Қавлаи таъолӣ : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳим « бисмии аллоҳ » кашфи алкрўб , « бисмии аллоҳ » стар алъиўб , « бисмии аллоҳ » « ғФри алзнўб » .
Гуфтор « бисмии аллоҳ » дилро пар нур кунад , сарро масрур кунад , тоъатро мбрўр кунад , гуноҳро мғФўр кунад . Ҳар кро дар дил ва бар забони номи аллоҳи нақш буд , агар чаҳ дар об ва дар оташ буд , айш ӯ бо номи аллоҳи хуш буд . Азизи бандае ки дар дили ваии шавқи аллоҳ буд , бузургвори бандае ки бар забони ваии зикри аллоҳ буд . Бузургони дайн чунин гуфтаанд : ман инси алиўми бкломаҳи инси ғдои бсломаҳ . Ҳар крои дарин сарои роҳат калом ӯст , фардо дар биҳишт ӯро лиззат салом ӯст . Яке аз бузургони дайн дар муноҷот гуфта : илоҳӣ ҳар чаҳ маро аз дунё насибаст , бкоФрони даҳу ончии маро аз уқбо насибаст , бмؤмнони даҳ . Марои дарин ҷаҳони ёду номи ту бас , ва дар он ҷаҳони дидору саломи ту бас ! қавлаи إзои ҷоءи насри аллоҳу алФтҳ чун ин сӯра аз осмон фурӯ омад , расӯли худо ( с ) гуфт : « ё Ҷабраили нъити илои нафасӣ » !
Ин сӯра аз вафоти мо хабар медиҳад , ки роҳи фано мебибояд рафт ,у шарбати заҳри марг мебибояд чашид ва дар хоки лаҳад мебибояд хуфт ! Ҷабраил гуфт : эй Сайиди он ҷаҳони туро ба аз ин ҷаҳону ҷавори ҳақи туро ба аз дидори халқ ! эй Сайид , ҳар чанд ки роҳ бадв фаност , аммо фанои тариқ бақоасту бақои васила лақоаст .
эй ҷавонмард агар дар кули кун бо касе мусомиҳа Эй рафтӣ дарин марг , он каси ҷузи Мустафо арабӣ набӯдӣ ! ҳар чанд дар ятем буд он Сайид ( с ) аз садафи қудрат бар омада , офтобии равшан буд аз фалак иқбол битофта , осмону замини бадви ороста бо ин ҳамаи каромат ӯро гуфтанд : « إнк мет ва إнҳм метун » ! эй Сайиди қадам дар ин сарой одам наҳодӣ , олами куни зер қадам оварадӣ . Бози ои бҳзрт ки олами абади равшан бтўаст . Съиди қиёмат дар интизори шафоат туаст ҷамоли фирдавсёни ошиқи чеҳраи ҷамол туаст . Остони ҳазрати мо муштоқи қадами маърифат туаст . эй Сайид : ҳар чаҳ дар офариниши ҳалқаи даргоҳ мо мекубанд , ва то ту ниёеи якеро ҷавоб нест ва ҳечкасро бор нест . эй ҷавонмард , буфот ӯ пушт Ҷабраил бишикаст , банно дидан ӯ дайни ислом хӯн гирист , бмФорқт ӯ имон бмотм бинишаст . Он рӯз ки беморӣ дар сина ӯ бикуфт , айвони калимаи лои илоҳи ало аллоҳ билразед . Ва чаҳ аҷаб ? ! саъди маози яке аз чокарони ҳазрати вай буд , чун аз дунё бирафт , ҳазрати набувват ( с ) ин хабар боз дод ки : « аҳтзи алърши лмўти саъди бен маоз » .
Бмўти саъди маози арш раҳмон билразед ! пас нигоҳ кун то бо фироқи Сайиди ҳол чигуна бошад ? ! охиртар назари ваии бсҳобаҳи он буд ки Сайид ( с ) аз ҳуҷра берун омад , ботинаши ҳамаи дарди гирифта , рухсораш зард гашта , тани заъифу наҳиф шуда , як даст бар китфи алӣ ( ъ ) ниҳода ,у дигари даст бар дӯши фазл , аз ҳуҷра бмсҷд омад ду ракаат намоз кард , пушти бмҳроби бози ниҳод , рӯй биорон кард , аз дида ӯ оби равони гашт . Саҳоба донистанд ки Сайид ( с ) видоъ хоҳад кард , ва он дидори боз пасинаст , ки низ ҷамол ӯ нахоҳанд дид . Сухани малеҳ ӯ нахоҳанд шунид . Миҳроб аз ӯ ҷудо хоҳад монад . Ҷаҳон аз рафтани вай торик хоҳад шуд . Ҷабраил низ бсФорт наёяд . Ризвон низ ббшорт наёяд . Сайид ( с ) аз ҳуҷра бхок хоҳад рафт ва аз зибри минбар дар лаҳад хоҳад хуфт . эй дариғо ки он ҷамоли пари камол ки селоати андўҳгнону ороми дили мумтаҳанон буд дар хок хоҳад шуд ,у хок бар сар мо хоҳад нишаст . Мо хабари осмон низ аз ки пурсим ? дармони дарди ҳиҷрон аз ки ҷӯйем ? андешаи дил бо ки гўӣим ? ҳамчунин хурӯши саҳоба дар масҷиди афтодау гирди навмидӣ бар рухсорҳо нишаста ,у чароғи шодӣ дар синаҳо фурӯи мурда , анфоси ҳамгинони оўаҳу оҳ шуда , ҳамаи гӯш фаро дошта то Сайид ( с ) чаҳ гуяд ? Сайиди блФзи ширину сухани пар офарин гуфт : « эй ёрони ман , эй азизон вае ғарибон , эй муҳоҷиру ансор , бадрӯд бошед ки умри моро ниҳоят омаду ҳисоби мо Фзлк шуд ,у дидори мо бо қиёмат афтод . Шуморо бадрӯд мекунаму ҳамаи умматро ки ҳастанд ва хоҳанд буд бадрӯд мекунам . Саломи ман баҳамаи уммати расониду бгўӣид : ки моро орзӯии дидори шумо буд , лекини аҷал камӣн бикшоду марг шабихун оварад , аз ҳазрати омадему боз бҳзрт рафтем , суннати ман нигоҳ доред . Фаризаи ҳақи бгзорид , намоз нигоҳ доред , бандагонро некӯ доред , ятемонро бинавозед ҳамаро бадрӯд кардам , ҳамаро бхдои супурдам . Худовандо ҳамаро бтўи супурдам , ба бӯи бикру умру Усмону алӣ ( ъ ) намесипорам . Одами бФрзнди супурд . Мӯсои ббродри супурд . Худовандо ман ҳамаро бтў месипорам . Нигоҳи дорашон ту бош , ва дар ҳимояту риоят худашон бидор » .
Тамомии қиссаи вафот дар сӯраи алонбёء шарҳ додаем .
إзои ҷоءи насри аллоҳу алФтҳ . Ин « наср » «у фатҳ » ҳамонаст ки онҷо гуфт : насри ман аллоҳу фатҳи қариб бар лисони ишорат , бар завқи аҳли фаҳм , « наср » нусрат диласт бар сипоҳи нафас . Ва « фатҳ » кушоди шаҳристон башариятаст бспоаҳи ҳақиқат . Ва ин нусрат дар хазона ҳикматаст . Ва мифтоҳи ин « фатҳ » дар хазонаи машйат . То ҳар дастӣ бадв нарасад . Дастӣ ки бадв расад , даст саодатаст ки дар остини хирқа башарият набӯд , соиди ин даст аз имон буд . Бозу аз тавҳид , ангуштон аз маърифат . Он гуҳи ин дасти баҳри ҷой ки кашида гардад ин мқръаҳ дар пеш мезанад ки : ҷоءи насри аллоҳи ҳусайни Мансурро гуфтанд : дасти дуои дарозтар ё дасти ибодат ? гуфт : на ин ва на он . Агар даст дуоаст то бдомни насиб беш нарасад , ва он ширки роҳ мардонаст . Ва агар даст ибодатаст то бдомни таклифи шаръӣу шартӣ беш нарасад , ва он даҳлези сарой имонаст . Дастӣ ки аз офариниш бартар расад . Он даст саодатаст дар сарои пардаи анояти мутаворӣ , то худ кӣ бурун ояду даст бар ки наад ? ! шблӣ гуфт : мо дар ҳоли хеш фурӯ монадем , гоҳ бошад ки бики мӯии дидаи хеши кунин аз ҷой бардорем ,у гоҳ буд ки чандон тоқат намонад ки як мӯии хешро ҳмолӣ кунем . Ҳусайни Мансур ӯро гуфт : он ҳол ки кунинро бики мӯӣ аз ҷой бурдорӣ , бардошта аноят бошӣ ва он соъат ки як мӯии хешро ҳмолӣ натавонӣ кард , аз дасти аноят дар афтода бошӣу сӯрату сифати дарҳами шикаста .