Қавлаи таъолӣ , бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим , « аллоҳ » мунаввари улқулуб , « арраҳмон » кошифи алкрўб , « арраҳим » ғоФри алзнўб , аллоҳи матлаъи алии алосрор , арраҳмони бқзоءи алоўтор , арраҳими бғФрони алоўзор , аллоҳи лорўоҳи алсобқини арраҳмони лқлўби алмқтсдин , арраҳими лзнўби алзолмин . Инс молик гуфт : биллоҳи алъзим ки шунидам аз амири алмؤмнини алӣ ( ъ )у алӣ аз абӯи бикр ( рз ) ҳамчунин бо савганду абӯи бикр аз Мустафо ( с )у Мустафо аз Ҷабраил ( ъ )у Ҷабраил аз Микоилу Микоил аз исрофилу исрофили алайҳими ассалом аз ҳақи таъолии ҷли ҷалола ки гуфт : бъзтӣу ҷалолӣу ҷўдӣу Карамии ман қрأи бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳими муттасилаи бФотҳаҳи алкитоби мараи воҳидаи ашҳдўои алии ании қади ғФрти ?ла ва қаблат манеҳ алҳсноту таҷовузати анҳу алсиӣоту лои аҳрқи лисонаи болнору аҷираи ман азоби алқбру азоби алнору азоби алқёмаҳу алФзъи алокбру илқонӣ қабл алонбёءу алоўлёء »
Азизтараст ин ном ки корҳо бадви тамом ва аз бар мавлои моро пайғом , хунаки мари он забон ки бадв гуёст , хунаки мари он дил ки бидон шайдост . Биёад кард ва ёд дошт ин номи бандаро имрӯз дар дунёи ҳаловат тоъатаст , бадари марги Фўз ва саломатаст . Дар гӯри талқин ва ҳуҷҷатаст , дар қиёмати сбкборӣ ва роҳатаст , дар биҳишти ризоу лақо ва руятаст .
Қавлаи таъолӣ : сأли соили як қавл аз ақвол муфассирон онаст ки : соили дарин ояи Мустафо ( с )аст ки кофарону мушрикон дар Макка ӯро ранҷа медоштанд ва азӣ менамуданд , мардон ӯро носазо мегуфтанд , наҷосат бар меҳр набувват меандохтанд , дандонаш май шикастанд . Занон аз бомҳо хок мерехтанд , кӯдакон бар пай вай меангехтанд то беҳудаҳо ва носавоб мегуфтанд . Муъминони саҳобаро якон якон мегирифтанду муаззаб ҳаме доштанд . Расӯли худо аз сари он зҷрту ҳайрат дуо кард ва аз аллоҳи таъолӣ бар эшон азоби хост . Раби Алъоламин аз он саволу дуои ваии ҳикоят боз мекунад ки : сأли соили бъзоби воқеъи ллкоФрин дархост мекунад расӯли мо слии аллоҳи алайҳу силами фурӯи кушоди азоб бар ин кофарон ,у Фрўгшоди азоб бӯданӣасту афтодании барин кофарони ҳам дар дунё ва ҳам дар охират . Дар дунёи рӯзи бадари эшонро киштанд ва дар он қлиби бадар бхўорӣ афканданд , ва дар охирати эшонро азоб кунад рӯзӣ ки андозаи он панҷоҳ ҳазор соласт : инаст ки раб Алъоламин гуфт : фии явми кони миқдораи хумсин أлФи санаи он гуҳи Мустафоро ( с ) тасаллӣ доду ранҷурӣ ва бар амри ҳам ниҳод гуфт : Фосбри сброи ҷмило ё Муҳамади ту сабр мекуну хуш ҳаме бошу дил бтнг меар , иқтидо кун пайғамбарони гузаштаи Фосбри комаи сабри أўлўои алъзми ман алрсл . Анбиёи ҳамаи либос сабр пӯшеданд то бмроду мақсӯди расиданд . Сабр буд ки ёқӯбро бадасти фараҷу роҳат аз байти алоҳзон бурун оварад ки Фсбри ҷамил . Сабр буд ки шароби шифо бар мазоқи Айюби рехт ки إнои вҷдноаҳи собро . Сабр буд ки Нидоӣ фидо бигӯаш Исмоили расониди стҷднии إни шоءи аллоҳи ман алсобрин . Сабраст ки муъминонро аз сарои блўии бҷнти мأўии расонад ва ҳар чаҳ мақсӯдаст ҳосил кунад ва бигӯаш эшон фурӯ хонд ки :у башари алсобрини алии алҷмлаҳи шермардӣ бояд , бузурги ҳимматӣ , ки дар роҳи дайн ҳар шарбат ки талхтар буд ӯро ширин тар ояд ва ҳар роҳ ки давртар буд ӯро наздик тар ояд , то ном ӯ дар ҷаридаи собирон исбот кунанд . Имрӯз ӯро маншур муҳаббат нависанд ки : ани аллоҳи иҳби алсобрину фардо ӯро ин халъат диҳанд ки : саломи алайкуми бмои сбртми Фнъми уқбои ?илдор .
Қавлаи таъолӣ : إнҳми ирўнаҳи бъидо ва нароҳ қрибои кофарон омадани растохези давр ва дайр медонанд ва он наздиктар аз онаст ки эшон мепиндоранд . Мустафо ( с ) гуфт : мо алднёи мо мзӣ ва мо бқии алои ксўби шқи боснину бқии хити воҳиди алоу кони злки алхити қади анқтъ .
Гуфто : дунёи ончии монда дар ҷанби ончии гузаштаи бмсл чун ҷома Эйаст ки дарзеи устоди онро бадарад , то он гуҳ ки як ришта бимонад ва аз ваии ҷузи он як ришта намонад , чаҳ хатар дорад баридан он як ришта дар ҷанби ончии бурӣда шудааст . Ингор ки он як ришта бурӣда шуду ингор ки муддати дунё бохр кашида шуд оламёни ҳама мусофиронанд , рӯй бсФр қиёмат оварда ,у дунё бар мисол работӣаст бар сари бодияи қиёмати ниҳода , умрҳои халқи болоу паҳноӣ он сафараст . Солҳо чун манозиласт , моҳҳо чун мароҳиласт , шабу рӯз бар мисол фарсангаст , нафасҳо ҳамчун гомҳо сафари давр ва дарозаст ,у ақабаи тунд ва душвораст ,у мусофири ғофилу коҳилу бигорст .
Дунё чун дарахтӣ бо соя ва насимаст , он кас ки дил дар сояи дарахту манзилгоҳи бандад ӯ мардӣ салимаст :
Ҳилли алднё ва мо фӣҳо ҷмиъо
Сӯии зилли изўли маъаи алнҳор ?
Мо ҳамчу мусофирем дар зери дарахт
Чун соя бирафт зуд бар дорад рахт .
Инаст ки Мустафо ( с ) гуфт : « мо мислии ва мисли алднёи алои крокб , на?ил фии зилли шаҷараи сами роҳу тарк »
Гуфто : мисли мо бо дунё ҳамчун мисли мардӣаст ки дар тобистони гарм аз биёбоне тофта барояд дарахтӣ бинад бо насимии хушу соя эй тамом . Замонӣ бо насиму сояи он дарахт биёсоед чун бросўд , пой дар рикоби мураккаби ораду зуд аз онҷо раҳил кунад ва он дарахтро бо насиму сояи он бигузораду дил дар он набандад ва онро надим худ насозад . эй мискин касе ки мураккаб ӯ шабу рӯз буд , мароҳилу манозил ӯ солу моҳ буд , ӯро ҳамеша мебаранд агар чаҳ нмирўд , дар он ҳол ки дар хона нишаста ё бар бистари гарми хуфта май пиндорад ки сокинаст ва ин хатост ки шабу рӯз ӯро дар ҳаракот дорад , бе хости вай ӯро меронанд , бе тадбири вай ӯро мебаранд , бе тохтани вай ӯро май тозоннд :
Ман менарӯм ки мебарандам ноком
Бо чашми пари оби ёри нодидаи тамом
Ва ман аҷаби алоёми анки қоъд
Алии аларзи фии алднёу анати тсир
Фсирк ё ҳозои ксири сафина
Бқўми қууду улқулуби ттир .