Қавлаи таъолӣ : « имҳўои аллоҳи мо ишоءу исбт » бдонки шоҳи роҳи дайни ҳақ се чизаст : ислому суннату ихлос . Дар ислом хоӣФ бош ва дар суннати раҷӣ ва дар ихлоси муҳиб , ислом аз хавф чора несту суннат бераҷо несту ихлоси ҷузи моя муҳиб нест , хоӣФро гӯйанд май тарс , раҷиро гӯйанд ҳамеи ҷӯй , муҳибро гӯйанд ҳамеи сӯз , то ҳангомӣ ояд ки хоӣФро хитоби ин буд ки ло тхФ матарс ки рӯзи тарс басар омад ,у раҷиро гӯйанд лои тҳзни андӯҳи мадор ки умедат бар омаду дарахти шодии ббромд ,у муҳибро гӯйанд абшр шод бош ки шаби ҳиҷр бпоён раседу субҳи васли баромад , ин ҳар якеро дар олами равиши хеши маҳв ва исботаст , аз дили хоӣФи риё май стрду яқин май наад , бухл май стрди ҷӯад май наад , шара май стрди қаноат май наад , ҳасад май стрди шафқат май наад , бидъат май стрди суннат май наад , Бам май стрди амн май наад . Аз дили раҷии ихтиёр май стрди таслим май наад , тафарруқат май стрди ҷамъ май наад , саргардонии банда май стрди нури сабақ май наад . Аз дили муҳиби русуми инсоният май стрди шавоҳиди ҳақиқат май наад , имҳўи алнъўти алонсониаҳу исбти алнъўти алрбониаҳ , имҳўи шавоҳид каму исбти шоҳида , аз шоҳиди банда май коҳад ва аз шоҳид худ мефазояд то чунонк бовели худ буд бохри ҳам худ бошад .

Пери тариқат азинҷо гуфт : илоҳии ҷалоли иззати ту ҷой ишорат нагузошт , маҳву исботи ту роҳи азоФти бардошт , то гуми гашт , ҳар чаҳ раҳе дар даст дошт , илоҳӣ зон ту мефузуд ва зон раҳе май кост то охир ҳамон монад ки аввал буд рост .

Ва иқоли имҳўи алъорФини бкшФи ҷалолау исбтҳми блтФи ҷамолаи ФбкшФи алҷлоли анхнсти алъқўли Фтоҳту блтФи алҷмоли тарабати алорўоҳи Фортоҳт . Аввали бандаро дар баҳри кашфи ҷалоли бмўҷи даҳшат ғарқ кунад то дар ғалабаи инс аз худ раҳо шавад баҳолӣ ки тани сабр бар нтобаду дил бо ақли напардозаду назари тмиизро напояд , басони мисатони бўодии даҳшати сар дар наад аташону ҳайрони гуҳии гирёну гуҳи хандон , на фароғатӣ ки дили рамида боз ҷӯяд , на мусоидӣ ки бахти хеш бо вай боз гуяд :

Ҳаме гуяд бзбони инкисори бнъти аФтқор : илоҳии ин сӯзи мо имрӯз дард омезаст , на тоқати басари бурдан ва на ҷой гурезаст , илоҳии ин чаҳ теғаст ки чунин тезаст , на ҷои ором ва на рӯй парҳезаст , кримои манзили мо чунин давраст ҳамроҳони баргаштанд ки ин кор ғурураст ,гар манзил мо сарвараст ин интизор сураст ва ин меҳнат бар меҳнати нур алӣ нураст , бози баназари лутф дар миёни ҷон банда нигарад аз он скр бо сҳў ояд , орамида алтофи аноят , афрӯхтаи нури мшоҳдт , аз худ бози рустау дунёу охират аз пеши ваии бархеста , бнсими инси зиндау ёдгори азалии дидау шодӣ ҷовдон ёфта , мегуяд илоҳии гоҳ аз ту мегуфтаму гоҳ май ниўшидм , миёни ҷурми худу лутф ту меандешедам , кашидам онч кашидам , ҳамаи нӯши гашт чун овоӣ қабул шунидам .

« أу лами ирўои أнои нأтии алأрзи ннқсҳои ман أтроФҳо » бзбони аҳли ишорат ва бар завқи арбоби маърифати тафсири ин оят дар он хабараст ки Мустафо ( с ) гуфт : « бдлоءи умматии арбъўни рҷлои аснону ъшрўни болшому смониаҳи ъушри болъроқи клмо мот манеҳам воҳиди абдли маконаи охири Фозои ҷоءи аламри қбзўо » .

Аслӣ азимаст ин хабар дар улӯми ҳақоиқу тамкини арбоби маориф ва мо шарҳи он дар китоби арбаъӣн муставфӣ гуфтаем , касе ки ин баён хоҳад аз онҷо талаб кунад , «у аллоҳи иҳкми лои мъқби лҳкмаҳ » лои роди лқзоӣаҳу лои ноқизи ломраҳ , худовандӣаст коргузор , рости кор , пок дод , некӯи ниҳод , корҳо пардохтаи бҳкмти худ , бунёдҳо сохтаи бълми худ , ҳукмҳо рондаи бхўости худ , ҳар касеро қисматии рафта ва ҳар якеро бар корӣ дошта , чун май доне ки бар вай эътироз нест ва аз ҳукми вай эъроз нест баҳр чаҳ пеш ояд ризои даҳ ки ҷузи азин рӯй нест , дар роҳи дайни манзилии бузургвортар аз ризо додани бҳкм вай нест ва ёфт каромати қурбатро всилтии тамомтар аз ризо нест .

Ҳасани басарии рӯзӣ бар робиъаи ъдўиаҳ дар омад ва он саййидаи асри хеши ақди намози баста буд , гуфт соъатӣ бинишастам бар саҷҷодаи намози вай , нигаҳ кардам дар дидаи рости ваии хорӣ шикаста дидаму қатраҳои хӯн бар рухони вай равон гаштау бсҷдаҳи гоҳи ваии расида , чун аз ақди намози фориғ гашт гуфтам ин чаҳ ҳоласт ? хор дар дидаи шикастау ҷои намози бхўни чашм рангин гашта , гуфт эй ҳасани бъзти он худоӣ ки ин бечораро бъзи ислом азиз кард ки марои азин ҳол хабар нест , эй ҳасани дилами ин соъат бар сифатӣ буд ки агар мумкин шавад ки ҳар меҳнатӣу уқубатӣ ки дар ҳафт табақа дӯзахаст майлии созанд ва дар дидаи ростами кашанд агар дидаи чапам хабар ёбад даст фурӯ кунаму дида аз бен бар кунам .

Ва алҳмди ллаҳи раби Алъоламину алъоқбаҳи ллмтқин .