Ин сӯраи алФҷри панҷсад ва ҳафтод ва ҳафт ҳарфаст , сад ва сӣ ва ҳафт калима , сӣ оя , аз шумори кӯфӣон , ва сӣ ва ду оя аз шумори маданӣон , ва бист ва на оя аз шумори басарён .

Ихтилофаст миёни эшон андари чаҳор ояти кӯфӣони фии ибодӣ оят шуморанд , маданӣон ва наамма оя шуморанд ,у алайҳи ризқа оят шуморанд ,у ҷаии ءи иўмӣзи бҷҳнм оят шуморанд . Ва ин сӯра ?маккейаст , ҷумла ба Маккаи фурӯи омадаи боҷимоъи муфассирон . Ва андарин сӯра на носихаст ва на мансӯх . Ривоят кунанд аз абии каъб аз пайғомбар ( с ) гуфт : « ҳар ки сӯра алФҷр бархонад рӯзи одина , худои ъзу ҷл ӯро биёмурзад ва ҳар ки дар дигар рӯзҳо бархонад , нурӣ бошад ӯро рӯзи қиёмат . Қавла :у алФҷру лёли ъушру алшФъу алўтру аллили إзои исри ин ҳама савгандонаст ки раби Алъоламин ёд мекунад ва дар қуръони зикри савганд бисёраст зеро ки қуръони блғти араби фурӯи омада бар одати араб ,у алъараби аксари халқи аллоҳи қсмои фии каломҳо . Дар ҳеҷ луғати он савгандон нест ки дар луғати арабу раби Алъоламин Мустафо ( с ) дар таблиғи рисолату сухани гуфтан бо мушрикони савганди миФрмоид : « қул балӣу рабӣ » « қул إӣу рабии إнаҳи лҳқ » .

Ва алФҷри вақти алФҷори алсбҳу алмрод ба алнҳори калла , кқўлаҳ : «у алзҳӣ »у қил : фаҷраи аллоҳи лъбодаҳи Фҷро , эй азҳараи фии уфуқи алсмоءи фии алмшрқи мбшрои бодбори аллили алмзлму иқболи алнҳори алмзии ءу абтдоءи явми ман алоём ,у ҳумои фаҷрони мсттиру ҳўи алмҳрми ллأклу алшрби фии рамазону мустатӣлу ҳўи алзии қиблаи кзнби алсрҳону лои итълқ ба ҳукм . Ва қил : маънии анФҷри инфиҷори алмоءи ман алъиўну алнботи ман аларз . Ва қил : инфиҷори алмоءи ман асобъи расӯли аллоҳ ( с ) явми алтоӣФ . Ва қил : инфиҷори алноқаҳи ман алсхраҳи лсолҳ ( ъ ) .

Феълии қавли ман иқўл : алФҷри шқи амӯди алсбҳи ахтлФўои фии анае фаҷр ? Фқоли қавми болъмўму анаи фаҷри кули явми илои анқзоءи алднёу ҳўи қавли алқрзӣу хси алохрўни Фқолўо : ҳўи фаҷри аввали явми ман алмҳрми тнФҷри анҳу алснаҳ . Ва қоли алзҳок : ҳўи фаҷри аввали зии алҳҷаҳи лони аллоҳи таъолии қарни алоём ба . Ва қоли мақотил : « фаҷр » кули ҷумъаи фии кули сана . Ва қил : ҳў « фаҷр » явми алнҳр . Қавлаи таъолӣ :у лёли ъушри ҳаии алъшри алаввали ман зии алҳҷаҳу ҳаии афзали айёми алснаҳ .

Қол алнабӣ ( с ) : « Сайиди алшҳўри шаҳри рамазон ва аъзамҳо зўи алҳҷаҳ » .

Ва ани ҷобири бен абди аллоҳи қол : қоли расӯли аллоҳ ( с ) : « ани афзали айёми алднёи айёми алъшр » . Қолўо : ё расӯли аллоҳу лои мслҳни фии сиблати аллоҳ ? қол : « лои алои ъФри виҷҳаи фии алтроб » .

Ва қол ( с ) : « ахтори аллоҳ алзмон Фоҳб алзмон илои аллоҳи алошҳри алҳрму аҳби алошҳри алҳрми илои аллоҳи зўи алҳҷаҳу аҳби зўи алҳҷаҳи илои аллоҳи алъшри алаввал .

Ва ани ибни аббос ( рз ) қол : қол алнабӣ ( с ) : « мо ман айём азкӣ ъанд аллоҳу лои аъзами иҷрои ман хайри амали фии ъушри алозҳӣ » . Қил : ё расӯли аллоҳу лои алмҷоҳди фии сиблати аллоҳ ? қол : «у лои алмҷоҳди фии сиблати аллоҳи алои раҷули харҷи бнФсаҳ ва мо ?лаи Флми ирҷъи ман злки бшии ء .

Ва кони расӯли аллоҳ ( с ) азои Фотаҳи шайъи ءи ман рамазони қазоаи фии ъушри зии алҳҷаҳ . Қол : «у сиёми явми минҳои иъдли бсўми санау қиёми лайлаи минҳои иъдли блилаҳи алқдр » .

Ва қоли алзҳок : фии қавла :у лёли ъушри қол : ҳаии алъшри алаввали ман шаҳри рамазон . Ва қоли ибни аббос : ҳаии алъшри алоўохри ман рамазон ,у қил : ҳаии алъшри алаввали ман алмҳрми алтии ъошрҳои явми ъошўроءи ақсми аллоҳи ъзу ҷли баҳои лшрФҳо ва фазилатҳоу алъараби тазаккури аллёлӣу ҳаии тъниҳои боёмҳои Фмои тқўл банӣ ҳозои лбноءи лиёлии алсомониаҳ . Ва алмроди баҳои алоём .

Ва алшФъу алўтри қоли ибни аббос : « алшФъ » алхлқ бимола ман алшкл «у алўтр » алхолқи алФрди бмои лӣси ?ла мисли ,у злки ани аллоҳи таъолии халқи ман кули шайъи ءи завҷайн . Кқўлаҳ : ва ман кули шайъи ءи хлқнои завҷайну қоли таъолӣ :у хлқнокми أзўоҷоу алўтри ҳўи аллоҳи алоҳди алсмди алзии лами яладу лами иўлду лами икни ?лаи кФўои أҳд . Ва қил : алшФъи явми алнҳру алўтри явми арафа , лони явми арафаи ҳўи алтосъу ҳўи ватар ,у явми алнҳри ҳўи алъошру ҳўи шФъ . Ва қил : алшФъу алўтри алслўот , ?фони фӣҳо шФъо вау турои Фслоаҳи алмғрби ватару алорбъи албўоқии шФъ . Ва қил : алшФъи абвоби алҷнаҳи лонҳои смониаҳ ,у алўтри абвоби алнори лонҳои сабъа , факонаи ақсми болҷнаҳу алнор . Ва қоли алҳсн : « алшФъу алўтр » алъдди каллаи Фмнаҳи шФъ ва манеҳ ватар . Ва қоли мақотили бен ҳён : « алшФъ » алоёму аллёлӣ ,у алўтри алиўми алзии лои лайлаи баъдау ҳўи явми алқёмаҳ . Қрأи Ҳамзау алксоӣӣ : алўтри бксри алўоўу қрأи алохрўни бФтҳҳоу ҳумои луғатон . Қавла :у аллили إзои иср эй « азо » мзӣу зҳби комаи қол : «у аллили إзи أдбр » .

Ва қоли қтодаҳ : азои ҷоءу ақбл . Ва қил : « إзои иср » яъне : исрии фӣаи алсории комаи иқол : лайли ноӣм , эй иноми фӣаи алноӣм ,у ?ераади кули лайла . Ва қоли муҷоҳиду ъкрмаҳу алклбӣ : ҳаии лайлаи алмздлФаҳ . Ва қил : ҳаии лайлаи алқдр ,у қил : лайлаи алозҳӣ . Қрأи ибни касӣру нофеъу абӯи Амру ёқӯб : « исрӣ » болёءи фии алўслу иқФи ибни касӣру ёқӯби болёءи аизоу албоқўни иҳзФўнҳои фии улҳолин . Фмни ҳазфи Флўи Фоқи рؤси алоӣ ва ман асбти фалонҳо лоами алФълу лоами алФъли лои тҳзФи фии алўқФ , наҳви қавла : ҳўи иқзӣу анои ақзӣ .

Ҳилли фии злки қисми лзии ҳаҷар эй ҳилли фии злки кифоя « лзӣ » ақли ФиърФи азми ҳзаҳи алоқсом . Ва қил : ҳилли фии злки мо иқсм ба аҳли алъқли азои болғўои фии алқсм ,у қил : кафӣ « злк » қсмо « лзӣ » алъқл ,у саммии алъқли ҳҷрои лонаи иҳҷри соҳибаи ани алботли комаи исмии уқалои лонаи иъқлаҳи ани алқбоӣҳу ҷавоби алқсми қавла : إни рбки лболмрсоду аътрзи байни алқсму ҷавобаи қавлаи ъзу ҷл : أи ламтар маъноаи алтъҷб эй « ?илам » тхбр « ?илам » тааллуми Киеви феъли рбки бъод .

ИхўФи аҳли Макка , яъне : « Киев » аҳлкҳм ? ва ҳам конўои тӯли аъморо ваашад қувваи ман ҳؤлоء ! қил : ҳумои одони оди алаввалӣу ҳаии одам ва ҳам қавми ҳуди аҳлкўои болриҳу оди алохраҳу ҳаии самуд , ва ҳам қавми солеҳи аҳлкўои болсиҳаҳ . Ва қил : Ирами қабӣлаи ман оди алаввалӣ . Қоли Муҳамади бен исҳоқ : Ирами исми ҷади оду ҳўи оди бен ъўси бен Ирами бен соми бен Нӯҳ ,у алтқдир : « бъод » сибт « Ирам »у қил : ҳўи абӯи оду алтқдир « бъод » ибн « Ирам »у ҳўи лои инсрФи икўни фии мавзеи алҷри мнсўбо . Ва қил : « Ирам » исми алблдаҳу алтқдир « бъод » соҳиб « Ирам » ФҳзФи алмзоФ . Ва қил : « Ирам » исми димишқ ,у қил : исми алоскндриаҳ ,у қил : исми Мадинаи банноҳо шаддоди бен од . Қавла : « зоти алъмод » эй « зот » алоҷсоми алтўилаҳи қоли ибни аббос : яъне : тўлҳм мисли « алъмод » кон алонсон манеҳам ман сетин ва сабъин зроъои илои моӣаҳи зроъ , раъии азм зроъ мет манеҳам аснии ъушри зроъо ӯ азми соқи борзи алимни феълии ҳозои маънӣ : лами ихлқи мислҳо фии алблод эй « лами ихлқ » мисли оду қбилтаҳ « фии алблод » , ман шудаи қўтҳму тӯли қомтҳм ва ҳам аллазӣнаи қолўо : « ман أшди мнои қувва » . Ва қоли алклбӣ : « Ирам » ҳўи алзии иҷтмъи илайҳи насаби оду самуду аҳли алсўоду аҳли Алҷазӣраи кони иқол : оди Ираму самуди Ирами Фоҳлки аллоҳи ъодои сами самуду бқии аҳли алсўоду Алҷазӣрау конўои аҳли амду хайёму мошиаҳи сайёраи интҷъўни алғису алклои Фзлки қавла : « зоти алъмод » эй « зот » алъмду алхёми интқлўни ман макони илои макони ллонтҷоъ . Ва қил : « зоти алъмод » эй « зот » албноءи алрФиъ « алтии лам » тхлқи Мадина « фии алблод » мисли мдинтҳму ҳаии алмдинаҳ « алтӣ » банноҳо шаддоди бен оди алии сафаи лами ихлқи мислҳо фии алблоди алднё .

Ва баёни ин қисса онаст ки аз эмоми асри хеши Усмони бен Саиди алдормӣ ривоят карданд аз абди аллоҳи бен солеҳ аз ибни лҳиъаҳ аз холиди бен умрон аз вҳби бен мнбаҳ аз абди аллоҳи бен қуллоба , ин абди аллоҳи бен қуллоба гуфт : шутурӣ гум кардам дар саҳрои адани ҳамеи гаштам дар он биёбон дар талаби шутур , то дар афтодами бдиўори бастии азим , чунон пиндоштам ки онҷо мардуманд шаҳрнишйн : қасд кардам дар даруни девор баст шудам шаҳристонӣ азим дидам , асоси он аз ҷазаъи ямонӣ , деворҳо аз зару сим , қасрҳо бар боло бар сутунҳои забарҷаду ёқӯти бдоштаҳу болои қасрҳо ғурфаҳо аз зару симу лؤлؤу ёқӯти сохта , дарҳои он қусӯру ғрФи баъзе аз ёқӯти сурх ва баъзе аз ёқӯти сипеди ҳамаи муқобили якдигари сохта , ҳамаи замини он бнодқи машку заъфарони рехта , дар кӯйҳои он дарахтҳои миваи дори бабори омада ,у зери дарахтони ҷӯйҳо равон , дркндаҳҳо сими хому биҷои санги резаи марвориду марҷон . Он мард дар он ҷойгаҳи мадҳуш ва мутаҳайир шуд . Бо худ гуфт :у алзии баъси мҳмдои болҳқи мо халқи аллоҳи таъолӣ мисли ҳозои фии алднё . Мисли ин дар дунё нест , магари он биҳиштаст ки раби Алъоламин дар китоби хеши васф он карда ! гуфто : дастам бидон забарҷаду ёқӯти нмирсид ки сахти устувору муҳкам буд . Яке аз он марвориду бнодқи машку заъфарони лухтии бардоштаму беруни омадам . Ва ман хона дар Ямани доштам бо хонаи худ расидам ва аз он қиссаи баъзе боз гуфтам ва аз ончии доштами асари тавонгарӣ бар ман пайдо шуд . Он қиссау хабари мунташири гашту Халифаи он рӯзгори Муъовия буд .

Ин хабар буи расед , маро бихонаду шарҳи он қисса аз ман дархост . Ман ончӣ дида будам бхлўт бо вай бигуфтам . Муъовия кас фиристоду каъби аҳборро ҳозир кард , гуфт : ё бо исҳоқи ҳилли фии алднёи Мадинаи ман зҳбу Фзаҳ ? дар дунёи ҳеҷ шористониро доне ки баннои он аз зару сим ниҳодаанд ? каъби қиссаи он Мадина аз кутуби пешинёни хонда буд , гуфт : балии он Мадина ки раби Алъоламин дар китоб қуръон мегуяд إрми зоти алъмоди Мадина Эйаст ки шаддоди оди баннои ниҳода . Оди аввалиро ду писар буд , яке шаддоду дигари шадид , од ҳолк шуд ва ин ду писар аз ваии бози монданду диёру билоди бқҳри бастанду халқро мақҳур худ карданд . Шадид низ ҳолк шуду шаддод бар ҳамаи замин молик шуд танҳо ,у дигари мулӯки замини ҳамаи мнқоди ваии гаштанду сар бар хати фармон вай ниҳоданд . Ва ин шаддоди брхўондни кутуби пайвастаи мўлъ буд ва дар китобҳоу қиссаҳо ҳадиси биҳишти худованди ҷли ҷалолау сифоти он бисёр хонда буду дониста . Нафаси вай бар вай орост аз сари тамарруду такаббуру туғён ки ман чунон биҳишт дар дунё бисозам . Ва дар мамолики ваии дивист ва шаст малик буд . Бифармуд то ҳар мулкӣ дар мамлакати хеш ҳар чаҳ дошт аз зару симу ҷавоҳири ҳама буи фиристоду устодони ҳозиқ аз ҳамаи диёру ақтор ҷамъ кард то он Мадина бар он сифати бсохтнд . Бсисди сол аз он фориғ шуданд . Он гуҳ бифармуд то гирди он шористони девори бастӣ бар овараданд то ҳснии ҳсини гашт ва бифармуд то гирд бар гирди он ҳсни ҳазор қасри бсохтнд ва дар ҳар қасрии вазирӣ аз взроء хеш бинишонад бо аҳлу аёлу мол , ва бифармуд то ҳазор илм бар мисоли минорҳо бсохтнду мардони муборизони басони посбонон бар онҷои нишонд , он гуҳи даҳ соли дигари созу ҷҳози худ ме сохту тартиб он медод ки худ бо он Мадина таҳвил кунад бо хайлу ҳашаму вузаро ва надамоу сипоҳи фаровон , фарои роҳ буду умри ваии бнҳсди соли расида , чун миёни вайу миёни Мадинаи як рӯзаи роҳи монда буд , раби Алъоламин аз осмони бФрмони равони сиҳаҳ Эй фиристоду ҳамаро биктрФ ҳалок кард ки аз эшон яке зинда намонад . Он гуҳи каъби аҳбори Муъовияро гуфт : дар рӯзгори хилофати ту мардӣ аз ҷумлаи мусулмонони азин сурхии кӯтоҳи мардӣ ки бар пешонӣ ва бар гардан холӣ дорад , ва дар он биёбони шутурӣ май талабад , дар он шористон шавад ! ва он марди абди аллоҳи қуллоба буд ва дар он маҷлиси ҳозир буд наздики Муъовия ! каъб бо вай нигараст гуфт : ҳозоу аллоҳи злки алрҷл .

Инаст қиссаи إрми зоти алъмоди алтии лами ихлқи мислҳо фии алблоди қавла :у самуди аллазӣнаи ҷобўои алсхр эйу бсмўди аллазӣнаи ҷобўои алсхри болўоди алҷўб : алқтъ , тқўл : ҷбти алқмис , ва манеҳ саммии алҷибу алноқаҳи тҷўби алФлоаҳи конўои иқтъўни алсхўри бўодии алқрии водии алҳҷри ман алшому итхзўни минҳои биўтои комаи қоли аллоҳи ъзу ҷл :у инҳтўни ман алҷболи биўтои омнин . Қоли аҳли уссайр : аввали ман нҳти алҷболу алсхўри алрхоми самуди Фбнўои ман алдўру алмнозли алифии алифи дору сбъмоӣаҳи алифи кулҳо ман алҳҷораҳ . Асбти ибни касӣру ёқӯби алёءи ман алўодии вслоу вқФои алии аласлу асбтҳо ,у раши ани нофеъи всло ,у алохрўни иҳзФўнҳои фии улҳолин алии вифқи рؤси алоӣ .

Ва фиръавни зии алأўтод яъне : фиръавни Мӯсоу ҳўи алўлиди бен мсъби бен рёни ибни срўони абӯи алъбоси алқбтӣу илайҳи тнсби алоқдоҳи алъбосиаҳ «у фиръавн » лақаб ,у алқбти тсмии алҷбобраҳи Фроънаҳ . Қавла : « зии алأўтод » ахтлФўои фӣаи Фқоли бъзҳм : яъне алҷнўду алҷмўъи алкФраҳи алФҷраҳи аллазӣнаи конўо « аўтод » мамлакатау иқўни амра . Ва қоли Саиди бен ҷбир : канти ?лаи минороти иъзби анноси алайҳо . Ва қил : « алоўтод » ибораи ани саботи мамлакатау тӯли муддатаи ксбўт « алоўтод » фии аларзи қоли алшоър : фии зилли малики собит « алоўтод » .

Ва қоли ибни аббос : саммии фиръавни зо « алоўтод » , лонаи азои кони ғазаби алии аҳади мадаи байни арбаъа « аўтод » ҳатто имўту кзлки феъли бомрأтаҳи осияи бинти мазоҳиму бомрأаҳи хозинаи хрбилу канти моштаҳи ҳиҷли бинти фиръавн . Асҳоб сайр гуфтаанд ки : ин моштаҳи духтари фиръавнро мӯӣ бшонаҳ мезад , шона аз дасти ваии биФтод , гуфт : тъси ман куфри биллоҳ .

Духтар фиръавн гуфт : ҳилли лаки ман ?алаи ғайри абӣ ? ! ҷуз аз падари ман туро худоӣ ҳаст ? ! моштаҳ гуфт : илоҳӣу ?алаи абику ?алаи алсмоўоту аларзу аҳади лои шарики ?ла . Духтар бархест гирёни пеш падар шуд . Падари Марвро гуфт : чаро мигриӣ ? гуфт : моштаҳ маро гуфт ки : худои ману худои падари туу худои ҳафт осмону замин якеаст , ягонау якто ки ӯро шарик ва анбоз нест . Фиръавни Марвро бихонад ва ӯро бъзоби хеш бим дод , гуфт : агар аз ин гуфтор ва ин дайн ки дорӣ барнагардӣу бхдоиии ман иқрор надиҳӣ турои бмихи банд ҳалок кунам . Моштаҳ бо вай ҳамон гуфт ки бо духтар гуфт ва аз тавҳид аллоҳ барнагашт .

Фиръавн бифармуд то ӯро чаҳор мех карданд ва ӯро бмихҳо дар замин дӯхтанду мору каждуми фарои сина вай гузоштанд . Фиръавн гуфт : турои ду моҳ дар ин азоби фурӯи гузорам , агар аз дайн хеш бознагардӣ . Гуфт : ман аз тавҳид ва аз дайн ҳақ бознагардам ва агар ҳафтод моҳи маро дар ин азоби дорӣ ! моштаҳи ду духтар дошт : яке хирад ки шер ҳаме хӯрд ва яке бузург бизанӣ расида . Он бузургро биовараданду сари вай бар сина модар буриданду модар аз ин барнагашт . Он Тифли рзиъро биовараданд . Модар чун он Тифла дид бигирист ва ҷазаъ кард . Раби Алъоламин он Тифларо забон фасеҳ дид то гуфт : ё аммоа лои тҷзъии ?фони аллоҳи қад банӣ лаки битои фии алҷнаҳ ! асбрии Фонки тФизини илои раҳмаи аллоҳи ъзу ҷлу каромата . эй модар сабр кун , ҷазаъ макун ! инак брҳмту каромати аллоҳ май рӯйу ббҳшти ҷовдон . Пас ӯро ҳалок карду аллоҳи таъолӣ ӯро бҷўори раҳмати хеши бараду фиръавн кас баталаб шавҳар вай фиристод , хрбил , ва ӯро наёфтанд . Пас фиръавнро гуфтанд ки : хрбил дар фалони ҷойгаҳ бар фалони кӯҳи гурехта . Фиръавни ду мард фиристод бони ҷойгаҳ , хрбилро диданд дар намози истодаи се саф аз вуҳуши биёбон бар мтобъти ваии истода , эшон ҳар ду бозгаштанду хрбил дуо кард биллоҳ гуфт : аллоҳами анки тааллуми ании ктмти ӣмонии моӣаҳи санау лами изҳри алии аҳад , Фоимои ҳзини алрҷлини ктми алии Фоҳдаҳи илои динку аътаҳи ман алднёи сؤлаҳу ?имаи ҳзини алрҷлини азҳари алии Фъҷли уқубатаи фии алднёу аҷъли мсираҳи фии алохраҳи илои алнор . Гуфт : худовандо худ майдонӣ ки сад соли имони пинҳони доштам ва ҳеҷ душман бар ман зафар наёфту ҳоли ман бар кас ошкоро нагашт . Худовандо азин ду марди он яке ки кору ҳоли ман бар ман бипушад ӯро роҳ намой бад-ӣни хешу имон каромат кун ва аз дунё ончӣ хоҳад муродаш ҳосил кун , ва аз ин ду мардони яке ки ҳоли ман зоҳир кунаду душманро бар кори ман итилоъ диҳад , дар дунё ӯро бъқўбти шитобон ва дар уқбо ӯро ботши расон . Эшон ҳар ду бозгаштанд , дуои хрбил дар яке расед имон овараду мусулмони поки дайни гашт ва бо пеш фиръавн нашуд ва он дигар бар фиръавн шуду қиссаи хрбил бошкоро гуфт алии рؤси алмлأ . Фиръавн гуфт : бо ту ҳечкас буд ки бончаҳ ту мегӯйӣ гувоҳӣ диҳад гуфт : фалони кас бо ман буд , ва ҳамон гуяд ки ман гуфтам . Он мардро биовараданду фиръавн аз вай пурсед ки : ончии ин мард мегуяд ростаст ? ӯ ҷавоб дод ки : лои мо раъйати ммои қоли шиӣо : аз ончӣ ӯ мегуяд хабар надорам ва ҳеҷ надидам . Фиръавн бифармуд то он марди бдгўиро бурдор карданд ва он дигарро бнўохт ва ато дод . Пас хабар ба осия расед ки фиръавни моштаҳро бмихи банд ҳалок кард . Осия гуфт : ин дайни ислом то кӣ пинҳон дорам ва бар ношоист дидан чанд сабр кунам ? ! бо фиръавн гуфт : анати шари алхлқу ахбсаҳи амдати илои алмоштаҳи Фқтлтҳо эй фиръавни бтарин офаридагони туе , хабистарин оламёни туе ки он моштаҳро чунон бъзоб бикуштӣ . Фиръавн гуфт : магари он ҷунун ки моштаҳро гирифт туро низ гирифт ? ! гуфт : ман девона нааму маро ҷунун нагирифта ман ҳаме гӯям ки : худои ману худои ту , худованди ҳафт осмон ва ҳафт заминаст он ягонаи яктоӣ бешарик ва беанбоз .

Фиръавн ӯро низ бмихи банди дркшид , ҳам чунон ки бо моштаҳ кард ,у Асияи сангии азим бар синаи вай фурӯ гузошт . Раби алъзаҳи он соъат дар биҳишт бар ваии кушоду нозу Наими биҳишти фарои пеши чашм вай дошт то он азоб бар ваии осони гашт ва гуфт : « раби ибни лии ъндки битои фии алҷнаҳу нҷнии ман фиръавну амалау нҷнии ман алқўми алзолмин » . Қавла : аллазӣнаи тғўои фии алблод эй кФрўоу ҷоўзўои қдрҳму тўсбўои алии аллоҳи ъзу ҷлу нсбўои ?лаи алҳрбу ҳиммати брслаҳи лиأхзўҳм .

Фأксрўои фӣҳо алФсоди болкФру алқтлу алнҳбу манъи анноси ани ибодаи аллоҳу толти аъморҳму соءти аъмолҳми борзи алимну самуди борзи алшому намруди болсўоду қбти бмср .

Фсби алайҳими рбки сўти азоб эй арсли ман фавқи ъзобои стои баҳами Фдмрҳм .

Қоли алзҷоҷ : ҷаъли сўтаҳи алзии зарбаам ба алъзоб .

إни рбки лболмрсоди қоли мақотил : ммри анноси алайҳи лои иФўтаҳи аҳаду иؤхз куллан бмои иФълаҳ . Ва фии алтФсири ани алсроти сабъи қнотри слоси суъӯду слоси ҳубут ,у алсобъаҳи васатҳо фии аъло алсроти алии алқнтраҳи алаввалии аломонаҳи алтии лои иҷоўзҳои алои ман адоҳо фии алднё . Ва алии алқнтраҳи ассонӣаи алрҳми лои иҷоўзҳои алои ман васлҳо фии алднёу аллоҳи ъзу ҷли алии алқнтраҳи алоълии сонии рҷлиаҳ : « иқўл : «у иззатии лои имр бе алиўми зулми золим »у фии баъзи алрўоёти ани алии ҷсри ҷаҳаннами сабъи қнотри исأли алъбди ани алшҳодаҳ . Фии авлоҳо ?фони ?утии баҳои томаи ҷаззи илои ассонӣа , Фисأли ани алслоаҳи ?фони ҷоءи баҳои томаи ҷаззи илои алсолсаҳ , Фисأли ани алзкоаҳи ?фони ҷоءи баҳои томаи ҷаззи илои алробъаҳ , Фисأли ани алсўм , ?фони ҷоء ба томои ҷаззи илои алхомсаҳ , Фисأли ани алҳҷу фии алсодсаҳи ани улумрау фии алсобъаҳи ани алмзолм , ?фони харҷи минҳои қили ?ла : « антлқи илои алҷнаҳ » .

Фأмои алإнсони إзои мо ибтилоаи рабаи нзлти фии Утбаи бен рабеъа ,у қил : фии Умияи бен халафи алҷмҳӣ « ибтилоа » эй амтҳнаҳ « раба » болнъмаҳ « Фأкрмаҳ » болмол « ва наамма » бмои вусъи алайҳ « ризқа » « Фиқўли рабии أкрмн » эй Фзлнии бмои аътонии ирии алокроми фии ксраҳи алҳзи ман алднёи ҳозои кқўлаҳ : « лиқўлни ҳозои лӣ » .

Ва أмои إзои мо ибтилоаи болФқр « Фқдри алайҳи ризқа » эй зиқ « алайҳ »у қил : ҷаълаи алии миқдори алблғаҳу алкФоиаҳ « Фиқўли рабии أҳонн » эй азлнӣ , болФқри ирии алҳўону алмзлаҳи фии қуллаи алҳзи минҳо , фарди аллоҳи алии ман занни ани саъаи алрзқи акромоу ани алФқри аҳонаи Фқол : « куллан » эй лӣси алокрому алоҳонаҳи фии ксраҳи алмолу қиллата . Ва анмои алокрому алоҳонаҳи фии алтоъаҳу алмъсиаҳ . Ва қили маънӣ : « куллан » ҳоҳно эй лами икни инбғии ани икўни алҳмд алӣ наамма дуни фақара , бали инбғии ани икўни ҳамдаи алии улҳолин ҷмиъо . Қрأи абӯи ҷаъфару ибни омир : « Фқдр » бтшдиди алдолу алохрўни болтхФиФу ҳумои луғатон . Ва қрأи нофеъу ибни касӣру абӯи Амру ёқӯби акрмнӣу أҳоннии бإсботи алёءи фии алўслу иқФи ибни касӣру ёқӯби болёءу алохрўни иҳзФўнҳои вқФоу всло . Қавла : бали лои ткрмўни алитими қрأи аҳли албсраҳ : « икрмўн » ва « иҳзўн » ва « иأклўн » ва « иҳбўн » болёءи Фиҳну қрأи алохрўн : болтоءи лои ткрмўни алитим эй « ло » тҳснўни илайҳ ,у қил : « ло » тътўнаҳи ҳуққа . Қоли мақотил : кони қдомаҳи бен мзъўни итимои фии ҳаҷари Умияи бен халафи факони идФъаҳи ани ҳуққаи Фнзли фӣа : лои ткрмўни алитим .

Ва лои тҳозўни алии таоми алмскин эй лои иأтўнаҳу лои иأмрўн ба ,у тақдира : « алӣ » атъом « таоми алмскин » . Ва қил : вақъи алтъоми мавқеи алотъоми колнботи мавқеи алонбот . Ва қрأи абӯи ҷаъфару Ҳамзау алксоӣӣу ъосм « тҳозўн » бФтҳи алҳоءу алифи баъдҳо эй « ло » иҳзи бъзкм баъзан алайҳ .

Ва тأклўни алтрос эй мироси алитомӣу амўолҳм « أклои лмо » эй шадидани болғлбаҳу ҳўи ани иأкли насибау насиби ғайрау злки анҳми конўои лои иўрсўни алнсоءу алсбёну иأклўни нсибҳм . Ва қол « ибни зайд » алокли аллми алзии иأкли кули шайъи ءи иҷдаҳи лои исأли анҳу аҳлолам ҳаром ?у иأкли алзии ?лау лғираҳ . Ва қил : « أклои лмо » эй ҷмъо . Иқол : лммти мо алии алхўони алмаҳи азои ҷмътаҳи Фоклтаҳи аҷмъ .

Ва тҳбўни алмоли ҳбои ҷмо эй ксирои мФртои фӣа . Иқол : ҷами алмоءи фии алҳўзи азои аҷтмъи фӣау кср .

« куллан » эй мо инбғии ани икўни аламр ҳоказо . Ва қоли мақотил : эй лои иъқлўни мо амрўо ба фии алитиму фии алмскин . Сами ахбри ани тлҳФҳми алии мо салаф манеҳам ҳайни лои инФъҳми Фқоли ъзи ман қоил : إзои дкти алأрзи дкои мараи баъди марау касри кули шайъи ءи алии зуҳрҳо ман ҷабалу бноءу шаҷари Флми ибқи алии зуҳрҳо шайъи ء . Қоли алзҷоҷ : « дкт » злзлт . Қавла :у ҷоءи рбку алмалики сафои сафои ҳозои кқўлаҳ : « ҳилли инзрўни إлои أни иأтиҳми аллоҳи фии злли ман алғмому алмлоӣкаҳи сафои сафо » эй тсФи алмлоӣкаҳи сФўФои ксФўФи аҳли алднё . Қил : аҳли кули смоءи сафи алии ҳадаи Фткўни сабъаи суфӯф . Қавла :у ҷаии ءи иўмӣзи бҷҳнми қулали абди аллоҳи бен масъӯду мақотили фии ҳзаҳи алоиаҳ : тқоди ҷаҳаннами бсбъини алифи зимоми кули зимоми беди сабъин алифи малик , лҳои тғизу зФир ҳатто тнсби алии ясори алърш ва рӯй Флои ироҳои малики муқаррабу лои набии мурсали алои ҷсои лркбтаҳи иқўл : нафасии нафасӣ , ва набино ( с ) иқўл : умматии умматӣ .

« иўмӣз » яъне : явми иҷоء « бҷҳнм » « итзкри алإнсон » эй итзкри мо ахбр ба фии алднёи Фитъзу أнии ?лаи аззикрӣ эй « анӣ » инФъи злк ва ман ин ?лаи алтўбаҳ . Қоли алзҷоҷ : изҳри алтўбаҳ ва ман ин ?лаи алтўбаҳ ва лӣс бидор алтклиФ .

Иқўл ё литнии қидмати лҳётӣ эй « қидмат » ман алоъмоли алсолҳаҳ « лҳиўтӣ » баъди мўтӣ .

Фиўмӣзи лои иъзби азобаи أҳди қрأи алксоӣӣу ёқӯб : « лои иъзб » ва « лои иўсқ » бФтҳи алзолу алсоءи алии маънӣ « лои иъзб » « аҳад » фии алднёи кома « иъзб » ҳўи фии алохраҳ .

«у лои иўсқ » мисли всоқи аллоҳ « аҳад » « иўмӣз » . Ва қил : ҳўи раҷули бъинаҳу ҳўи Умияи бен халаф , яъне : « лои иъзб » къзоби ҳозои алкоФр « аҳад » «у лои иўсқ » кўсоқаҳ « аҳад » , феълии ҳзаҳи алқроءаҳи алҳоءи алаввалӣу ассонӣаи роҷеъатони илои алонсон . Ва қрأи алохрўни бксри алзолу алсоء ,у маъноа : « ло » « аҳад » фии алднё « иъзб » мисли мо « иъзб » аллоҳи злки алиўм ва « ло » « аҳад » фии алднё « иўсқ » мисли « всоқаҳ » ллкоФри злки алиўму иҷўзи ани икўни маъноа : « лои иъзб » азоби аллоҳ « аҳад » эй « ло » итўлӣ « азоба » ғайраи Фҳўи алзии итўлии тъзиби алкФору тўсиқҳми бнФсаҳи ман ғайри ани иклҳмои илои ғайра , Фикўни фӣаи зиёдаи фии алтҳўил . Ва иҷўзи ани икўни злки фии баъзи аўқотҳму алии ҳзаҳи алқроءаҳи алҳоءи алаввалӣу ассонӣаи роҷеъатони илои аллоҳ . Ва ирўии ани абои Амри рҷъи фии охири умраи илои қроءаҳи ман қрأи бФтҳи алзолу алсоء . Ва қил : ҳаии қроءаҳ алнабӣ ( с ) . Қавла : ё أитҳои алнФси алмтмӣнаҳ эй алмтмӣнаҳи биллоҳу болоямони ман қавла : аллазӣнаи омнўоу ттмӣни қлўбҳми бзкри аллоҳ . Ва қил : атмأнти болбшрии ман алмлоӣкаҳ , ман қавла :у أбшрўои болҷнаҳ . Ва қил : атмأнти азои аўтити китобҳо биминҳо . Қоли алҳсн : « алнФси алмтмӣнаҳ » алмؤмнаҳи алмўқнаҳ , алрозиаҳи бқзоءи аллоҳ , аломнаҳи ман азоби аллоҳ . Ва қил : алқлби алсокни бскинаҳи алиқини лои ихолҷаҳи шак . Иқол : нзлти фии Ҳамзаи бен абди алмтлбу ахтлФўои фии вақти ҳзаҳи алмқолаҳи Фқоли қавм : иқоли лҳо злк ъанд аламут , Фиқоли лҳо :

Арҷъии إлии аллоҳ « розӣа » бмои аътити ман алсўоб « Марзия » ънк эй аллоҳи ънки роз . Ва қоли алҳсн : азои ?ераади аллоҳи қабзҳо атмأнти илои аллоҳу разӣати ани аллоҳу разии аллоҳи анҳо . Ва қоли абди аллоҳи бен Амр : азои тўФии алъбди алмؤмн , арсли аллоҳи ъзу ҷли маликину арсли илайҳи бтҳФаҳи ман алҷнаҳ , Фиқоли лҳо : ахрҷии أитҳои алнФси алмтмӣнаҳи ахрҷӣ « ило » рӯҳу райҳону раби ънки рози Фтхрҷи котиби риҳи мски ваҷдаи аҳади фии анФаҳу алмлоӣкаҳи алии арҷоءи алсмоءи иқўлўн : қади ҷоءи ман аларзи рӯҳи тайибау нсмаҳи тайибаи Флои тмри ббоби алои фатҳи лҳоу лои имлки алои слии алайҳо ҳатто иؤтии баҳои арраҳмони Фтсҷд . Сами иқоли лмикоӣил : « азҳби бҳзаҳи Фоҷълҳои маъаи анфуси алмؤмнин » сами иўмри Фиўсъи алайҳи қабраи сабъин зроъои арза ва сабъин зроъои тӯлау инбзи ?лаи фӣаи алриҳони ани кони маъааи шайъи ءи ман алқуръони кФоаҳи нурау ани лами икни ҷаъли ?лаи нур мисли алшмси фии қабра ,у икўн мислаи мисли алърўси иноми Флои иўқзаҳи алои аҳби аҳлаи илайҳ . Ва азои тўФии алкоФри арсли аллоҳи илайҳи маликину арсли қитъаи ман баҷоади أнтну ахшни ман кули хашин , Фиқол : أитҳои алнФси алхбисаҳи ахрҷӣ « ило » ҷаҳаннам ва азоб ?илему раби алейк ғазабон . Ва қоли абӯи солеҳи фии қавла : арҷъии إлии рбки розӣаи Марзия . Қол ҳозо ъанд хурӯҷҳо ман алднёи Фозои кони явми алқёмаҳ , қил : Фодхлии фии ибодӣу адхлии ҷаннатӣу қоли охрўн : анмои иқоли лҳо злк ъанд албъс . Қоли ибни аббос : улхитоби лрўҳи алмؤмни иأмрҳои аллоҳи болрҷўъи илои алҷсди Фикўни қавла : « إлии рбк » эй « ило » амр « рбк » ,у қил : « إлии рбк » эй « ило » бадани соҳбки Фсмии злки рибои комаи иқол : раби ?илдору раби алдобаҳ .

Фодхлии фии ибодӣ эй маъа « ибодӣ » « ҷаннатӣ » . Ва қил : « фӣ » ҷумла « ибодӣ » алсолҳини маъаи аллазӣнаи анъми аллоҳи алайҳими ман алнабӣину алсдиқину алшҳдоءу алсолҳин . Ва қил : фии ибодӣ эй « фӣ » ибодатӣу тоъатии ФҳзФи алтоءи коқоми алслоаҳ .

Ва қоли баъзи аҳли алошораҳ : ё أитҳои алнФси алмтмӣнаҳи илои алднё « арҷъӣ » илои аллоҳи бтркҳоу алрҷўъи илои аллоҳи сулӯки сиблати алохраҳ . Ва фии баъзи алтФосири ани ҳзаҳи алоиаҳи нзлти фии ?хбиби бен ъдии алзии сулбаи аҳли Маккау ҷълўои виҷҳаи илои алмдинаҳи Фқол :

Аллоҳами ани кони лии ъндки хайри Фҳўли ваҷҳеи наҳви қблтк , Фҳўли аллоҳи виҷҳаи наҳви алқблаҳи ман ғайри ани иҳўлаҳи аҳади Флми исттъи аҳади ани иҳўлаҳ . Ва қил : нзлти фии Усмони бен ъФони байни анаи сиқтли шҳидои мзлўмо . Ва қоли Саиди бен ҷбир : моти ибни аббоси болтоӣФи Фшҳдти ҷнозтаҳи Фҷоءи тоӣри лами ири алии хилқатаи Фдхли наъшаи сами лами ир хорҷо манеҳ Флмои дафни теляти ҳзаҳи алоиаҳи алии шФири алқбри лои ирии ман телаҳо .

ё أитҳои алнФси алмтмӣнаҳи арҷъии إлии рбки розӣаи Марзияи Фодхлии фии ибодӣу адхлии ҷаннатӣ