Ва он муштамиласт бар бист фасли бтбрки бқўли ҳақи таъолӣ « ани икни мнкми ъшрўни собрўни иғлбўои мо тин

Дар баёни ҳуҷҷати рӯҳи инсон аз таъаллуқи қолабу офоти он

Қоли аллоҳи таъолӣ : « волъсри ани алонсони лФии хусри алои аллазӣнаи омнўу ъмлўои алсолҳот »

Ва қол алнабӣ слии аллоҳи алайҳу силам : « ани ллаҳи сабъин алифи ҳиҷоби ман нуру зулма »

Бдонк чун рӯҳи инсонро аз қурбату ҷавори раби Алъоламин бъолми қолабу зулмат

Ошёни аносиру ваҳшати сарои дунёи таъаллуқи мисохтнд бар ҷумлагии аволими малику малакӯт убӯр доданд ва аз ҳар олами ончи зубдау хулосаи он олам буд бо ӯ ёр карданду боқӣ онч мегузоштанд аз ҳар олам ё дарон нафъӣ буд ё зрӣ бо оташи ҳам назарӣ мебуду таъаллуқӣ аз баҳри ҷазби манофеу дафъи музирот ки рӯҳи инсон мҷбўл баронаст ки ҷазб манофе кунаду дафъи музирот .

Пас аз убӯр ӯ бар чандини ҳазор аволими мухталифи рӯҳонӣу ҷисмонӣ то онгаҳ ки бқолби пайвасти ҳафтод ҳазор ҳиҷоби нӯронӣу зулмонеи падеди омада буд чаҳ нигариш ӯ баҳри чиз дар ҳар олам агарчӣ сабаби камол ӯ хост буд ҳолро ҳар як ӯро ҳиҷобӣ шуд то бавоситаи он ҳуҷб аз мутолиаи малакӯту мушоҳидаи ҷамоли аҳад ӣату завқи мухотабаи ҳақу шарафи қурбат маҳрӯм монад ва аз аъло алӣин қурбати босФли соФлин табиат афтод .

Ва бад-ӣни рӯзӣ чанд мухтасар ки бад-ӣни қолаб таъаллуқ гирифт он рӯҳи пок ки чандини ҳазор сол дар хилвати хос бе воситаи шараф қурбат ёфта буд чандон ҳуҷб падед оварад ки бакулии он давлатҳо фаромӯш кард « нсўои аллоҳи Фнсиҳм »у имрӯз ҳар чанд бар андешад аз ани олами ҳеҷ ёдаш наёяд . Агар на бшўмии ин ҳуҷб будӣ чандин Фромўшкор нашудӣ ва он ҳамаи инс ки ёфта буд бад-ӣни ваҳшат бадал накардӣу ҷони ҳақиқии ббоди надодӣ . шеър

Номи инсони муштақ изо нас буд ки аввал аз ҳазрат ёфта буд . Гуфтаанд « саммии алонсони ансонои ло на анис » . Ҳақи таъолӣ чун аз замони мозии инсон хабар медиҳад ӯро баном инсон мехонд « ҳилли ?утии алии алонсони ҳайни ман алдҳри лами икни шиӣои мзкўро » яъне дар ҳзоири қудс буду бад-ӣни олами напайваста буд « лақади хлқнои алонсони фии аҳсани тақвим » яъне дар олами арвоҳ ва чун бад-ӣни олами пайваст ва он инс фаромӯш кард номии дигараши муносиби фаромӯши корӣ бар ниҳод . Ва чун хитоб кунад бештари бад-ӣн номаш хонд « ё аиҳо аннос » яъне эй Фромўшкори тобўк аз айёми инсаш бо ёд ояд . Ва гуфтаанд « саммии анноси насаи ло на нос » ва аз инҷомиФрмўди хоҷаро алайҳи алслўаҳу ассалом «у зикри ҳам боёми аллоҳ » яъне инҳоро ки бурузҳои дунёи машғуланди ёдашони даҳ аз рӯзҳои худоӣ ки дар ҷавори ҳазрату мақом қурб буданд бошад ки бози он меҳру муҳаббат дар дилашон биҷунбад дигари бораи қасди ошёни аслӣу ватан ҳақиқӣ кунанд « лълҳми итзкрўни лълҳми ирҷъўн » агар муҳаббати ватан дар дил биҷунбад айн имонаст ки « ҳуби алўтни ман алоямон » .

[ ва агар қасд муроҷиат кунаду баҳмони роҳ ки омадааст боз гардад мартаба аиқонаст ва агар бўтни аслии бозрасади мақом эҳсонаст ва агар аз ватани аслӣ дар гзрдсри ҳади Утба ирфонаст ва агар онҷо таваққуф накунад ва дар пешгоҳи боргоҳи вусӯли қадам наад дараҷа аёнасту баъди азин на ҳади васфу олам баёнаст ] ва агар он муҳаббат наҷунбаду талаб муроҷиат накунаду дили дарин ҷаҳони бандади нишон беӣмонӣаст . «у локинаи ахлди илои аларзи вотбъи ҳавоаи Фмслаҳи кмсли алклб » ҳар ки дарин ҳуҷб бимонаду дарди бардошти ин ҳуҷбаш набошад дар хусрони абадӣ «у алъсри ани алонсони лФии хуср » бимонад .

Қисм ёд мекунад ки рӯҳи инсонии бавоситаи таъаллуқи қолаб мутлақан боФт хусрон гирифтораст алои он касоне ки бавоситаи имону амали солеҳи рӯҳро азин офоту ҳуҷби сифоти қолабӣ халос додаанд тобмқр аслӣ омаданд .

Ва мисоли таъаллуқи рӯҳи инсонии бқолбу офоти он чунонаст ки шахсе тухмӣ дорад агар бикорад ва парвариш диҳад яке сад то ҳафтсад мешавад ва агар он тухми нкордҳми чунон аз ан навъе интифоъ битавон гирифт валикин чун тухм дар замин андозаду парвариши надиҳади хосияти хок онаст тухмро бпўсонд ва он истеъдоди интифоъ ки даравӣ буд ботил кунад .

Пас тухми рӯҳи инсонии пеши азонк дар замин қолаб андозанд истеъдоди истимоъи каломи ҳақ ҳосил дошт чунонк аз аҳд « аласти брбкм » хабар боз доду аҳляти ҷавоб « балӣ » бознамуд агарчӣ аз баҳр он карданд ин мазореъати тобиноиӣу шунавоӣ ва гуёе ки дошт яке сад ва ҳафтсад шавад .

Валикин то ин тухми рӯҳро оби имону тарбияти амали солеҳ бадв нарасидааст ҳолро дар айн хусронаст аз ани бенаӣу шунавоӣ ва гуёе ҳақиқии маҳрӯми монда ва чун оби имону амали солеҳи тарбияти бдўрсди тухм барӯманд шавад ва аз нишеби замини башарияти қасд улувва олами ъбўд ӣат кунад аз даракоти хусрон халос ёбад ва бақадр тарбияту мадад ки ёбад бдрҷоти наҷот ки иборат аз ан ҷинот аст мерасад . Ва агар ба дуни ҳимматӣу аблаҳи табъии србсбзаҳи шаҷари ?гиии фурӯди ораду талаб самарагӣ накунад аз аҳли ҷинот ва дараҷот гардад ки « ани аксари аҳли алҷнаҳи алблаҳ » ва агар бмқом самарагӣ расад ки мартаба маърифатаст аз ҷумлаи аҳли аллоҳ ва хостаҳ гардад . Ва агар ъёзои биллоҳи тухми рӯҳи оби имону тарбияти амали солеҳи наёбад дар замини башарияти бпўсду табиат хокӣ гирад махсӯс шавад бхосит « влкнаҳи ахлди илои аларзи вотбъи ҳавоа » . Дар хусрон абадӣ бимонад ки « холидин фӣҳо абадан »

Ва чун Тифл дар вуҷӯд меояд ибтидо ҳануз ҳуҷби тамоми мустаҳкам нашудаасту нўъҳди қурбат ҳазратаст завқи инси ҳазрат бо ӯ боқӣаст дар ҳол ки аз модар ҷудо мешавад аз ранҷи мФорқти он олам бамӣ гиряд ва ҳар соъат ки шавқ ғалаба кунад фарёд ва зорӣ бароварду дили ранҷуру ҷони маҳҷӯр ӯ бзбони ҳоли боҳазрат зулҷалол мегуяд байт

Ҳар лаҳзаи он Тифлро бчизии дигари муносиби назари ҳис ӯ ва хуш омад табъ ӯ машғӯл мекунанду миФрибоннд то ӯ он олам фаромӯш мекунад ва бо ин олам инс мегирад дигари бора чун фаро гузорандаш пел Ҳиндӯстон бихоб бинад бордигри басари гиряу зории бозшўд .

Ва ин маънӣ дар шаби з бодат уфтад зеро ки бурузи назар ӯ бмҳсўсот машғӯл шавад ва дар шаби машғӯлии камтар буд гиряу зорӣ бештар бошад байт

Модари меҳрбони пистон дар даҳони Тифл наад завқи шери бком ӯ расад батадрӣҷ бо шер инс мегираду инси аслӣ фаромӯш мекунад . То бҳди балоғат расӣдани кор ӯ инс гирифтанаст бо олами маҳсусу фаромӯш кардани олами ғайб ва аз инҷост ки бача ҳар чизи бондки рӯзгор парвариш ёбаду бмсолҳи хеш қиём тавонад намӯду бкмоли ҷинс хеш расад ва қӯт ёбаду ҷусса тамом кунаду бачаи одамии бчҳли соли бкмол худ расаду бпонздаҳи соли бҳд булӯғ расаду муддатӣ бояд то бмсолҳи хеш қиём тавонад намӯд . Бидон сабаб ки одамии бачаро инс бо олимӣ дигар бӯдаасту завқи он машраб ёфтаасту бори фироқи он олам бар ҷон ӯст бо ин олами ошно нмитўонд шуду хуи фарои ин олам нмитўонд кард алои брўзгори дароз то батадрӣҷи ху аз олами алавӣ боз кунаду хуи фарои олам суфло кунаду завқи мшорби ғайбӣ фаромӯш кунаду завқи мшорби ҳиссӣ бозёбад . Онгаҳ як ҷиҳати ин олам шавад ки то дар олами дўрнгии ғайб ва шаҳодат бошад нашав ва намой зёдтӣ накунаду бкмол хеш нарасад чун аз ани олами бакулии фаромӯшӣ падед ояд басии ҳилау макр дар ҷазби манофеу дафъи музироти бияндешад ки ҳеҷ ҳайвон ва шайтон бидон нарасад .

Аммо ҳайвонот чун аз олимии дигар хабар надоранд як ҷиҳати ин олам бошанд ҷумлагии ҳиммат бар масолеҳи хеш сарф кунанду бшҳўтии тамоми бостиФои лаззоти ҳиссӣ машғӯл шаванд зуд парвариш ёбанду бкмол худ расанд .

Ғарази онки рӯҳи инсонӣ то бар малику малакӯти рӯҳонӣу ҷисмонӣ гузар мекунаду бқолби инсонӣ таъаллуқ мегираду олати ҷисмониро дар афъол истеъмол медиҳад ҳар даму нафас ки аз вай содир мешавад ҳамлаи мӯҷиби ҳуҷбу баъд ва зулмат мебошаду сабаби ҳурмони рӯҳ аз олам ғайб мегардад то аз ани олами бакулӣ бихбр шаваду гоҳ буд ки ҳазор мухбир хабар медиҳад ки ту вақте дар олами дигар буд ҳ эй қабул накунад ва бидон имон наёрад .

Аммо тайифаеро ки манзурони назар аноятанд асари он инс ки бо ҳазрат иззат ёфта буданд бо эшон боқӣ монда бошад . Агар чаҳ бахуд ндонанд ки вақте дар олам дигар бӯдаанд влкн чун мухбирии содиқ алқўл бигӯед асари нури сидқи он мухбиру асари он инси бикдигри пайвандад ҳар ду даст дар гардан якдигар оваранд зеро ки ҳар ду ҳамвилоятӣанд якдигарро бишносанд асари он мувофиқат бадалҳо расад ҷумла дар ҳол иқрор кунанд .

Фии алҷмлаҳ ҳар куҷо аз он инси чизе боқӣаст тухм имонаст ба дайру зуд имон тавонад оварад . Ва ҳар крои он инси мунқатиъ шудааст ва дар дил ӯ бо олами ғайби бакулии баста шудаи имон мумкин нест « сўои алайҳими а анзртҳмам лами тнзрҳми лоиўмнўн . Хатми аллоҳи алии қлўбҳму алии смъҳму алии абсорҳми ғшоўаҳу ?лаами азоби азим »

Ва баъзе бандагон бошанд ки ҳақи таъолии ҳиҷоб аз пеши назари эшон бар гирад то он ҷумлаи мақомот ки убӯр кардаанд аз рӯҳонӣу ҷисмонии бозбиннд . Ва гоҳ буд ки дар вақти таъаллуқи рӯҳи бқолби баъзеро аз нисён маҳфӯз доранд изҳори қудрату исботи ҳуҷҷатро то аз ани мақоми аввал ки дар бдоити таъаллуқ бар ҷумлагӣ мавҷӯдот мегузашт то бслби пзр расӣдан ва ба раҳми модари пайвастану бад-ӣни олам омадани ҷумла бар хотир дораду насби дида ӯ буд .

Чунонк шайхи Муҳамади кўФи раҳмаи аллоҳ дар нисобўр ҳикоят кардӣ ки шайхи алии муаззинро дарёфта буд ки ӯ фармуд марои брёдст ки аз олами қурби ҳақи бад-ӣн олам меомадам рӯҳи маро бар осмонҳо мигзрониднд . Баҳри осмон ки расидами аҳли он осмон бар ман бигиристанд гуфтанд дигари бораи бечораеро аз мақоми қурби бъолми баъди миФрстнд ва аз аъло босФли миоўрнд ва аз аФрохнои ҳзоири қудси бтнгнои зиндони сарои дунёи мирсоннд . Барон таассуфҳо михўрднд ва бар ман май бахшӯданад . Хитоби иззат бадишон расед ки мапиндоред фиристодан ӯ бидон олам аз роҳ хорӣ ӯст бъзи худовандии мо ки дар муддати умр ӯ дарон ҷаҳон агар як бор бар сари чоҳии далвии об дар сабуӣ перзанӣ кунад ӯро беҳтар аз онки садҳазори сол дар ҳзоири қудси бсбўҳӣу қуддусӣ машғӯл бошад . Шумо сар дар зери гилӣм « кули ҳизби бмолдиҳми Фрҳўн » бикашеду кори худовандии ман бмни бозгзорид ки « ании аълами молотълмўн »у слии аллоҳи алии Муҳамаду ?алаи аҷмъин .