Сифати шаҳри Қоҳира . Чун аз ҷониби шом ба Мисри раванди аввал ба шаҳр Қоҳира расанд чаҳ Миср ҷанӯбӣаст ва ин Қоҳира мъзиаҳ гӯйанд .

Ва Фстоти лашкаргоҳро гӯйанд ва ин чунон бӯдааст ки яке аз аз фарзандони Амиралмӯъминини ҳусайни бен алии салавоти аллоҳи алайҳими аҷмъин ки ӯро алмъзи лдин аллоҳ гуфтаанд малики мағриб гирифтааст то ондилус ва аз мағриби сӯии Мисри лашкар фиристодааст аз об нил мебоист гузаштан ва бар оби нили гузар наметавон кард яке он ки обӣ бузургаст . Ва дувуми наҳанг бисёр дар он бошад ки ҳар ҳайвонӣ ки ба об уфтад дар ҳол фурӯ мебаранд ва гӯйанд ба ҳаволии шаҳри Миср дар роҳ тилисмӣ кардаанд ки мардумро заҳмати нрсоннду сутурро ва ба ҳеҷ ҷои дигар касеро Зуҳра набошад дар об шудан ба як тири партоби давр аз шаҳр ва гуфтанд алмъзолдини аллоҳи лашкари худро бФрстод ва биёмаданд ани ҷо ки имрӯзи шаҳр Қоҳирааст ва фармуд ки чун шумо он ҷо расед сегӣ сиёҳи пеш аз шумо дар об равад ва бугзарад . Шумо бар асари он саг бирӯяд ва бигузаред беандеша ва гуфтанд ки сӣ ҳазор савор буд ки бидон ҷои расиданди ҳамаи бандагон ӯ буданд . Он саги сиёҳ ҳамчунон пеш аз лашкар дар рафт ва эшон бар асар ӯ рафтанд ва аз об бигузаштанд ки ҳеҷ офарӣдаро халалӣ нараседу ҳаргизи кас нишон надода буд ки касе савора аз равад нил гузашта бошад , ва ин ҳол дар таърихи санаи сулс ва сетин ва слсмоиаҳ бӯдааст . Ва султони худ ба роҳи дарё ба киштӣ биёмадааст ва он киштиҳо ки султон дар ӯ ба Миср омадааст чун наздик Қоҳира расед тиҳӣ карданд ва аз об овараданд ва дар хушкӣ раҳо карданд ҳамчунон ки чизе озод кунанд . Ва ровии он қиссаи он киштиҳоро дид ҳафт адад киштӣаст ҳаряк ба дарозии сад ва панҷоҳ араш ва дар арзи ҳафтод араш ва ҳаштод сол буд то он ҷо ниҳода буданд . Ва дар таърихи санаи аҳадӣу арбаъӣну арбъмоиаҳ буд ки ровии ин тҳкоити он ҷо расед . Ва дар вақте ки алмъзи лдин аллоҳ биёмад дар Мисри споҳсолорӣ аз он Халифаи Бағдод буд пеш мъз омад ба тоъату мъз бо лашкар бидон мавзе ки имрӯз Қоҳирааст фурӯд омад ва он лашкаргоҳро Қоҳира ном ниҳоданд ончии он лашкари он ҷоро қаҳр кард ва фармон дод то ҳеҷ кас аз лашкари вай ба шаҳр дар наравад ва ба хона касе фурӯ наёяд , ва бар он дашти мисрӣ банно фармуду ҳошити худро фармуд то ҳаркаси сароеу баннои биноади афканд ва он шаҳрӣ шуд ки назири он кам бошад .

Ва тақдир кардам ки дар ин шаҳри Қоҳира аз бист ҳазор дукон кам набошад ҳамаи малики султон . Ва бисёр дуконҳост ки ҳарякро дар моҳии даҳ динори мағрибӣ аҷрааст ва аз ду динор кам набошаду корвонсароӣу гармобау дигари ъқорот чандонаст ки онро ҳад ва қиёс нест . Тамомати малики султон ки ҳеҷ офарӣдаро ъқор ва малик набошад магари сароҳо ва он чаҳ худ карда бошад ва шунидам ки дар Қоҳирау Мисри ҳашт ҳазор сараст аз он султон ки онро ба аҷорт диҳандаду ҳрмоаҳ кироя ситонанду ҳама ба муроди мардум ба эшон диҳанд ва аз эшон ситонанд на он ки бар касе ба навъе ба таклиф кунанд . Ва қасри султони миёни шаҳр Қоҳираасту ҳамаи ҳаволии он кушода ки ҳеҷ иморат бидон на пайвастааст ,у муҳандисони онро масоҳат кардаанд баробари шаҳристон мёрФорқинаст . Ва гирд бар гирди он гушӯдааст . Ҳар шаби ҳазор марди посбони ин қаср бошанд панҷсад савор ва панҷсад пиёда ки аз намози шоми буқу дуҳул ва коса мезананд ва гардиш мегирданд то рӯз . Ва чун аз берун шаҳр бингаранд қасри султон чун кӯҳии намояд аз бисёре аммороту иртифоъи он , аммо аз шаҳр ҳеҷ натавон дид ки борӯй он олӣаст , ва гуфтанд ки дар ин қасри дувоздаҳ ҳазор ходими аҷрӣ хораасту занону канизакони худ ки донад алои он ки гуфтанд сӣ ҳазор одамӣ дар он қасрӣаст ва он дувоздаҳ кӯшкаст . Ва ин ҳарамро даҳ дарвозааст бар рӯй замин ҳар як рономии бад-ӣни тафсили ғайр аз ан ки дар зер заминаст : боби алзҳб , боби албҳр , боби алсриҷ , боби алзҳўмаҳ , боби ассалом , боби алзбрҷд , боби алъбд , боби алфутуҳ , боби алзлоқаҳ , боби алсриаҳ . Ва дар зерзамин дарӣаст ки султони савора аз он ҷо берун равад , ва аз шаҳри беруни қасрӣ сохтааст ки махраҷи он раҳгузар дар он ба қасраст ва он раҳгузарро ҳамаи сақф муҳкам задаанд аз ҳарам то ба кӯшку девори кӯшк аз санги тарошида сохтаанд ки гӯйӣ аз як пораи санг тарошидаанд , ва манзарҳоу айвонҳои олии бароварда ва аз андаруни даҳлези дуконҳо баста . Ва ҳамаи арқони давлату ходимон сиёҳон буванду рӯмён . Ва вазир шахсе бошад ки ба зуҳду вараъу амонату сидқу илму ақл аз ҳама мустасно бошаду ҳаргизи он ҷои расми шароб хӯрдани набӯда буд яъне ба рӯзгори он ҳоким ва дар айёми ваии ҳеҷ зан аз хона берун наёмада буд ва касе мавиз насохтӣ эҳтиётро набояд ки аз он ски кнннд ва ҳеҷ касеро Зуҳра набӯд ки шароб хӯрду Фқоъи ҳам нхўрдндӣ ки гуфтандӣ маст кунандаасту мустаҳил шуда .

Қоҳираи панҷ дарвоза дорад : боби алнср , боби алфутуҳ , боби алқнтраҳ , боби алзўилаҳ , боби алхлиҷ . Ва шаҳр борӯ надорад аммо банноҳо муртафаъаст ки аз борӯи қавитару олӣ тараст . Ва ҳар саройу кӯшкӣ ҳисорӣаст . Ва бештар аммороти панҷ ашкўб ва шаш ашкўб бошаду оби хӯрданӣ аз нил бошад саққоён бо шутур нақл кунанд . Ва оби чоҳҳо ҳарчӣ ба равад нили наздик тар бошад худаш бошад ва ҳарчӣ давр аз нил бошад , шӯр бошад . Ва Мисру Қоҳираро гӯйанд панҷоҳ ҳазор шутури ровӣа кашаст ки саққоёни оби кашанду саққоён ки об бар пушти кашанди худ ҷудо бошанд ба сабуҳои биринҷину хикҳо дар кӯчаҳои танг ки роҳ шутур набошад . Ва андари шаҳр дар миёни сароҳо боғчаҳо ва ашҷор бошаду об аз чоҳ диҳанд ва дар ҳарами султони сробстонҳост ки аз он некӯтар набошаду дулобҳо сохтаанд ки он бсотинро об диҳад ва бар сари бомҳо ҳам дарахт нишонда бошанду тафарруҷгоҳҳо сохта ва дар он таърих ки ман он ҷо будам хонае ки замини ваии бист газ дар дарвозаи газ буд ба понздаҳи динори мағрибӣ ба аҷорт дода буд дар як моҳи чаҳор ашкўб буд се аз он ба кроء дода буданду табақаи болоиин аз худовандяш май хост ки ҳар моҳи панҷ динори мағрибӣ илова бидиҳаду соҳиби хона ба вай надод гуфт ки маро бояд ки гоҳе дар он ҷо бошаму муддати як сол ки мо он ҷо будем ҳамоно ду бор дар он хона нашуд . Ва он сароҳо чунон буд аз покизагӣу латофат ки гӯйӣ аз ҷавоҳир сохтаанд на аз гачу оҷуру санг . Ва тамомати саройҳои Қоҳираи ҷудои ҷудо ниҳодааст чунон ки дарахту иморати ҳеҷ офарӣда бар девор ғайриӣ набошад ва ҳарки хоҳад ҳргаҳ ки боядаш хонаи худ боз тавонад шикофту иморати крдкаҳи ҳеҷ мзртӣ ба дайгарӣ нарасад . Ва чун аз шаҳри Қоҳираи сӯии мағриби беруни шӯии ҷӯй бузургӣаст ки онро халиҷ гӯйанд ва онро халиҷро падар султон кардааст ва ӯро бар он оби сесад дия холисааст . Ва сари ҷӯй аз Миср баргирифтааст ваба Қоҳира оварда ва он ҷои бгрдонидаҳу пеши қайсар султон мегузарад . Ва ду кӯшк бар сари он халиҷ кардаанд якеро аз он лўлў хонанд вдигриро ҷавҳара . Ва Қоҳираи рочҳор ҷомеъаст ки рӯзи одина намоз кунанд . Якеро аз он ҷомеъ азҳр гӯйанд ва якеро ҷомеъи нур ; ва якеро ҷомеъи ҳоким ; ва якеро ҷомеъи мъз ; ва ин ҷомеъи берун шаҳраст бар лаб равад нил . Ва аз Миср чун рӯй ба қибла кунанд ба матлаъи ҳамл бояд кард . Ва аз Миср ба Қоҳира кам аз як майл бошад . Ва Миср ҷанӯбӣасту Қоҳираи шимолӣ . Ва нил аз Миср мегузарад ва ба Қоҳира расад ,у бсотину амморот ҳар ду шаҳр ба ҳам пайвастааст . Ва тобистони ҳамаи дашту саҳро чун дарёӣ бошаду берун аз боғи султон ки бар срболоиӣаст ки он пар нашавад дигари ҳамаи зер обаст .