Марди ҳушёр чун андари қӯти рӯҳонӣ хеш нигарад ки онро тмииз хонанд ва он ёбад Марвро муҳӣт шуда бар ҳамаи қӯтҳои табиӣу бунаад ҳар якеро аз он қӯтҳо ба ҷойгоҳи хеш ,у қӯти тмииз фарқ кунад миёни чизҳо ба ҳақиқат ва ҳукм кунад бар табиатҳо , аз баҳри онки қӯтҳои табиии андари чигунагӣ ҳо тавонанд расӣдан . Чунонк чашмро қӯт табиатаст андари рангу шаклу ҷунбиш ва ором расад андари ончи азин қӯт бинандааст , ва ин ҳама чигунагӣаст , ва ҳамчунин мари гӯшро қӯт табиатаст ки андари чигунагӣ шнидниҳо расад ,у қӯти чшндгӣ ки ӯро зоиқа хонанд андар расад ба чигунагии мазаҳо аз ширину талху туршу ҷузи он ,у қӯти тмиизи андар чарое чизҳо расад ки мардум ба қӯт мумайиза донад ки шукр чаро ширинасту ҳанзал чаро талхаст . Ва донистан чарое бартар аз аз чигунагӣ чунонк пеши азин шарҳи он гуфтем ? андари китоб . Пас он қӯт ӯ бар чарое чизҳо подшоҳ бошад . Пас дуруст шуд ки ин қӯти рӯҳонӣ подшоҳаст бар қӯти табиӣ . Ва низ қӯти рӯҳонии тмиизӣ подшоҳаст бар қӣти табиӣ , бондишаҳ бадал кунад мари он чизҳоро казин қӯтҳои табиатаст . Чунонк гармро сарди андешаду сардро гарму хушкротар андешад ватарро хушку сипедро сиёҳу ширинро талх . Ва ин ҳамаи мухолифонро бондишаҳ ки мрўрои андари он подшоҳӣаст бадал кунад , вқўти табиии мари чизеро аз ончи бадали натавонад кардани магар ҳамчунон тавонадаш ёфтан ки ҳаст , агар сардаст сард ёбадаш вагар хушкаст хушк ёбадаш . Ва чун рангҳо ва буиҳоу мазаҳоу ҷузи он андари қӯтҳои табиатаст ,у қӯти мумайиза бар табиат подшоҳаст , хор ояд наздик ӯ ин қӯтҳо ва бадал тавонадаш кардани сӯии зоти хеш ба фикрат , вагар қӯти мумайиза бар қӯтҳои табиӣ подшоҳ набӯдӣ оҷиз будӣ аз андеша кардан бар мухолифати қӯтҳои табиӣ .