءи алмулуки ман ҳзаҳи аллзаҳ !
Малики инро дону давлати ин шимур
Заррае зини олимӣ аз дайни шимур
Ҳар ки масти олами ирфон буд
Бар ҳамаи халқи ҷаҳони султон буд
Гар бдонстии мулӯки рӯзгор
Завқи як шарбати зи баҳр бе канор
Ҷумлагӣ дар хӯн нишастандӣ нФўр
Рӯй якдигари ндидндии зи давр
Мард ҳиммат бош то роҳат диҳанд
Ҳар замонии малики сад шоҳат диҳанд
Он зи ҳиммат буд кони шоҳи баланд
Оташӣ дар хонимон худ фиканд
Хусравиро чун басӣ хусрон бидид
Сад ҳазорон малики сад чандон бидид
Ба ҳукми ФФии кули шайъи кули шайъ , ин байти муҳтамили маъонӣ бисёраст . Фомо ба мақсӯди нозими орифи солики ин маъно ки мазкӯри гашт ақрб намӯд ; аз ин ҷиҳат бар ҳамин ихтисор рафт .
Аллоҳами вифқи алқоӣлини лмтобъаҳи алмршдин ва мубояъа алкомлину таҳсили камолоти арбоби алиқини баҳақи хотами алнабӣин . ё икроми алокрмин ва ё арҳми алроҳмин ,у силами тслимои ксиро !
Ба ҳукми ФФии кули шайъи кули шайъ , ин байти муҳтамили маъонӣ бисёраст . Фомо ба мақсӯди нозими орифи солики ин маъно ки мазкӯри гашт ақрб намӯд ; аз ин ҷиҳат бар ҳамин ихтисор рафт .
Аллоҳами вифқи алқоӣлини лмтобъаҳи алмршдин ва мубояъа алкомлину таҳсили камолоти арбоби алиқини баҳақи хотами алнабӣин . ё икроми алокрмин ва ё арҳми алроҳмин ,у силами тслимои ксиро !