Эзади таъолии мари олами ҷисмониро бар шумори офарид . Ва якеро иллати шумор падед оварад то азу бисёре падед омад . Ва мари якеро чун андари яке зании ҷуз яке набояд . Пас ин ҳамон яке бошад , ӯ вуҷӯди иллат хеш бошад . Ва азин қавл пайдо шавад ки мари якеро иллат нест . Ва чун ӯро иллат нест пас ӯ худ низ маълул набошад ва чун яке бҳстӣ ҳасту ҳамаи ҳастҳо ё иллатаст ё маълул . Ва чун дуруст ки мари якеро иллат нест дуруст шуда бошад ки яке маълул нест . Чун маълул нест ночор ақласт , пас яке иллатаст мар бисёреро .
Ва низ гўӣим ки агар яке иллат бисёре нест бас бисёре худ иллат бисёреаст , ва чун бисёреро иллат бисёре гӯйӣ чунон гуфта шавад ки бисёреро худ бисёре пайдо оварад . Ва мо ҳол ба хилофи ин ҳаме байнем , аз баҳри онк ҳар бисёре андари баста шудааст бъддӣ ки он адади бикӣ ки иллати он ададаст наздиктар азуаст . Пас пайдо шуд ки бисёре яке падед овараду дигар ки миёни бисёреҳо анбозист аз ҷиҳати монндгии эшон бикдигр . Чунонк бмсл 9 бисёрасту понздаҳ низ бисёре дигар ва ҳар яке азин ду адади баса қисмат шавад , пас миёни эшон ба се анбозаст , ва аз дигар рӯй мари ҳазорро ҳазор дигар монандааст ки ҷузи ббрҳони қавӣу нигоҳи доштани тамоми мари аишонро аз якдигар натавон шинохт ,у мари ҳеҷ ададро бо яке анбозӣ ва монндгӣ нест , аз ончи яке ҳеҷ қисмат напазирад . Ва ҳеҷ ададро яке наздиктар аз ду нест ва мушкил нашавад касеро ки гуяд яке ҳамчанд дуаст ё ду ҳамчанд якеаст . Ва барин далелҳои бисёраст ки бисёре аз ваҳдати падед омаданаст , чунонк гўӣим ки осмонҳоу ситорагони боз бастаанд ба ҷунбиши нафаси кул ,у ҳамаро бад-ӣн рӯй як табиатаст ки ҷанбндаанд . Ва аз ҷиҳати ҳаракоти кавокиб ҳаме зояд зойишҳои олам аз маодину наботу ҳайвон ки мухталифанд андари табоиъи хеш , ва ҳам чунин тухми дарахти як чизаст бадӣдори бинанда ,у сӯрати дарахти азу ҳаме зояд ки ӯро шохҳо ва баргҳоу миваҳои бисёраст , ва ҳамчунин нутфаи ҳайвони як чизаст каз шахс падед ояд бо андомҳои мухолифу табоиъи мутазод .
Пас дуруст шуд ки ҳар бисёре ки ҳаст боз шудан ӯ бўҳдтаст . Аз ин рӯи гуфтем ки ҳамаи бўдниҳои оламро иллати амри борӣ таъолӣаст . Ки якеаст ва бузургвораст ,у мубдиъи ҳақ ки падед оранда ӯст давраст аз ҳамаи бози бастҳои ҷисмонӣу рӯҳонӣ .