Аз мҳинон машойих нашопӯраст , суҳбат карда бо бўъсмони ҳири٭ ва бо ҳФси дида , ягона буд дар хавфу вараъу зуҳд . Дар санаи аҳадии ъушра ва слсмоӣаҳ бирафта аз дунё . Вай гуфт : такаббури алмтиъини алии алсоаҳи бтоътҳми шари ман мъосиҳму асри алайҳим .
БўҷъФр ҳамдон гуяд : ҷамоли алрҷли фии ҳасани мақолау камолаи фии ҳасани сидқи фаъола . Ва қол : алломаи ман анқтъи илои аллоҳи алии алҳқиқаҳи ани лои ирди алайҳи мо ишғлаҳи анҳу . Абуҷаъфари алФрғонии нзили Бағдоди ман асҳоби алҷнид٭у равоаи калома , восмаҳи Муҳамади бен Абдуллоҳ , ҳкзии рояти фии алторих , қоли Абуҷаъфари алФрғонӣ : алтўкли боллсони иўрси алдъўӣ , волтўкли болқлби иўрси алмънӣ .
Шайх алислом гуфт , кӣ бўъбдоллаҳ Бокӯ гуфт : ки шайхи бўҷъФри фарғонӣ , ходими бўъсмони ҳирӣ буд рӯзии пеш бўъсмон мерафт , рикоби дори вай буд дар нашопӯр гулӣ буд сиёҳу вҳли азим , чун наме ва боронӣ бошад . Вбўъсмон бар асп буд , кӣ вай стом дошт ва мерафт , бар дили ваии бўҷъФр чизе бигузашт : кӣ ӯ бар асп чаҳ донад , кӣ аизр фаро чунаст яъне аз душвории соъатӣ буд бўъсмон аз аспи фурӯи ҷуст ва виро гуфт брншин ! гуфт : эй шайх ! зинҳор ин чист ? май чиз ки брншинм охир гуфт : врншини якбор . Врншст ,у бўъсмони ғошияи бргрдни ниҳод дар пеш вай бирафту бўҷъФр бар аспи хирау тайра май буд , саъби бдҳол , охир фурӯ нишаст . Шайх гуфт : фарғонӣ ! чун будӣ вронҷо ? гуфт эй шайх ! мапурс гуфт : ман вронҷо чунонам кӣ ту пеши ман май рӯй , ки ту будӣ онҷоўр ки ман пеш ту мерафтам вирои бон адаб кард .
Шайх алислом гуфт : кӣ асҳқи ҳофиз бо ман гуфт кӣ мътмр қҳнзрӣ гуфт ки асҳқ Маҳмӯд гуфт , кӣ бўҷъФр сомонӣ гуфт : ки вақте мерафтам бкўаҳи Лубнони афтидам , онҷо қавмӣ ёфтам аз абдол . Ҷавонӣ буд , аишонро хизмат мекард шабонгоҳи дастаи гиёҳи бадрӯдӣу аишонрои бпхтии ман се рӯз онҷо будам , рӯзи чаҳоруми бомдод маро гуфтанд : камии зиндагонӣ мо бидидӣ ки ҳоли мо чунинаст , бирав ! кӣ ту бо мо зиндагонӣ натавонӣ кард . Маро дуо карданд ва ман бирафтам . Вақте пас азон ббғдоди афтодам , он бурноро дидам кӣ ман язид гарӣ мекард дар Бағдод аҷаб мондам даравӣ менагиристам кӣ авбошад ё на ? вай биҷой оварад , ки дар ман майнигарӣ басӯиӣ боз шуд , ва маро мегуфт ки чаҳ майнигарӣ ?
Гуфтам бхдои ту он мардӣ ки ман туро дидам бкўаҳи Лубнон . Гуфт ман онам , гуфтам : чун афтодӣ ва ин чаҳ картаст ? гуфт рӯзии моҳӣ барӣоне мекардам қисм кардам беҳина аз сӯии худ ниҳодам то бад-ӣни ҷои афтидами кзии кони алҳдис . БўҷъФр ҳаддод дуанд : яке бўҷъФри ҳаддоди Бағдодии кабӣри устоди бўҷъФри ҳаддоди сағири аиз , аз ақрони ҷунайд буд ,у рўим٭у бўҷъФри бен бкири бен ҳаддод алсғир мисрӣаст аз асҳоби бўҷъФри ҳаддод кабӣраст , ва бобен ато нишаста ва шогирдӣ кардау Бутуроби нхшби٭и дида ва бова суҳбат карда . ٭ кӣ бўҷъФри ҳаддод бмср бӯда , ваии ҳафдаҳи сол оҳангарӣ мекард , ҳар рӯзи бдинор ва бидиҳ дирам , ва азон чизи худро бакор накардӣу ҳама бар даравишон нафақа кардӣ ,у шабонгоҳи бадари сарой ҷунайд шудӣ , нони бора чанд бстдӣ ва бихӯрадӣ ва бо масҷид шудӣ ва бихуфтӣ ва аз ҳеҷ пер суол накардӣ ва нпрсидӣ менагиристӣ ва назора мекардӣ то худ чаҳ рафтӣ . БўҷъФр ҳаддод гуфт : азои рояти зри алФқири фии сўбаҳи Флои трҷи фалоҳаи ٭ кӣ вақте бўҷъФри ҳаддод дар бодия буд бар сари чоҳ дар об менагирист , Бутуроб фаро расед шайх алислом гуфт : ки ин на Бутуроби Нахшабӣ буд , ки ин дигрист . Гуфт боҷаъфар чаҳ мекунӣ ? гуфт шонздаҳ рӯзаст то об наёфтаам , акнӯн бо об расидам нишастаам миёни яқину илм , то кадом ғалаба кунад барон биравам . Бутуроб гуфт : бо ҷаъфар ! туро аз шани шан буд азим ва бирафт .
Шайх алислом гуфт : кӣ яқини он буд , кӣ акнӯн на ташнааму боб ҳоҷат несту сабр ме тавонам ки кунам . Ва илми он буд ки май худоӣ бояд парастед , внрўо буд кӣ дар хӯни худ Бам об бирабоед гирифт . Набояд ки боз об наёбам . Бутуроби сар ӯ будед ӯ он сар ӯ ниҳон натавон дошт , бўҷъФр азон бирав бўғст .
Шайх алислом гуфт : ки маоз мисрӣ кунят ӯ Абуҷаъфараст устоди шайхи Абулҳасани сервонии киин аиз , шайх маоз гуяд : кӣ аз бўҷъФри ҳаддоди мисрии пурсидам ва аз ибни албрқӣ « Абуабдулло кӣ тасаввуф чист ? ибни албрқӣу бўҷъФри мисрӣ ҳар ду бмср бӯдаанд . Ва ибни албрқии Абуабдуллои албрқӣ » ман кброи машойихи Миср , ман алмтФрсини волмтқдмин ҳар ду ҷавоб доданд : кӣ тасаввуф асар ӯст базмин : гоҳ ошкор кунаду гоҳи пинҳон . Шайх алислом гуфт : кӣ аз соли бузе аз махлуқи дарин боб чунин нашнавӣ маи азин . Осмону замину фалаку ҳамаи саноеъи хеши ошкор боз намӯд , дизи ҳичизи чунон ошкор нест кӣ дар дидаи дӯст азон худ . Ин ҷустани дӯстон ӯу сафару зиёрат : эшон аз баҳр инаст : на раво буд ҳеҷ мураққаъи пӯшро , рӯз ӯ шаб шавад , то ин буна донад : бадӣдор ӯ рӯҳ дар тани рӯҳ буд ,у падедории дӯстӣ азон ӯ , дар рӯҳи ту рӯҳ буд .
Шайх алислом гуфт : ки буъалии котиби фарои бўъсмн мағрибӣ гуфт : ки ибни албрқии бемор буд шарбатии оби фаро ӯ доданд нахурд гуфт : дар мамлакати ҳодисаи афтода то биҷой наёрам нёшомм . Сездаҳ рӯз чизе нахурд , тохбр омад кӣ қромтаҳ дар ҳарам афтодаанд ва халқ бикуштанд , вркни ҳаҷар асвад бишикастанд пас бихӯрад .
Буъалии котиби ин бўъсмони мағрибиро бигуфт : бўъсмон гуфт : дарин бас корӣ нест . Гуфт : ар корӣ нест ту бигӯ ки имрӯз дар Макка чист ? гуфт : имрӯз дар Макка меғаст кӣ ҳамаи Макка дар зер меғаст ва ҷангаст миёни бикрёну тлҳён . Муқаддама тлхён мардӣаст вроспи сиёҳу дастори сурх . Он бинвиштанд бар расиданд , рости он рӯз ҳамчунон буд ки вай гуфта буд . Бўъсмон мағрибӣ гуяд : кӣ ҳар кӣ ҳақро иҷобат кард , мамлакати виро иҷобат кард . Ва Ҳамзаи Ақилӣ бблх гуфт : ки ориф буд , кӣ дар мамлакат чизе биҷунбад ё бзоид кӣ виро хабар набӯд ?
Шайх алислом гуфт : ин ботиласт , убудийят ин барнатобад бар банда он ниҳанд кӣ бартобад , баъзе ва баъзе чизе на ҳама . Флои изҳри алии ғайбаи аҳдо ва мо кони аллоҳи литлъкми алии алғиб . Ҳама аллоҳ донаду бас .
Шайх алислом гуфт қудси аллоҳи рӯҳа : кӣ бўҷъФри мҷзўми ғўси рӯзгори худ буд , ғўси пӯшида буд бихир ё башар бо башари бипушад . БўҷъФр Бағдодӣаст аз ақрони абўолъбоси ато , ибни хафиф ҳикоят кунад аз Абулҳасани дроҷ , аз ваии шайх алислом гуфт : кӣ бўолҳсин дроҷ гуяд : кӣ маро аз ҳамроҳон дар сафар тосо бигирифт кӣ миёни эшон нФор бисёр буд азм кардам кӣ тнҳорўм , бирафтам чун бмсҷди Қодисияи расидам , перӣ дидам онҷодри миҳроби мҷзўму лӯч , салом кардам , маро гуфт , ҳамроҳии хоҳӣ ? гуфтам : на ! ман аз хашм пар шудам ки аз дӯстон гурехтаам , ин лӯчи блоء азим биравӣ , гуяд ҳамроҳии хоҳӣ ? гуфтам : на ! боз гуфт : гуфтам на бхдои таъолӣ , ва бирафтам . Вай маро гуфт : ё болҳин ! иснъи аллоҳи ллзъиФ ҳатто итъҷби алқўӣ , ман гуфтам ҳамчунин вар инкор бирав бирафтам . Чун бадӣгари манзили расидам , виро дидам бФроғт нишаста , биҷой оварадам афтодами пиўштаҳи фарои вай . Маро гуфт : ӯ заъифро даст гирад , ва он кунад виро кӣ қавиро кунад вирои шигифти аиз . Дарави зоридм , гуфт : чаҳ шуд ? гуфтам : ҳамроҳӣ мехоҳам . Гуфт : ту гуфтӣ нахоҳам ва савганд хӯрдӣ бирав ман . Гуфтам : пас чунон кун , ки дар ҳар манзили туро май байнам . Гуфт : бкрдм ман бирафтам дар ҳар манзил ки расидам ӯро медидам , то расидам бимика . Дар Маккаи он қиссаи суфиёнро бигуфтам . Шайхи бўбкри каттонӣу бўолҳсин музайян гуфтанд : ӯ шайхи бўҷъФри мҷзўмӣ сӣ соласт ки мо , дар орзӯии онем ки виро байнем . Кошк ӯро бозтавонӣ дид . Бирафтам чун дар тавоф шудам ӯро дидам , бози омадам аишонро бигуфтам ки ӯро дидам . Гуфтанд агар ин бори вирои бинӣ ӯро нигоҳи дор ва бонг кун . Гуфтам чунин кунам . Чун бмнои омадам ӯро дидам , қасд кардам ки даст ӯ бигирам , аз шиква ӯ натавонистам ӯ бирафт . Ман бозгаштам , аишонро бигуфтам кӣ чаҳ буд . Бози вирои бмсҷд хиФ дидам , маро бидид гуфт : ҳануз бонг хоҳӣ кард ? гуфтам зинҳор . Бабўса фарозу афтодам . Гуфтам : маро дуое кун . Гуфт ман дуо накунам , ту дуо бикун то ман омин кунам . Пас се чизи хостам : яке хостам ки қӯти ман рӯз буруз кун ддигри хостам ки дарвешии бмн дӯст кун ,у сдигри хостам ки фардои халқ ҳашар кунӣ . Маро дар сафи дӯстони худ ангез ,у борадаи чунон ки ман ҳозроим . Ва ӯ мегуфт : омин .
Шайх алислом гуфт : водхлнии брҳмтки фии ъбодки алсолҳин , дар ҳақиқатаст волҳқнии болсолҳин . Дар айн ҳақиқатаст . Фодхлнии фии ибодӣ дар суҳбати никонст .
Шайх алислом гуфт : кӣ Муҳамади шигарфи маро ҳикоят кард : ки он вақт кӣ амири сбктгини падари Маҳмӯди пешини бор ки баҳрӣ омад басар кун фурӯди омада буд , аз лшкрўии яке аз рўстоӣии харвории коҳи харид ,у баҳо тамом бидод , вўиро бнўохт гуфт : ин бор ки коҳи ореи бмновару вай падарӣ дошт . Буи омад , ва дӯстӣ гирифт ва май буд то рӯзи арафа буд , ин пер рўстоӣӣ мегуфт : ки ҳоҷёни имрӯз ҳаҷ кунанд эй кошки мо онҷо будед . Лашкарӣ гуфт : хоҳии турои онҷо барам ? нигари бокаси чизеи нгўӣӣ . Гуфт : нагӯям . Рафтанди он рӯзи вирои бърФони бараду ҳаҷи бкрднд ва боз омаданд . Он рўстоӣӣ Фроўӣ гуфт : кӣ ту чунин аҷаб медорам , ки дар миён лашкарён мебошӣ . Гуфт : чун манӣ набошад дар лашкар , агар заъиф ъҷўз бияёд ва дод хоҳад , ки даравӣ нигарад ? ва додўӣ бастанд ? вагар бъдўи фарои зан ҷавонӣ расад , чун набошад ки виро аз даст эшон бастанд , ман чунон онроам дар миёни лашкар , ва ту нигар бо каси чизеи нгўӣӣ .
Шайх алислом гуфт : ки нигаред кӣ бичишам ҳақорат дркс нанигаред , ки дӯстон ӯ пӣшидаҳ бошад ва то басирату фаросати содиқи надорӣ . Нигар тасарруф накунӣ дар миёни халқ , ки бар худ ситам кунӣ . Ва перӣ гуфт : ки хрқонӣ гуфт : амонат аз миён халқ бархест , ваии дӯстони худ ниҳон кард . Ва гуфт : ки ман ки бошам кӣ туро дӯст дорам ? дӯстони туро дӯст медорам .