ЛлФқроءи алмҳоҷрини алоиаҳ . . . : мафҳуми ин ояти сифату сират муҳоҷир анаст ки ғарибони ин саройанду шаҳидони он сарой , салотин давлатанд ва дар хонаи эшон ноне на , амирон мамлакатанд ва дар бар куҳнае на , офтоби рӯйон қиёматанд ва дарин сарой аз ҳеҷ ҷониб рӯй на , оташ дилонанду шарари эшонро дӯдӣ на , дарди здгоннду ҷароҳати эшонро дармонӣ на , мусофиронанду роҳи эшонро поёнӣ на , ҳама дар кӯраи балои гудохтау бозхостӣ на . Ва бо ӣнҳамаи наъраи ошиқии эшон дар малакӯти афтода ки ҷон барои гӯии майдон ту дорем . Ҳар куҷо хоҳӣ меандоз . Ту назора мо бош ва бо мо ҳар чаҳ хоҳӣ мекун .

Мустафо ( с ) гуяд : мо меҳтари куллият оламему беҳтари зрити одам , ва моро бад-ӣни фахр на . Шарбатҳои карам бар даст мо ниҳоданду ҳадяҳои шарифи бҳҷраҳ мо фиристоданд ва либосҳои нафис дар мо пӯшеданду тарози эъзоз бар остин мо кашиданд , ва моро бидон ҳамаи ҳеҷ фахр на . Мҳтрои пас ихтиёр ту чисту ифтихори ту ба чист ? гуфт : ихтиёр мо онасту ифтихор мо бидонаст ки дар рӯзии соъатӣ хилватӣ ҷӯйем ва бо ин фуқарои муҳоҷирин чун балолу сҳибу салмону аммори соъатии ҳадис ӯ гўӣим :

ЛлФқроءи алмҳоҷрини бдонкаҳи фақр дуаст : яке онаст ки расӯли худо ( с ) аз он астъозт карда ва гуфта : « аъўзи бки ман алФқр »

Ва дигар онаст ки расӯл худо гуфта : « алФқри фахрӣ »

Он яке наздики бкФр ва ин яке наздики баҳақ . Аммо он фақр ки бкФр наздикаст фақр диласт ки илму ҳикмату ихлосу сабру ризоу таслиму таваккул аз дили бабрад , то дили азин вилоятҳо дарвеш гардад , ва чун замин хароб шавад . Ва дил чун хароб шуд , манзил шаётин гардад он гуҳ чун шайтон фурӯ омад , сипоҳи шайтон рӯй буи ниҳанд шаҳвату ғазабу ҳасаду ширку шаку шубҳау нифоқ . Нишони ин фақри он буд ки ҳар чаҳ бинад ҳама каж бинад , самъи муҷози шунӯд , забони ҳамаи дурӯғ ва ғайбат гуяд , қадами ҳамаи бкўии ношоист наад , ин он фақраст ки расӯл худо гуфт : « коди алФқри ани икўни кФро , аллоҳами ании аъўзи бки ман алФқру алкФр » .

Аммо он фақр ки гуфт : « алФқри фахрӣ »

Онаст ки мард аз дунё бараҳна гардад ва дарин бараҳнагии бад-ӣн наздик гардад .

Ва фии алхбр : « алоямони урёну либосаи алтқўӣ »

Ҳамонаст ки мутасаввифаи онро таҷред гӯйанд , ки мард муҷаррад шавад аз русуми инсоният , чунонк теғ муҷаррад шавад аз ниёами хешу теғи мо дом ки дар ниёам бошад ҳунараш ошкоро нагардаду феъли азу пайдо наёяд . Ҳамчунин дил то дар ғилоф инсониятаст ҳунари вай ошкоро нагардад ва аз вай корӣ накушояд , чун аз ғилофи инсоният бараҳна гардад сӯратҳоу сифатҳо дарав нанамояд .

Овардаанд дар баъзе кутуб ки фардо чун хлоӣқи бсҳроءи қиёмат берун оянд , ҷиноти адан , бсФоти ҷамоли хеш , ошиқону толибонро истиқбол кунад ки «у أзлФти алҷнаҳи ллмтқин . » азин сӯхтае бинии кӯфтае дили шикастае рӯзи фурӯ шудае бо дилии пари дарду ҷонии пари ҳасрат дар съиди қиёмати истодаи сар дар пеши афкандаи дидаҳо пар об карда , ногоҳ бӯе аз кӯии висоли лами излу лои изоли бмшом ӯ расад як наъра бузанд ки фазаъи он дар қиёмат уфтад , фарёд баркашад . Ҳақ таъолӣ гуяд : шумо ҳамаи аҳли қиёматро бътобу ҳисоб машғӯл доред ки моро бо он гадои корҳост ва розҳо ки дар дунёи ҳазорон шаби бъшқ буруз оварадаст , дар хоки хуфтау бодияҳо бурӣда ва мазаллатҳо кашида , блоءи моро асир шуда мехоҳад ки имрӯз бо мо розӣ гуяд . Он бечора гуяд : ё раби алорбоби оташи меҳр дар дилам задӣ , марои зер ва зибр кардӣ , аз хону монами биФкндии аввал « أи лсти брбкм » бсмъми расонидӣ , бози шарбатҳои балои чшонидӣ , ошиқи ҷамол хеш гардонидӣ ӣнҳама биравӣ ман оварадӣ , имрӯзи ҷамоли бадӣгарони намоеи марои маҳрӯми гирдоне ? ! бҷлолу ъзи ту ки дида боз накунам то ҷамоли зўи алҷлол туро набинам . Ҳқтъолии ҳиҷоб ҷалол бардорад , ҷамол бинмоед , дарвеши бихўиш , саргаштаи шавқ , ғортидаҳи ишқ , бе воситаи калом ҳақ башнавад , бе ҳиҷоби ҷамолу ҷалол ҳақ бибинад . Фиҳдсаҳи комаи иҳдси алрҷли ҷлисаҳ .

Қавла :у аллазӣнаи тбўؤои ?илдору алإимони ман қиблаам . Ансори набувват ва рисолатанд , асҳоби мувофиқат ва муроқибатанд , манбаи ҷӯад ва саховатанд . Раби Алъоламин равиши эшон сутӯдау эсори эшон писандида ки :у иؤсрўни алии أнФсҳму луи кони баҳами хсосаҳи қавмӣ ки аз бешаи ҳасади ҳаргизи хории бдомн эшон наёвихт , аз биёбони нафаси ҳаргизи ғуборӣ бар гӯшаи рдоءи ислом эшон нанишаст . Аз ҳоўиаҳи ҳўии ҳаргиз дӯдӣ бидида эшон нарасед .

Салотин роҳанд дар либоси даравишон , мулкӣ сифатанд басӯрат одамиёни рўндгон дар роҳи Фноءи хеши хиромон .

Шайх бастом гуфта : ки агар ҳашт биҳиштро дарин кулба мо бигушоӣанд ва ин сарой ва он сарои бўлоит бмо диҳанд , ҳануз бидон як оҳи саҳар гоҳе ки бар ёд ӯ аз сина барояд бандаем . Малики як нафас ки бадаради ишқ ӯ бароварем бо малики ҳаждаҳи ҳазор ҳазор олам баробар накунем . Маози ҷабалро диданд ки дар бозор Макка мегардиду резаи тара май чид ва мегуфт : ҳозои малики маъаи рзоку малики алднёи маъаи схтки азл . Гуфт : агар ҳеҷ рзоءи ту мумкинаст , худовандо ин қадари моро подшоҳӣ тамомаст , ва агар ризоӣ ту нест малики олами ҷуз азл нест .

Аллазӣнаи ҷоؤи ман бъдҳм . Лоиаҳ . . . : андари ин ояи тобеъинроу салафи солеҳинро , пасинони умматро , то бқёмт , ба пешвоёни ислому саҳобаи сидқ дар расонид ва дар ҳукм баробар кард ва бар вифқи ин Мустафо ( с ) гуфт : « мисли умматӣ мисли алмтр , лои идрии аввалаи хайри أми охира »

Гуфто : касоне ки уммат мананд ва аз аҳли суннат мананд имрӯзи сокинони сарои қурбат мананду фардои мустуҷиби шафоат мананд . Эшон ҳама бузургворонанду кароматро сзоўорннд ва дар манфиату роҳат ҳамчун борон баҳоронанд . Боронро ндонанд ки аввали он беҳтараст ё охири он , нафъӣаст омроу оммаи халқро ҳоли уммати ман ҳамчунинаст . Ҳамон даравишони охир алзмон , он шикастагони сарафканда , ва ҳамин азизону бузургворони саҳобаи ҳама бародаронанд ва дар мақоми манфиату роҳату шафқати ҳамаи як даст ва яксонанд .

« ҳам колмтри ҳайси мо вақъи нафъ » .

Бар мисол боронанд ҳар ҷой ки расад нафъи расонад , ҳам дар бӯстони ваҳм дар хорстон , ҳам бар райҳони ҳам барам ғелон . Ҳамчунин аҳли ислом дар роҳати якдигару рأФт бар якдигар яксонанд ва як нишонанд . Таҳқиқи қавли Сайидро ( с ) ки : « умматии колмтри лои идрии аввала хайрам охира » .

ё أиҳои аллазӣнаи омнўои атқўои аллоҳу лтнзри нафаси мо қидмати лғду атқўои аллоҳ .

Дар як ояи ду бори зикр тақво кард . Аввали тақвоӣ омаст аз муҳаррамоти парҳез кардан .

Дувуми тақвоӣ хосаст аз ҳар чаҳ дун ҳақаст парҳез кардан . Ва гуфтаанд : аввал ишоратаст босли тақво ва дувум ишоратаст бкмоли тақво . Ва ақаба қиёмат натавон бурид , магари бкмоли тақвои ҳама муродҳо бирабоед дошт ва беМуродӣ дрбоид гирифт ҳамаи заҳрҳо нӯш бояд гирифту ҳамаи нӯшҳо заҳр бояд пиндошт . Чун қадам ӣнҷо расед бкмол тақво расед .

Воситӣ гуфта ки : аҳли тақво ки такаббур кунанд бар абноءи дунё , эшон дар тақво муддаӣанд барои онкӣ агар дунёро дар дили эшон вақъӣ набӯдӣ барои эъроз кардан аз он такаббур накардандӣ . Азизӣ гуфта ки : дунё суфолӣаст ва он низ дар хоб . Ва охират ҷавҳарӣ аст ёфта дар бедории мард на онаст ки дар суфол бихоб дида муттақе шавад , мард мардона онаст ки дар гавҳар дар бедорӣ ёфта муттақе шавад . Ва дар ҷумлаи бдонкаҳи қадамҳои рўндгон дар роҳи тақво сеаст : қадами шариъат дар қолаб равшан кунад . Қадами тариқат дар дил равшан кунад . Қадами ҳақиқат дар ҷон равшан кунад . Чун рўндгони қолаб дар расанд нзлшон « ҷиноту наҳр » пеши оранд , чун рўндгони дил дар расанд нзлшон « мақъади сидқ » оранд . Чун рўндгони ҷон дар расанд нзлшон аз « ъанд млики муқтадир » пеши оранд .

Қавла : луи أнзлнои ҳозои алқуръони алии ҷабали алоиаҳ . . . : нашри бисоти тўқир қуръонаст ,у ахбор аз баёни таъзими он қуръонӣ ки ҷалоли илоҳяти матлаъ қадам ӯсту бтисири рубубият таназзул ӯст каломии хатир , Низомӣ беназир , ҷони осоеи дилпазир , роҳнамои дастгир , ҳорбонро банд , осӣонро панд , зулмати ҳайратро нури мубин , исмати убудийятро ҳабли матин , лафз ӯ мӯҷаз , маънӣ ӯ мӯъҷиз , оя ӯ возеҳ , бурҳон ӯ лоӣҳ , амр ӯ зоҳир , наҳй ӯ зоҷр , хабар ӯ сидқ , шаҳодат ӯ ҳақ , таъвил ӯ ҷони овез , тафсир ӯ меҳри ангези баси қуфлҳо ки боўоз дилҳо бардоштанд , баси рақамҳои муҳаббат ки бова дар сина ҳо нигоштанд , баси бегонагон ки бова ошнои гаштанд , баси хзоӣни маърифат ки бова пайдо гирданд , баси хуфтагон ки бова бедор гирданд , баси ғофилон ки бова ҳушёр гирданд , баси толибон ки бова бмқсўди расиданд , баси муштоқон ки бова дӯстро ёфтанд ҳам ёдаст ва ҳам ёдгор , бинозаш майдор то вақти дидор !