Дар санаи сабъу арбаъӣну хмсмоиаҳ ки миёни султони олами санҷари бен маликшоҳу худованди ман ълоءи алднёу аддӣни алҳусайн бен алҳусайн хулди аллоҳи таъолии млкҳмоу слтонҳмо ба дар аўбаҳ масоф афтоду лашкари ғӯрро чунон чашм захмӣ афтод ва ман банда дар Ҳирот чун мутавории гӯнаи ҳамеи гаштам ба сабаби он ки мансӯб будам ба ғӯри душманон бар хира ҳар ҷинсӣ ҳаме гуфтанду шамотатӣ ҳаме карданд .
Дар ин миёни шабӣ ба хонаи озодамардии афтодам ва чун нон бихӯрадем ва ман ба ҳоҷатии беруни омадами он озодамард ки ман ба сабаб ӯ онҷо афтода будам магари маро саное мегуфт ки :
« мардумон ӯро шоир шиносанд аммо берун аз шоирии худ мардӣ фозиласт , дар нуҷуму тибу трслу дигари анвоъ мутабаҳҳираст . »
Чун ба маҷлиси бози омадами худованди хонаи марои эҳтиромӣ дигргўн кард чунон ки муҳтоҷон кунанд .
Ва чун соъатӣ буд ба наздик ман нишаст ва гуфт :
« эй фалон ! як духтар дораму берун аз вай кас надорам ва неъматӣ ҳаст , ва ин духтарро иллатӣ ҳаст ки дар айёми узри даҳ понздаҳи ман сурхӣ аз вай баравад ва ӯ азим заъиф мешавад , ва бо табибон машварат кардем ва чанд кас алоҷ карданд ҳеҷ суд надошт . Агар мебанданд шикам бар меояду дард ҳаме гирад ва агар мебигушоӣанд сайлон меуфтаду заъф падед меояд ,у ҳамеи тарсам ки набояд ки якборагии қӯт соқит гардад . »
Гуфтам :
« ин бор ки ин иллат падедор ояд маро хабар кун . »
Ва чун рӯзии даҳ баромади модар бемор биёмаду марои бабраду духтарро пеш ман оварад .
Духтарӣ дидам ба ғояти некӯ , даҳшат зада ва аз зиндагонии ноумед шуда .
Ҳмидўн дар пой ман афтод ва гуфт :
« эй падар ! аз баҳри худои марои фарёди рас ки ҷавонаму ҷаҳони нодида . »
Чунон ки об аз чашм ман биҷуст гуфтам :
« дили фориғи дор ки ин саҳласт . »
Пас даст бар набз ӯ ниҳодам қавӣ ёфтаму ранг рӯй ҳам бар ҷой буд ва аз умӯри ъушраи бештари мавҷӯд буд чун амтлоу қӯту мизоҷу сҳнаҳу сину фаслу ҳўоءи баладу одату эърози млоӣмаҳу саноат .
Фсодиро бхўондм ва бифармудам то аз ҳар ду даст ӯ раг бослиқ багушӯду занонро аз пеш ӯ давр кардаму хӯнии фосид ҳаме рафт . Пас ба имсоку тсриҳи дрмснгии ҳазор хӯн бар гирифтаму бемори биҳуши биФтод .
Пас бифармудам то оташ овараданду баробар ӯ кабоб ҳаме кардаму мурғ ҳаме гардонидам то хона аз бухори кабоб пар шуд ва бар димоғ ӯ рафт ва бо ҳуш андар омад .
Биҷунбед ва бинолед .
Пас шарбатӣ бихӯраду муфарраҳии сохтам ӯро муътадил ва як ҳафта муъолиҷат кардам .
Хӯн ба ҷой боз омад ва он иллат зоӣл шуду узр ба қарори хеш боз омад .
Ва ӯро фарзанд хондам ва ӯ марои падар худ хонду имрӯзи маро чун фарзандон дигараст .