Ин қасидаи ончӣ бмо расед ҳштодўдў байтаст ,у андрўи нўдўи як саволаст чаҳ фалсафӣ ва чаҳ мантиқӣ ва чаҳ табиии вчаҳи наҳвӣ ва чаҳ динӣ ва чаҳ тоўилӣ : ҳар якеро ҷавобӣ баҳақ дода шуд . Ва ончӣ воҷиб омад аз басти маъонӣу шарҳи ақоўил бетафсил , фароз оварда шуд ва гзордаҳ омад ҳам аз тариқи ҳикмати фалсафа ва ҳам аз сиблати ҳикмати дайни ҳақ . Ва бад-ӣни шрҳҳоءи муфассалу бёнҳоءи мؤкду Фслҳоءи муътамаду мؤкди марин қасидаро ки бар мисоли ҷасадии мӯҳмалу мбдду мтрўҳу мрзўлу маъзул буд , матраҳ карда шуду прогндҳоء ӯро таълиф дода омад . Ва мухтору мшҳўрўи мазкӯри грдонидимш бар мқтзоءи илтимоси амири бузургвори номи дори бедори ҳақоиқи ҷӯии дақоиқи дони маъонии тарози сухани шиноси илми варзи адли сирати эҳсони густари ҳикматпарвар ҳнрўр , аънии амири Бадахшони айни аддавлаи зини алмлаҳи Фхроломаҳи шамси алоъолии Абулмаъолии алии бен алосди бен алҳорси мавлои амири алмؤмнин , худои таъолии вилояти динӣу днёўӣ ӯро бсломти оҷилу саодати оҷли пиўндоду тавфиқаш бар аҳёءи илму ҳикмату исботи ҳақу ҳақиқату эъзози ҷаду басирати биФзоёд ! ки ман бъмри дарози хеши андари фарохи замини худои субҳонаи ҷуз ӯ касе надидам ки бо иқболи дунёи буи , онкаси талаби зхоирълмӣу дФоини динӣу хзоини сидқӣ ( кунад ) ,у фикри ин зоили фонӣ ( накунад ) , чаҳ ҳаркас ( аз ) амсол ва акФоء ӯйанд аз умароу салотини бмўҷби дунё кор кардаст , магар ӯ каз диноу иқболи рӯзгору мусоидати мусоиди фалакӣу бботни мулкӣу тоъати раоёу малики миросӣу малики ҷалолӣу инқиёди хайли ваҳшаму хадами боктсоби номи некӯу ақтноءи мҳомд басанда кардаст ,у эътимод бар эътиқоди дуруст хеш дорад андари дайн , волтҷои бФзли худоӣ субҳона кардаст андари истибдод , бар даст гирифтани афсори рӯзгор ,у тхлиси мари аҳли азтрорро аз нўоиби чархи даввор .

Ва ин битҳоءи мухлисона ки худ гуфтааст , азуи мари уқалоро бар эътиқоди пок ( ӯ гувоҳаст . ) ва ин байтҳо инаст .

Шеъри шамси аддӣни алоъолии Абулмаъолӣ :

Ҳар хирадмандӣ ки марин китобро бибинад , андарин ақоўил ки мо бҳкоити андари ҷавоб ҳар саволӣ аз ҳкмоءи фалсафа ёд кардем , ва сипас аз он мари онро ( б ) шарҳу бурҳони тоўилӣ аз мстнбтони аҳли таъйиду мустахраҷон « алросхўни фии алълм » алайҳими ассаломи мсдд ва мؤкд гардонидем , бичишам басирати бнгрод , ва ҳар нуктаи ӣиро баҳақ тааммул кунод , ва агар андари ишоратии динӣ ё андари иборатии тоўилии лафзӣ ё нукта ӣӣ ёбад ки он миёни Фзлоءи номовар днёўӣ аз удабоу шуъароу китоб маърӯф нест , мари онро мункири мшўод ! аз баҳри онки ҷавоҳири илми дайни ҳақи брштҳоءи амсол бастаасту андари дрҷҳоءи румуз наҳуфтааст « лои имсаҳи алои алмтҳрўн . »у касоне ки мастуроти илми китоби азизро дидаанд ,у мактуботи шариъати ғрои дарёфта « . . . »

( ва ин китобро ҷиҳати амири Бадахшон сохтааст алии бен алосди мавлои амӣралмуъминӣни абӯи муайяни Носири бен хусрави бен ҳориси алимғонии андари соли чҳорсдўи бист ва ду ( кзо ! биҷои чҳорсдўи шаст ва ду ) аз ҳиҷрати пайғамбари мо салавоти аллоҳи алайҳ ,у алҳмдллаҳи раби Алъоламин , васлии аллоҳи алии хайри халқаи Муҳамаду ?алаи алтоҳрини алтибини аҷмъин . )

Теми китоби ҷомеъи алҳакамаин