Гуруҳе аз машойихи хондани қуръон ба алҳону шунидани қасоиду ашъорро ; чунон ки ҳуруф аз ҳади он таҷовуз кардааст кроҳит доштаанд ва худ парҳез кардау андари он ғулув намӯда ва эшон чанд гуруҳанд ва ҳар якеро андари он иллатӣ дигараст .
Гуруҳе аз он ононанд ки андари таҳрими он ривоёт ёфтаанду андари он мтобъи салафи солеҳ шудау бадишон тақлид карда ; чунон ки заҷр кардани пайғамбари алайҳи ассаломи мари ширинро , канизаки ҳисони бен собит , аз Гана кардану дарра задани умри разии аллоҳи анҳу мари он саҳобиро ки меГана карду инкор кардани алӣ бар Муъовия ки канизакон мғниаҳ дошту манъ кардани ваии мари ҳасанро разии аллоҳи анҳу аз назораи он зани ҳабаша ки меГана кард ва гуфтӣ ки ӯ қарин шайтонаст ; ва монанди ин .
Ва низ гӯйанд ки далели бузургтарин мо бар кроҳит дошт Ганаи иҷмоъ умматаст андари замонаи моу пеш аз мо бар он ки он кроҳитаст то он ки гуруҳеи ҳаром мутлақ доранд .
Ва андари ин маънӣ аз абўолҳорс ривоят кунанд ки гуфт : ман андари самоъ кардан бҷд будам . Шабии яке ба савмиъа ман омад ва гуфт : « ҷамъӣ аз толибони даргоҳи худованди таъолӣ муҷтамаъанду ҳузури шуморо мунтазир , агар фазл кунед ва ранҷа шавед . » гуфт : беруни омадам ва бар асар вай мерафтам басӣ барнаёмад ки ба гуруҳеи расидам ки ҳалқа зада буданду перии миён эшон нишаста . Маро кароматӣ карданд фавқи алғоиаҳ , ва он пер гуфт : « агар фармое то байтӣ бархонанд ? » ман иҷобат кардам . Ду кас ба алҳони хуши абёт хондан гирифтанд абётӣ ки шуъаро дар фироқ гуфта буданд ва эшон ҷумлаи бархестанд ба тўоҷду зъқаҳҳои хуш мезаданду ишоратҳои латиф мекарданд ва ман ба таъаҷҷуби ҳоли эшон монда будаму хушии вақташон то субҳ наздик омад . Онгоҳи он пер маро гуфт : « аиҳо ашшайх , ҳеҷ напурсӣ маро ки ту кистӣ ва ин қавм каёнанд ? » гуфтам : « ҳишмати ту маро май аз савол боздорад . » вай гуфт лаънаи аллоҳ Иблисаст ва он ҷумлаи фарзандони вайу андари ин нишастану Гана кардани марои ду фоида бошад : яке он ки мусӣбати фироқу айёми давлат худ дорам вдигри он ки порсои мардонро аз роҳи бабраму андари ғалати афканам .
Абўолҳорс гуяд : аз онгоҳи иродати самоъ аз дилам нафй шуд ва ман аз он ғабни азим тшўир зада гаштам .
Ва ман ки алии бен Усмон алҷлобӣам аз шайхи абўолъбоси шқонии раҳма аллоҳ шунидам ки гуфт : рӯзӣ дар маҷмаъӣ будам ки гуруҳе самоъ мекарданд девон дидам бараҳнаи андари миёни эшон пой бозӣ мекарданд ва ман ба таъаҷҷуби ҳоли эшон монда будам ки дар медамиданд ва эшон бидон гарм тар мешуданд .
Ва гуруҳе дигаранд ки аз хавфу хатари мурӣдон ки то андари бало ва битолат науфтанду бадишон тақлид накунанд ва аз сари тавба бо сари маъсияти бози нёинду ҳўии андари эшон қӯт нагирад вҳўси мари азимати салоҳи эшонро фасх накунад ки маърази балоу моя фитнааст , самоъ накарданду андари миён эшон нанишастанд .
Ва аз ҷунайди разии аллоҳ анҳу меояд ки : ҷририро гуфт , андари ҳоли ибтидои тавбаи вай ки : « агар саломати дайни хоҳӣу риоят тавба кунӣ , андари самоъи суфиён ки кунанд мангар ва машав ва худро аҳли он мадон то ҷавонӣ ва чун пер шудӣ мардумонро бизиҳкор макун . »
Гуруҳе дигар гуфтанд ки : аҳли самоъ бар ду фурқатанд : яке лоҳӣу дигари илоҳӣ . Лоҳӣ дар айн фитна бошад ва аз он натарсаду илоҳӣ ба риёзоту муҷоҳидот ва ба инқитоъи дил аз махлуқоту эърози сар аз мкўноти фитна аз худ давр карда бошад ва аз он эмин шуда чун мо на аз ин гуруҳ бошем на аз он , тарки он моро беҳтару машғӯл шудан ба чизе ки мувофиқи вақти мости аввалитар .
Ва гуруҳе дигар гуфтанд : чун авомро андари самоъ фитнааст ва аз шунидани мо эътиқоди мардумон мемушавваш шавад вози дарҷати мо андар маҳҷӯбанд ва ба мо мебизиҳкор шаванд , пас бар омма мешафқат кунему мари хосро насиҳат кунем ва бар вақти ғайрат , даст аз он бидорем ва ин тариқӣ писандидааст .
Ва гуруҳе гуфтанд ки : пайғамбари алайҳ ассалом гуфт : « ман ҳасани إсломи алмрءи таркаи молоиъниаҳ . » даст аз чизе бидорем ки аз он гзирд . Он чаҳ ба мо лоиънӣ машғӯл шаванд тазйиъ вақт бошад вўқти дӯстон бо дӯстон азиз бошад , зойеъ набояд кард .
Ва гуруҳе дигар гуфтанд аз хавос ки : самоъ хабарасту лиззат он ёфт мурод ва ин кор кӯдакон бошад ; ки андари аёни хабарро чаҳ миқдор бошад ? пас кор , мшоҳдт дорад .
Инаст аҳкоми самоъ ки ёд кардам бар ваҷҳи ихтисор . Кунун андари ваҷду вуҷӯду тўоҷд бобӣ биораму мураттаби гардонам , ани шоءи аллоҳи алъзизи вҳдаҳ .