Подшоҳӣ буд олам зон ӯ
Ҳафт кишвари ҷумла дар фармон ӯ
Буд дар фармондиҳии Искандарӣ
Қоф то қофи ҷаҳонаши лашгарӣ
Ҷоҳ ӯ ду рухи ниҳодаи моҳ ро
Маи ду рух бар хоки раҳи он ҷоҳ ро
Дошт он хусрави яке олии вазир
Дар бузургии хурдаи дону хурдаи гир
Як писар дошт он вазири пари ҳунар
Ҳасани олами вақфи рӯйиши сар ба сар
Кас ба зебоӣ ӯ ҳаргиз надид
Ҳеҷ зебо низ чандон ъз надид
Аз накӯи рӯе ки буд он длФрўз
Ҳеҷ натавонист берун шуд ба рӯз
Гар ба рӯзи он моҳ пайдо омадӣ
Сад қиёмат ошкоро омадӣ
Брнхизд дар ҷаҳони хуррамӣ
То абади маҳбӯбтар зу одамӣ
Чеҳра Эй дошт он писар чун офтоб
Туррае ҳам рангу буии машки ноб
Сояи бони офтобаши машк буд
Оби ҳайвон бе лабаши лаби хушк буд
Дар миёни офтоби длстонш
Буд ҳам чун зарраи шакли даҳонаш
Зарра ӯ фитнаи мардум шуда
Дар дарунаши сад ситораи гум шуда
Чун ситораи раҳи намояд дар ҷаҳон
Сӣ даруни заррае чун шуд ниҳон
Зулф ӯ бар пуштӣ ӯ сарфароз
Дар сарафрозӣ ба пушти афтодаи боз
Ҳар шикан дар турраи он сими тан
Сад ҷаҳони ҷонро ба як дами сад шикан
Зулф ӯ бар рухи басӣ мансӯба дошт
Дар сар ҳар мӯии сад ӯъҷуба дошт
Буд бар шакл камонаш абрӯе
Худ куҷои бади он камонро бозуе
Наргиси афсунгараш дар дилбарӣ
Карда аз ҳар мижае сад соҳирӣ
Лаъл ӯ сарчашмаи оби ҳаёт
Чун шукри ширину сарсабз аз набот
Хати сабзаши сурхи рӯеи ҷамол
Тӯтии сарчашмаи ҳади камол
Гуфтан аз дандон ӯ бехирад ?гийаст
Кони гуҳар аз иззати худ барад ?гийаст
Машки холаши нуқтаи ҷими ҷамол
Мозӣу мстқбл аз вай карда ҳол
Шарҳи зебои он зебои писар
Аз вуҷӯд ӯ намеомад ба сар
Шоҳ азу алқсаҳи маст маст шуд
Ва зи балои ишқ ӯ аз даст шуд
Гарчи шоҳии сахти олии қадар буд
Чун ҳилолӣ аз ғами он бадар буд
Шуд чунон мустағриқи ишқи писар
Каз вуҷӯд худ намеомад бадар
Гар набӯдӣ лаҳзае дар пеш ӯ
Ҷӯй хӯн ронадӣ дил бехеш ӯ
На қарораш буд бе ӯ як нафас
На замонии сабр будаш зини ҳавас
Рӯзу шаб бе ӯ нёсудӣ дамӣ
Мӯнис ӯ будаш ба рӯзу шаби ҳаме
То шабаши бншондии рӯзи дароз
Роз мегуфтӣ бидон маи чеҳраи боз
Чун шаби торики гаштии ошкор
Шоҳро на хоб будӣ на қарор
Ваон писар дар хоб рафтӣ пеши шоҳ
Шоҳ мекардӣ ба рӯй ӯ нигоҳ
Дар фурӯғу нури шамъи длстон
Ҷумлаи шаби хуфта май будӣ ситон
Шаҳ дар он ма рӯй ме нагиристӣ
Ҳар шабии сад гӯна хӯн бигиристӣ
Гоҳи гул бар рӯй ӯ аФшондӣ
Гоҳи гирд аз мӯӣ ӯ аФшондӣ
Гуҳи зи дарди ишқ , чун борони зи меғ
Бар рух ӯ ашк ронадӣ бе дареғ
Гоҳ бо он моҳи ҷашнии сохтӣ
Гоҳ бар рӯйиш қадаҳ пардохтӣ
Як нафас аз пеш худ нагузошташ
То ки будӣ лозим худ дошташ
Кӣ тавонист он писар доим нишаст
Лек буд аз бими хусрави пои баст
Гар бирафтӣ як дам аз пиромнш
Шаҳи зи ғайрати срФкндӣ аз таниш
Хостии ҳам модар ӯ ҳам падар
То дамии бенанд рӯй он писар
Лекашон Зуҳра набӯд аз бими шоҳ
То барин қиссаи баромади дайргоҳ
Буд дар ҳамсоягии шаҳриёр
Духтарии хуршеди рух ҳамчун нигор
Он писар шуд ошиқи дидор ӯ
Ҳамчуи оташ гарм шуд дар кор ӯ
Кӣ шабӣ бо ӯ нишастӣ созкрд
Маҷлисӣ чун рӯй хеши оғозкрд
Аз ниҳон бешоҳ бо ӯ дрншст
Буд он шаб аз қазои он шоҳи маст
Ним шаб чун ним мастии подшоҳ
Дашнае дар каф , биҷуст аз хобгоҳ
Он писарро ҷуст , ҳеҷаш ме наёфт
Оқибати онҷо ки буд онҷои шитофт
Духтарӣ бо он писар бинишаста дид
Ҳар дуро дар ҳам дилӣ пайваста дид
Чун бидид он ҳоли шоҳи номвар
Оташ ғайрат фитодаш дар ҷигар
Масту ишқ ва онгаҳе султони сиррӣ
Чун буд маъшӯқ ӯ бо дайгарӣ
Шоҳ бо худ гуфт бар чун ман шаҳӣ
Чун гузидӣ дайгарӣ , инат аблаҳӣ
Онч ман кардам биҷои ту басӣ
Ҳеҷ кас ҳаргиз накард он бо касе
Дар мукофоти ман охир ин кунӣ
Рӯ бикун , алҳақ ки ширин ме кунӣ
Ҳам калиди ганҷҳо дар дасти ту
Ҳам сари афрозони олами пасти ту
Ҳам марои ҳам роз ва ҳам ҳамдами мудом
Ҳам марои ҳам дард ва ҳам муҳаррами мудом
Дар нишинӣ бо гадоӣ дар ниҳон
Аз ту пардозами ҳамин соъати макон
Ин бигуфт ва амр кард он шаҳриёр
То бибастанд он писарро устувор
Сими хом ӯ миёни хоки роҳ
Кард ҳамчун нили хом аз чӯби шоҳ
Баъд аз он шуд гуфт то дораш заданд
Дар миёни сафа бориш заданд
Гуфт аввали пӯст аз ваии дркшид
Сарнигӯн онгаҳ ба дораш баркашид
То касе кӯи гашти аҳли подшоҳ
То ҳам охир ӯ ба кас накунад нигоҳ
Дар рабуданди он писарро зору хор
То дар овезанд сари масташи зи дор
Шуд вазири огоҳ аз ҳоли писар
Хок бар сар гуфт эй ҷони падар
Ин чаҳ хизлон буд комад дар раҳат
Чаҳ қазо буд ин ки душман шуд шаҳат
Буд онҷои ду ғуломи подшоҳ
Азм карда то кунанд ӯро табоҳ
Он вазир омад дилии пари дарду доғ
Ҳар якеро дод дарии шаби чароғ
Гуфт имшаб ҳаст масти ин подшоҳ
Венаи писарро нест чандинии гуноҳ
Чун шавад ҳушёри шоҳи номдор
Ҳам пушаймон гардад ваҳм бе қарор
Ҳрк ӯро кушта бошад бе шаккӣ
Шоҳ аз сад зинда нагузорад яке
Он ғуломон ҷумла гуфтанд ин нафас
Гар бияёд шаҳ набинад ҳеҷ кас
Дарзамон аз мо бирезади ҷӯии хӯн
Пас кунад бурдор моро сарнигӯн
Хӯне оварад аз зиндони вазир
Бозкрдши пӯст аз тани ҳмчўсир
Срнгўсорши здор оўнг кард
Хок аз хунаши гули гул ранг кард
Вони писарро кард дрпрдаҳи ниҳон
То чаҳ зояд аз пас пардаи ҷаҳон
Шоҳ чун ҳушёр шуд рӯзӣ дигар
Ҳамчунон май сӯхт аз хашмаши ҷигар
Он ғломонро бихонад он подшо
Гуфт бо он саг чаҳ кардед аз ҷафо
Ҷумла гуфтандаш ки кардем устувор
Дармиёни сафа бориш бидор
Пӯсташ кардем сартосари бурун
Бар сардораст акнӯн сарнигӯн
Шоҳ чун башнавад он посухи тамом
Шоди гашт аз посухи он ду ғулом
Ҳар якеро дод фахрии хлътӣ
Ёфт ҳаряки мансабии врФътӣ
Шоҳи гуфто ҳамчунон то дайргоҳ
Хор бигзоред бурдораш табоҳ
То зкори ин палиди нобакор
Ибратӣ гиранд халқи рӯзгор
Чун шунӯди ин қиссаи халқи шаҳр ӯ
Ҷумларо дил дард кард аз баҳр ӯ
Дрнзораҳ омаданд онҷои басӣ
Боз май ншнохтндш ҳар касе
Гӯштии диданди халқони ғарқи хӯн
Пӯст аз ваии дркшидаҳи сарнигӯн
Он киу ма ҳрк дидаш он чунон
Ҳамчуи борони хӯни грстӣ дар ниҳон
Рӯз то шаби мотами он моҳ буд
Шаҳри пурдарду дареғу оҳ буд
Баъди рӯзӣ чанд , бе дилдори хеш
Шаҳи пушаймони гашт аз кирдори хеш
Хашм ӯ кам гашт , ишқаш зӯр кард
Ишқи шоҳи ширдилро мӯр кард
Подшоҳӣ бо чунон Юсуфи вшӣ
Рӯз ва шаб бинишаста дар хилвати хушӣ
Бӯда доим аз шароби васли маст
Дар хумори васл чун донад нишаст
Оқибати тоқати нмондши як нафас
Кор ӯ пайвастаи зорӣ буду бас
Ҷон ӯ май сӯхт аз дарди фироқ
Гашт бесабру қарор аз иштиёқ
Дар пушаймонии фурушади подшоҳ
Дидаи пар хӯн карду сар бар хоки роҳ
Ҷома нилӣ кард ва дар брхўд бибаст
Дар миёни хӯн ва хокистар нишаст
На таомӣ хӯрд аз он пас на шароб
Дар рамед аз чашми хӯни афшонаши хоб
Чун дар омад шаб , бурун шуд шаҳриёр
Кард аз ағёри холии зери дор
Рафт танҳо зери дори он писар
Ёд меоварад кори он писар
Чун зи як як кор ӯ ёд омадяш
Азбн ҳар мӯӣ фарёд омадяш
Бар дил ӯ дард беандоза шуд
Ҳар замонаши мотами нав тоза шуд
Бар сари он кушта менолид зор
Хӯн ӯ дар рӯй мемолида зор
Хешро дар хок май афканд ӯ
Пушти даст аз даст барме кунад ӯ
Гар шумори ашк ӯ кардӣ касе
Бештар будӣ зсди борони басӣ
Ҷумлаи шаб буд танҳо то буруз
Ҳамчуи шамъӣ дар миёни ашку сӯз
Чун насими субҳи гаштии ошкор
Бо всоқ хеш рафтӣ шаҳриёр
Дармиёни хок вхокстр шудӣ
Дрмсибт ҳар замон бо сршдӣ
Чун баромади чли шубони рўзтмом
Ҳамчу мӯе шуд шаҳи олии мақом
Дар фурӯи басти вбзири дор ӯ
Гашти дртимор ӯ бемор ӯ
Кас надошт он Зуҳраи дрчли рўзўшб
То кушояди дрсхн бо шоҳи лаб
Аз пас чли шаб на нон хӯрд ва на об
Он писарро дид як соъат бихоб
Рӯй ҳамчун моҳи аўдрошки ғарқ
Азқдм дар хӯн нишаста то бФрқ
Шоҳ гуфташ эй латиф ҷон физой
Азчаҳи ғарқ хӯн шудӣ сртобпоӣ
Гуфт дар хӯни зи ошнои туам
Венаи чунин аз бе вафоеи туам
Бозкрдии пӯст аз ман бе гуноҳ
Ин вафодорӣ буд эй подшоҳ
Ёр бо ёрхўди охир ин кунад
Кофарамгар ҳеҷ кофар ин кунад
Ман чаҳ кардам то ту бурдорам кунӣ
Србрӣ всрнгўсорм кунӣ
Рӯй акнӯн май бгрдонми зи ту
То қиёмат дод бустонами зи ту
Чун шавад девони додорошкор
Дод ман бастанд аз ту кирдигор
Шоҳ чун башнавад аз он маи ин ҷавоб
Дарзамон дарҷаст дили пари хӯни зхўоб
Шӯри ғолиби гашти бурҷони вдлш
Ҳрзмонии сахттар шдмшклш
Гашти баси девона воздст шуд
Заъфи дрпиўсти вғм пайваст шуд
Хонаи девонагии дрбозкрд
Навҳаи баси зори зор оғоз кард
Гуфт эй ҷони вдлм , бе ҳосилам
Чун шавад аз тшўири ту ҷони вдлм
эй басӣ сар гашта ман омада
Пас бзории куштаи ман омада
Ҳамчуи ман гавҳари шикасти худ ки кард
Инч ман кардам бадасти худ ки кард
намесазадгар ман ба хӯн оғишта ам
То чаро маъшӯқи худро кушта ам
Дрнгри охири куҷое эй писар
Хати макаш дар ошноӣ эй писар
Ту макун бад гарчи ман бад карда ам
Зонк ин бади ҷумла бо худ карда ам
Ман чунин ҳайрону ғамнок аз туам
Хок бар сар бар сари хок аз туам
Аз куҷо ҷӯям туро эй ҷони ман
Раҳматӣ кун бар дили ҳайрони ман
Гар ҷафо дидӣ ту аз ман бе вафо
Ту вафодорӣ , макун бо ман ҷафо
Аз танатгар рехтами хӯн бе хабар
Хӯни ҷонам чанд резӣ эй писар
Маст будам кини хато бар ман бирафт
Худ чаҳ буд ин каз қазо бар ман бирафт
Гар ту пеш аз ман бирафтӣ ногаҳон
Бе ту ман кӣ зиндаи монам дар ҷаҳон
Бе ту чун икдми сар хешам намонад
Зиндагонии як ду дам бешам намонад
Ҷон ба лаб оварад бе ту шаҳриёр
То кунад дар хӯни баҳоии ту нисор
наменатарсам ман зи марги хештан
Лек тарсам аз ҷафои хеши ман
Гар шавад ҷовиди ҷонами узри хоҳ
Ҳам наёрад хости узри ин гуноҳ
Кошкӣ ҳалқам бибаредӣ ба теғ
Вази дилами гуми гаштии ин дарду дареғ
Холқои ҷонами дарин ҳайрат бсухт
Пой то фарқи ман аз ҳасрат бсухт
Ман надорам тоқату тоби фироқ
Чанд сӯзади ҷони ман дар иштиёқ
Ҷони ман бустон ба фазл эй додгар
Зонк ман тоқат намедорам дигар
Ҳамчунин мегуфт то хомӯш шуд
Дар миёни хомшӣ биҳуш шуд
Оқибати пайки аноят дар расед
Шукри мо баъди шикоят дар расед
Чун з ҳад бигузашт дарди подшоҳ
Буд пинҳони он вазири он ҷойгоҳ
Шуд биёрост он писарро дар ниҳон
Пас фиристодаш бар шоҳи ҷаҳон
Омад аз пардаи бурун чун маи зи меғ
Пеш хусрав рафт бо карбосу теғ
Дар замин афтод пеши шаҳриёр
Ҳамчуи борон ашк меборид зор
Чун бидид он моҳро шоҳи ҷаҳон
наменадонам то чаҳ гӯям ин замон
Шоҳ дар хоку писар дар хӯн фитод
Кас чаҳ донад кини аҷоиб чун фитод
Ҳарч гӯям баъди азин ногФтнист
Дар чу дар қаъраст ҳам носФтнист
Шоҳ чун ёфт аз фироқ ӯ халос
Ҳар ду хуши рафтанд дар айвони хос
Баъди азин каси воқиф асрор нест
Зонк ӣнҷои мавзе ағёр нест
Ончи он як гуфт он дигари шунӯд
Кӯр дид он ҳол , гӯши кари шунӯд
Ман кӣми онро ки шарҳи он даҳум
Вари даҳуми он шарҳи хати бурҷони даҳум
Норасида чун даҳуми он шарҳи ман
Тани занам чун мондаам дар тарҳи ман
Гар иҷозат бошад аз пишони маро
Зуд фармойанд шарҳи он маро
Чун сари як мӯӣ нест ин ҷойгоҳ
Ҷуз хамӯшӣ рӯй нест ин ҷойгоҳ
Нест мумкин онк ёбад як замон
Ҷуз хамӯшӣ гавҳарии теғи зФон
Гарчи сӯсани даҳ зФон беш омадаст
Ошиқи хомӯшӣ хеш омадаст
Ин замони борӣ сухан кардам тамом
Кор бояд , чанд гӯям , вассалом