Чунин овардаанд ки насри бен Аҳмад ки воситаи ақди оли сомон буд ,у авҷи давлати он хонадони айёми малик ӯ буду асбоби тмнъу илали трФъ дар ғояти сохтагӣ буд , хзоӣни оростау лашкари ҷаррору бандагони фармонбардор . Зимистон ба доролмлки Бухоро мақом кардӣу тобистон ба Самарқанд рафтӣ ё ба шаҳрӣ аз шаҳрҳои хуросон .

Магари як соли навбат ҳарӣ буд , ба фасли баҳор ба Бодғис буд , ки Бодғиси хуррамтарин чрохўорҳои хуросон ва Ироқаст . Қариби ҳазор нов ҳаст пари обу алаф , ки ҳар яке лашкариро тамом бошад .

Чун сутурони баҳор некӯ бихӯраданд ва ба тан ва туаш хеши бози расиданду шоистаи майдон ва ҳарб шуданд , насри бен Аҳмад рӯй ба ҳарӣ ниҳод ва ба дар шаҳр ба мурғи сипед фурӯд омаду лашкаргоҳи бузад .

Ва баҳоргоҳ буд , шимол равон шуду миваҳои молну крўх дар расед ки амсоли он дар бисёр ҷойҳо ба даст нашавад ва агар шавад бидон арзонӣ набошад . Онҷои лашкари бросўду ҳавои хуш буду боди сарду нони фароху миваҳо бисёру мшмўмоти фаровон .

Ва лашкарӣ аз баҳору тобистони бархӯрдорӣ тамом ёфтанд аз умри хеш ; ва чун меҳргон даромаду ъсир дар раседу шоҳи сафараму ҳмоҳму ақҳўон дар дам шуд , инсоф аз Наими ҷавонии бстднд ва дод аз унфувон шабоб бидоданд .

Меҳргони дайри дркшиду сармо қӯт накарду ангур дар ғоят ширинӣ расед ва дар савод ҳарӣ сад ва бист лавн ангур ёфта шавад , ҳар як аз дайгарии латифтар ва лазизтар ва аз он ду навъаст ки дар ҳеҷ ноҳити рубъ маскӯн ёфта нашавад : яке парниёну дувуми клнҷрии тнки пӯсти хрдткси бсёроб , гўӣӣ ки дар ӯ аҷзоъ арзӣ нест . Аз клнҷрии хӯшае панҷ ман ва ҳар донае панҷ дрмснг бияёд , сиёҳ чун қӣру ширин чун шукр . Ва азаш бисёр битавон хӯрд ба сабаби моӣитӣ ки дар ӯст ,у анвоъи миваҳои дигари ҳамаи хиёр .

Чун амири насри бен Аҳмади меҳргону самарот ӯ бидид азимаш хуш омад . Наргис расӣдан гирифт . Кишмиши биФкнднд дар молн ва мнқӣ барграфтанд ва оўнг бибастанду ганҷинаҳо пар карданд .

Амир бо он лашкар бидон ду пораи дия дар омад ки ӯро ғӯра ва дарвоз хонанд . Сароҳоеи диданд ҳар яке чун биҳишти аъло ва ҳар якеро боғӣу бастоне дар пеш бар мҳби шимоли ниҳода .

Зимистони онҷо мақом карданд ва аз ҷониби саҷистони норанҷ овардан гирифтанд ва аз ҷониби Мозандарони туранҷ расӣдан гирифт .

Зимистонӣ гузоштанд дар ғояти хушӣ .

Чун баҳор дар омад , асбон ба Бодғис фиристоданду лашкаргоҳ ба молн ба миёни ду ҷӯии бурданд ва чун тобистон даромад миваҳо дар расед .

Амири насри бен Аҳмад гуфт :

Тобистон куҷо рӯем ки аз ин хуштар мақомгоҳ набошад , меҳргон биравем !

Ва чун меҳргон даромад гуфт :

Меҳргон ҳарӣ бихӯрем ва биравем .

Ҳамчунин фаслӣ ба фасли ҳамеи андохт то чаҳор сол бар ин баромад ; зеро ки самими давлати сомониён буду ҷаҳони ободу малик бехасму лашкари фармонбардору рӯзгори мусоиду бахти мувофиқ .

Бо ин ҳама , малули гаштанду орзӯӣ хонимон бархест .

Подшоҳро сокини диданд , ҳавоӣ ҳарӣ дар сар ӯу ишқ ҳарӣ дар дил ӯ .

Дар асноءи сухан ҳариро ба биҳишти адан монанд кардӣ , балки бар биҳишт тарҷеҳ наҳодӣ ва аз баҳори чин зиёдат оварадӣ .

Донистанд ки сар он дорад ки ин тобистон низ онҷо бошад .

Пас сарони лашкару меҳтарони малик ба наздики устоди Абуабдуллои алрўдкии рафтанд - ва аз ндмоءи подшоҳи ҳеҷ каси муҳташамтару мақбули алқўлтар аз ӯ набӯд - , гуфтанд :

Панҷ ҳазор динори туро хизмат кунем агар санъатӣ бикунӣ ки подшоҳ аз ин хок ҳаракат кунад ки дилҳои мо орзӯии фарзанди ҳамеи бараду ҷони мо аз иштиёқи Бухоро ҳаме барояд .

Рӯдакӣ қабул кард ки набз амир бигрифта буду мизоҷ ӯ бишнохта . Донист ки ба наср бо ӯ дар нагирад , рӯй ба назм овараду қасида Эй бигуфт ва ба вақте ки амир сабӯҳ карда буд даромад ва ба ҷой хеш бинишаст ва чун мутрибон фурӯ доштанд ӯ чанг барграфт ва дар пардаи ушшоқи ин қасида оғоз кард :

Пас фурӯтар шавад ва гуяд :

Чун рӯдакии бад-ӣн байт расед амири чунон мунфаили гашт ки аз тахт фурӯд омад ва бе музеии пой дар рикоби хинг навбатӣ оварад ва рӯй ба Бухорои ниҳоди чунон ки ронину музей то ду фарсанг дар паии амири бурданд ба бурунау онҷо дар пой карду Аннан то Бухорои ҳеҷ ҷои бознгрФт .

Ва рӯдакии он панҷ ҳазор динори музоъаф аз лашкари бастад .

Ва шунидам ба Самарқанд ба санаи أрбъу хумси мأаҳ аз деҳқони абӯи раҷои Аҳмади ибни Абдуссамади алъобдӣ ки гуфт :

Ҷади ман абӯи раҷо ҳикоят кард ки чун дар ин навбати рӯдакӣ ба Самарқанд расед чаҳорсад шутури зери буна ӯ буд .

Ва алҳақ он бузурги бад-ӣни таҷаммули арзонӣ буд , ки ҳануз ин қасидаро кас ҷавоб нагуфтааст ки маҷоли он надидаанд ки аз ин мзоиқ озод тавонанд берун омад .

Ва аз ъзби гӯйону латифи табъони аҷами яке амиролшъроءи мъзӣ буд ки шеър ӯ дар тлоўту тароват ба ғоятаст ва дар равонӣу ъзўбт ба ниҳоят . Зини алмалики абӯи саъди ҳиндӯи бен Муҳамади бен ҳиндӯи алосФҳонӣ аз вай дархост кард ки он қасидаро ҷавоби гӯй ! гуфт : « натавонам » . Алҳоҳ кард . Чанд байт бигуфт ки як байт аз он байтҳо инаст :

Ҳама хирадмандон донанд ки миёни ин сухан ва он сухан чаҳ тафовутаст ва ки тавонад гуфтани бад-ӣни ъзбӣ ? ки ӯ дар мадҳ ҳаме гуяд дар ин қасида :

Ва андари ин байт аз маҳосини ҳафт санъатаст : аввали мутобиқ , дувуми мутазод , сеюм мрдФ , чаҳоруми баёни мусовот , панҷуми ъзўбт , шашуми фасоҳат , ҳафтуми ҷзолт ,

Ва ҳар устодӣ ки ӯро дар илми шеър табаҳҳурӣаст чун андакӣ тафаккур кунад , донад ки ман дар ин мсибм . Ва ассалом .