Қавлаи таъолӣ : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳими қулӯби алъорФини биллоҳи урфат ,у арвоҳи алсдиқини биллоҳи улфат ,у Фҳўми алмуваҳидини бсоҳоти ҷалолаи артФът ,у нуфуси алъобдин болъҷзи ани истеҳқоқи ибодатаи атсФт ,у уқули алаввалину алохрини болъҷзи ани муъаррифаи ҷалолаи аътрФт .
Номи худовандӣ ки уқули ъқлоء дар идроки ҷалол ӯ хира шуда , обрӯии мтъззон дар оби ҷамол ӯ тира гашта , фаҳмҳои худовандони Фтнт аз дарёфт сифоти камол ӯ оҷизи омада . Халқи олами ҷумлаи ҷонҳо бар ман язиди ишқи ниҳодау ҷузи ҳасрату ҳайрати суди нокарда , ҳамаи оламро ббўӣ ва гуфту гӯй хушнӯд кардау ҷуръае аз кأси иззати худ бкс надода :
эй гашта асир дар балои ту
Он кас ки занад дами влои ту
Ушшоқи ҷаҳони ҳама шудаи вола
Дар олами ъзи кибриёии ту
Қавла :у алтину алзитўни аллоҳи таъолӣ дар абтдоءи ин сӯраи бчҳори чиз аз махлуқоти қисм ёд мекунад ки лақади хлқнои алإнсони фии أҳсни тақвими инсон одамаст ( ъ ) яъне : одамро бникўтри сӯратии офаридам ва ӯро аз ҷумлаи махлуқоти баргузедам , рақам муҳаббат бирав кашидаму шоистаи бисот хеш гардонидам , аносири ҳису ҷавоҳири қудсу манобеи инс дар қолаби вай пайдо кардам ва он гуҳи муқаррабони ҳазратроу бошандагони хиттаи фитратро фармудам ки : пеши тахти ваии пешонӣ бар хок наеду бандаи вор саҷда оред ки хоҷа ӯст ва шумо чокаронед , дӯст ӯст ва шумо бандагонед .
Хок бар сар касе ки ъзи падари худ одам надонаду шарафу ҷоҳу манзалат вай нашносад ва дарин қолаби хокии ҷузи босаммӣу ҷисмӣу расмии роҳи набард . Хабар надорад ки одами худ олимӣ дигараст . Олам давост : яке олами офоқ , дигари олами анфусу злки қавла : « снриҳми оётнои фии алоФоқу фии أнФсҳм » . Олами анфус одамасту одамии зод , чунон ки дар олами офоқ заминасту осмону офтобу моҳу ситорагону нуру зулмату раъду барқу ғайри он , дар олам анфус ҳамчунонаст . Заминаши ъқидт , осмонаши маърифат , ситорагонаши хатарат , моҳаши фикрат , офтобаши фаросат , нураши тоъат , зулматаши маъсият , раъдаши хавфу мхоФт , барқаши рҷоءу амният , абраши ҳиммат , боронаши раҳмат , дарахташи ибодат , мивааш ҳикмат .
Шоҳи ин олам кист ? дили ин шоҳро вазир кист ? ақли сипоҳаш , ҳавоси чокараш , дасту пои ҷосусаш , гӯши рақибаш , чашми тарҷумонаш , забони доъиш , хотири расӯлаш , илҳоми сафираш , илми султонаш ! ҳақи ҷл ҷалола покасту бузургвор . Он худовандӣ ки аз муштии хоки чунин сунъӣ пайдо кард , ва дар офариниши ваии қудрати худ изҳор кард . Азин аҷабтар ки аз ҷавҳарии олимии офарид ва аз бодии исои Марями офарид , ва аз сангии ноқаи солеҳи офарид , ва аз ъсоءи Мӯсои събонии офарид , ва аз дӯдии осмони офарид , аз нурии Фриштгони офарид , аз нофи оҳӯеи машки бўё , аз говии баҳрии анбари Соро , аз Карамии қзии мояи дебо , аз магасии асалии мсФӣ , аз хории гулнории зебо , аз гиёҳии ҳалвое бо шифо . Ҳақи ҷли ҷалола май намояд ки : сонеъ бе иллати манам , кирдигор бе олати манам , қаҳҳор бе ҳиялати манам , ғаффор бе муҳлати манам , саттор ҳар зулати манам : лақади хлқнои алإнсони фии أҳсни тақвим дар офариниши одами таврҳо сохт , як бор гуфт : аз хоки офаридам ӯро « кмсли одами халқаи ман туроб » ҷой дигар гуфт : аз гули офаридам : إнии холиқи бшрои ман тини ҷой дигар гуфт : аз сулолаи офаридам :у лақади хлқнои алإнсони ман сулолаи ҷой дигар гуфт : ман ҳмإи мснўни ҷой дигар гуфт : ман слсоли колФхор маънӣ онаст ки : аввали хок буд , гул гардонид гул буд , сулола гардонид сулола буд , ҳмоء мснўн гардонид ҳмоءи мснўн буд , слсол гардонид слсол буд , ҷонвар гардонид мурда буд , зинда гардонид суфол буд , гӯшту пӯсту рагу пай ва устихон гардонид нодон буд , доно гардонид . Чун ӯро баҳоли камоли расонид , бар худ сано кард ки : лақади хлқнои алإнсони фии أҳсни тақвим . Ҳамчунин фарзанди одами нутфа буд , ълқаҳ гардонид ълқаҳ буд , мзғаҳ гардонид мзғаҳ буд , изом ва лаҳм гардонид мурда буд , зинда гардонид нодон буд , доно гардонид он гуҳ бар худ сано кард ки : Фтборки аллоҳи أҳсни алхолқин . Хокроу нутфаро аз ҳол баҳол мегардонид , то ончӣ дар азал ҳукм кардау қазои ронда бар вай бирафт . Ҳамчунин Саидроу шқиро аз ҳоли баҳоли мигрдонди гуҳ дар тоъат , гуҳ дар маъсият , гуҳ дар маҷлиси илм , гуҳ дар маҷлиси хамри гуҳи шодону гуҳи гирён то охири аҳд ки умри шимурда басар ояду ҳукми азалии даройад : аммо илои алҷнаҳ ва аммо илои алнор агар дӯзахӣ буд : сами рддноаҳи أсФли соФлин , вагар биҳиштӣ буд : фалаами أҷри ғайри мамнӯн . Ҳақи ҷлу ъло каромат фармоед бФзлу карами хеш .