Нақл омад аз кбори авлиё
Аз сиррии он сарвари аҳли сафо
Раҳнамои соликонро ҳи дайн
Он вале хоси раби Алъоламин
Дошт дар Бағдоди рӯзии маҷлисӣ
Ҷамъ гашта хосу оми онҷои басӣ
Буд ӯ машғӯли ваъзу панди халқ
Баҳри ҳақ на аз барои нону далқ
Аз надимони Халифаи як ҷавон
Бо рух чун моҳу қади длстон
Ходимону нойибон аз пеш ва пас
Бо таҷаммул ӯ савора бар фарс
Буд Аҳмади номи он зебои ҷавон
Май гузашт аз пеши он маҷлиси чунон
Бош гуфто то дарин маҷлис рӯем
Панди ин марди худоро бишинавем
Мо ба ҷое ки наме бояд шудан
Худ басӣ рафтем баҳри шуғли тан
Дил аз онҷои ин замон бигрифта аст
намерӯем онҷо ки ҷон ошуфта аст
Пас фурӯд омад дар он маҷлис нишаст
Мустамеъи гашт ва дар гуфтори баст
Шайхи машғӯли насиҳат буду панд
Ҷони халқон май раҳонеи д аз газанд
Дар миёни ои Ни суханҳо шайх гуфт
Кандарин олами ҳувайдо ва наҳуфт
Дар заъифии ҳамчуи инсон ҳеҷ нест
Гарчи дар маънии ҷаҳон зу дар камӣ аст
Ҳамчуи инсон бо худо аз навъи халқ
Кас нашуд осии зи баҳри фараҷу далқ
Ҳаст инсони қобил ҳар неку бад
Зон шавад гоҳе фириштаи гоҳи дад
Чун накӯ гардад чунон гардад накӯ
Ки маликро рашк ояд ҳам аз ӯ
Ҳоши ллаҳ чунки бад шуд одамӣ
Аз ҳамаи дев ва дад омад дар камӣ
Бали азл дар шаън ӯ нозил буд
Аз ҳамаи анъом ӯ пастар шавад
Нанг ояд ҷумларо аз суҳбаташ
Май шуморади деву дад бе ғайраташ
Зонка инсони баҳр ирфон омадаст
Тарк он карда пай шаҳват шудаст
Чун ки ӯ мақсӯди хилқатро гузошт
Рояти исён ба олами брФрошт
ӯ зи фитрат аз ҳўии сар зер шуд
Кори он бечора бетадбир шуд
Салтанати бгзошт акнӯн код кунад
Неки пиндори ду лекин бад кунад
Зин аҷабтар нест дар олами яқин
Бингар охиргар ту дории дарди дайн
Каз худо бо ин заъифии одамӣ
Чун наметарсад шавад осии ҳаме
Ин сухан бар ҷони Аҳмади ҳамчуи тир
Аз камон шайх омад дилпазир
Гиря ҳо кард онкӣ то биҳуш шуд
Ҳамчуи мисатони вола ва мадҳуш шуд
Баъд аз он бархест зору нотавон
Сӯии хона хеш шуд гиряи кунон
Он шаб ва он рӯзро аз сӯзу дард
Ҳам нагуфт ӯ ҳеҷ ва ҳам чизе нахурд
Рӯзи дигари худ пиёда омад ӯ
Бо дили андӯҳгину зарди рӯ
Бо дили пари дард дар маҷлис нишаст
Буд махмур ва дигар шуд бози маст
Чунки маҷлиси гашти охири биқрор
Шуд ба сӯии хона , дили пурдарди ёр
Сард ӯро шуд дил аз кори ҷаҳон
Буд кораш дар ҷаҳони нолау фиғон
Омад он бихўд дигар рӯзи сим
Поу сар дар роҳ ишқаш карда гум
Бо рух чун заъфарону дида тар
Буд танҳоу пиёдаи бихбр
Андари он маҷлиси миёни халқи боз
Омад ва бинишаст бо сӯзу ниёз
Дошт гӯшу ҳуш бо гуфтори шайх
То магари бӯеи баради зи асрори шайх
Чунки маҷлис шуд тамоми ои мад ба пеш
То кунад бо шайхи арзи ҳоли хеш
Гуфт эй устоди устодони дайн
Пешвои ҷумлаи арбоби яқин
Рӯзи аввал чунки гуфтӣ ин сухан
Гашти андари гарданам ҳамчун расан
Он сухани куллӣ маро бигрифта аст
Бо дили ми сад роз пинҳон гуфта аст
Кори дунё бар дили ман сард шуд
Ҷони ъушри ти ҷӯии ман пар дард шуд
Ман ҳаме хоҳам ки гирами хилватӣ
Вази ҳама халқон биҷӯем ъзлтӣ
Дидаро бар бандам аз кори ҷаҳон
Тарк гӯям молу малику хону мон
Шарҳи роҳи фақру сайри соликон
Бозгуи атвору дарди раҳравон
Шайх гуфт ӯро чаҳ раҳ ҷӯӣ биҷӯ
ё шариъат ё тариқати бозгу
ё тариқ хос гӯям ё ки ом
Ҳар чаҳ мехоҳӣ бихоҳ эй никном
Гуфт роз ҳар ду кун бо ман баён
То магари гирдами з ҳар ду роздон
Гуфт роҳи ом аввал гӯямат
Дар шариъати зи об раҳмат шавемат
Рӯи намози панҷ вақт эй марди кор
Бетаъаллул бо ҷамоат май гузор
Гар буд Малтаи зкўаҳи моли даҳ
Рӯзаи сӣ рӯзае аз худ буна
Иститоатгар буд бгзори ҳаҷ
Вар набошад нест бар ту худ ҳараҷ
Вари ту роҳи хоси ҷӯӣ эй писар
Тарки дунёии ?дании гӯи србср
Даст аз кори ҷаҳон куллӣ бишӯй
Андак ва бисёр аз дунёи мҷўӣ
Тарки фарзанду зану аҳбоби гӯ
Тарки молу ҷумлаи асбоби гӯ
Тарк худбинӣ кун ва биноам бош
Бигузар аз осо ӣ ш ва раъно мабош
Гар диҳандат молу дунёии басӣ
Рад куну мпазири чизе аз ки с ӣ
Доимо мебош бо ёди худо
Соз аз дарду ғамаши ҷонро фидо
Бо ту гуфтам ман баён ҳар ду роҳ
Худ ту донеи ин буд роҳи илоҳ
Чун шунид Аҳмади зи муршиди ин баён
Омад ӯ берун аз онҷо дар замон
Бихўдонаҳ рӯй дар саҳрои ниҳод
Фориғ аз ғам бо хаёли дӯсти шод
Рӯзи дигари ногуҳи ани як пераи зан
Мӯи кунону рӯи харошони наъраи зан
Пеш шайх омад бигуфто эй эмом
Раҳбари халқи ҷаҳон аз хосу ом
Буд фарзандии марои тозаи ҷавон
Бо қаду болой чун сарви равон
Буд олии ҳиммату бас бо ҳаё
Хуб рӯйу хуби халқу босафо
Омад ӯ рӯзии хиромони шоди бахт
Як замон дар маҷлис ваъзат нишаст
Ҳам аз он маҷлиси гудозони бозгашт
Худ нагуфт ӯ ҳеҷ бо мо саргузашт
Чанд рӯзӣ шуд ки акнӯн ғоиб аст
Шавқ ӯ бар ҷон ва бар дил ғолиб аст
Ман намедонам чаҳ шуд аҳвол ӯ
Гаштаам ҷӯёӣ ӯ ман кўбкў
Зинда ва мурда намеёбам нишон
Чист тадбири ман эй шайхи ҷаҳон
Сӯхти ҷонам дар фироқ ӯ тамом
Чора корам бикун эй никном
Кард зан бисёр зорӣу фиғон
Гашти об аз чашмаи чашмаши равон
Раҳм омад шайхро бар гиря аш
Гуфт эй модар машав нохуши маниш
Ҳеҷ дилтангӣ макун ҷуз хайр нест
Ҳоли фарзанди ту ман гӯям ки чист
Доманаши дард талаб бигрифта аст
Ҷонаш аз савдои ишқ ошуфта аст
ӯ зи кору бори дунё сайр шуд
Аз вуҷӯди худ бакул дилгир шуд
Тарки дунёу аҳл дунё гуфта аст
Солики роҳ ҳақиқат гашта аст
Чунки ояд пеши мо бор дигар
Кас фиристам то туро гуяд хабар
Пера зан шуд сӯии хонаи биқрор
Аз ғи ми фарзанди гирёни зори зор
Ту чаҳ донеи ҳоли зори ошиқон
Дарди бидрмону сӯзи бедилон
Қадари аҳл дард донад аҳли дард
Ҳар кро дардӣ набошад неи сети мард
Ҳар ки гардад мубталои андари фироқ
ӯ шиносади сӯзи вдрди иштиёқ
Гар чунин ҳоле шавад пайдои туро
Бо ту гуяд шарҳи дарди бидўо
Дарду сӯзи ишқро дармони мҷўӣ
Пеши ошиқ аз сарв сомон магӯӣ
Икзмон бигзор шарҳи дарди ишқ
Бозгуи сӯзи дили он марди ишқ
Он ҷавон аз дарду сӯзи шавқи ҳақ
Рӯзу шаб дар гиряу оҳу қалақ
Дар фироқи он ҷавони покбоз
Пераи зани пайваста дар сӯзу ги д аз
Ту ки бидрдӣ чаҳ донеи дард ро
Ошиқонро дарди беҳтар аз даво
Ошиқ ҳақ гашта он як бе сухан
Ошиқи ошиқ шуда он пери ҳи зан
Ҳар яке гашта зи дигари ҷоми маст
Ҳар якеро бода навъе дигар аст
Чун баромад муддатӣ омад ниҳон
Пеши шайхи хештани он навҷавон
Ранги гулнораш шуда чун заъфарон
Аз риёзати баси заъифу нотавон
Гашта гирдолӯд рӯй маҳвашаш
Дарҳаму жулидаи мӯии дилкашаш
Дар бар афкандаи пилос куҳна Эй
Карда ғами девори умраши рахна Эй
Гашта болой чу сарв ӯ дўто
Чеҳра ӯ дӯстонро ғами Фзо
Оби ҳасрат аз ду чашм ӯ равон
Аз ғамаши шасти ҳи дил аз ҷону ҷаҳон
Гуфт ходимро сиррии к-эии марди кор
Аввали Аҳмадро ба пеш ман биор
Пас бирав он пераи занро гӯи хабар
То бияёд бингарад рӯй писар
Ходим оварадаш равон дар пеши пер
Сохташ аз хон эҳсони баҳраи гир
Баъд аз он он золро карда хабар
Омаданд аҳлу аёлаши сар ба сар
Аҳмад онҷо мешунид гуфту гӯй
Зон нафас медод дилро шустушӯӣ
Комдши сўи ти касони худ ба г вааш
Каз фироқ ӯ ҳаме карданд ҷӯш
Хўоси ти Аҳмади сӯии саҳрои бозгашт
Зонка ҷо будаш дар он саҳроу дашт
Гуфт зан ӯро маро дар зиндагӣ
Бева кардӣ нестат шармандагӣ
си аи хтии фарзанди дилбандами ятем
Кӣ писандад инчунин кории Карим
Чун писар хоҳад турои ман чун кунам
Дидау дил то ба кӣ пар хӯн кунам
Ман надорам тоқати ин дардисар
Гар наме оеи писар бо худ бабр
Аҳмадаш гуфто машав андӯҳгин
Май барам фарзанди ту фориғ нишин
Ҷомаи некӯ бурун кард аз писар
Пас пилос куҳнаи афкандаши бабр
Куҳнаи занбилӣ ба даст ӯ ниҳод
Бо писари гуфтои равони шӯи ҳамчуи бод
Модари фарзанд чун он ҳол дид
Сахт битоқт шуд въқлш парид
Гуфт бо Аҳмад ки фарзандами гузор
Ман надорам тоқати ин кору бор
Дар замони фарзанди худро дар рабӯд
Баси аҷоиби ҳолат ӯро рух намӯд
Зан чу Аҳмадро ба роҳи ишқи ҳақ
Дид аз халқи ҷаҳони бардаи сабақ
Ишқ ӯ чун дид ҳар дам бар мазид
Крдклии он замони қатъи умед
Дарди Аҳмад дар дили зан кор кард
Шддлш зин гуфту гӯи якбораи сард
Гуфт зани гирами вакилат бе сухан
То агар хоҳии кушояди пои ман
Худ ҷавоб зан бигуфту бозгашт
Рӯй бар саҳрои ниҳоду кӯҳу дашт
Муддатӣ рафт ва наомад зу хабар
Кас надонист ӯ куҷо дорад мақар
Баъди моҳ чанд дар пеши сиррӣ
Як шабӣ омад фақирӣ бар дарӣ
Гуфт эй шайхи зами аи Ни Аҳмади маро
Гуфт рӯ бо шайхи гӯ эй пешво
Ҷон ба лаб омад маро дарёб зуд
Гарчи набӯд вақти мурдани чораи суд
Зинда будам дар ҷаҳон аз буии ту
Ҷон сипорам оқибат бар рӯй ту
Дар замон бархест шайхи номдор
Рафт то бинад ки ӯро чист кор
АўФтодаҳ дид Аҳмадро ба хок
Дар даруни гӯри хонаи дарднок
Не ба зераши фаршу неи болин ба сар
Омадаи ҷон бар лабу ташнаи ҷигар
Шайх омад бар сараш бинишаст зуд
Аз ғами Аҳмади дилаши пари дард буд
Буд ҷонаш бар лабу ҷунбони забон
Мустамеъ шуд то чаҳ мегуяд ниҳон
намешунид оҳиста мегуфт он замон
Баҳри рӯзӣ инчунин кардам чунон
Пас сараши аи зи хоки шайхи Авестоад
Пок кард ва бар канори худ ниҳод
Чашмро бикшод Аҳмад шайх дид
Гуфт эй устоди вақт он расед
Каз ғами дунё бакул ёбам фироқ
Дркшм аз бодаи шодии аёғ
Май барам ҷони зини ҷаҳони пари ҷафо
Ҳмрҳм ҳиммат кун эй кони вафо
Аҳмад омад пеши шайхи Авестоад
Дасту пои шайхро ӯ бӯса дод
Гуфт шихои он чунон ки ҷони мо
Ворҳонидӣ аз ин зулмати саро
Ҷону дил аз ранҷ дар роҳат фитод
Дар ду олами ҳақи турои роҳати дҳод
Шайху Аҳмад ҳар ду машғӯли сухан
Ногаҳони ои мади давони он пераи зан
Буд Аҳмадро аёл ва як писар
Буд солаши панҷ ва шаш ё бештар
Ҳар дуро оварад бо худ он замон
Ҳар се бо ҳам гиряу зории кунон
Чашми модар чунки бар Аҳмад фитод
Пас аҷаби ҳоле дар Андам даст дод
Дид фарзандии чунон хубу латиф
Мӯии жулидаи Рахши зарду наҳиф
Ончунон тозаи ҷавонии ҳамчуи ҷон
Ҳамчу мӯе гашта зору нотавон
Наъра зад худро ба поиш дарфиканд
Гуфт охири ҷони модар то ба чанд
намебисӯзӣ ҷони ин бечора ро
Раҳми норай бар худ ва бар мо чаро
Модар аз сӯеи чунон гиряи кунон
Зани зи як сӯй дигар наъраи занон
Кӯдак аз сӯе ба фарёди вФғон
Рафтаи оҳ ҳар яке то осмон
Кӯдакаш афтод дар пои падар
Шуд сиррии гирёни зи ҳоли он писар
Аҳли маҷлиси ҷумлаи гирёни зору зор
Шуд дар он соъати қиёмати ошкор
Оташӣ афтод дар ҷони ҳама
Дар хурӯш омад малики зини дмдмаҳ
Кӯшиш бисёр карда то дамӣ
Оваранд ӯро сӯии хонаи ҳаме
Худ накард ои Ни қавли эшонро қабул
Балки аз гуфтор эшон шуд малул
Ҳар ки дорад ин талаб дар роҳи ҳақ
Май барад аз толибон бе шаки сабақ
Ин чунин дар роҳи ҳақ бояд шудан
Тарк кардани хонау фарзанду зан
Ҳар чаҳ аз ҳақ давр месозад туро
Бути шумори онрои ту дар роҳи худо
Ҳар чаҳ гардад монеъи роҳи худо
Гар нагӯйӣ тарк он бошад хато
Гуфт Аҳмади шайхи дайнро эй эмом
Муқтадоу раҳнамои хосу ом
Аз чаҳ фармудед эшонро хабар
Кор мо хоҳад зиён шуд сари басар
Шайх фармуданд модари пеши азин
Омад ва мекард зориҳои чунин
Раҳмам омад пас пазируфтами азу
То туро бо ӯ намоями рӯбарӯ
Ин хабар кардани куҷо беҳикмат аст
Ҳар чаҳ комил кард айн раҳмат аст
намекунад таълими солики пери роҳ
Яъне ар ту май рӯйро илоҳ
Ҳиммати олии чунин бояд туро
То шӯии лоиқ ба тавҳиди худо
Ин бигуфт ва шуд нафас зу мунқатиъ
Шуд ҳиҷоби тани зи рӯҳаши муртафаъ
Пас сиррии нолону гирёну ҳазин
Рафт сӯии шаҳр бо ҷони ғамин
То бисозад сози таҷҳизу кафан
Он шаҳиди ишқи ҷононро ба фан
Дид халқиро ки меояд бурун
Аз даруни шаҳри дили пари дарду хӯн
Шайх пурсед аз яке кохри куҷо
Май раванди ин халқ баргӯ моҷаро
Гуфт ӯ мари шайхро к-эии пурҳунар
Нест гӯйии худ шуморо ин хабар
Дӯш омад зи осмони шихои Нидо
Ҳар ки хоҳад бар вале хоси мо
То гузорад ӯ намоз ӣ гӯ бирав
Сӯй гӯристон шавад вайронаи ҷӯ
Ҷлмаҳи халқи шаҳр бо сӯзу гудоз
Май раванди онҷо ки бгзорнди намоз
Инчунин шуд ҳоли ои Ни мардонаи мард
Дар талаби ҷонро ба ҳақ таслим кард
Чун дарин раҳ кард тарки орзӯ
Достон шуд дар тариқати ҷуст ӯ
Ин чаҳ ишқаст ва чаҳ завқасту талаб
Ин чаҳ сӯзасту ниёзи булъаҷаб
Толибонро ин сухан пер раҳаст
Ин касе донад ки ҷонаш огаҳаст
Ту гумони дорӣ ки марди толибӣ
Бар талабкорони олами ғолибӣ
Кӯи турои тарки ҳўиҳоу ҳавас
Кӯи хилофи нафас дар раҳи икнФс
Тарки аҷабу кибру хўдиинити кӯ
Нестӣу аҷзу мискиняти кӯ
Тарк хӯрд рӯзу хоб шаб куҷост
Оҳи сарду нола ё раб куҷост
Нолаи ҷонсӯзу дардолӯди кӯ
Рӯй зарду ашк хӯн полуд кӯ
Зорӣу дарду фиғону оҳи кӯ
Тарки малику ҳирси молу ҷоҳи кӯ
Ҳар ки ғолиби гашт бар нафасу ҳўӣ
ӯст бе шаки толиби роҳи худо
Ҳар ки дарди ишқи сӯзади доманаш
Ҷон ва дил бигрифта аз моу маниш
Ҳар крои дарди риёзат тофта аст
Ҳар ки беширкаст имон ёфта аст
Гар зи васли дӯсти хоҳии баргу соз
Ҳар чаҳ дорӣ дар раҳ ҷонон бибоз
Ҳастӣ худ сози вақфи нестӣ
Нест чун гаштӣ бадоне кистӣ
Рӯи фидои ишқ ӯ кун ҷону дил
Ошиқонаи худпарастиро бҳл