Дар санаи ъушру хмсмоиаҳи подшоҳи исломи санҷари бен маликшоҳи атоли аллоҳи бқоӣаҳу адоами илои алмъолии артқоӣаҳ ба ҳади Тӯс ба дашти трўқ баҳор дод ва ду моҳи онҷо мақом кард .
Ва ман аз ҳарӣ бар сиблат антҷоъ бидон ҳазрати пайвастам ва надоштам аз баргу таҷаммули ҳеҷ .
Қасида Эй бигуфтам ва ба наздики амири алшъроء мъзӣ рафтаму ифтитоҳ аз ӯ кардаму шеър ман бидид ва аз чанд навъи марои брсхт ба мурод ӯ омадам бузургӣҳо фармуду мҳтриҳо воҷиб дошт .
Рӯзии пеш ӯ аз рӯзгори астзодтӣ ҳаме намудему гила ҳаме кардам .
Маро дил дод ва гуфт : ту дар ин илми ранҷи бардаеу тамом ҳосил кардае онро ҳар оина асарӣ бошаду ҳоли ман ҳам чунин буду ҳаргизи ҳеҷ шеърии нек зойеъ намондааст ва ту дар ин саноати ҳаззии дорӣу сахти ҳамвор ва ъзбаст ва рӯй дар тараққӣ дорад . Бош то бибинӣ ки аз ин илми никўӣиҳои бинӣ ва агар рӯзгор дар ибтидои мзоиқтии намояд дар сонии улҳоли кори бмрод ту гардад .
Ва падари ман амири алшъроءи бурҳонии раҳмаи аллоҳ дар аввали давлати маликшоҳ ба шаҳри Қазвӣн аз олами фано ба олами бақо таҳвил кард ва дар он қитъа ки сахт маърӯфаст маро ба султони маликшоҳи супурд дар ин байт :
Ман рафтаму фарзанд ман омад халафи сидқ
ӯро ба худо ва ба худованди супурдам
Пас ҷомагӣу иҷроъи падар ба ман таҳвил афтоду шоир маликшоҳ шудам .
Ва солӣ дар хизмати подшоҳ рӯзгор гузоштам ки ҷуз вақте аз давр ӯро натавонистам дидан ва аз иҷроу ҷомагии як ман ва як динор наёфтаму харҷи ман зиёдат шуду вом ба гардан ман даромаду кор дар сари ман печид . Ва хоҷаи бузурги низоми алмалики раҳмаи аллоҳ дар ҳақи шеър эътиқодӣ надоштӣ аз он ки дар маърифат ӯ даст надошт ва аз аъиммау мутасаввифа ба ҳеҷ кас намепардохт .
Рӯзӣ ки фардои он рамазони хост буд ман аз ҷумлаи харҷи рамазонӣу идӣ донагӣ надоштам .
Дар он дилтангӣ ба наздики ълоءи аддавлаи амири алӣ фаромарз рафтам ки подшоҳи зода буду шеъри дӯсту надими хоси султон буду домод ӯ . Ҳурмат тамом дошту густох буд ва дар он давлати мансаб бузург дошту маро тарбият кардӣ .
Гуфтам : зиндагонии худованди дарози бод . На ҳар корӣ ки падар битавонад кард писар битавонад кард ё ончии падарро бияёд писарро бияёд . Падари ман мардии ҷилду саҳм буд ва дар ин саноати мрзўқу худованди ҷаҳони султони шаҳиди алби Арсалонро дар ҳақ ӯ эътиқодӣ будӣ . Ончӣ аз ӯ омад аз ман ҳаме наёяд . Марои ҳёӣӣ мноъасту нозуки табъӣ бо он ёраст . Як сол хизмат кардам ва ҳазор динор вом баровардам ва донагӣ наёфтам . Дастурии хоҳи бандаро то ба ншобўр бозгардаду воми бгзорд ва бо он боқӣ ки бимонад ҳаме созаду давлати Қоҳираро дъоӣӣ ҳаме гуяд .
Амир алӣ гуфт : рост гуфтӣ . Ҳама тақсир кардаем баъд аз ин накунем . Султони намози шом ба моҳ дидан берун ояд бояд ки онҷо ҳозир бошӣ то рӯзгор чаҳ даст диҳад .
Ҳолеи сад динорам фармуд то барги рамазони созам ва бар Фўр Меҳрӣ биовараданд сад динори ншобўрӣу пеш ман ниҳоданд . Азими шодмонаи бозгаштаму барг рамазон бифармудаму намози дигар ба дар саропарда султон шудам .
Қазоро ълоءи аддавлаи ҳамон соъат дар расед . Хизмат кардам .
Гуфт : сира кардӣ ва ба вақт омадӣ пас фурӯд омаду пеш султон шуд .
Офтоби зарди султон аз сарои парда ба дар омад . Камони гуруҳае дар дасти ълоءолдўлаҳ бар рост . Ман бдўидм ва хизмат кардам амири алии никўӣиҳои пайваст ва ба моҳ дидан машғӯл шуданду аввал касе ки моҳ дид султон буд азим шодмона шуд .
Ълоءолдўлаҳ маро гуфт : писари бурҳонӣ дар ин моҳи нав чизе бигӯӣ !
Ман брФўри ин ду байтӣ бигуфтам :
эй моҳ чу абрувони ёрии гўӣӣ
ё не чу камони шаҳриёрии гўӣӣ
Наалӣ зада аз зари айёрии гўӣӣ
Дар гӯши сипеҳри гӯшвории гўӣӣ
Чун арза кардам амири алӣ бисёре таҳсин кард .
Султон гуфт : бирав аз охур ҳар кадоми асб ки хоҳӣ бигушоӣ .
Ва дар ин ҳолат бар канори охур будем . Амири алии асбӣ номзад кард биовараданд ва ба касон ман доданд . Арзидии сесад динори ншобўрӣ .
Султон ба мусалло рафт ва ман дар хизмати намози шоми бгзордим ва ба хон шудем .
Бар хон амир алӣ гуфт : писари бурҳонии дарин ташрифӣ ки хдўонд ҷаҳон фармуд ҳеҷ нагуфтӣ ҳолеи ду байтӣ бигӯӣ !
Ман бар пои ҷустам ва хизмат кардам ва чунонкӣ омад ҳолеи ин ду байтӣ бигуфтам :
Чун оташи хотири маро шоҳ бидид
Аз хоки маро бар зибр моҳ кашид
Чун оби яке тарона аз ман бишунид
Чун боди яке мураккаб хосам бахшед
Чун ин ду байтӣ адо кардам ълоءолдўлаҳ аҳсантҳо кард ва ба сабаби аҳсант ӯ султони марои ҳазор динор фармуд .
Ълоءолдўлаҳ гуфт : ҷомагӣ ва иҷроаш нарасидааст фардо бар доман хоҷа хоҳам нишаст то ҷомгиш аз хазона бифармоеду иҷроаш бар сипоҳон нависад .
Гуфт : магар ту кунӣ ки дигаронро ин ҳасбат нест ва ӯро ба лақаби ман бозхонӣад .
Ва лақаби султони мъзи алднёу аддӣн буд .
Амиралии марои хоҷа мъзӣ хонд султон гуфт амири мъзӣ ,
Он бузурги бузурги зодаи чунон сохт ки дигари рӯзи намози пешини ҳазор динори бахшида ва ҳазор ва дивист динори ҷомагӣу барот низ ҳазор ман ғалла ба ман расида буд ва чун моҳи рамазон берун шуд маро ба маҷлис хонд ва бо султон надим карду иқболи ман рӯй дар тараққии ниҳоду баъд аз он пайвастаи тимори ман ҳаме дошту имрӯз ҳар чаҳ дорам аз анояти он подшоҳ зода дорам эзади табораку таъолии хок ӯро ба анвори раҳмат хуш гардонод бмнаҳу фазла .