Мирнўоиӣ - раҳмаи аллоҳ ,у соҳиби давлатӣ ки замони мо ба вуҷӯди шариф ӯ мушаррафаст ҳар чанд пояи қадари ваии назар ба маротиби ҷоҳу ҳишмату қурби подшоҳи соҳиби шавкату қиёс ба маноқиби маънавӣ аз фазлу адабу фазойили мўҳўбу мктсб аз он баландтараст ки вайро ба ҳасани шеър таъриф кунанд ва ба ҷавдати назми тавсиф .

Аммо чун хотири шарифаш ба воситаи касби фазилати тавозуъу касри нафас ба он фурӯд омадааст ки худро дар силки ин тайифаи мнхрт гардонидааст дигаронро ҳиҷоби тҳошӣ аз он маънӣ ки вайро аз табақа эшон доранд ва аз зумра эшон шуморанд муртафаъ гашта , аммо инсоф онаст ки ҳар ҷои ин тайифа бошанд вай сар бошаду ҳаргоҳи номи ин табақа нависанд ваии сари дафтар , чунонкии ин муаммо ба исми шарифаши мнбӣ аз ин маънӣаст :

Алии сайри алоФозли сарати дҳро

Ва аҳрзти алФзоӣли болФўозл

Ва босмки Фқти аҳли алФзли тро

Лизои сӯратаи фавқи алоФозл

Ва чун гавҳари номаши бузургтар аз онаст ки ҳар маҳал аз назми садаф он тавонад буд ва ҳар мақом аз шеъри шараф он тавонад ёфт тахаллуси ашъораш ба ончӣ аз ин муаммои дигар мафҳум мегардад номзад гашта ,

Канаи номаш дар тахаллусҳо наёбади ҳеҷ кас

Бар лаби ёбандагон аз ваии навоеи дону бас

Ва агар чаҳ вайро бҳсби қӯти табиату вусъати қобилият ҳар ду навъи шеъри туркӣу форсӣ муяссараст , аммо майли табъи вай ба туркӣ аз форсӣ бештарасту ғазалиёти вай ба он забон аз даҳ ҳазор зиёдат хоҳад буд .

Ва мснўётӣ ки дар муқобилаи хумсаи Низомӣ вуқуъ ёфта ба сӣ ҳазорасту гавҳар назм насуфтааст ва аз ҷумлаи ашъори форсӣ вайаст қасидае ки дар ҷавоби қасида хусраваст ки мсмост ба дарёии Аброри воқеъ шуда ва муштамиласт бар бисёре аз маъонии дақиқау хаёлоти латифа , матлаъаш инаст :

Оташини лаълӣ ки тоҷи хусравонро зевар аст

Ахгарии баҳри хаёли хом пухтан дар сар аст

Ва ин рубоиро дар таҳнияти қудуми баъзе ояндагон аз сафари ҳиҷоз дар рқъаҳ эй навишта буд :

Инсоф бидиҳ эй фалаки миноФом

То зини ду кадом хубтар кард хиром

Хуршеди ҷҳонтоби ту аз ҷониби субҳ

ё моҳи ҷаҳонгарди ман аз ҷониби шом

Ва ин рубоиро дар рқъаҳ эй дигар :

Ин нома на номаи дофеъи дард ман аст

Ороми даруни ранҷи пурвирд ман аст

Таскини дили гарму дами сард ман аст

Яъне хабар аз моҳи ҷаҳонгард ман аст

Ва ин рубои дигарро ба таҷдид дар рқъаҳ эй дигар :

Гар дар дайрам ба гуфтугӯят бошам

Вар дар ҳарамам ба ҷустуҷӯят бошам

Дар вақти ҳузури рӯ ба рӯят бошам

Дар ғайбат рӯй дил ба сӯят бошам