Амӣрии сахти олии рой будӣ
Ки дар сари ҳади Балхаши ҷой будӣ
Бъдл ва дод амӣрии поки дайн буд
Ки ҳад ӯ фалакро дар замин буд
Бамурдӣу блшкри саъб будӣ
Баноми он каъбаи дайни каъб будӣ
зи райши файзу фари шамсу қамар ро
зи ҷўдши ному нони аҳли ҳунар ро
зи адлаши мяшу гурги андари ҳаволӣ
Баҳами гург оштӣ карданд ҳоле
зи саҳмаши оби дарёҳо пар аз ҷӯш
Шудӣ чун оташи андари санги хомӯш
зи заҳматгар куҳан будӣ ҷаҳонӣ
зи хотир маҳв кардӣ дар замонӣ
зи қаҳраши оташ ар афсурда будӣ
Чу ангуштӣ шудӣ андари кабӯдӣ
зи ҷоҳ ӯ баландии монда дар чоҳ
Чаҳ мегӯям ҷиҳати гуми гашт азон ҷоҳ
зи ҳлмши кӯҳ бар ҷои истода
Замин бар хоки рўӣии аўФтодаҳ
зи хашмаши рафтаи оташ бо дилии танг
Валикини чашми пари нам дар дили санг
зи тобиши бардаи хуршеди фалаки нур
Ҷаҳонро равшании бахшида аз давр
зи ҷўдши баҳру кони тшўири хӯрда
Гуҳар дар сулби баҳру кони фишурда
зи лутфаши барги гул дар юза карда
Валек аз шарм ӯ дар зери парда
зи халқаши машк дар ?данеи дамида
зи ?дане низ бар уқбои расида
Амири неки дилро як писар буд
Ки дар хӯбии бъолм дар смр буд
Рухӣ чун офтобии он писар дошт
Ки камтари бандаи пеши худ қамар дошт
Ниҳодаи номи ҳориси шоҳ ӯ ро
Камари баста чу ҷавзои моҳ ӯ ро
Яке духтари бпрдаҳ буд низаш
Ки чун ҷон буд ширину азизаш
Баноми он сим бар зини алъараб буд
Дили ошӯбӣу дилбандии аҷаб буд
Ҷамолаши малики хӯбӣ дар ҷаҳон дошт
Бахӯбии дараҷаон ӯ буд кон дошт
Хирад дар ишқ ӯ девона будӣ
Бахӯбӣ дар ҷаҳони афсона будӣ
Касе кӯи ном ӯ барадии бҷоӣӣ
Шудӣ ҳар зарраи Юсуфи нмоӣӣ
Маи нав чун бидидӣ зи осмонаш
Задӣ чун машки зону ҳар замонаш
Агар пишониш ризвон бидидӣ
Биҳишти аданро бешан бидидӣ
Сари зулфаш чу дар хоки аўФтодӣ
Азуи пайчи дар афлоки аўФтодӣ
Ду наргис дошт наргиси дони зи бодом
Чу ду ҷодӯи ду зангии бача дар дом
Ду зангии бача ҳар як бо камоне
Бтир андохтан ҳар ҷо ки ҷонӣ
Чу тири ғамза ӯ зиҳ барра кард
Дили ушшоқро омоҷ гуҳ кард
Шукр аз лаъл ӯ таъмӣ дигар дошт
Ки лаълаши з ҳар дору дар шукр дошт
Даҳонаш дарҷи марворидтар буд
Ки ҳар як гавҳаритар зон дигар буд
Чу сӣ дандон ӯ марҷон намӯдӣ
Нисор ӯ шудӣ ҳар ҷон ки будӣ
Лаби лаълаш ки ҷоми гавҳарӣ буд
Шаробаш аз зулоли кавсарӣ буд
Фалакгар гӯй симинаш надидӣ
Чу гӯй бесар ва бен кӣ давидӣ
Ҷамолашро сифат гуфтан маҳоласт
Ки аз ман он сифат кардан хаёласт
БлтФи табъ ӯ мардум набӯдӣ
Ки ҳар чизе ки аз мардуми шунӯдӣ
Ҳама дар назм оварадӣ бики дам
Бпиўстӣ чу марворид дар ҳам
Чунон дар шеъри гуфтани хуши забон буд
Ки гўӣӣ аз лабаши таъмӣ дар он буд
Падари пайвастаи дил дар кори аўдошт
Бдлдории басии тимори аўдошт
Чу вақти марг пеш омад падар ро
Ба пеш хеш бинишонад он писар ро
Бадв биспурад духтарро ки зинҳор
з ман бипазирашу тимори майдор
Заҳри ваҷҳе ки бояд сохт кораш
Бисозу тозаи гардони рӯзгораш
Ки аз ман хостандаш номи дорон
Басии гардани кашону шаҳриёрон
Надодами ман бксгар ту туоне
Ки шоиста касе ёбии ту доне
Гувоҳи ин сухан кардам худо ро
Пшўлидаҳ магардон ҷони мо ро
Чу ҳар навъе сухани пеш писар гуфт
Пазируфти он писари ҳарчаш падар гуфт
Бохри ҷонии ширин зу ҷудо шуд
Надонам то чаро омад чаро шуд
Басии зер ва зибр омад чу афлок
Ки то пойу сараши афканд дар хок
Камони ҳақи ббозўӣ башар нест
Казин омад шудани касро хабар нест
Ки медонад ки бӯдан то бкӣ дошт
Касе комд чаро рафтани з пай дошт
Падар чун шуд боиўони илоҳӣ
Писар бинишаст дар девони шоҳӣ
Бъдли вдод кардан дар ҷаҳон тофт
Ҷаҳон аз ваии дам Нӯшервон ёфт
Раиятроу лашкарро дирам дод
Басии солорро кӯс ва илм дод
Басии савдои заҳри мағзӣ бурун кард
Басии бидодгарро сарнигӯн кард
Бахӯбӣ ва бинозу неки номӣ
Чу ҷон медошт хоҳарро гиромӣ
Кунун бишинав ки ин гардандаи паргор
зи баҳр ӯ чаҳ бозӣ кард бркор
Ғуломӣ буд ҳорисро ягона
Ки ӯ будӣ нигаҳдори хазона
Баноми он моҳ вааш бктош будӣ
Надонам то касе ҳамтоаш будӣ
Бахӯбӣ дар ҷаҳони ӯъҷуба буд
Ғами ишқаши аҷаби мансӯба буд
Мисли будӣ бзибоӣии ҷамолаш
Ҳамаи олами талаби горўсолш
Агар акси Рахши гаштии падедор
Биҷунбаш омадӣ сӯрати зи девор
Чу зулфи ҳиндӯаш дар кин нишастӣ
Чу ҷаъди зангён дар чин нишастӣ
Чу зулфаши сари кашонро банда ме дошт
Чунон нақдии зи пас афканда ме дошт
Чу ду абрӯаши пайваста ба омад
Камоне буд коўл дар зиҳ омад
Ғнимии чарби чашм ӯ азон буд
Ки бо бодоми нақдаш дар миён буд
Сафи мижгонаш саф кардӣ шикаста
Бзхми тирборон аз ду руста
Даҳоне дошт ҳамчун лаъли суфта
Дарави сӣ дар носуфтаи наҳуфта
Якегар суфта шуд лаъли даҳонаш
Набӯд он ҷузи болмоси забонаш
Лабаш хат дода умри ҷовдон ро
Ки он лаб буд оби Хизри ҷон ро
зи дандонаши тавон кардани ривоят
Ки дар як мем дорад сӣ ду оят
Чу Юсуф буд гўӣӣ дар нкўӣӣ
Худ азгўии занхдонаш чаҳ гўӣӣ
зи гӯйиш то бкӣ биҳуш бошам
Чу дар гӯии омадам хомӯш бошам
Ба пеши қасри боғӣ буд олӣ
Биҳиштии нақд ӯро дар ҳаволӣ
Ҳама шаб менахуфт аз ишқи булбул
Тариқ хоркаш мегуфт бо гул
Гул аз ғунчаи бсди ғанҷу бсди ноз
Шукри ханда басӣ мекард оғоз
Чунон омад ки тифлии монда дар хӯн
Гули сурх аз қмоти сабзи берун
Сабо ҳамчун Зулайхо дар давида
Чу Юсуфи гули азуи домани дарида
Чу бодии Хизр бар саҳрои гузашта
Хизр бигузашта саҳро сабз гашта
Шаҳобу барқро гашта синони тез
зи борон абр карда сад Аннани рез
Кашида даст бар ҳам сабзаи зорон
Вале он дасти пари гавҳари зи борон
Бунафшаи сари бхдмт пеш карда
Валикини пои бӯс хеш карда
Бики раҳи арғавони оғишта дар хӯн
Бхўни рези омада бар хеши берун
Бадаст оварда наргиси ҷоми зар ро
зи борони хӯрдаи шер чун шукр ро
Сари лола чу дар пои аўФтодаҳ
Кулоҳаш бо камари ҷои аўФтодаҳ
Ҳазорон Юсуф аз гулшани расида
зи канъони буи пероҳан шунида
Ҳамаи мурғони дроФкндаҳи хурӯшӣ
зи ҷонон бе навои номондаи гӯшӣ
Буқати субҳгоҳии боди мишкӣн
Чу савҳон карда рӯй оби парчин
Магари афросйоби об зира ёфт
Ки об аз боди наврӯзӣ зира ёфт
з ҳар сӯи кавсарии дигари равон буд
Ки оби Хизри камтари ршҳи он буд
зи пеши боғи тоқӣ то бкиўон
Ниҳодаи тахти ҳориси пеши айвон
Шаҳи ҳорис чу хуршедии хуҷаста
Сулаймони вор дар пишон нишаста
Чу ҷавзо дар камари дасти ғуломон
Бболо ҳар яке сарвии хиромон
Ситода саф зада таркони саркаш
Бхдмт карда ҳар як дасти даракаш
Надимони сарафрози нкўроӣ
Бхдмти чашмҳо афканда бар пой
Шарифони ҳамаи олами вазеъаш
Низоми олам аз рои рафеъаш
зи бедории бахташи фитна дар хоб
зи бими хашмаши оташи чашми пари об
Зуҳали кин , муштарӣ вааш , моҳи талъат
Уториди қадар ва ҳам хуршеди рифъат
Магар бар бом омад духтари каъб
Шикваи ҷашн дар чашм омадаш саъб
Чу лухтӣ кард ҳар сўӣии назора
Бидид охири рухи он моҳи пора
Чу рӯйу оризи бктошро дид
Чу сарвӣ дар қабои болоашро дид
Ҷаҳони ҳасани вақфи чеҳра ӯ
Ҳамаи хӯбӣ чу Юсуфи баҳра ӯ
Бсоқии пеши шоҳи устода бар ҷой
Сари зулфаши дарози афтода бар пой
зи мастӣ рӯй чун гулнор карда
Мижа дар чашми ошиқ хор карда
Шукр аз чашмаи нӯшин фишонда
Арақ аз моҳ бар парвини фишонда
Гуҳӣ сармаст медодӣ шаробӣ
Гуҳии бнўохтии хуши хуши рубобӣ
Гуҳии бардоштӣ чун булбули овоз
Гуҳӣ чун гул гирифтӣ шевау ноз
Бидон хӯбӣ чу духтар рӯй аўдид
Дили худ вақфи як як мӯии аўдид
Даромад оташӣ аз ишқи зудаш
Бғорти баради куллӣ ҳарчӣ будаш
Чунон он оташаш дар ҷон асар кард
Ки он оташи танишро бихбр кард
Дилаш ошиқ шуду ҷони муттаҳами гашт
зи сар то пои вуҷӯд ӯ адами гашт
Здўи наргис чу абрӣ хӯн фишон кард
Бики соъати басии тӯфон равон кард
Чунон барканд ишқ ӯ зи бехаш
Ки куллӣ кард гўӣии чори мехаш
Чунон аз як назар дар дом ӯ шуд
Ки шаби хобу бурузи ором ӯ шуд
Чунон бечора шуд аз чораи соз ӯ
Ки менашнохт сар аз пои боз ӯ
Ҳамаи шаб хӯн фишону навҳагар буд
Чу шамъаш ҳар нафаси сӯзӣ дигар буд
зи баси оташ ки дар ҷон вай афтод
Чу оташ шуд азон сар аз пай афтод
Алии алҷмлаҳи зи дасти ранҷу тимор
Чунон моҳии бсолии гашти бемор
Табиб оварад ҳорис , суд кӣ дошт
Ки он бути дард бе дармони з пай дошт
Чунон дардии куҷои дармони пазирад
Ки ҷони дармони ҳам аз ҷонони пазирад
Даруни пардаи духтар доя дошт
Ки дар ҳиялатгарӣ сармоя дошт
Бсди ҳиялат азон мҳрўии дархост
Ки эй духтар чаҳ афтодат бигӯ рост
намеомад мақар албата он моҳ
Бохри ҳам забон бикшод ногоҳ
Ки ман бктошро дидам фалони рӯз
БзлФу чеҳраи ҷонсӯзу длФрўз
Чу сармастӣ рубобӣ дошт дар бар
Ман аз вай чун рубобии даст бар сар
Бзхми захма дар роҳӣ ки ӯ хост
Мухолифро бқўлӣ кард раги рост
Мухолифи рост гар набӯд бъолм
Дар он парда бисозад зери бомам
Дили ман чун мухолиф шуд чаҳ созам
Наомад рости ин пардаи навозам
Кунун саргаштаи офоқи гаштам
Ки зи аҳли пардаи ушшоқи гаштам
Чу башнавадам азон саркаши сурӯдӣ
зи чашмами сохтам бар парда равадӣ
Чунон ишқаши маро бехеш оварад
Ки сад солаи ғамам дар пеш оварад
Чунон зулфаш парешон кард ҳолам
Ки омад малики ҷамъияти заволам
Чунонам ҳалқаи зулфаши камари баст
Ки дили хӯни гашт то ҳамчун ҷигари баст
Чунин бемору саргардони азонм
Ки медонам ки қадараш ме надонам
Бахӯбии кас чу бктош он надорад
Ки кас зу хубтар имкон надорад
Сухан чун ме тавон зон сарв бен гуфт
Чаро бояд зи дигари кас сухан гуфт
Чу пешонӣ ӯ майдон симаст
Гар аз зулфаш кунам чавгон чаҳ бимаст
Дарон майдон бидон саргаштаи чавгонаш
Бихоҳам баради гўӣӣ аз занхдонаш
Агар аз зулф чавгон мекунад ӯ
Серум чун гӯй гардон мекунад ӯ
Агар рӯйиш битобад ошкора
Шавад ҳар зарраи сад моҳи пора
Ҳилоли оризаш чун ҳолаи андохт
Маи нав аз ғамаш дар нолаи андохт
Чу зулфаши длрбоӣии ҳалқа вар шуд
Баҳри як ҳалқаи сад ҷон дар камар шуд
Саводӣ ёфт мардуми наргис ӯ
Азон шуд мътклФ дар маҷлис ӯ
Чу тири ғамза ӯ коргар шуд
зи саҳмаши рмҳ ва зу пин дар камар шуд
Хаттӣ дорад бидон сӣ пораи дандон
Бхўни ман лабаш з онаст хандон
Садафро дид он дар ятемаш
Бдндон боз монад аз дарҷи симаш
Даҳонаш писта тангаст хандон
Ки онро къбтин афтод дандон
Чу субҳ ар хандаи орад дар тбошир
Мизоҷ устихон гирад тбошир
Лабашро сад ҳазорон банда бешаст
Ки ӯ аз оби ҳайвон зинда бешаст
Хати сабзаши муҳаққиқи аўФтодст
зи хати насхи мутлақи аўФтодст
Ҷаҳони зер нигин дорад лаб ӯ
Фалак дар зери зини сӣ кавкаб ӯ
зи себаш бар баӣ кардам равона
Азин шакли санавбари нори дона
Чу озодем азон сарв сеӣ нест
Баӣ шуд рӯем ва рӯй баӣ нест
Кунун эй доя бархезу равони шӯ
Миёни ин ду дилбар дар миёни шӯ
Бирав ин қисса бо ӯ дар миён на
Асоси ишқи ин ду меҳрбон на
Бигӯӣ ин розаш вагар хашм гирад
Бсди ҷонаши дилам бар чашм гирад
Кунун бинишон баҳами мо ҳар ду тан ро
Казон набӯд хабари як марду зан ро
Бигуфт ин ва яке номаи адокрд
Бхўни дили накӯномӣ раҳо кард :
Ало эй ғоӣби ҳозири кҷоӣӣ
Ба пеши ман на охири кҷоӣӣ
Ду чашмами рўшноӣӣ аз ту дорад
Дилам низ ошноӣӣ аз ту дорад
Биёу чашму дилро миҳмон кун
Вагарнаи теғи гири вқсд ҷон кун
Бнқд аз неъмати малики ҷаҳонӣ
Наме байнам кунун ҷузи ним ҷонӣ
Чаро ин ним ҷон дар ту набозам
Ки бе ту ман зи сад ҷон бе ниёзам
Дилами барадӣ вагар будӣ ҳазорам
Набӯдӣ ҷуз фишондан бар ту корам
зи ту як лаҳзаи дил зон брнагирам
Ки ман ҳаргизи дил азҷон брнагирам
Ғами ишқи ту дарҷон май нуҳуми ман
Сар аз ту дар биёбон май нуҳуми ман
Чу берӯят на дил монад ва на дайнам
Чаро саргаштаи мидории чунинам
Манам бе рӯй ту рўӣӣ чу динор
зи ишқ рӯй тўрўӣии бдиўор
Туро дидам ки ҳмтоӣӣ надидам
Назирати сарв болоӣӣ надидам
Агар оӣии бадастами бози рустам
Вагарна май рӯм ҳар ҷо ки ҳастам
Баҳри ангушти даргирами чароғӣ
Туро меҷӯям аз ҳар дашту боғӣ
Агар пешам чу шамъи оӣии падедор
Вагарна чун чароғами мурдаи ингор
Навишт ин номау бнгошти онгоҳ
Яке сӯрати зи нақши хеши он моҳ
Бдоиаҳ дод то доя равон шуд
Бар он моҳ рӯй меҳрбон шуд
Чу нақш ӯ бидиду шеър бар хонд
зи лутфи табъу нақш ӯ аҷаб монад
Бики соъати дил аз дасташ бурун шуд
Чу ишқ омад дил ӯ баҳр хӯн шуд
Наҳанги ишқи дарҳолаши з бӯн кард
Барои худ дилаши дарёӣ хӯн кард
Чунон бе рӯй ӯ рӯй ҷаҳон дид
Ки гуфтӣ на замин на осмон дид
Чу гўӣӣ бесар ва бе пои музтар
Калла дар пой карду кафш бар сар
Бдоиаҳ гуфт бархез эй нкўгўӣ
Бар он бути рӯ ва аз ман бадви гӯй :
Надорам дида рӯй тўдидн
Надорам сабр бе ту орамидан
Маро акнӯн чаҳ бояд кард бе ту
Ки натавон баради чандини дард бе ту
Чу зулфи ту дарида пардаам ман
Ки бар рӯй ту ишқ овардаам ман
Азон зулфи туами зер ва зибр кард
Ки бо зулфи ту умрами сар ба сар кард
Турои нодидаи дарҷон чун нишастӣ
Дилам бархест тодр хӯн нишастӣ
Чу ту дарҷони ман пинҳонии охир
Чаро ташнаи бхўни ҷонии охир
Чу субҳами дами мадае моҳ дар меғ
Макаш чун офтоб аз саркашии теғ
Агар равшан кунӣ чашмами бадӣдор
Бсди ҷонат тавонам шуд харидор
Намирам дар ғамат эй зиндагонӣ
Агар дарёбем , боқии ту доне
Равон шуд доя то наздики он моҳ
зи ишқи он ғуломаш кард огоҳ
Ки ӯ аз ту басии ошиқ тар афтод
Ки азгрмӣ ӯ оташ дар афтод
Агар гардад дилат аз ишқаши огоҳ
Дилат зу дард ишқ омӯзад онгоҳ
Дили духтари бғоит шодмон шуд
зи шодии ашк бар рӯйиш равон шуд
намедонист кории он длФрўз
Биҷузи байти вғзли гуфтани шабу рӯз
Равон мегуфт шеър ва ме фиристод
Бхўондаҳ буд он гуфтӣ бар устод
Ғулом онгаҳ баҳри шеърӣ ки хондӣ
Шудӣ ошиқтар ва ҳайрон бимонадӣ
Барин чун муддатӣ бигузашт як рӯз
Бдҳлизӣ бурун шуд он длФрўз
Бидидаш ногуҳии бктош ва бишнохт
Ки умрии ишқ бо нақши Рахши бохт
Гирифташ доман вдхтр барошуфт
Барафшонад остин онгаҳ бадв гуфт
Ки ҳон эй бе адаби ин чаҳ длирист
Ту рӯбоҳии туро чаҳ ҷой ширӣаст
Ки бошӣ ту кигирӣ домани ман
Ки тарсади соя аз пиромни ман
Ғуломаш гуфт эй ман хоки Кувайт
Чу май дории зи ман пӯшидаи рӯят
Чаро шеърам фиристодӣ шабу рӯз
Дилам барадӣ бидон нақши длФрўз
Чу дар аввали маро девона кардӣ
Чаро дрохрм бегона кардӣ
Ҷавобаш дод он симин бар онгоҳ
Ки як зарра на зини рози огоҳ
Маро дар синаи кории аўФтодст
Валикин бар ту он корам кушодаст
Чунин корӣ чаҳ ҷой сад ғуломаст
Бтў додам бурун , инат тамомаст
Турои он бас набошад дар замона
Ки ту ин корро бошӣ баҳона ?
Асосӣ кўж биниҳодӣ дарин роз
Бшҳўаҳ бозӣ афтодӣ азин боз
Бигуфт ин вази пеш ӯ бадар шуд
Бсди дили он ғуломаши фитна тар шуд
зи лафзи бўсъид мҳнаҳ дидам
Ки ӯ гуфтаст : ман онҷои расидам
Бпрсидми зи ҳоли духтари каъб
Ки ориф гашта буд ӯ орифии саъб
Чунин гуфт ӯ ки маълумам чунон шуд
Ки он шеърӣ ки бар лафзаш равон шуд
Зсўзи ишқи маъшӯқи маҷозӣ
Бнгшоиди чунон шеърӣ бибозӣ
Надошт он шеър бо махлуқи корӣ
Ки ӯро буд бо ҳақи рӯзгорӣ
Камолӣ буд дар маънии тамомаш
Баҳона буд дар роҳи он ғуломаш
Бохри духтари ошиқ дар он сӯз
Бзорӣ шеър мегуфтӣ шабу рӯз
Магар мегашт рӯзӣ дар чаманҳо
Хушӣ мехонд ин ашъор танҳо :
Ало эй боди шбгирӣ гузар кун
зи ман он тарки яғморо хабар кун
Бигӯ каз тишнагии хобами ббрдӣ
Ббрдии обаму обами ббрдӣ
Яке саққоаш будӣ сурхи рўӣӣ
Ки ҳар вақт обаш оварадӣ сбўӣӣ
Биҷои тарки яғмои хосса чун моҳ
Ниҳоди он сурхи саққоро ҳам онгоҳ
Бародарро чунон дар тӯҳмати афканд
Ки бар хоҳари назар бе ҳурмати афканд
Чу алқсаҳ азин бигузашт моҳӣ
Даромад ҳарби ҳорисро сипоҳӣ
Сипоҳӣу шумориш аз адад беш
Чу даврони фалак аз ҳасру ҳад беш
Сипоҳии мавҷи зан аз теғу ҷавшан
Ҷаҳон аз теғ ва ҷавшан гашта равшан
Даромад лашкарӣ аз кӯҳу шх дар
Кҳшди гови замин чун хар ба ях дар
зи дигари сӯии ҳорис бо сипоҳӣ
зи дарвоза бурун омад пагоҳӣ
Чу бахт ӯ ҷавон яксар сипоҳаш
Чу райши муртафаъи чатру кулоҳаш
Зафар мешуд зи як сӯи ҳалқа дар гӯш
зи як сӯи фатҳу насраи дӯш бар дӯш
Сипаҳи алқсаҳи афтоданд дар ҳам
Бкштн даст бикшоданд барҳам
Ғуборӣ аз ҳамаи саҳрои баромад
Фиғон то гунбади хзрои баромад
Хурӯши кӯси гӯши чарх кар кард
Замин чун осмони зер ва зибр кард
Замин аз хӯни хасмони лолаи зорӣ
Ҳаво аз тирборони жолаи борӣ
Ҷаҳонро пардаи брғоби ҷуста
зи куштаи пеши брғии бози баста
Аҷали чангол бар ҷон тез карда
Қазои пари кӣнаи дандон тез карда
Ҳувайдо аз қиёмати сад аломат
Гирифтаи деви қомат зон қиёмат
Даромад пеши он сафи ҳориси онгоҳ
Ҷаҳонии пар сипоҳ оварад дар роҳ
Сипаҳро чун бикраҳ ҷумла кард ӯ
Даромад ҳамчуи шер ва ҳамла кард ӯ
Сипеҳри тунд бо чандини ситора
Шуда аз шохи рмҳши пораи пора
Чу теғӣ бар сар омад аз каромат
Фурӯ шуд фитнаро сар то қиёмат
Чу теғаши хасмро чун гули бхўни шаст
Гули нусрати зи теғ ӯ бурун раст
Чу тираши сӯии чарх нилгун шуд
зи чашми сӯзани исо бурун шуд
Вазони сӯй дигар бктоши мҳрўӣ
Дўдстӣ теғ мезад аз ҳамаи сӯй
Бохри чашми захмии коргари гашт
Сараш аз захми теғии сахти дргшт
Ҳаме наздик шуд кони хуби рафтор
Бадаст душманон гардад гирифтор
Дарони саф буд духтар рӯй баста
Силаҳӣ дошт бар аспӣ нишаста
Ба пеш саф даромад ҳамчуи кӯҳӣ
Взў афтод дар ҳар дили шикваӣ
намедонист каси кон симбр кист
Забон бикшод ва гуфт ин коҳилӣ чист
Ман он шоҳам ки фарзинам сипеҳраст
Пиёда дар рикобами моҳ ва меҳраст
Агар аспи афканам бар нтъи гардон
Ду рухи тарҳаши нуҳум чун шери мардон
Сиррии кӯи саркашад аз ҳукми ин зот
Бпоӣ пелаш андозам бшҳмот
Агар шамшер барон баркашам ман
Ҷигар аз шери ғурон бар кашами ман
Чу теғи оташ афшонам диҳад тоб
зи бимаши Зуҳра оташ шавад об
Чўмори рмҳро дар каф ба печем
Наёяд ҳечкас дар сафи бҳичм
Агар сндонм ояд пеши найза
Шавад аз захми захмами резаи реза
зи захм ар зӯр санадоне намонад
зи санадоне сапандоне намонад
Чу мурғи тири ман аз зиҳи даройад
зи ҳалқи мурғи гардун зиҳ барояд
Чу бигушоем каманд аз рӯй фитрок
Чу бодорми адуро рӯй б рхок
Битозам Рахш ва бигушоем дар фасл
Ки ман дар разми рустам , рустамами зи асл
Бигуфт ин ва чу мардон бар нишаст ӯ
Азон мардони таниро даҳ бахаст ӯ
Бар бктош омад теғ дар каф
Ваз онҷо барграфташ барад бо саф
Ниҳодаши пас ниҳон шуд дар миёна
Касаш нашнохт аз аҳли замона
Чу он бут рӯй дар кунҷӣ ниҳон шуд
Сипоҳи хасм чун дарё равон шуд
Ҳаме наздик омад то бикбор
Намонад шуҳраи андари шаҳри диёр
Чу ҳорисро мадади гашти ошкоро
Басии халқ аз бар шоҳи Бухоро
Ҳазимат шуд сипоҳи душмани шоҳ
Дигар куштаи фитодаи хор дар роҳ
Чу шаҳ бо шаҳр омад шоду пирӯз
Талаб кард он савори чусти он рӯз
Надод аз ваии нишонеи ҳеҷ мардум
Ҳама гуфтанд шуд ҳамчун парии гум
Алии алҷмлаҳ чу омад зангии шаб
Ниҳодаи нсФӣӣ аз моҳ бар лаб
Ҳамаи шаби қурси ма чун қурси собӯн
Ҳамеи андохти кФк аз нури берун
Бидон собӯни бхўни дида то рӯз
зи ҷон май шасти дасти он олами афрӯз
Чу зоғ шаб даромад , зон длором
Дили духтар чу мурғӣ буд дар дом
Дил аз захми ғуломаши ончунон сӯхт
Ки дар як чашми захмаш низ ҷони сӯхт
Набӯдаш чашми захмии хобу ором
Ки бар сар дошт захмии он длором
Куҷо мешуд дил ӯ орамида
Яке нома навишт аз хӯни дида
Чунин оварад дар назми он самани буи
Ки бишинав қиссаи гунаҳгии сухани гӯй
Сиррӣ каз сарварии тоҷи кборст
Сари пайкон дар он сар дар чаҳ кораст
Сари хасмат ки бодо бесару кор
Мабод аз сар кашад ҷуз бар сари дор
Сирриро каз вуҷӯдат сарварӣ нест
Нигунсории он сар срсрӣ нест
Сиррии кони сар на хоки ин даройад
Бҷону сар ки он сар дар сар ояд
Ҳасуди саркашатгар сарнишин аст
Чу мораши сари бкФи кон срчнин аст
Вагар сари дркшди хасми сабки сар
Сараш бар на сараши даракаши сабк тар
Сиррии кон сар надорад бо ту сари рост
Мабодаш сар ки ранҷ ӯ з сар хост
Чу сари бунаади аду каз срдроид
Сар он дорад ӯ каз сар бар ояд
Агар сар нафиканд аз срсрти пеш
Сар мўӣӣ надорад сари сари хеш
Сари сабзат ки тоҷ аз вай сиррӣ ёфт
зи сари сабзяш ҳар сар сарварӣ ёфт
Сипеҳри сарнигӯн зон шуд сарафроз
Ки ҳар дами сар наад пешати зи сари боз
Агар дарди серуми дард сарат дод
Сари хасмони бурӣда бар дарат бод
Ниҳодами пеши он сар бар замини сар
Фидои он чунон сари сад чунин сар
Касе каз захми хизлони кӣнаи вари гашт
Агар баргашт аз қаҳри ту дргшт
Касе каз шохсори айши бархӯрд
Агар мехӯрд беёдат , ҷигар хӯрд
Касе каз ҷаҳли худ лоф хирад зад
Агар зар зад на бар номи ту , бад зад
Касе кӯи сӯии ҳаҷ кардан ҳаво кард
Агар ҳаҷ кард беамрат хато кард
Чаҳ афтодат ки афтодӣ бхўн дар
Чу ман зини ғам на бинии сарнигӯн тар
Ҳамаи шаби ҳамчуи шамъами сӯз дар бар
Чу шаб бигузашт марги рӯз бар сар
Чу шамъ аз ишқ ҳар дам боз хандам
Ба пеши чашми бурқаъи бози бандам
Чу шамъ аз ишқи ҷонӣ зинда дорад
Миёни ашку оташ ханда дорад
Шабамрогар умеди рӯз будӣ
Маро будӣ ки камтари сӯз будӣ
Азон оташ ки бар ҷонам раседаст
Басии поёни мҷу конм раседаст
Азон оташ ки чандини тоби хезад
Аҷаб набӯд ки чандини оби хезад
Чаҳ май хоҳии зи ман бо ин ҳамаи сӯз
Ки на шаб бӯдаам бесӯз на рӯз
Миёни хок дар хӯнам магардон
Саросема чу гардунам магардон
Чу саргардонем майдонӣ охир
Бхўнм дар чаҳ май гирдонеи охир
Чу майдонӣ ки сармасти туами ман
зи пои афтода аз дасти туами ман
Ман хӯни хораи хӯнӣ чун нигарадам
Чаро ҷуз дар миён хӯн нигарадам
Чунон гаштами зи савдои ту бе хеш
Ки аз пас менадонам роҳ ва аз пеш
Дилӣ дорам зи дарди хеши хаста
Ба байти алҳзн дар бар хеши баста
Бзои банди бандам чанд сӯзӣ
Бар оташ чун сапандам чанд сӯзӣ
Агар умеди васл ту набӯдӣ
На гардӣ монадӣ аз ман на дӯдӣ
Маротар доманӣ омад бҷон зист
Ки бар буии висоли ту тавон зист
Дили ман доғи ҳиҷрон бар нтобад
Ки дили худ васл ҷонон барнатобад
зи дарди хештан чун биқророн
Яке бо ту бигуфтам аз ҳазорон
Дигар гӯям агар ёбам раҳеи боз
Вагарна май кашам дар ҷони ман ин роз
Равон шуд доя ва ин номаи ҳам барад
Басар шуд , роҳ бар сар чун қалами барад
Сари бктош бо чандон ҷароҳат
зи сари нома марҳам ёфту роҳат
зи чашмаши гашти сайли хӯни равона
Басӣ пайғом додаш ошиқона
Ки ҷоно то кӣм танҳо гузорӣ
Сари бемор пурсидани надорӣ
Чу дории хуии мардум чун лбибон
Дамӣ биншин ба болини ғарибон
Агар як захм дорам бар сари имрӯз
Ҳазорам ҳаст бурҷон эй длФрўз
зи шавқати перҳан бар ман кафан шуд
Бигуфт ин вази худ бехештан шуд
Чу рӯзӣ чандро бктоши дмсоз
зи маҷрӯҳии биҷой хеш шуд боз
Нишаста буд он духтари длФрўз
Бароа ва рӯдакӣ мерафт як рӯз
Агар байтӣ чу об зар бигуфтӣ
Басии духтар азон беҳтар бигуфтӣ
Басӣ ашъор гуфт он рӯзи устод
Ки он духтар муҷоботаш фиристод
зи лутфи табъи он дилдодаи дмсоз
Таъаҷҷуб монад онҷои рӯдакии боз
зи ишқи он смнбри гашти огоҳ
Ниҳоди онгоҳ аз онҷои пой дар роҳ
Чу шуд бар рӯдакии рози ошкоро
Аз онҷо рафт то шаҳри Бухоро
Бхдмт шуд равон то пеши он шоҳ
Ки ҳорисро мадад ӯ кард онгоҳ
Расида буд пеши шоҳи олӣ
Барои узри ҳорис низ ҳоле
Магари шоҳонаи ҷашнӣ буд он рӯз
Чаҳ мегӯям биҳиштии бади длФрўз
Магар аз рӯдакии шаҳи шеъри дархост
Забон бикшод он устод ва бархест
Чу будаш ёди шеъри духтари каъб
Ҳама бар хонду маҷлис гарм шуд саъб
Шаҳаш гуфто бигӯ то ин ки гуфтаст
Ки марворидро монад ки сифтаст
зи ҳориси рӯдакии огоҳ кӣ буд
Ки ӯ худ гарми шеъру маст май буд
зи сармастӣ забон бикшод онгоҳ
Ки шеър духтар каъбаст эй шоҳ
Бсд дил ошиқаст ӯ бар ғуломӣ
Дар афтодаст чун мурғии бдомӣ
Замонӣ хӯрдан ва хуфтан надорад
Биҷузи байту ғазал гуфтан надорад
Агар сад шеър гуяд пари маъонӣ
Бар ӯ мефиристад дар наоне
Агар он ишқ чун оташ набӯдӣ
Азуи ин шеъри гуфтан хуш набӯдӣ
Чу ҳориси ин сухан башнавад бишикаст
Валикини сохт худро он замони маст
Чу алқсаҳи бшҳр хеш шуд боз
зи хоҳар дар ниҳон медошт ин роз
Вале пайваста меҷӯшед ҷонаш
Нигаҳ медошт пинҳон ҳар замонаш
Ки то бар вай фурӯ гирад гуноҳӣ
Бирезади хӯн ӯ брҷоигоҳӣ
Ҳар он шеърӣ ки гуфта буд он моҳ
Фиристода бар бктоши онгоҳ
Ниҳода буд дар дарҷии боъзоз
Сараши баста ки натавон кард сарбоз
Рафиқӣ дошт бктоши саман бар
Чунон пиндошти кони дрҷисти гавҳар
Сараш бикшод вони хатҳо фурӯ хонд
Ба пеш ҳорис оварад ва бирав хонд
Дили ҳориси пари оташи гашт азон роз
Ҳалоки хоҳар худ кард оғоз
Дар аввали он ғуломи хосро шоҳ
Ба банд андар фиканд ва кард дар чоҳ
Дар охир гуфт то як хонаи ҳаммом
Битобанд аз паии он сими андом
Шаҳ онгаҳ гуфт то аз ҳар ду дасташ
Бузади Фсоди раг аммо на басташ
Дар он гармоба кард онгоҳи шоҳаш
Фурӯи баст аз кч ва аз санги роҳаш
Басӣ фарёд кард он сарви озод
Набӯдаш ҳеҷ мақсӯдии зи фарёд
Ки донад то ки дил чун мешуд азуӣ
Ҷаҳониро ҷигар хӯн мешуд аз вай
Чунин қисса ки дорад ёди ҳаргиз
Чунин корӣ кро афтод ҳаргиз
Бад-ӣни зории бад-ӣни дарду бад-ӣни сӯз
Ки ҳаргиз дар ҷаҳон будаст як рӯз !
Биёгар ошиқӣ то дарди бинӣ
Тариқи ошиқони марди бинӣ
Даромад чанд оташи гирди он моҳ
Фурӯ шуд зон ҳамаи оташи бики роҳ
Яке оташ азон ҳаммоми нохуш
Дигар оташ азон шеър чу оташ
Яке оташи зи осори ҷавонӣ
Дигар оташи зи чандин хӯн фишонӣ
Яке оташи зи сӯзи ишқу ғайрат
Дигар оташи зи рсўоӣӣу ҳасрат
Яке оташи зи беморӣу сустӣ
Дигар оташи зи дили гармӣу мастӣ
Ки бинишонад чунин оташи бсди об
Кро бо ин ҳамаи оташ буд тоб
Сари ангушт дар хӯн мезад он моҳ
Басии ашъор худ бинвишт онгоҳ
зи хӯни худ ҳама девор бинвишт
Бадаради дили басӣ ашъор бинвишт
Чу дар гармобаи девории нмондш
зи хӯни ҳам низ бисёре нмондш
Ҳамаи девор чун пар кард зи ашъор
Фурӯ афтод чун як пораи девор
Миёни хӯни въшқу оташу ашк
Бар омад ҷони ширинаши бсди рашк
Чу бикшоданд гармоба дигар рӯз
Чаҳ гӯям ман ки чун буд он длФрўз
Чу шохии заъфарон аз пой то фарқ
Вале аз пой то фарқаши бхўни ғарқ
Ббрднду бобш пок карданд
Дилии пари хунаши зер хок карданд
Нигаҳ карданд бар девори он рӯз
Навишта буд ин шеъри ҷигари сӯз :
Нигоро бе ту чашмам чашма сораст
Ҳама рӯем бхўн дил нигораст
зи мижгонам ба сайлобии супурдӣ
Ғалат кардам ҳамаи обами ббрдӣ
Рабӯдии ҷон ва дар вай хуш нишастӣ
Ғалат кардам ки бар оташ нишастӣ
Чу дар дил омадӣ беруни нёӣӣ
Ғалат кардам ки ту дар хӯни нёӣӣ
Чу аз ду чашми ман ду ҷӯй додӣ
Бгрмобаҳи маро саршавӣ додӣ
Манам чун моҳӣӣ бар тобаи охир
Наме оӣии бад-ӣни гармобаи охир ?
Насиби ишқ ин омад зи даргоҳ
Ки дар дӯзах кунандаш зиндаи онгоҳ
Ки то дар дӯзахи асрорӣ ки дорад
Миёни сӯзу оташ чун нагорд
Ту кӣ доне ки чун бояд навиштан
Чунин қиссаи бхўн бояд навиштан
Чу дар дӯзахи бъшқт рӯй дорам
Биҳиштии нақд аз ҳар сӯй дорам
Чу дӯзах омад аз ҳақи ҳиссаи ман
Биҳишт ошиқон шуд қиссаи ман
Се раҳ дорад ҷаҳони ишқ акнӯн
Яке оташи яке ашк ва яке хӯн
Кунун ман бар сари оташи азонм
Ки гуҳи хӯни резаму гуҳи ашки ронам
Ботши хостами ҷонам ки сӯзад
Чу ҷой тест натавонам ки сӯзад
Бошиками пой ҷонон ме башуем
Бхўнми даст аз ҷон ме башуем
Бад-ӣни оташ ки азҷон ме фурӯзам
Ҳамаи хомони оламро бисӯзам
Азин ғам ончӣ меояд биравем
Ҳамаи ношстаҳи рӯйонро башуем
Азин хӯн гар шавад ин роҳи бозам
Ҳамаи ушшоқро гулгунаи созам
Азин оташ ки ман дорам дарин сӯз
Намоями ҳафт дӯзахро ки байни сӯз
Азин ашкам ки тўФонисти хўнбор
Даҳуми таълими боронро ки чун бор
Азин хӯнам ки дрёӣисти гўӣӣ
Дромўзми шафақро сурхи рўӣӣ
Азин оташ чунон кардам замона
Ки дӯзахи хост аз ман сад забона
Азин ашками ду гетиро тамомат
Гулӣ дар об кардам то қиёмат
Азин хӯни бози бастами роҳи гардун
Ки то гашти Осиёи чарх бар хӯн
Азин гардӣ ки буд он нозанин ро
зи ашкии об бар бандами замин ро
Биҷузи нақши хаёли длФрўзм
Бад-ӣни оташи ҳама нақшӣ бисӯзам
Бихӯрадӣ хӯни ҷони ман тамомӣ
Ки навишт бод эй ёри гиромӣ
Кунун дар оташ ва дар ашк ва дар хӯн
Бирафтам зини ҷаҳони ҷиФаҳи берун
Маро бе ту саромади зиндагонӣ
Миннат рафтам ту ҷовидони Бамоне
Чу бинвишт ин бхўн фармон даромад
Ки то зон бесар ва бен ҷони баромад
Дариғо на дареғии сад ҳазорон
зи марги зори он тоҷи саворон
Бохри фурсатӣ май ҷусти бктош
Ки бахт аз зер чоҳ оварад болоаш
Ниҳон рафту сари ҳориси шабонгоҳ
Бибаред ва равона шуд ҳам онгоҳ
Бхок духтар омад ҷома бар зад
Яке дашна гирифт ва бар ҷигар зад
Азин дунёии фонии рахти бардошт
Дил аз зиндону банди сахти бардошт
Набӯдаш сабр бе ёри ягона
Бадви пайваст ва кӯтаҳ шуд фасона