Қавлаи таъолӣ : лақади разии аллоҳи ани алмؤмнини إзи ибоиъўнки таҳт алшҷраҳ бидон ки қиссаи байъаи алрзўони асҳоби шаҷараи қиссае азимасту кории бузург ки дар ҳеҷ вақт аз авқоти аҳди ислом ва дар асри рисолат мисли он нарафт . Ва ҳаии ман мъоқли алсўдду алшрФи фии алислом ва онро байъаи алрзўон аз баҳр он хонанд ки аллоҳи таъолии халъати рзоءи худ нисори он ҷамъ кард ки дар зери он дарахти дасти аҳд байъат гирифтанд бо расӯл ( с ) ,у андари он соъат фармон омад аз ҳақи ҷли ҷалола то дарҳои осмон бикшоданду Фриштгон аз зрўаҳи фалаки бФрмони малик назора карданд мари он гуруҳро ки бо расӯли худои бъшқи ҷону сидқи дилу аҳди тан байъат карданд ва аз аллоҳи таъолии фармон буд бар тариқи мубоҳот ки : эй муқаррабони афлок вае сокинони зрўаҳи смок назора кунед бони ҷамъи ёрон ки аз баҳри эъзози дайни ислому аълоъи калимаи ҳақи микўшнди мол базл кардау тани сиблату дили фидо ва дар вақти қаттол рӯй азизи нишона тир кардау синаи мунаввари бнўри исломи сипари сохта .

Ҳар чанд ки даравишону дил ришонанд локин дар ҷаридаи фазли ман сатр , мақдам эшонанд . Гувоҳ бошед эй муқаррабон ки ман аз эшон хўшнўдм ва дар ҳашари қиёмат ҳар якеро аз эшон дар уммати Муҳамади чандон шафоати даҳум ки аз ман хўшнўд гирданд . Ва аз ин аҳд то охири давр ҳар муъминӣ ки он байъат башнаваду бадал бо эшон дар қабули ин байъати мувофиқ буд , ман он муъминро ҳамон халъати даҳум ки ин мؤмнонро . Ва андари он соъати байъати ҷумла саҳоба мегуфтанд : агар Усмон зиндааст ин байъат аз вай фӯт шуд ва аз ин каромат боз монад .

Расӯл ( с ) аз ботини эшон ин хотир бишнохт , хост ки Усмон аз ин каромат бебаҳра набӯд , аз баҳри он ки ваии бомари расӯл худо бимика рафтау ҷон дар хатари ниҳода , расӯли дасти рост худ баровард гуфт ҳзаҳи яминии анӣу даст чап баровард ва гуфт ҳзаҳи шимолии ани Усмон . Ҳар ду бар ҳам ниҳод ва гуфт байъат кардам аз баҳри Усмон , зиҳии каромату рифъати зиҳии давлату мартабат ки Усмонро баромад . Он соъат , эшон ки ҳозир буданд аз ғайрату ҳайрати ҷигари эшон хӯн шуд , хостанд ки ҳама ғоӣб буданд яд то он каромату мартабати бёФтнди яд , ғайбати Усмони зиёдат аз ҳузури он ҷамъ омад , ҳузури он ҷамъи ғайбати гашту ғайбати Усмон ҳузур шуд аз баҳри онкии Усмони бўФои амри расӯли камари баста буд ва аз дили расӯли асари аноят ва риоят дошт то андари ҳоли ғайбат маҳрӯм намонад . эй ҷавонмард , агар дасти чапи расӯли рӯзи байъати ниёбати Усмони бдошт то бон каромат расед . Шавқи ботини расӯлу меҳри дили ваии ниёбати ту бдошт ки бобӯ бикр мегуфт : вошўқоаҳи илои ихвонӣ . Шавқ ки забонро ба баёни орад , зиёдат аз он аноят буд ки дастро ба байъати орад . Осори он аноят дар ҳақи Усмони бадасти чапи зоҳири гашту осори шавқу меҳр дар ҳақи уммати бзбони ваҳии гузори рисолати расони пайдои гашт . Ин каромат дар ҳақи уммати зиёдат аз он ниёбат омад . Умедаст ки уммати охир алзмон фардо аз завоиди лутф маҳрӯм намонанд .

Қавлаи таъолӣ : ҳўи алзии أрсли расӯлаи болҳдӣу дайн алҳақ : алоиаҳ . Дар қуръони чаҳор ҳазор ҷой , зикр Мустафоаст бтсриҳу таъризу анвоъи ташриф , чандон ки раседем аз нақли саҳеҳи бъборти балиғу баёни сариҳи зикри наъту сифат вай кардем ва ин оят ишоратаст ббдоити беъсат ӯу таҳқиқи набуввату рисолат ӯу мбдءи ваҳии пок аз илм бе ниҳояти бадв .

Хабар дурустаст аз Оишаи қолати аввали мо бадӣ ба расӯли аллоҳи ман алўҳии алрؤёи алсодқаҳи факони лои ирии рؤёи алои ҷоءт мисли фалақи алсбҳ . Абтдоءи ваҳй ки брсўли худои ошкори гашти андари хоб буд шаш моҳу сари ин хабар онаст ки то рӯҳи поки вай аз зулмати табиат тўқӣ мегираду калимоти илоҳятро боФозти ҷӯади ҳақ талаққӣ мекунад то блтоӣФи мшоҳдти муҳаззаб ва муқарраб гардад .

Шаш моҳи ҷони муқаддаси ваии бад-ӣни лтоӣФ , батадрӣҷи ваҳии ҳақи қабул ҳаме кард , чун насими ваҳии поки бҷони пок вай раседӣ , бошёни сӯрати бозштоФтӣ ва он хоб ки дидӣ кФлқи алсбҳ пайдо омадӣ ва дар он рӯзгори шахси шарифи он меҳтар аз рӯҳи латифи ваии мадад ҳаме гирифт то ҷисм ӯ монанди рӯҳи гашт дар сафоу баҳо . Он гуҳи пайғому амри илоҳии баъд аз камоли муддати шаш моҳ бар шахси ваии зоҳири гашту рӯҳи алқудси ҷброӣили баъд аз он ки мкошФи рӯҳи вай буд мшоҳди ҳис вай шуд ва бичишам сар бидид .

Чун он ҳоли бад-ӣн камол расед мулкии сӯрати гашт аз суҳбати халқ давр шуду селоати ҳамаи андари хилвати ҷусту азлат ихтиёр кард бғори ҳаро боз шуд ва он ғори савмиъаи шахси ваии гашт , аз халқ нФўр гашта ва аз хешу пайванди давр шудаи саройу хонаи якборагӣ видоъ карда . Гоҳе дар ҳўоءи баст ҷавлон кардӣ , гоҳе дар олами қабз майдон кардӣ .

Ҳафта Эй бирав бигузаштӣ ки аз одамиёни кас ӯро надидӣ ва аз ӯ сухан нишнидӣ . Дар бутаи ихтиёраш ҳаме гудохтанд ва дар майдони интизораш ҳама тохтанд . Кас намедонист ки он меҳтари оламро чаҳ дар даст , бҳолтӣ шуд ки мардум аз вай бигуфту гӯии афтоданд . Яке мегуфт ошиқаст , дармон ӯ висол буд . Яке мегуфт дарвешаст , дармон ӯ мол буд . Яке мегуфт ятемасту дармонда , сомон ӯ бахту иқбол буд . Яке мегуфт савдоаши гирифтаи сабр бояд кард ки то оқибаташ бар чаҳ ҳол буд . Хуишон ӯ ҳама ранҷур гашта ки ин азизи моро чаҳ чашми бади расида ки дар андӯҳу ғами чунин мутаҳайир шудау забони ҳол ӯ мегуяд :

Бӯи толиб бар ваии мушфиқу меҳрбон буд , гуфт эй чашму чароғи ман вае миваи дили ман , маро тоқат намонад ки турои бад-ӣни сифат май байнам . Агар туро ғамӣаст , ғами хеш бо ман бигӯӣ , то турои дармони созам , агар муроди ту ҳишмат ва раёсатаст , Қурайши ҳамаи мутӣъ мананд . Аз эшон турои хадаму ҳашами созам ва агар муроди ту тавонгарӣаст чандон ки туро андешааст моли бтўи расонам вагар хасмӣ дорӣ бигӯӣ то бқўти худ аз ту дафъ кунам . Моро дилу ҷон аз баҳри ту беқарор шуд . Рухсори туро зард май байнаму ботини пари дард . Рухсорат зард чаросту ботинат пурдард чарост ?

Меҳтар ( с ) бигирист гуфт он дард ки марост забони ман аз баёни он оҷизаст ва ман дармон он надонам . Дардӣаст ки дармони ваии ҳамон кас кунад ки дарди ниҳод .

Ман сабр кунам то ҳамон кас ки ин дарди ниҳод шифо фиристаду забони аФтқори бнъти инкисори ин тараннум ҳаме кунад :

Чун муддати интизор басар омаду дарахти умеди ббромд , шаби ҳиҷр бпоён раседу насими субҳи висоли ?бардамӣаду хуршеди набувват дар фалак саодат битобед , он меҳтар дар он ғор бинолед ва дар ҳақ зоред , гуфт ё далели алмтҳирину ҳодии алзолин эй дасти гири мутаҳайирон ва роҳ намой саргаштагону фарёдраси бечорагон , бандаро сабр беш намонад ва бо ваии ҷузи тани дарвешу дили пар риш намонад чун қиссаи ниёзи бадаргоҳи бардошт , фармон расед боҷзоءи олам то бслому тҳит ӯро истиқбол кунанд . Сайиди олам аз ғор берун омад . Баҳри сангӣ ки бигузашт , баҳри дарахтӣ ки расед , ҳар ҷонварӣ ки ӯро пеш омад , рӯй буи кард ки : ассаломи алейк ё набии аллоҳ , ассаломи алейк ё расӯли аллоҳ .

Ва он меҳтари мутаҳайир шуда ки ин чаҳ ҳоласт ва чаҳ кор , ин чаҳ рӯзаст ва чаҳ роз , андӯҳи дилаши яке ҳазор шудау сабр аз синаи ваии безор шуда , ҳам дар он ғами бахона боз омад . Хадиҷаро гуфт надонам ки маро чаҳ бӯдааст , ҳамеи тарсам ки шӯрида хоҳам гашт , ҳамаи рӯз дар сӯз буду ҳамаи шаб дар андӯҳ буд . Дигари рӯз дар худ сабр наёфт , ҳам бидон ғори шитофт ва бар одати худ навҳа баровард ки : ё далели алмтҳирин Нидо омад аз ҷаббори қадим , худованди азими бҷбрӣили пайк ҳазрат бурид раҳмат ки ё Ҷабраили пари тоўсии бргшоӣ ва аз конгресси арш то домани фарши ҳамаи муаттар ва муътабар кун , пайғому саломи мо бони дӯст мо бирасон , ё Ҷабраили якборагии зоти сӯрати худ бар он дӯсти изҳор ва ҷилва макун ки он дӯст дар нуқтаи ҷамъ , мустағриқи мушоҳидаи мости тоқати тафарруқат ағёр надорад , то хуй кунад ва ором гираду батадрӣҷи ҳолои баъди ҳоли сина ӯ қобил ваҳй гардад . Ҷабраили бомари ҳақ аз осмон фурӯ омад баробар дар ғор , бар Тахтии рафеъ бар ҳўоء овоз дод ки : ассаломи алейк ё расӯли аллоҳ , расӯл бирав нигараст Ҷабраилро дид бар курсии миёни замину осмон чун хуршеди тобон ва он меҳтари пеш аз он сӯрати мулкии надида буд ва он ҷамолу камоли маъҳуду мأлўФ вай набӯд , дар хабараст ки расӯл ( с ) хештанро аз болоءи кӯҳ дар май андохту Ҷабраил ӯро бФрмони ҳақ нигаҳ медошт , баъзе омма уламо гӯйанд он хештан андохтани расӯл аз он буд ки тоқати дидор Ҷабраил надошт ва дар ниҳояти ҳоли Ҷабраили тоқати суҳбат вай надошт . Дар аввали ҳоли расӯл аз замин бар Ҷабраили мингрст бар ҳаво ва дар охири ҳоли Ҷабраил аз сидраи мунтаҳӣ бар расӯли мингрст бар уфуқи аъло . Дар аввали ҳоли расӯли Ҷабраилро дид биҳуш шуд ва дар ниҳояти ҳоли Ҷабраили як гом бар асари расӯли бардошт , бо худ бгдохт , чун съўаҳ Эй шуд . Дар бдоити ҳоли Сайидро дар дидани Ҷабраили асар дар сифот омад ва дар ниҳояти Ҷабраилро аз суҳбати Сайиди асар дар зот омад . Ин худ сухани аҳл зоҳираст дар беҳӯшии расӯл ( с ) , аммо сари ин ҳол назд аҳл таҳқиқ онаст ки он меҳтари андари ғор дар мушоҳидаи сифоти ҷалоли ҳақ ҷамъ гашта буду ҷузи кашфи ғайби Марвро ҳоле набӯд , чун Ҷабраилро дар он сӯрат бидид , тафриқаи буи роҳ ёфт ки сари ваии баъд аз он ки ҷамъ буд бмшоҳдаҳи малик мутафарриқ шуд ва саъб бошад касе ки аз ҷамъ бо тафриқа уфтад . Меҳтар ( с ) он соъат аз мушоҳидаи ҳақи баназар ғайриӣ маҳҷӯби гашт аз ғайрат ки ӯро буд , бар вақти худ хештанро аз кӯҳ дар май андохт , гуфт агар бар ин ғайрат ҳалок шавам дӯсттар аз он дорам ки лмҳтӣ аз дӯсти маҳҷӯби гирдаму лиҳозо

Қол алнабӣ лии маъаи аллоҳи вақти лои исънии фӣаи малики муқаррабу лои набии мурсал .

Расӯли бҳўш боз омад ва рост бинишаст бҳўои брнгрст . Дигари бори Ҷабраили худро бадв намӯд ва бар вай салом карду андар ниқоб шуд .

Расӯли қасди ҳуҷра хадиҷа карду саломи Фриштаҳи андари ҳамаи зарроти замин сироят кард , баҳри сангу кулӯх ки мерасед боўоз ҳаме гуфт ки : ассаломи алейк ё расӯли аллоҳ . Ҳам чунон мутағаййиру мутаҳайири бадари ҳуҷра хадиҷа омад . Рухсораш зард гашта , як тарафи ъамома кушод шуд . Гуфт ё хадиҷаи змлинии дсринӣ , маро бихобон , чодар бар ман пӯш , то замонии ороми гирам , сар бар болини нуҳуми ман бар худ май тарсам , набояд ки девона бошам , андари ҳавои шахсеи ҳамеи байнам ки ҳаргиз мисли вай надидаам , аз ҷинс одамиён несту бҷмоли вай кас нест . Бо ман хитобӣ ҳаме кунаду баномӣ ҳаме хонд ки бони номи кас маърӯф нест . Надонам ё хадиҷа ки дар зери ин парда чист . Сайид ( с ) соъатии латифи андар хоб шуду бози бедори гашт . Сар аз болин барграфт , Ҷабраилро дар ҳавоӣ ҳуҷра бидид , алии курсии байни алсмоءу аларз , буи ишорат кард ки ассаломи алейк ё расӯли аллоҳ . Расӯли мари хадиҷаро гуфт ки анки он шахси боҷамол бо камоли андари ҳавои марои тҳити ҳамеи орад . Хадиҷаи Марвро танг дар барграфт гуфт акнӯн ӯро ҳаме , бинӣ гуфт ҳамеи байнам .

Хадиҷаи оқила буду китоби хондау сифати малику ҳоли муқаррабони шинохта , даст дароз карду миқнаа аз сар бикашеду мӯӣ бараҳна карду расӯлро ҳам чунон дар бардошт , гуфт акнӯн ӯро ҳамеи бинӣ . Расӯл гуфт нопидои гашт , хадиҷаи дигари бори миқнаа бар сари афканд ва мӯӣ бапушед расӯл гуфт : ё хадиҷа акнӯн ҳамон сӯрати хуб боз омад ва ӯро ҳамеи байнам . Хадиҷа бар пои ҷуст ва бихандед гуфт ё Сайиди он тҳит ки ӯ ҳаме гуяд мароу халқро ҳам чунон мебояд гуфт , ассаломи алейк ё расӯли аллоҳ , ончӣ ҷустам ёфтам , ғами ман басар омад дарахти умеди ман бабр омад , эй азм ман биппар омад . Дайр буд то ин рӯзро ҳамеи ҷустам . Акнӯн рӯй аз гирд идбор бишустам , ёфтам ончии ҳамеи хостам дар талаби ин давлат басӣ нишастаму хостм .

ё Сайиди дили ранҷури мадор ва хуш бош ки он шахс ки ту май бинии фиришта аминасту расӯли раб Алъоламинаст , ҳамон фириштааст ки брсолти наздик Мӯсо кулем омадааст ва ман ин қисса аз писар ъам хеши варақа нўФл шунидааму вай дар ҳақи ту хобҳо дидаи бишоратати бод ки Сайиди валади одами туе , гузидаи халқи олами туе , ончӣ дар кутуб хондам бъён дидам ва ончӣ бихоб дидам бедорӣ ёфтам . Варақаи нўФл вақте наздик хадиҷа омаду хадиҷаи тавроту Инҷили хонда буду сифат расӯл шунида буд аз кутуби хонда , варақа гуфт ё хадиҷаи се шаб пайваста бихоб дидам ки дар замини Маккаи ҳақи таъолӣ пайғомбарӣ хоҳад фиристод номи ваии Муҳамад ва ман дар халқу халқи ҳамаи араб назора кардам , ҳеҷ касро ҷомеътар азин Муҳамад ки шӯй туаст наме байнам .

Бар вай аз ҳамаи одамиён некӯтараст , бихарад аз ҳамаи хирадмандон бештараст , бахӯбӣ аз ҳама хубтараст , бомонт аз ҳамаи амин тараст магари он пайғомбар ӯ хоҳад буд .

фасл

Бдонкаҳ дар аввали ваҳй , ривоёт мухталифаст як ривоят онаст ки расӯли худои хуфта буд дар хонаи хадиҷау чодар дар сар кашида , Ҷабраил биёмаду гӯшаи чодар боз гирифт ва худро буи намӯд ва бо ваии ин хитоб кард ки : ё أиҳои алмдср . Дигар ривоят онаст ки расӯл хабар дод ки ман дар ғор ҳаро будам аввал ки Ҷабраил бмн омад як бори маро дар барграфту танги бахуди дркшиду неки бимолиду бҷнбониду боз раҳо кард ва он гуҳи ду бори дигари ҳам чунон карду ҳикмати дарин он буд ки се бори табиати башарияти вайро бънсри мулкӣ мизоҷ дод , он гуҳ гуфт : ақрأи босами рбк ё Муҳамад бархон . Расӯл гуфт : мо анои бқорӣ чаҳ хонам ки ки ман уммӣам ва хондан надонам , Ҷабраил гуфт : ақрأи босами рбки алзии халқи бойен ривоят чунонаст ки аввали сӯра ки ваҳй омад аз қуръон , сӯраи ақрأ буд , сдигр ривоят онаст ки аввали ваҳй ки Ҷабраил брсўл оварад оят , бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим . Буду маънии ақрأи босам рбк инаст ки бигӯӣ бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим . Пас ӣнҷои се қавл омад . Ривоят аввал онаст ки сӯра : ё أиҳои алмдср , аввал ваҳй омад , ривоят дигар онаст ки аввали сӯраи ақрأ ваҳй омад , ривоят сдигр онаст ки ӯ бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим , ваҳй омаду ҷамъи миёни ин ривоёт онаст ки аввали оя ки ваҳй омад ояти бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим буд ва инаст маънии он хитоб ки Ҷабраил гуфт алайҳи ассалом : ақрأи босами рбк ,у аввали сӯра ки ваҳй омад сӯра ё أиҳои алмдср буд он аввал оят бошад ва ин аввали сӯра то ҷумлаи ривоёти дуруст буду аллоҳи аълам .

Ва аллазӣнаи маъааи أшдоءи алии алкФори рҳмоءи бинҳм , то охири сӯраи сифати саҳоба расӯласту баёни сирати эшон ки дар маҷлиси инси рисолат , хлФоء ва взроء буданд ва дар бисоти аҳди ислом , нқбоء ва нҷбоء буданд . Бсҳбти набуввату рأФти рисолати тأдиб ва таҳзиб ёфта ва аз назари ҷалоли самадяти тавфиқу тақрйви дида , раби Алъоламин ҳар якеро аз эшон бтшриФӣу тақрибӣ махсӯс карда :у аллазӣнаи маъаа , абӯи бикр , أшдоءи алии алкФори умри бен хитоб , рҳмоءи бинҳми Усмони бен ъФон , троҳми ркъои сҷдо , алии бен абии толиб ( ъ ) , ибтғўни фузалои ман аллоҳу рзўоно , бақияи алъшраҳи алмбшрўни болҷнаҳ .

Ҳамчунин аз даргоҳи набуввату садри рисолат ҳар яке бар вифқи саъй ва бар қадари сабқат , хлътӣ ва мартабатӣ ёфтанд .

Фқол ( с ) : арҳми умматии абӯи бикру ашдҳми фии амри аллоҳи умр . Ва асдқҳми ҳёءи Усмон . Ва ақзоҳми алӣ .

Ва бар умуми эшонро бойени рифъату иқболу давлат махсӯс кард ки

Аллоҳи аллоҳи фии асҳобии лои ттхзўнҳми ғрзои ман баъдии Фмни аҳбҳми Фбҳбии аҳбҳм ва ман абғзҳми Фббғзии абғзҳм , ва ман озоҳми Фқди озонӣ ва ман озонии Фқди озии аллоҳ ва ман озии аллоҳи Фиўшки ани иأхзаҳ . Ва луи ани аҳдкми анФқ мисли аҳади зҳбои мо адрки мади аҳдҳму лои нсиФаҳ .

Бар кафеи аҳли имон воҷибаст ҳурмати эшон нигоҳи доштану қадари эшон бшнохтну эътиқод кардан ки баъд аз анбёءу русули ҳеҷ касро дар ҳазрати иззати зўи алҷлоли он ртбту қурбат ва манзалат нест ки эшонроаст ва аз эшон садри макраму эмоми мақдаму пешгоҳи муҳтарами садиқи Акбар буд , пас форуқи анвар , пас зўи алнўрин аз ҳар , пас Муртазои ашҳр , яке манбаи сидқ , яке мояи адл , яке асли ҳёءи яке кони схоء , воҷиб бар ҳар муъмини муваҳҳид ки ботини худ бойен сифот биорояд . Бсдқ бо садиқ мувофиқат кунад . Бъдл бо форуқ мроФқт кунад . Бҳёء бо зўи алнўрин мушояат кунад .

Бсхо бо Муртазо мтобът кунад то раби Алъоламин фардо ӯро бо эшон ҳашар кунад ва эшонро шафиъ вай гирданд .

Рӯй алии бен абии толиб ( ъ ) қоли қоли расӯли аллоҳ ( с ) ё алии ани аллоҳи ъзу ҷли амрнии ани атхзи абои бикри волдоу умри мшироу Усмони сндоу анат ё алии зҳро , Фонтми арбаъаи қади ахзи мисоқкми фии алкитоби лои иҳбкми алои муъмину лои ибғзкми алои фоҷир , антми хлоӣФи набувватӣу уқдаи змтии лои тқотъўоу лои тдобрўоу тғоФрўо .