Қоли аллоҳи таъолӣ : « вҳўи алзии ибдўи алхлқи сами иъидаҳ »

Ва қол алнабӣ слии аллоҳи алайҳи вслм : « имўти анноси алии мо ъоши фӣау иҳшри анноси алии момоати алайҳ »

Бдонки инсонро ба ҳукми ин ояту хабари се ҳолат собит мешавад : аввали бдоити фитрат ва онро мабда хонему дувуми муддати айёми ҳаёт ва онро маош мегӯйем сими ҳолати қатъи таъаллуқи рӯҳ аз қолаб ба изтирор ё аз сифоти қолаб ба ихтиёр ва онро маъод менаҳем .

Пас ин китоби мабнӣ бар се асл меуфтад аз мабдау маошу маъод дар ҳар асл бо бениҳода меояд муштамил бар чанд фасли тодр ҳар мақоми шамае аз аҳволи инсони фарохури ин мухтасар баён карда шавад ани шоءи аллоҳ .

Чунонкӣ дар боби мабда аз бдоити фитрати арвоҳу ашбоҳу малику малакӯт шарҳӣ дода ояд ва дар боби маош аз тарбияти инсону сайру сулӯк ӯ дар атвори башарияту анвори рӯҳонияту табдили ахлоқу тағйири сифоту аҳволи мухталиф ӯ дар аснои равишу эҳтиёҷ ба асбоби тарбият тарафӣ намӯда шаваду дрбоби маъод аз муроҷиату мъоўдти нуфуси съдоу ашқиёу марҷаъу маъод ҳар синф беоне карда ояд бар қонӯни равиши анбиёу авлиё . Ва як боб дар баёни сулӯки тавоиф мухталиф бидон мақрун шавад то ҳар тайифае аз фавойиди ин китоби маҳзузу баҳра манд бошанд . Ва як боб дар дебоча китоб гуфта омадааст . Ҷумлагии китоб бар панҷ боб ва чиҳил фасл банно меуфтад чунонк дар феҳристи шарҳ он намӯда омад . Табарруку тимн дар адади панҷ абвоби бдончи баннои ислом бар панҷ рукнаст ки « банӣ алисломи алии хумси шҳодаҳи ани лои илоҳи алои аллоҳу ани Муҳамади расӯли аллоҳу ақоми алслўаҳу аитоءи алзкўаҳу савми шаҳри рамазону ҳаҷи албити ман асттоъи илайҳ » ҳадис саҳеҳаст ба ривояти Абдуллоҳи бен умри разии аллоҳи ънҳмо .

Ва дар фусӯли адади чиҳил табарруки бдонч дар тарбияти инсони адади арбаъӣн хусусиятӣ дорад чунонк фармуд « вози воъднои Мӯсои арбаъӣни лайла » вхўоҷаҳи алайҳи ассаломи миФрмоид « ман ахлси аллоҳи арбаъӣни сбоҳои зуҳрати инобиъи алҳкмаҳи ман қалбаи алии лисона » . Ва дар аввал ҳар фасли оятӣ аз қуръону ҳадисӣ аз пайғомбари слии аллоҳи алайҳу силами муносиби он фасл оварда ояд тотмск ба китобу суннат буд .

Ва чун аз ибтидо то интиҳои шарҳи камолу нуқсони инсону парваришу равиш ӯ дар ҳар ҳолатӣ аз ҳолот ва мақомот дода ояд маҳакӣ бошад муддаӣони роҳи тариқату ҳақиқатроу арбоби сулӯку маърифатро ки нақди вақти худро бар он мезананд агар аз Имороту ъломоти мақомии азин мақомот дар хештан ёбанд мстзҳр ва умедвор бошанд ки қадам бар ҷода ҳақ доранд ва бар сироти мустақӣм май раванд ва агар азин маънӣ дар худ хабарӣ набенанд ғурури нафасу ишваи шайтони нхрнду пиндори мағрурона аз димоғ берун кунанд ва бар тариқи савоби қадам дар роҳ талаб ниҳанд ва ба ҳарфҳои пусида мағрур нашаванд .

Ва номи китоби ҳам бар минволи аҳволи китоб ниҳода омад : « мирсоди алъбоди ман алмбдأи илои алмъоди тӯҳфаи ллслтони киқбоди ҷаълаи аллоҳи ман хавоси алъбоду силкаи сиблати алршоду ҳлки аъдоди аҳлоки самуду од .

Ва чун мурӣди содиқу толиби ошиқ аз сари сидқу тааннӣ на аз сари ҳавоу тмнӣ мутолиа кунад ва бар усӯли ин фусӯл итилоъ ёбад воқиф гардад ки ӯ кист ва аз куҷо омадааст ва чун омадааст ва ба чаҳ кор омадааст ва куҷо хоҳад рафт ва чун хоҳад рафту мақсаду мақсӯд ӯ чист ?

Ва маълум гардад ки рӯҳи поки алавии нӯрониро дар сӯрати қолаби хокии суфло зулмоне кашӣдан чаҳ ҳикмат буду бози мФорқт додану қатъи таъаллуқи рӯҳ аз қолаб кардану харобӣ сӯрат чаросту боз дар ҳашари қолабро нашр кардану кисвати рӯҳи сохтан сабаб чист ?

Онкӣ аз зумра « аўлӣки колонъоми бали ҳам азл » берун ояд ва ба мартаба инсонӣ расад ва аз ҳиҷоби ғифлат « иълмўн зоҳиран ман алҳиўаҳи алднё ва ҳам ани алохраҳи ҳам ғоФлўн » халос ёбаду қадам ба завқу шавқ дар роҳи сулӯк наад то онч дар назар оварад дар қадам оварад ки самараи назар имонасту самараи қадами ирфон .

Бечораи фалсафӣу даҳрӣу табоиъӣ ки азин ҳар ду мақом маҳрӯманду саргашта ва гум гашта то яке аз фузало ки ба назд эшон ба фазлу ҳикмат ва киёст маърӯфи вмшҳўрст ва он умр хайёмаст аз ғояти ҳайрат дар тӣаи залолат ӯро ҷинси ин байтҳо мебояд гуфту изҳор нобенаӣ кард байт

байт

Он саргаштаи нобӣноӣ « ?фонҳо лотъмии алобсору локини тъмии улқулуби алтии фии алсдўр »ро хабар нест ки ҳақи таъолиро бандагонӣанд ки дар мтобъти Сайиди аввалин ва охирин бар кули коинот убӯр кардаанд ва аз қоби қавсин дар гузаштау дрср « аўоднӣ » ҳамагӣ ҳастӣ хеш кам зада вдидаҳи басиратро ба кӯҳл « мозоғи албсру мотғии мкҳли гардонида ва дар мутолиа « рои ман оёти рабаи алкбрӣ » астФодти нурӣ аз анвор « иҳдии аллоҳи лнўраҳи ман ишоء » карда ки бидон нур дар мақом « беибср » бдоити олами амр ки мабда арвоҳаст мушоҳида кардаанду боздида ки аз ктми адам ҳар чиз чигуна ба саҳроӣ вуҷӯд меояд ва хоҳад омад номунқаризи оламу сари вуҷӯди ҳаряки бдонстаҳ ва миннатҳои ҳар синф аз мавҷӯдот бишнохтау марҷаъу маъод ҳар тайифа муъоина карда вози даричаи азал ба абад нагиристау паргори сифати гирди доираи азалу абади баромада ва ба карот аз вуҷӯд ба адами рафта ва аз адам ба вуҷӯди омадаи гоҳи мавҷӯд маъдӯм бӯдау гоҳи маъдӯм мавҷӯд бӯдау гоҳ на мавҷӯд ва на маъдӯм бӯда ва дар зери ин пардаи бенавоёнро асрор бисёраст ва ин маъонии лоиқи идрок ҳар ақл ки олӯда ҳавост набошаду бештари халқ томот пиндоранд ва ҳар якро сиррӣ бузургаст аз асрори макнуни ғайб ки ҷузи дидаи аҳли ғайб бар он науфтад ки гуфтаанд забони лолони ҳам модар лолон донад . байт

Куҷоанд ончунон нобӣноён гум гашта то агар даришон дрдтлби бенаии боқӣ будӣ ба таъӣди раббонӣ ба андакии рӯзгор ба дасткории тариқати сбли худ бинӣ аз чашми ҳақиқати байн эшон бардошта шудӣ ба шарти таслим то аз нобенаӣ « сами бкми ъмии фаҳми лоиъқлўн » халос ёфтандӣ баъд аз он ҳамаи лоф « луи кашфи алғтоءҳо аз дадат яқинан » задандӣ ва чун дилхоҳи чунон бўдкаҳ бар моидаҳи фоидаи ин китоби хавос ва авом нишинанд ва ҳар тайифа аз аҷносу анвоъи халқи алии ихтилофи тбқотҳм аз мақомоти муқаррабон бенасиб намонанд ва аз мшорби авлиёии ҳақ бечошнӣ набошанд . Чунонк аз санъату ҳарфати вазӣу кисвати хеш берун набояд омад ки корҳо мӯҳмал монаду ҳоҷоти зарурии халқ мухтал гардад дрбоби панҷуми баёни сулӯк ҳар тайифа карда ояд . Чаҳ ҳеҷ тайифа Эй нест ки аз ҳарфату санъат ӯ роҳӣ ба ҳазрат ҳақ несту роҳӣ ба биҳишту роҳӣ ба дӯзахи блак аз зери қадам ҳар шахси ин се роҳи брмихизид . Амосроти мустақӣми он роҳаст ки ба ҳақ мераваду роҳи биҳишт аз дасти росту роҳи дӯзах аз дасти чапи чунонкии миФрмоид «у кантами азўоҷоӣлотаҳи Фосҳоби алмимнаҳи мо асҳоби алмимнаҳи восҳоби амшأмаҳи мо асҳоби алмшأмаҳу алсобқўни алсобқўни аўлӣки алмқрбўн » ва машойих гуфтаанд » алтрқи илои аллоҳи баъдади анфоси алхлқ »у мурод аз анфоси халқи қадамгоҳу ҳарфату санъат эшонаст ки онҷо нафас мезананд .

Ва мисоли ин чун роҳ каъбааст ки аз ҳар мавзеу ҷонибу ҷиҳат ки халқ бошанд дар ҷумлаи ҷаҳон роҳӣ бошад ба каъба « ва ман ҳайси харҷати Фўлу ҷҳки штри алмсҷдулҳаром » аммо аввали хурӯҷи шартӣ бузургаст дарин боб чун ҳосил ояд дувуми шарти тавваҷуҳ ба ҷиҳати каъба бибояд то намоз дуруст ояд аммо ҳаҷ дуруст наёяду шарти сим бояд ва он қатъи масофат баъдаст . Чун ин се шарт ҳосил омад ҳаҷ муяссар шавад .

Ҳамчунин ҳар тайифае дар санъату ҳарфати хеш бояд ки аввал аз ҳаззи нафасу насиби хеш хурӯҷ кунанд ва дар ҳар кори тавваҷуҳи рост ба ҳақи оранд ва ба қадами сидқи қатъ масофат ҳастӣ воҷиб шиносанд то ба каъбаи висоли брсндкаҳ « Финмои тўлўоФсми ваҷҳи аллоҳ » . байт

Шарҳи ҳақи муомила ҳар тайифа дар мақоми хеш бар сиблати эҷоз ва ақтсор дода ояд ани шоءи аллоҳ ва аз ибороти мғлқу алфози ғарибу мусаҷҷаъоти такаллуфӣ эҳтироз равад то мубтадӣу мунтаҳиро муфид буду хосу омро мувофиқ « раби ашрҳи лии садрӣу исрлии амреу аҳлли уқдаи ман лисонии иФқҳўои қавлӣ »у слии аллоҳи алии Муҳамаду ?ала .