Чунин гуфт он сухани санҷи схндон
Казу беҳтар надидам ман суханрон
Ки чун шаб рӯз шуд венаи мурғи пурзан
з шаб барчед парвинро чу арзан
Фалак чун тилсони сабз бар сифт
Замин дар парниёни сабзи бнҳФт
Шаҳ хўзон нишаста буд баргоҳ
Даромад аз сипоҳони қосиди шоҳ
Хабар оварадаш аз шоҳи сипоҳон
Ки шаҳ ҳамчун шкрглрости хоҳон
Бисозад кори он шамъи замона
Кунад шукри зи хузистони равона
Ки роҳ аз баҳри оби зиндагонӣ
Задем об аз гулоби исфаҳонӣ
Сипоҳонро ту беҳрузӣ фиристӣ
Ки аз гул шкрхўзӣ фиристӣ
Ҳамаи шаҳри сипоҳон чор тоқаст
зи васли гул чаҳ ҳангом фироқаст
зи шодии бонги нӯш аз моҳи рафта
Хирад бар так чу бод аз роҳи рафта
Ҳмоўозони баҳам ҳамдард гашта
Ҳаво аз оҳи мисатон сард гашта
Сипедаи дами сабӯҳӣ дам нишаста
Биравӣ рӯз бар шабнам нишаста
Уториди номаи ту соз карда
Самоъи зҳрўӣ оғоз карда
зи шукри дирафшони гулранги чашма
зи мастии шергири оҳӯи киришма
зи шодии ҳеҷ боқӣ нест имрӯз
Магари гул зонк гул бояд бнўрўз
Чу зини маънӣ бгл омад паёмӣ
Ки шоҳи он мурғро биниҳода домӣ
зи хузистони шукрро мекунад давр
зи сад мотами бтар мисоздши сур
Ҳамаи кор арӯсӣ мекунад рост
Бпиши моҳ сўсӣ мекунад рост
Азин ғами оташӣ дар ҷон гул зад
Ҷаҳони сад хор дар шарён гул зад
Ҷаҳон аз дил чу баҳри оташаши сохт
Фалаки якборагии дасти хушаши сохт
Бгрдўн бар расед оҳи гул аз дил
Пуроташ шуд тиҳӣгоҳи гул аз дил
Нишаста машки кандаи моҳи хаста
Дилаши бархестаи бигушодаи баста
Шукр оварда зер ҳалқа мем
Шхўдаҳи барги гул аз фундуқи сим
Дилӣ ва сад ҳазорон оташи рашк
Рухӣ ва сад ҳазорон донаи ашк
Биёмад пеши глрхи дилрабое
Ки баҳр ақд бастанд ризоӣ
Чу гулро дид зер хӯн бимонада
Дилаш бо хӯни баҳам берун бимонада
Смнбри перҳан чун гули дарида
зи наргиси лоларо ҷадвал кашида
Нишаста дар миёни хӯни бхўорӣ
Взўи бархеста аз ҷумлаи зорӣ
Шунӯда аз арӯсӣ ҳар сухан ро
Аз он мотами гирифтаи срўбн ро
Сухан дар шоҳроҳи гӯши рафта
Хирад аз шоҳроҳи ҳуши рафта
На дар дили рои вена дар ақли тадбир
Бигуфта бар ду олами чори такбир
Ҳавоӣ ҳурмузаш афганда дрҷўш
Вуҷӯд глрхш гашта фаромӯш
Чу оянда чунон дид он санам ро
Зғм дарбаста кард он лаҳзаи дам ро
Назд дам тан зад ва лухтӣ биёсуд
Ки то он тоҷ бртхтӣ биёсуд
Нигор талхи посух , дар бар моҳ
Бширинӣ паёмӣ додаш аз шоҳ
Ки худро ҳашт ҷинати нақди байнам
Чу шукри зери гул дар ақди байнам
Турои ин ақд дар уқбоаст ронда
Ту чун ақди гуҳар дар ақди монда
Набояд буд гулро саргарони гашт
Ки натавонади кас аз расми ҷаҳони гашт
Ту хуршедии турои моҳӣ бибояд
Ту хотунии турои шоҳӣ бибояд
Ҳамаи касро бҷФтии ашёқст
Ки бе ҷуфтии хдоист онкӣ тоқаст
Агар чун дигарон ҷуфтӣ кунӣ ту
Бахӯбии тоқӣу ҷуфтии зании ту
Бибояд ҷуфтро бурҷон ниҳодан
Чу ҷуфтии ҷуфта дар натавон ниҳодан
Чу мардум дар бар ҷуфтӣ тараб кун
Парии ҷуфтии магари ҷуфтӣ талаб кун
Чу абрӯеи ту тоқ аз чашми охир
Ҳамеи ҷуфтии талаб чун чашми охир !
Чу шамъами сӯхтӣ эй маи чгўим
Бидиҳ парвона то бошад бкўим
Гулаши гуфтои шаҳам девона хоҳад
Ки аз шамъӣ чу ман парвона хоҳад
зи нтъи худ буруни раҳи минхўоҳм
Чаҳ парвонаи даҳум шаҳ ме нахоҳам
Яқин донам ки набӯд шоҳи хоҳон
Ки гул гардад гулобӣ дар сипоҳон
На бар нтъи арӯсӣ роҳ хоҳам
На рух бар шаҳи нуҳум на шоҳ хоҳам
На бо ӯ майл дар майдони кашами ман
На бо ӯ асп дар ҷавлони кашами ман
Пиёда мерӯм чун длФрўзӣ
БФрзинии расм дар нтъи рӯзӣ
Гар ӯро пел болозр аёнаст
Мрозў , пели бандӣ , дар миёнаст
Шаҳ аз ман дар ғарибии мубталои бод
Ва ё шҳмоти ин нтъи ду то бод
Чу он зани посух аз глрх чунон ёфт
Сабки дилро чу мисатон саргарон ёфт
Дилаш дар нафратӣ дид внФўрӣ
Взў назд яке ҷустан чу даврӣ
Зан омад пеши шоҳ ва гуфт он моҳ
Нахоҳад буд ҳаргизи ҷуфти он шоҳ
Чу гӯйии ҷуфти гир аўсўк гирад
На зон мурғаст кўкоўўк гирад
Чу сӯсани даҳ забон шуд гули бикбор
Ки озодам чу сӯсани ман азин кор
На ҷуфтӣ хоҳам ва на ҷуфти гирам
Вагар чун оташӣ беҷуфт меРом
Чаҳгар оташи з бе ҷуфтии бимирад
Бисӯзад ҳарки бо ӯ ҷуфт гирад
Азон чун оташии фориғи зҷФтм
Ки нам дар надаҳум ва дар об хуфтам
Чаҳгар хокам нагардад гирди охир
Падари нпснддм дар дарди охир
Шаҳи хўзон аз он посух чунон шуд
Ки гӯйии мағз ӯ аз устихон шуд
Барои кори онсрўи чаман ро
Бихонад ӯ файласуфи ройзан ро
Бадви гуфто чаҳ ҷӯям дар мзиқӣ
Замонии хӯни ин хур аз тариқӣ
Нигини дили чунон дар банд инаст
Ки дили дарбанд ӯ ҳамчун нигинаст
Ҳакимаш гуфт рои ту накӯтар
Ки хусрав бартараст ва ман фурӯтар
Вале ҳарчи он бнокомӣ кунӣ соз
Агар нураст нурии надиҳадати боз
Баномии кор брхомӣ манеҳ ту
Асосиро бнокомӣ манеҳ ту
Чу зин андеша ғамнокаст шҳзод
Набояд бар дил , ин андеша раҳ дод
Чу вақти кишти шохиро диҳии печ
Тавон куштан вале брндҳдти ҳеҷ
Чу гулро нохушӣ меояд аз ҷуфт
Чу пистаи лаб бибояд баст аз ин гуфт
Хушии чндонкаҳи гӯйӣ беш бояд
Ҳамаи олам барои хеш бояд
Қазои тадбири мо бар ҳам шикастаст
Кушоди корҳо бар вақт бастаст
Агар сад мӯӣ бишкофам зи тадбир
Бурун натавон шудани мӯеи зи тақдир
Бибояд номаеи оғоз кардан
Азин андешаи дили пардоз кардан
Сухани гуфтан чу шукр аз дили онгоҳ
Фиристодани бадасти қосиди шоҳ
Хуш омад шоҳро зон рои олӣ
Биҷой оварад онч ӯ гуфт ҳоле
Дабирӣ омаду нома адо кард
Баннои нома бар ном худо кард
Пас аз гул кард ҳарфӣ чанд оғоз
Ки мумкин нест кардан ин гиреҳи боз
Кигар бо гул бигӯям ин сухан ро
Дар овезади бгисўи хештан ро
Тавон кард аз чунин ёрии тҳошӣ
Сазадгар дар чунин корӣ набошӣ
Турогар гул набошад ғам наёяд
Сипоҳонро зи як гул кам наёяд
Падари шӯе ки ӯ ҷӯяд ризо дод
Агар духтар туро хоҳад турои бод
Чу бинвиштанду номаи дрнўштнд
зи машку анбараш Меҳрӣ сириштанд
Спрдндши бадасти қосиди шоҳ
Ниҳоди он марди қосиди пой дар роҳ
Буриша рафт ва чун шаҳ номад бархонад
з ҳар қасрии бузургонро бдрхўонд
зи хашми шоҳи хузистон сухан гуфт
Ки тоқам кард шаҳ зон симтни ҷуфт
Забонам дод то гул ёрам ояд
Чу дил ӯ дорадам дилдорам ояд
Чу шукр ҳар ду боҳам дӯст бошем
Чу писта ҳар ду дар як пӯст бошем
зи гул чун дида бар сар бошамаш ман
Вакили харҷ шукр бошамаш ман
Кунун аз гуфта худ саргарон шуд
Забуни он сабки дил чун тавон шуд
Вафо ҷустани зтар доман маҳоласт
Ки даврон вФорохшк соласт
Басии номи вафо гӯшам шунидаст
Вале ҳаргиз надидам , то ки дидаст
Хабар ҳаст аз вафои лекин аён нест
Вафогар ҳаст қисми ин ҷаҳон нест
Манам имрӯзи шамъи подшоҳон
зи ман дар пардаи минозди сипоҳон
Агар бар кини ман оради ҷаҳони даст
Кунам кӯрии душманро ҷаҳони паст
Вагар кжбозди ин хокистарии нтъ
Бибинад нтъу хокистари алии алқтъ
Бчшмми ҳафт дарёи ҷуз кафӣ нест
зи чашмами ҳафт дӯзахи ҷуз туфӣ нест
Ҷаҳонгар об гирад ман бшўлм
Аз он маънӣ ки нарасад бар пжўлм
зи шамшерам кабӯдӣ ошкораст
Ки баҳрии гавҳарӣу обдорст
Гар обистани зи ман андеш гирад
Чунин роҳи адам дар пеш гирад
Маи нав гарчи бас куҳна азизаст
Бпиши рои ман нав кӣса чизаст
Нмибинӣ ки дар касби шуъоъӣ
Кунад манзили бмнзли антҷоъӣ
Ки бошад шоҳи хузистон ки имрӯз
Бигардад аз чу ман шоҳии дили афрӯз
зи бади номии ҳавоӣ ҷанг дорад
зи домодии шоҳӣ нанг дорад
Чаро дилро азуи дардии намоям
Ман ӯро ин замони мардии намоям
Бигуфт ину сипаҳ берун фиристод
зи ҳомӯни гирд бар гардун фиристод
з ҳар ҷониб чу оташ лашкар омад
Бгрдўни гирд бар гардуни баромад
зи лашкаргоҳи бонг ноӣ заррин
Баромад то блшгргоаҳи парвин
Дамии сад кӯс дар сад ҷой мекӯфт
Илм бар вазн ҳар як пой мекӯфт
зи зери гирди акс теғ метофт
Чу сайёраи зи зер меғ метофт
зи баси лашкар ки бо ҳам анҷуман шуд
Чу дарёи кӯҳи оҳан мўҷзн шуд
Замин аз пои аспон хок мерехт
Ҳаво чун хоки безони хоки мибихт
Чу шаб дар пои асп ашкол омад
Қуроза бо сар ғарбол омад
зи зери қалъаи ин чархи гардон
зи лаби зангӣ шаб бинмуд дандон
Ҳазорон мурғи зери доми рафтанд
зи қасри нилгун бар боми рафтанд
Бсди чашм чу наргис ҳар ситора
Бостоднд бар лашкари назора
Чу шаб аз харгаҳи гардун бурун шуд
Ситора чун дами аспон нигун шуд
Забони бардошти мурғи субҳгоҳӣ
Мунодӣ кард аз ма то бмоҳӣ
Чу мардумро зи рӯз огоҳ карданд
БФоли неки азм роҳ карданд
Бронднд аз сипоҳони шоҳу лашкар
Бхўзстон шуданд аз роҳ яксар
Чу зишони шоҳи хузистон хабар ёфт
Сипоҳии крдгрду кор дар ёфт
Миёни дарбаст бар кини шоҳи хўзӣ
Хазона дар кушод ва дод рӯзӣ
Агар ганҷӣ набахше бар сипоҳат
Сипаҳ беганҷ кӣ дорад нигоҳат
Басему зари сипаҳро кард қорун
зи хузистон сипоҳ оварад берун
Ҳама рӯй замин лашкар кашиданд
Ду равияи сафдарон саф баркашиданд
Гуруҳеро бкФ шамшер барон
зи хашми душманон чун шери ғурон
Гуруҳе бо синонҳои зираи сам
зи сар то пой дар оҳан шудаи гум
Гуруҳеи найзаҳо бар кафи гирифта
Ҷаҳонии Нитсаатон дар сафи гирифта
Гуруҳе бемуҳобо новак андоз
зи кӣнаи сари кашонро синаи пардоз
Гуруҳеи хишту ночх тез карда
Турши устода шӯрангез карда
Гирифтаи як тарафи шерони ҷангӣ
Камони чочӣу тири хадангӣ
Гирифтаи як гиреҳи гурзи гарон ро
Кушодаи даст ва бар бастаи миён ро
Ду равияи ҳиндӯони ҷӯшонтар аз нил
Шудаи ойӣнаи зан аз кӯҳаи пел
Бғридн бигӯаш омад чунон кӯс
Ки гуфтӣ бо замин хӯрд осмони кӯс
Чунон овоз ӯ дар олам афтод
Ки гуфтӣ ҳар ду олам барҳам афтод
зи мағриб то бмшрқ мард бигирифт
зи ҳомӯн то бгрдўн гирд бигирифт
Чу чарх аз гирди меғии басти ҳамвор
зи бонги кӯс раъд омад падедор
зи шамшери сроФгн барқ меҷуст
зи пайкони зираи сам роҳ барбаст
Аз он меғ ва аз он раъд ва аз он барқ
Пар аз борони хунини ғарб то шарқ
Ҳама рӯй замин шингарф бигирифт
зи хӯн ҳар сӯй равадӣ жарф бигирифт
Замин аз хӯни мардони мавҷи зани гашт
Сипар чун хишт ва ҷавшанҳо кафани гашт
Заҳри сӯи куштаи чандонеи бпиўст
Ки роҳи ҷанг бар лашкари фурӯи баст
Тан аз аспу сар аз тан сарнигӯн шуд
Фалаки саҳрои замини дарёӣ хӯн шуд
зи аҳди нодурусти чархи даввор
Шаҳи хўзон шикаста шуд бикбор
Чу мурғи хонагӣ аз ҳайбати боз
Ҳазимат шуд басӯии шаҳри худ боз
Ҳамаи шаби кори ҷанг рӯз месохт
Чу шамъии музтариб бо сӯз месохт
Дар оншб гул биёмад пеши доя
Чу хуршедӣ ки ояд пеши соя
Пароканда шуда дар сӯзи рашкаш
Бенот алнъш аз парвини ашкаш
Мижа чун сӯзанӣ дар хӯн сиришта
Ки натавон басти ин табро биришта
Шуда аз дасти дили сари риштаи ман
Ки натавон дӯхт ин барҳами бсўзн
Агар шаҳи шаҳр хузистон бигирад
Гули ошиқ аз ин хизлони бимирад
Бар ҳурмуз дил афрӯзем набӯд
Чунон рӯе дигар рӯзем набӯд
Бчрбӣ доя гуфташ ту макаши хеш
Ки шаб обистанасту рӯз дар пеш
Агарчӣ ҳаст тарси умеди майдор
Дили андари меҳри он хуршеди майдор
Агар тоўс , Марӣ дар пай ӯст
Вагар хурмост хорӣ дар пай ӯст
Чу ҳурмузи нақди дорӣ ақд месоз
Мсўз аз нася ва бо нақд месоз
Басои кас каз ҳаваси ҷўбии фурӯи барад
Даромад дайгарӣу об ӯ барад
зи ту шоҳи сипоҳони монда дар ҷанг
Чу шукр ҳурмузат оварда дар танг
Яке баҳри ту дар ранҷӣ нишаста
Дигар як бар сар ганҷӣ нишаста
Яке дар ишқ рӯят мезанад теғ
Дигар якро зи ту кории бомиъ
Кунун борӣ дар шодят бозаст
Ки азтў то бағам роҳӣ дарозаст
зи ҷони афрӯзи дили хуши дори имрӯз
Мабош аз дай ва аз фардои ҷигари сӯз
Биҷузи имрӯзи нақди мо ҳзр нест
Ки дай бигузашт ва аз фардо хабар нест
з гуфт дояи гул дар шодӣ омад
Взў чун сарв дар озодӣ омад
Чу дар рӯзи дувуми ин тоси заррин
Бирехт аз ташти зари симоби парвин
Ҳазимат шуд сипоҳи занг яксар
Замин шуд сндрўсии ранг яксар
Хурӯшӣ аз пгаҳи хезони баромад
зи саҳрои бонги шабдизони баромад
Ду рӯбаҳи бонги кӯс аз давр бархест
зи ҳалқ ноӣ савт сувар бархест
зи баси мардум ки он соъат замин дошт
Қиёмати гўиёи пинҳон камӣн дошт
Ҷиноҳу қалб аз ҳар сӯй шуд рост
зи сина чун ҷиноҳӣ , қалб бархест
Паии ҳам лашкарӣ чун қатра аз меғ
Ситода бо ҳазорон теғи як теғ
Чунон дарҳам шудаи рмҳи зираи сам
Ки карда равшании раҳ бар замини гум
Агар симоб боридӣ чу борон
Бимонадӣ бар синони найзаи дорон
зи баси чустӣ ки бар сарҳои найза
Нигаҳи мидоштии симоби реза
Сипаҳи дорони сипаҳ дар ҳам Фгнднд
Салои марг дар олами Фгнднд
Чу барги гнднои теғии рабуданд
зи тан чун гндносри мидрўднд
зи бас хӯн карду лашкари рехт дар роҳ
зи акси хӯн шафақ шуд чеҳраи моҳ
зи хӯну хуии машом хок бигирифт
Заминро раҳ намонад афлок бигирифт
Ҷаҳон аз саракашони он рӯзи ҷони барад
Замин аз гирд , србри осмони барад
Бохр бо дилӣ чун шамъи сӯзон
Шикаста хост омад шоҳи хўзон
Надодаши дасти давлати ҳеҷ ёрӣ
з бедавлат наёяд шаҳриёрӣ
Ситода буд ҳурмуз бар канорӣ
Миён дар баста дар зини роҳворӣ
Камандаши фатҳ бар фитроки баста
Самандаши моҳи нав бар хоки баста
Яке худӣ чу ойӣнаи бсрбр
Яке ҷавшани плнгинаҳи бабр дар
Бшмшири оташ аз оҳани фишонда
Чу кӯҳии сим дар оҳан бимонада
Ткоўрро зи пеши сафи барангехт
зи лаб аз кин чу дарёи кафи барангехт
Бсрсбзӣ даромад чун дарахтӣ
Муборизи хост ва ҷавлон кард лухтӣ
Зафар бо теғ ӯ ҳампушт мешуд
Ҳасудаши кафш дар ангушт мешуд
Чунон бонгӣ баровард аз ҷигаргоҳ
Ки дар ларзи аўФтод аз кӯҳ то коҳ
зи бонг ӯ сипаҳ дар ҷуст аз ҷой
Нмидонсти як пари дили сар аз пой
Ҷавонӣ буд беҳзод аз сипоҳон
Ки будӣ паҳлавони подшоҳон
Ба пеш ҳурмуз омад теғ дар даст
Битундӣ наъра зад чун шери сармаст
Ки ман солори гардони набардам
Кҷодр чашм ояд ҳеҷ мардум
Агар як мард дар чашмами намояд
Даруни оинаи ҷисмами намояд
Ҷаҳони ҷузи ман ҷҳондорӣ надорад
Вагар дорад чу ман борӣ надорад
Бигуфт ину кушод аз бар каманд ӯ
Бшаҳи рухи аспро бар шаҳи Фгнд ӯ
Даромад ҳурмуз ва бикшод бозу
Ҳамеи барад аз танураш дар тарозу
Бузади беҳзодро бар синаи ночх
Бик зарбат фиристодаш бдўзх
Чу захмаш бар дил беҳзод омад
Бо ҳасанат аз фалак фарёд омад
Ъзиўи аҳли хузистон чунон шуд
Ки раъдӣ аз замин бар осмон шуд
Бринсон мард меафганд бар роҳ
Ки то афганда шуд афзӯни зи панҷоҳ
Шафақ мерехт теғаши ҳамчуи борон
Взў чун барқи сӯзони тиғдорон
зи баси хӯн кӯ фишонд аз душмани хеш
Хлўқӣ кард ҷавшан бар тани хеш
Саропои аўФтодаҳи роҳ бар сар
з ҳар бе сари тании бунгоҳ бар сар
Чу ҳурмузи дашти хўзони пари з хӯн кард
Илми шоҳи сипоҳон сарнигӯн кард
Шикаст омад бирав ва шуд ҳазимат
Гирифтанд он сарафрозони ғанимат
На чандон ёфтанд он қавм ҳар чиз
Ки ҳоҷаташон буд ҳаргиз дигар низ
Шаҳ онгаҳ хонд ҳурмузро боъзоз
з ҳар сӯ пеш медоданд раҳи боз
Даромад ҳурмуз аз дар шодмона
Сано гуфташ басии шоҳи замона
Сипаҳдории он лашкар бадв дод
Бадасти хештани афсар бадв дод
Бадв гуфто надонистем ҳаргиз
Ки дстонисти рустами пеши ҳурмуз
Туе пуштии сипаҳдорони дайн ро
Туе мардӣ , ҳама рӯй замин ро
Зафари наздики бодати чашми бддўр
Ҳасудати монда дар мотами ту дар сур
Гар ин саркаш набӯдӣ пои барҷоӣ
Нмондии тоҷ бар сари тахт бар пой
Кадомин баҳру конро ин гуҳар буд
Кадомин боғбонро ин писар буд
Бтлъти чеҳраи ҷамшеди дорӣ
Бчҳраҳи фараи хуршеди дорӣ
Азин илм ва азин фар ва азин зӯр
Шавад сад пели пешат бар замини мӯр
Худо донад ки тооин кор чунаст
Ки ин кор аз ҳисоб мо бурунаст
Чу шоҳ аз ҳади буруни бнўохт ӯ ро
Касе кардаш бар асп ва сохт ӯ ро
Буришаи манзарии прдохтндш
Ҷудо ҳар як нисории сохтндш
Дарахти давлат ӯ борвар шуд
Шаҳаншоҳяши охир коргар шуд
Ҷаҳони пурмавҷи кору бор ӯ буд
Забони халқ дар гуфтор ӯ буд
Гул аз шодӣ ӯ дар нози монда
Зхндаҳ ҳар ду лаълаши бози монда
зи дарҷи лаъл марҷон менамӯд ӯ
Ҷаҳониро зи лаб ҷон мефузуд ӯ
Чу як чанде баромади чархи ҷонбоз
зи сар дар бозе нав кард оғоз
Фалак бозигараст ва ту чу тифлӣ
Ки мағрури хаёл улуввау суфло
Чу ту бо каъб ӯ бисёр уфтӣ
Бнзораҳ рӯй дар кори уфтӣ
Чу ту тифлӣ бирав аз давр мебош
Вагарна то абад мағрур мебош