Қавлаи таъолӣ : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳими аФлҳи ман урф « бисмии аллоҳ » ва мо рбҳи ман бқии ан « бисмии аллоҳ » . Ман сҳби лисонаи зикр « бисмии аллоҳ »у сҳби ҷинонаи ҳуб « бисмии аллоҳ » кафии ?лаи шФиъо « бисмии аллоҳ » илои ман тъбднои бзкри аллоҳ .

Дар ҳар калимае аз калимот « бисмии аллоҳ » асрори азалу абад таъбияаст , аммо дар ҳуҷби иззат мутаворӣаст то самъ ҳар носазое бадв нарасад ва ҳар номаҳрамии роҳи бадви набард . На ҳар чаҳ бсмъ зоҳир расад ҷону дили онро қабул кунад , зоҳир шунидан дигарасту ботин пазируфтани дигар .

Шблии рӯзӣ дар хизмат ҷунайд гуфт : аллоҳ ! ҷунайд гуфт : ончӣ мегӯйӣ зикр забонаст , ё зикри ҷон ? агар зикр ҷонаст , забони худ тобеъ онаст вар на ки муҷаррад забонаст , ин осон корӣаст . Иблис ҳамон мегуяд ки ту мегӯйӣ , ту бар вай чаҳ фазли дорӣ ? ин боргоҳ омаст , баборгоҳи оми ҳам дӯст фурӯ ояд , ҳам душмани ҳам ошно , ҳам бегона . Мардумӣ бояд ки бар бисоти мулӯк дар даруни парда ҷой ёбад , вар на баборгоҳи ом ҳар касе ва ҳар хасӣ расад :

Дарди пардаи сӯзи дард дайнаст ,у марди гомзни марди дайндор . Он кофари мудаббир ки дайн бдрўғ дошту исломи пас пушти андохт , бингар ки раби Алъоламин бо Мустафо ( с ) ҳабиби хеш аз баҳри он мудаббир чаҳ хитоб мекунаду кофарро чаҳ бим медиҳад : أи раъйати алзии икзби боладин эй Муҳамад май бинии он марди шқӣ валид баледу бӯи ҷаҳли пари ҷаҳл ки дайни исломро ҷҳўд май оранду набуввати туроу мӯъҷизоти туро инкор мекунанд ? ! эй Муҳамади дайнро чаҳ зиён дорад ки эшон онро напазиранд ва аз нопазируфтан эшон дар дайн чаҳ нуқсон ояд ? « ани ҳозои аддӣни матин » дайни исломи даст овезӣ устувораст , онро гусастан ва шикастан нест « лои анФсоми лҳо » мҳҷаҳ вустоасту ърўаҳи всқӣ . Бар лисони аҳли ҳақиқат дайн онаст ки : дар роҳи убудийяти инқиёди куллӣ пешгирӣ ва рӯй аз ҳамаи даргоҳ ҳо бигардоне , паноҳи бозуи диҳӣу дарави гурезӣ .

Яке аз уламо тариқат гуфта : маънӣ : إн аддӣн ъанд аллоҳ алإслом онаст ки ҳар чаҳ дун ҳақаст барои ӯ бигзорӣу ҳақ ӯ барои ҳичизи бнгзорӣ . Хабар дурустаст аз расӯли худо ( с ) : « аддӣни иср »

Дайни ҳама осонӣаст , зеро ки бъоқбти расонанда босонӣаст . Ва дар хабараст : « милоки аддӣни алўръ »

Низоми дайни ислом ва навой олами имон дар вараъаст вараъ парҳез бошад аз муҳаррамоту хештани дории боҳтроз аз нобоисту ношоисту машғӯл бӯдани бшоист ва боист . Ҳар дайн ки дарав вараъ нест , онро дар ҳазрати қурби маҳал қабул нест . Вараъи бҳқиқти вараъ ҳавосаст , ҳар чаҳ турои гзирст ки набинӣ , дида аз он нигоҳдорӣ ва ҳар чаҳ доғи рзоء ҳақ надорад , дида бар он матлаъ нигарадоне то фардо аз дидори ҳақи ҷли ҷалола боз наМонӣ .

Ҳабиби аҷамӣ канизакӣ дошт , сӣ сол буд ки рӯй ӯ тамоми бндидаҳ буд . Рӯзии канизакро гуфт : эй мастураи канизаки моро овози даҳ ! гуфт : на ман канизаки туам ? ! гуфт : моро дарин сӣ соли Зуҳра он набӯдаст ки бидӯни ӯ бчизӣ нигоҳ кунем ! ва ҳамчунин самъи нигоҳи дор , то савтӣ ки млоӣм дайн набошад нашунӯд ва агар савтии бегонаи бсмъи даройаду қасд дил кунад , тавҳид ки дарбон диласт онро дар дил нагузораду самъи боб истиғфор бишӯяд . Ҳамчунин забон нигоҳ дорад то ҳар чаҳро дар роҳ ҳақ набояд , аз он нагӯяд . Ва даст нигоҳ дорад , то ҷузи бдомн ҳақиқат назанад . Ва қадам нигоҳ дорад , то ҷуз бар замин фармон наравад .

Ва ин ҳануз вараъ омаст . Аммо вараъи хос вараъ диласт . Ва вараъ дил онаст ки : ҳар чаҳ на олами ҳақиқат буд дар он фикрат накунад ва агар хотирии бадв дар ояд ки на ворид ҳақ бошад онро бҷорўби тавбау истиғфор аз даргоҳи дили брўбд , ва он орзӯҳо ки шаҳавот дар дили афканди бадасти таваккулу хавф аз дил маҳв кунад . Ва онҷо ки фармон ҳақ набошад , бадали онҷо сафар накунад то дар макони хеши байни асбъини ман асобъи арраҳмон собит бимонад . Ҳар дил ки ҷое бботл сафар кунад , мисоли шоҳӣ буд ки аз тахти ъзи хеш ва аз миёни сипоҳ хеш баравад ва дар олами аъдоء сафар кунад . Ин чунин дили ҳаргиз бсломт набӯд . Ва фарқи миёни вараъи зоҳиру вараъ ботин онаст ки : мтўръи зоҳири фардои дида боз кунад , ҳақро набинаду мтўръи ботини имрӯзи дида фароз карда ҳақро мебинад . Умри хитоби дил аз ҳар чаҳ дуни ҳақ холӣ кард , лои ҷурми таҷаллии ҳақи ҷли ҷалола бар соҳат дилаш тофт , то мегуфт : раъии қалбии рабӣ .

Фўили ллмслини аллазӣнаи ҳам ани слотҳми соҳўни аллазӣнаи ҳам ироؤну имнъўни алмоъўни саёқи ин сухан бар сиблати таҳдид ва ваъидаст , касеро ки намоз накунаду зкоаҳи надиҳад ё касе ки намози бнФоқ ва ғифлат кунаду зкоаҳи брё ва кроҳит диҳад .

Хабар надорад ин ғофил беҳосил ки намози шиор исломасту зкоаҳи қнтраҳи дайн . Ҳар крои бинӣ ки зоҳираш аз ҳаляту зинати ин ду фармон мӯҳмаласт , бдонкаҳи ботинаш аз ақидаи дайн маъатталаст . Намози мақом муноҷотасту тараққии дараҷоту сабаби наҷот . Зкоаҳи пероя шариъатасту нури қиёмату қонӯни каромат . Бандаи муъмини муваҳҳид чун хитоби шаръу амри ҳақ дар Фроӣзи намозу зкоаҳ бар вай мутаваҷҷеҳ гардад бар гузоради ону муҳофизати ҳудӯду авқоти он мувозибати намояди бҷдии балиғу ҷаҳдии тамоми шроӣти ҷавозу шроӣти қабул дар он биҷои орад , лои ҷурми зоҳир ӯ перостаи адаб дайн гардаду ботин ӯ оростаи сидқу ихлос .