Буд бечораи дилии маҷнӯн шуда
Доимои шӯрида чун гардун шуда
Бинўоӣии муфлисии бечора
Гашта ӯ аз хону мони овора
Нотавонии бедилӣ савдо зада
Ҳар ду оламро бакул ӯ поздаҳ
Ошиқии хуш буду маҷнӯнии шигарф
Ғарқаи деринаи ин баҳри жарф
Нур аз рӯйиши бгрдўни мишдӣ
Ҳар замони ҳолаши дигаргуни мишдӣ
Буд як рӯзии давон дар шаҳр ӯ
Сӯии бозор ҷавоҳир рафт ӯ
Дид онҷои гуҳи пар аз мардум шуда
Ҳар яке баҳри матоъии омада
Дид онҷо ки басии ҷавҳари зи давр
Ҳар як аз навъе дигар метофт нур
Қимат ҳар ҷавҳарии чизе дигар
Буд дар ҳар ҷавҳари ангезӣ дигар
Пурбаҳо ва кам баҳо бар ҳасби ҳол
Мезаданд аз баҳри харҷии қилу қол
Ҳар яке дргФту гўӣии омада
Ҳар яке дарҷасту ҷӯии омада
Кард девонаи баҳри сўӣии нигоҳ
Дид он халқони ҳамаи онҷо ӣгоҳ
Аз фазойили маҷмаъӣ дигар бидид
Рафт онҷо ва дар онҷо бингаред
Дар миёна дид пери ҷавҳарӣ
Дошт рўӣии ҳамчуи моҳу муштарӣ
Ҷавҳарӣ дар даст худ бигрифта буд
Роҳ аз он савдо ҳама бигрифта буд
Бонг мезад баҳри ҷавҳари ҷавҳарӣ
То шавад пайдои мар ӯро муштарӣ
Гуфт ин ҷавҳар аз он подшост
Қимати ин дар дар ин ҷои прбҳост
Кӣ тамаъ дорад ки ӯ инро хирад
Ҳарки ин бихаред онкаси ҷони барад
Мардумони онҷои ситодаи бишмор
Андари ани ҷавҳар ҳаме карданд нзор
Ҳечкас зон мардумон нахарид он
Марди девона чу худ бишунид он
Дар миён ҷамъ омад дар хурӯш
Гуфт дар ман бингар эй ҷавҳари фуруш
Ин баҳоии ҷавҳарат чанд омадаст
Кин чунин ин роҳ дарбанд омадаст
Ҳечкас нахарид ин ман мехуррам
Ҳарчӣ ояд дар баҳояш медаҳум
Гуфт марди ҷавҳарӣ ёва магӯӣ
Рӯй худ ҳаргизи бхок раҳ машавӣ
Ту куҷо ва ин суханҳо аз куҷо
Ҳаст ин ҷавҳар аз он подшо
Ту бирав варна лагади зи ӣнҷои хурӣ
Гашти девона аз он пас ҷавҳарӣ
Гуфт як нони тиҳӣ ӯро диҳед
Аз ғами ин мард муфлис вораед
То шавад ӯ сайр аз ин гушнагӣ
Гуфт девона макун охири сегӣ
Гашти девонаи аҷоиб бе қарор
Дар миёни халқ ӯ бигирист зор
Гуфт охири ман чўоинҳоӣ дигар
Гум шавам монанди эшон бе хабар
Саъй бояд кард то ин низ ман
Ҷон фишонам чун надорам чизи ман
Ҷавҳари султони бчнги орми дамӣ
Нест каси андари ҷаҳонами ҳамдамӣ
Гарчи бисёре задандаш тозён
ӯ ниҳода буд ҷони андари миён
Ҷавҳарии гуфто ки эй девонаи мард
Ин чаро кардӣ ва ин ҳаргиз ки кард
Он касе бояд ки ин бастанд ӯ
Кӯи зи молу зари басии бФшонд ӯ
Дар ҷаҳони чизеи надорӣ эй заъиф
Аз куҷо ҳосил шавад дарии латиф
Ҷавҳари шаҳ аз куҷо ҳосил шавад
ё касе ҳамчун ту зин бедил шавад
Ин хабари ногуҳи басӯи шоҳ шуд
Шоҳ аз он аҳволи дил огоҳ шуд
Марди бФрстоди кӯро оваред
Муштарии шоҳро мибнгрид
Шаш кас омад мардро андари талаб
Чор кас карданд ҷонаши пртъб
Бишморш лат заданд онҷоигоаҳ
Пас кашонаш овареданд назд шоҳ
Марди девона чу пеш шоҳ шуд
Шоҳи ҳам аз роз ӯ огоҳ шуд
Дид дарвешии заъифии нотавон
Бедилии ҳайрону муштии устихон
Ҷумлаи сар то қадами маҷрӯҳ буд
Сӯратии номонда яъне рӯҳ буд
Ҷавҳарии андари ҷунуни маҷнӯн шуда
Аз паии ҷавҳари дилаши пурхӯн шуда
Ишқи ҷавҳар аз дилаши бардаи қарор
Тани заъифу дили наҳиф ва ҷон назор
Зери поиши чархи гардуни паст буд
Дар ғами ҷавҳар на нест ва ҳаст буд
Пой то сари айни рсўоӣии бад ӯ
Дар ҷунуни ишқи шидоӣии бад ӯ
Шоҳ чун ӯро бидид ва бингаред
Аз ғам ӯ ҷони шаҳ андар дамид
Шоҳ чун дарвешро дидаш бағам
Шоҳи маънӣ буд гуфташ лоҷарам
Гуфт эй дарвеши дурандеши ман
Даъвии ин роз кардӣ пеши ман
Дар ҷароҳати дидаи чандини ҷафо
Аз барои ҷавҳарии бас бе баҳо
Ман харидорӣ чу ту михўостм
Муштарӣ ҳамчун тўӣии михўостм
Рост баргӯгар ту марди ростӣ
То азин ҷавҳар чаҳ маънии хостӣ
Ҷавҳарии кони кас харидораш набӯд
Ту талаб кардӣ дринти сар чаҳ буд
Ҷавҳари ман чанд кас мехостанд
Рўбсӣ дар пеши миоростнд
Сад ҳазорон ҷон бад-ӣн карда фано
То магар аз шоҳ ояд иқтидо
Ҷони худ эсор ҷавҳар кардаанд
Ин чунин ҷавҳар на осон бардаанд
Ҳарки даъвӣ кард омад пеши ман
Аввалаш бояд бхўрдни неши ман
Ҳар ки даъвӣ кард маънӣ боядаш
То дар маънии бакули бгшоидш
Ҳарки даъвӣ кард бояд ҷонаш дод
Ҷони бшкронаҳи миён бояд ниҳод
Ҳар ки даъвӣ мекунад аз ҷавҳарам
Ман азин гуфтори худ мингзрм
Ҳар ки даъвӣ карду ҷавҳар хост кард
Кори худ зини шеваи аввал рост кард
Ҳар ки ҷавҳари хост ӯ худ бугзарад
То бакулӣ ӯ зи ҷавҳари бархӯрд
Ҳар ки ҷавҳар хост бурдор ояд ӯ
То ки ҷинатро сазовор ояд ӯ
Ҷавҳари маънии агрдории қабул
Чанд хоҳӣ буд охири бўолФзўл
Ҷавҳар маънӣ набад бе қӣматӣ
То куҷои ёбии ту дар бе қӣматӣ
Ҷавҳар шаҳ гашта ту хостор
Зуд бояд худ туро кардан бидор
Гар ту ҷавҳар аз шаҳи ҷони хостӣ
Кори худ дар ҳар ду кун оростӣ
Гар ту ҷавҳар ёфтӣ аз пеши шоҳ
Бигузарӣ аз кун ва бошӣ фарқи моҳ
Гар ту ҷавҳари пеши шаҳи дарёфтӣ
Ин замон бар сӯй куштан тофтӣ
Ҷони худ андари миён на баҳр ӯ
Чанд бошӣ пеши шаҳ дар гуфту гӯ
Беш азин даъвӣ ҳушёрӣ макун
Баъд азин гуфтӣ миФзо дар сухан
Зуди сӯии дори шӯ то бенгарӣ
Ҷавҳарӣ каз ҳар ду олами бартарӣ
Зуди сӯии дори шӯ эй бе қадам
То бибинӣ ин вуҷӯдат бо адам
Ҳар ду яксон гашта дрзоти сифот
Чун кунам ин домани ин соъати сифот
Ҷавҳарии бинии зъолм бе нишон
Аввалин вохрини ҳам бе нишон
Ҷавҳарии бинии аҷоиб дар нафас
Ҳар ду олам нест шуд зини дастрас
Нест касро сӯии ин ҷавҳари раҳе
То биёбад кули ҷавҳари ногуҳӣ
Ҷон бидиҳ аз ишқи ҷавҳари ин замон
Тотрои ҷавҳар буд он ройгон
Ҷон бидиҳ то ҷавҳарат ҳосил шавад
Венаи дили андари ҷавҳарат восил шавад
эй зи ишқи ҷавҳари худ бе қарор
Доимои андари қарории биқрор
Ин чунин аз ишқи ҷавҳари сарнигӯн
АўФтодаҳ дар миёни хоку хӯн
Аз камоли сар ӯ огоҳи шӯ
Бар сари роҳии дамӣ дар роҳи шӯ
Сӯии бозор замона кун гузар
Хуши ҳамеи рӯ то магари бинии асар
Ҷавҳариро андарин бозори байн
Ҷумлаи дилҳоро аз он бозори байн
Ҷавҳари ишқат назар дорад ниҳон
То бибинӣ кини ҳамаи халқи ҷаҳон
Ҷавҳари ишқат назар кун як дамӣ
Гирди он устодаи бинии олимӣ
Олимии бинӣ дар он ҷавҳари нигоҳ
Мекунад онро бшидоӣии нигоҳ
То магари ин ҷавҳарам ҳосил кунанд
Хештан дар рӯй ман восил кунанд
То магар ҷавҳар фитад дардасти шан
Ин чунин сайдӣ фитад дар шасташон
Чанд соласт то ки ин ҷавҳари зи ман
Хостанд ӯро ҳамаи шоҳони зи ман
Ҷавҳарии инро куҷо донад баҳо
Ман ҳаме донам ки чист инро баҳо
Ту намайдонӣ ки ман аз баҳри ин
Чанд касро кштҳом бар қаҳри ин
Ҳар ки ин ҷавҳари зи ман дархост кард
Аз сари ҷон ҷаҳон бархест кард
Ҳаркии ин ҷавҳари з ман дорад талаб
Пеш ман ояд зи аввал дар тъб
Гар чунон кӯи мард раҳ бошад дарин
Ин яке ошиқ буд бар ростин
Ҷавҳари ман роз ман хоҳад бҷон
То биёбад ӯ магари ҷавҳари ниҳон
Гар бҷон ҷавҳар шавад ӯ хостор
Сари ҷавҳар бас кунад ӯ ошкор
Ман бадасти ҷавҳарӣ зон дода ам
Ишқи худ зини рози худ бигушода ам
То ба бозор замона оваранд
Ҳар касе бар нақш ҷавҳар бингаранд
Ҷавҳарӣ онро кунад бар ҷони баҳо
Гар биёбад муштарӣ накунад раҳо
Ҷавҳари ман байнҳоят омадаст
То абади биҳд ва ғоят омадаст
Ҷавҳарии инро чу дар бозор кард
Баси дилу ҷонро ки ӯ аисоркрд
Ҳеҷ халқии муштарии инро набӯд
Ин сухани ҷузи мард раҳ натавон шунӯд
Ту зи баҳр чаҳ харидор омадӣ
Муштарии инро падедор омадӣ
Аз куҷои ин сари ман дарёфтӣ
Андарин асрор чун бишитофтӣ
Зини суоли ман ҷавобии бозгуӣ
Тонгрдди мари туро фитна биравӣ
Гуфт он девонаи мард бо адаб
Ман чу ту эй шоҳ будам дар аҷаб
Бар сари ин ҷавҳарат ҷонам расед
Ногаҳони инро дарин бозор дид
Азми ҷавҳари доштами ман дар азал
Ҷони худро зин надорам дар ҳиял
Ҷавҳаратро ман бадастами муштарӣ
Ҷавҳариро ҳам тўӣӣ чун бенгарӣ
Ҷавҳаратро ман харидори омадам
Аз пай ҷустан ба бозори омадам
Зар надорам мол дунё нестам
Дар талабкорӣ уқбо нестам
Дар талаби кории ҷонони омадам
Дар харидорӣ бад-инсон омадам
Ҳечкас ин меҳнат ва хорӣ надид
Ончии имрӯзи ин бҷон ман расед
Халқи моро сарзаниш карданд азин
Лек тавфиқаст шоҳои андарин
Ончии ту доне ки дарёбад бакул
Ҳарки бошад дар бен асрори кул
Муштарӣами муштарӣами муштарӣ
Зар надорам ҷони ниҳодам бар сиррӣ
Менуҳум гар мекунӣ аз ман қабул
То чаҳ Фрмоӣии дарин эй бо усӯл
Ҷавҳарии тугар маро хоҳӣ бидод
Тоҷ бар фарқи гадои хоҳии ниҳод
Подшоҳони мар гадоён нашкананд
Бали гадоёнро зхўд хуррам кунанд
Подшоҳони ҷаҳон то бӯда анд
Ҷон ва дилҳоро зи худ осӯда анд
Подшоҳони зери дастонро брҳм
Бахшишӣ биравӣ кунанд аз рӯй раҳм
Гар ту имрӯзами бҷон раҳмӣ кунӣ
Ранҷу андӯҳами ту аз дили бркнӣ
Сари ниҳодам дар миён бархезу рӯ
Беш азин бо ман чунин мстизи врў
Сар бару ҷавҳари марои даҳ ин замон
То кунам ҳосили муроди худ зи ҷон
Шоҳ бо ӯ гуфт эй марди асир
Ин сухан аз ту аҷаб дидам фақир
Чун сари ту ман буридам дар ҷаҳон
Кӣ ту ҷавҳари бози бинӣ дар аён
Гуфт шоҳои ин сухан бо ман магӯӣ
Беш азин озори бечораи мҷўӣ
Кам макун моро дарин майдони хок
Зонка мокрдими ҷони худ ҳалок
Зиндагии худ дилам дар марг дид
Ҷони ман куллӣ дар онҷо барг дид
Ҳарчӣ будам тарк кардам дар ҳалок
Аз ҳалок худ надорам ҳеҷ бок
Ман зи баҳр он кунам инро талаб
То касе инро набошад дар талаб
Ҳаркии ин ҷавҳар талабкор омадаст
Аввалаши манзил сардор омадаст
Ҷавҳари ту онкӣ дорад дӯсташ
Мағз бояд бад на ҷисму пӯсташ
Мағз дорам на чу эшон пӯстам
Шоҳи олами дон ки ҷавҳари дӯстам
Қадар ӯ ҷавҳар ту майдонӣ ва ман
Беш азин дигар чаро гӯям сухан
Шоҳ гуфташ ҳам сари худ гиру рӯ
Ончӣ худ гуфтӣ зи худ ҳам мешинав
Гуфт шоҳои ин сухани борӣ з чист
Ин сухан аз баҳри мо ё баҳр кист
Сар равад бар бод ва онгаҳ ман рӯм
Зини сухани борӣ ҷавобӣ бишинавам
Шоҳи гуфтои ман чунин гуфтам бтў
Дар ин маънии чунин сифтами бтў
Зирдорт рафт бояд ин замон
Пас бшкронаҳ наҳй ҷон дар миён
Аз сар худ бигузар ва ҷавҳар биёб
Ончии миҷўӣии ту аз ҷавҳар биёб
Сари ҷавҳари он замон дарёб ту
Беш азин андари сухани мштоби ту
Гуфт дарвеши он замони к-эии шаҳриёр
Зуд фармо то барандам сӯии дор
Тоқат ҷонам намонад аз гуфт ин
Аз гумон оем магари сӯии яқин
Шоҳи гуфтои ҳоҷибони хеш ро
Зуд ҷаллодӣ бихон дарвеш ро
Зуд бошед ва ббозорш бурид
Онгаҳе ӯро абрдорш кашид
То касе дигар набошад муштарӣ
Зонка ин дарвеш шуд неки ахтарӣ
Ин з асрор манаст огоҳу бас
Чун шавад ҳаргиз касе дар роҳи бас
Ин кунун асрор ман дарёфтаст
Пас сӯии куштан чунин бишитофтаст
Сари ман онгаҳ бидонад аз ҷаҳон
Кӯ расад аз ҷони худ куллӣ бҷон
Ҷони худ дар бози андари роҳ ӯ
То шӯии шоистаи даргоҳ ӯ
Ҷони худ дар роҳ ӯ қурбон кунад
Рӯй андари ҷавҳар тобон кунад
Оқибати дарвеши бурданди пеши дор
Шаҳ аҷоиб монад аз он аҳволи кор
Халқи олами грдони дарвеш буд
Гарчи ӯ мискини дилу длриш буд
Роз ӯро кард бар худ ошкор
Баъд аз он ӯ ошиқ омад пеши дор
Омада бар расми ишқи хештан
Кард эсор аз миёнаи ҷону тан
Сари ҷавҳар аз шаҳ ӯ дарёфта
Аз барои ӯ бакул бишитофта
Куштан худ кард зон рӯи ихтиёр
Кам фитад зини гӯнаи ошиқи зердор
Кам фитад зини гӯнаи соҳиби давлатӣ
Дар миёни ишқи ҷонони қрбтӣ
Гар биёеи ҷавҳар ӯ ошиқӣ
Дар камоли ишқи ҷонони лоиқӣ
Ёфта ҷон дар ниҳода дар миён
Тарк карда ӯ бакулии ҷисму ҷон
Менадонам давлатии зин беш ман
Васфи ин ҳаргиз нагуфта ҳеҷ тан
Чун бзир дор омад он асир
Ҷамъи гаштанди халқ ҳар ҷоӣии касӣр
Ҷумлагӣ аз баҳр аўдр гуфту гӯй
Омада ҳар кас дар онҷои ҷусту ҷӯй
Ногаҳони дарвеш зердор шуд
Он замони онҷои брхўр дор шуд
Чунки он дарвеши мард роҳ шуд
Бедил ва бе сабри пеш шоҳ шуд
Пеши шоҳи омдзминро бӯса дод
Даст ӯ бар даст дигар барниҳод
Шоҳро гуфтои марои ту ҷисми вҷон
Зуд бош аз гуфт халқам вораҳон
эй бтўи нури дилами рахшон шуда
эй чу моҳи андари дилами тобон шуда
Вораҳон мороу ҷавҳари даҳ бмн
То нагӯям баъди азин ман мо ва ман
Вораҳон бечораро аз гуфт халқ
Зонка ҷон ман расед ӣнҷои бҳлқ
Вораҳон моро ту аз ҷаври фироқ
Дар миёна ман шудам бар иштиёқ
Вораҳон гар мекунӣ бехи танам
Ҷавҳар аслӣ бидиҳ ту равшанам
Шоҳ аз болой асб омад нишеб
Теғи андари даст бо саҳму наҳиф
Дасти он дарвеш бигирифт ва бибаст
Номуроди онҷои бакулӣ дар шикаст
Бар сари поиши нишонди онҷоигоаҳ
Теғ муҳкам кард онгаҳ тези шоҳ
Зуди он дарвешро бар пои нишонд
Гирд ӯ баргашт то дар вай баранд
Чун ки он дарвеш шуд таслими шоҳ
Ногаҳон омад аноят дар паноҳ
Аз сӯии ҳазрати ҳидоят дар расед
Шавқ ӯ беҳаду ғоят дар расед
Шоҳи шамшер онгаҳе бар ҳам шикаст
Ногаҳон шамшер бификанад ӯ зи даст
Даст ӯ бикшоду чашмаш бӯса дод
Тоҷи худ онгоҳ бар фарқаши ниҳод
Рӯй худ бар пой ӯ молида зор
Хуш хушӣ бигирист шоҳи номдор
Халъат беҳад бубахшед он замон
Ҳам бубахшед ӯ ҳама бар мардумон
Зари вдру неъматаш бар фарқи рехт
Ҳар замон аз бори дигари ғарқи рехт
Ҳарчӣ шаҳ ӯро бидодӣ беш ва кам
Қисм кардӣ ӯ бамурдам лоҷарам
Шоҳ шуд онгоҳи сӯии боргоҳ
Бар сари тахташи нишонди онгоҳи шоҳ
Шоҳи пеш ӯ ситода онгаҳе
Гуфт эй ҷону ҷаҳонами ту шаҳӣ
Шоҳи ин тахту мамолик ту шудӣ
Шоҳи ин давру замонаи ту бадӣ
Гуфт то ҷавҳар биовараданд боз
Шоҳи дасти худ бикрад онгаҳ дароз
Ҷавҳар онгаҳ шаҳи бадаст худ гирифт
Дар кафи дасташи ниҳоди андари шигифт
Гуфт моро ҳеҷ дигари пеши азин
Дар хазона нест ҷавҳар беш азин
Ҷавҳари он тест ва ман он туам
Ту шаҳӣ ва ман бФрмони туам
Ҷавҳари он ту мамолики он ту
Шаҳриёри ин лаҳза дар фармони ту
Ҷавҳари он тесту малику моли ҳам
Ин замони он ту шуд кули лоҷарам
Ҳарки ӯ дар пеш шоҳ ояд қабул
ӯ шавад дар ишқи кули соҳиби қабул
Ҳар ки аз ҷону ҷаҳону дили гузашт
Шоҳ ӯ родри замони восили бгшт
Ҳаркии соҳиби давлат ҳар дўҷҳонст
Дар назари гоҳи худованди аўнҳонст
Даргузашт аз буд ва аз нобӯду ҷон
Бо зиён ҷисм кард ӯ суди ҷон
Ҳар ки ӯро шоҳи онҷо ъз диҳад
Ҳамчуи ъз ӯ касе ҳаргиз диҳад ?
Ҳар ки онҷои пеши шаҳ давлат гирифт
Баъд аз он дар пеши ҷон иззат гирифт
эй туро ҳар лаҳзаи ранҷии бештар
Чндхўоҳӣ хӯрд бар ҷони нештар
Нештар борӣ сбкбораҳ бихӯр
Онгаҳе куллӣ бикбораҳи бабр
Гар туро ҷавҳар набошад пеши шоҳ
Кӣ туоне кард дар рӯйиши нигоҳ
Ҷавҳари худ бози ҷӯ аз пеши шоҳ
То туро ҷавҳар диҳад онҷоигоаҳ
Ҷавҳарӣ бидиҳад ки дар рӯй ҷаҳон
Ҳамчунон ҷавҳар на бинад каси аён
Ҷавҳар шоҳат кунад хизмат ба пеш
Бозёбии ҷавҳари онҷо беш беш
Ҷавҳарӣ каз баҳри Лоҳутӣ буд
Он турои пайвастаи носутӣ буд
Шоҳи дунёгар вафодорӣ кунад
Икдмии дигар гирифторӣ кунад
Шоҳи олами мари туро дар дил намӯд
Рӯй худ дар ҷони ту дар гул намӯд
Шоҳи ҷавҳар дар дилат гашта муқӣм
Ту чунин афтодаи ӣнҷо эй сқим
Шоҳу ҷавҳари мари туро ҳосил шудаст
Зини ҷаҳони роҳи ту зон восил шудаст
Чанд бошӣ бар тану бурҷони хеш
Беш азин манишин ту саргардони хеш
Чанд ларзии ту барин сӯрат кунун
Кӣ туоне гашти ҳаргизи зуфунун
Ҷавҳари ишқаш чу дар бозор кард
Ҳарки хоҳад ҷон барон эсор кард
Ҷавҳари ишқаш аҷоиб ҷавҳараст
Қимати он аз ду олам бартараст
Ҷавҳари ишқаш касе бишнохтаст
Кини ду оламро бакули дрбохтст
Ҷавҳари ишқаш касе ҳосил кунад
Кӯи дарин олами таниш бедил кунад
Тарк ҷон гирад бҷўҳр дар расад
Чун з худ бигузашт дар ҷавҳар расад
Ҳарки аз худбугзаради ҷавҳари бёФт
Гарчи бисёре баҳри ҷониби шитофт
Як замон дар сӯии бозори ои ту
Азўҷўди хештани бози ои ту
Ҷавҳари ишқаши бҷон дархост кун
Аз кажии ин ростиро рост кун
Ҷавҳари ишқаши назар ногуҳ кунад
Тотро аз сари ҳақ огаҳ кунад
Гар ту марди роҳ бинӣ бигузарӣ
Онгаҳе оеи басӯии ҷавҳарӣ
Ҷавҳари шоҳи ҷаҳони ореи бадаст
Бигузар аз вай то шӯй дар нест ҳаст
Ҷавҳари шаҳро бихоҳ аз ҷавҳарӣ
Ҷавҳари шаҳро бҷони шӯи муштарӣ
Ҷавҳари шаҳро азу дархост кун
Қимати ҷавҳари бҷонт рост кун
То бар шоҳати барад аз пеши халқ
Варна шидогрдии андари пеши халқ
Халқи дунё чун талабкор омаданд
Аз паии ҷавҳар ббозор омаданд
Ҷумлаи ҷавҳарро харидор омаданд
Андарин маънӣ гирифтор омаданд
Ҳар касе бар ксўаҳу шева
Бар сар ҳар шох ҳамчун мива
Дар талабкорӣ дигар омаданд
Ҳар яке дар роҳ раҳбар омаданд
Ҷумлаи як раҳ буд дар бозор ӯ
Мухталифи афтодаи роҳи ҷусту ҷӯ
Оқибат чун сӯй бозор омаданд
Ҳар як аз навъе бгФтор омаданд
Ҷумлагии ҷӯёии ин ҷавҳар шуданд
Низ баъзе ёр ҳамдигар шуданд
То магари ҷўҳробо даст оваранд
Пои чархи перро паст оваранд
Ҷумларо мақсӯд ҷавҳар омадаст
Ҷавҳариро карда шани домани бадаст
Ҷавҳарӣ ишқ мегуяд туро
Чанд пайчии хеши родри моҷаро
Шоҳи мо ин ҷавҳар ӯ донад баҳо
Пеши шаҳи рӯ то кунад қимати туро
Хештан аз халқ кам миқдор кун
Ҷони худро ғарқа асрор кун
Пеши шаҳи шӯ то туро ҷавҳар диҳад
Баъд аз он бар ҷони ту миннат наад
Ҷавҳаратро пеш каш кун ҷони нисор
Баъд аз он мардонаи шӯ дар зери дор
То мурод худ биёбӣ дар ҷаҳон
Бигузарӣ аз ин ҷаҳон ва он ҷаҳон
Шоҳ ҳар чизе ки миФрмоидт
Оқибати мақсӯд азу бароядат
Ту зи куштан рӯ магардон бар хилоф
Ки ҳамаи карт буд куллӣ газоф
Ту зи куштани ҷони худ эсор кун
Баъд аз он ҷавҳари ту бо худ борукн
Ин сухан аз тарҷумонӣ дигараст
Мурғи ин аз ошёнӣ дигараст
Гар туро саҳмӣ диҳад он ҷойгоҳ
Ҷони худ эсор кун дар пеши шоҳ
Гар туро саҳмӣ диҳад ту зон матарс
Беш аз ин нодон машав аз ҷон матарс
Гртро ӯ озмоиш мекунад
Дар Фноонгаҳ физоиш мекунад
Гар турои онҷоигаҳ саҳмӣ диҳад
Баъд аз онат тоҷи зар бар сар наад
ӯ туро ҳаргиз нахоҳад ранҷи ту
Ин суханро як бик бар санҷи ту
ӯ туро шуд ҷон кунӣ пешаши фидо
ӯ туро гардад бакулии пешво
Ҳарчӣ дории ҷумлагӣ дар бози ту
Аз висоли шаҳи бакул май нози ту
Ҷавҳари куллӣ чу равшан гардадат
Ҷумлаи олам чу ҷавшан гардадат
Ҷумлагии як ҳалқа бошад бишкӣ
Ин ҳама ҳалқа набошад ҷузи яке
Ҷумлагӣ яке шавад чаҳ неку бад
Ин сухан дарёб давраст аз хирад
Ҷумлагӣ яке шавад бар асли зот
Як яке андар яке гардад сифот
Ҷавҳарӣ шоҳат диҳад дарҳоли ҳам
То науфтӣ он замон дар қоли ҳам
Ҷавҳарии ёбии зи истиғнои ҳақ
То бигардӣ ин замони шайдои ҳақ
Ҷони ҷонатро шавад куллӣ падед
Он замон пайдо шавад аз дид дид
Ҷавҳарӣ каз баҳр беҳамто буд
Ёбадаш ғаввос агар бино буд
Ҷавҳари дарё яке бошад ҳама
Об дарё мешавад ҷавҳари ҳама
Ҷўҳрзотсти бишк дар сифот
Андарин дарё буд оби ҳаёт
Ҷавҳар зотаст дар куллӣ ҳама
Ҷумлаи олами зини сухани брдмдмаҳ
Исми ҷўҳрдони нафхати фӣа ро
Пеши раҳи донеи бҷони танбеҳ ро
Гар ту ин рози андарин ҷои паии барӣ
Дар замон аз ҳар ду олами брхўрӣ
Ин ҷаҳон ва он ҷаҳон кул ҷавҳараст
Аз вуҷӯди шоҳи исмии мзмрст
Ин ҷаҳон ва он ҷаҳони исмӣ буд
Аввалин исми он расмӣ буд
Мӯӣ дар мўисти ин роҳи аҷаб
Гар форумонеи Бамоне дар тъб
Мӯи бмў бар ҳам шикофи онҷои бахуд
Даври гардони ваҳму фаҳм онгаҳ зхўд
Нафии нек ва бад бикун то кули шӯй
Варна ту зини роҳи айни зли шӯй
Ҳар се майдони ту яке бе қили вқол
Мозӣу мстқблу онгоҳи ҳол
Ҳарчӣ бинии неки байн чаҳ неку бад
Неку бад чаҳ аз аён чаҳ аз хирад
Чун ки марди роҳ байн ояд тамом
На бад ва на нек монаду ассалом
Чун ту марди роҳи байни оеи баҳақ
Дар ҷаҳони ҷовдонгирӣ сабақ
Ҳарки аз биълтӣ дар ҳақ фитод
Дар хушии ҷовдон мутлақ фитод
Ҳар ки ӯ ҷузи неки бинӣ бад надид
Аз камоли сари ҷонон худ бидид
Гар туро саҳмӣ кунадгар хоре
Он зи ъзи тест на аз безоре
Чанд дар пиндори Монии мубтало
Чндхўоҳӣ буд дар айни бало
Чанд худро хор ва саргардон кунӣ
Чанд худро чун фалак гардон кунӣ
Ҳар дам аз навъе дигар оеи бурун
Зон бимонада бар бурун бе дарун
Ҳарчӣ андешии балои ҷони тест
Неку бади дарди туу дармони тест
Ин замон дар сӯратӣ аз ҳар сифат
Мезанӣ ту дастҳо дар маърифат
Маърифат шуд хор аз гуфтори ту
Шарм медорад вай аз кирдори ту
Ҳарчӣ мегӯйӣ маҳолӣ беш нест
Ҳарчӣ мебинӣ хаёлӣ беш нест
Дар ту озўи орзӯи талбиси тест
Сӯрати ҳиссии бакули Иблиси тест
Гар ту зини Иблис хўддўрӣ кунӣ
Гардани сӯрат бакулӣ башиканӣ
Ҳаст ин Иблиси мо ҷумла ба байн
Мардро бишнос аз рӯй яқин
Ҳаст ин Иблиси андари банди ту
Лек бигирифтаст як як банди ту
Тавқи худ дар гардан ту карда аст
Ҳамчуи ту дар сад ҳазорон парда аст
Дар ҳавои ком ва шаҳват меравад
Дар мақоми кибр ва нихват меравад
Ҳар дам аз навъят саргардон кунад
Ҳар замони талбиси дигар сон кунад
Анбиёро раҳ зад ин малъуни саг
Зуд зу бигурез то нафтии бшк
Гар ту андари шаки Бамонеи мондаи боз
Кӣ рисии онҷоигаҳ дар пардаи боз
Сӯрати нақши маҷусӣ қайд кун
Як дами ин сайёди бдро сайд кун
Ончӣ ӯ кардаст ҳаргиз кас накард
Як замон бо ӯ дароӣ андари набард
Гар ту бар ваии чираи гардӣ дар замон
Сӯрат ва маънӣ биёбад зу амон
Гар ту ӯро пеш аз худ бар занӣ
Гардан ӯро бмънӣ башиканӣ
Ин хаёли фосидат ботил шавад
Ҳарчӣ миҷўӣии туро ҳосил шавад
Чанд андешии хаёли неку бад
Худ ҳамеи донеи ту худро пурхирад
Ин хаёли лои маҳол аз дили бурун
Кун ки гардӣ дар замонаи зуфунун
Ҳарчӣ андешии хаёлии бошиддат
Ҳарчӣ бргўӣии маҳолии бошиддат
Аз хаёли хештани ту даври шӯ
Пари сафои андари миёни нури шӯ
Аз хаёли сӯрат ашё бигард
Баъд аз ин дар гирди ин сӯрати магарад
Ҳарчӣ дидӣ дар замонаи неку бад
Он туе лекини ту даврӣ аз хирад
Чун хаёл аз пеши худ бардоштӣ
Ончии онҷои дидае бгзоштӣ
Чун хаёли ту бакулӣ гум шавад
Қатраи ту он замон қулзум шавад
Чун хаёлат дар замон софӣ кунӣ
Дар миёни арса кам лофӣ кунӣ
Дар хаёли хештан чандин машав
Ҳар замонӣ беш азин ғамгин машав
Аз хаёли хеш чун фонии шӯй
Ҳарчӣ мигўӣиии ҳам аз худ бишинавӣ
Аз хаёли тести ҳам хории ту
Ҳам балоу ранҷу бемории ту
Ҳар чаҳ он дар даҳр ояд аз хаёл
Ҳаст пеши орифони айни маҳол
Ҳамчуи наққошии хаёли ангези ту
Ҳамчуи шоир дар хаёломез ту
Рамли зан чун дар хаёл худ шавад
Ҳарчӣ мегуяд ҳам аз худ башнавад
Дар хаёли хеши як як мераванд
Хоҳи перу хоҳ кӯдак мераванд
Чун хаёласт ин сипеҳри пурхаёл
Ҳаст пеши ошиқони айни маҳол
Кули дунё чун хаёлӣ омадаст
Дар бар ваҳдат маҳолӣ омадаст
Ҳар китобиро ки пинҳон сохтанд
Аз хаёли хеш бурҳон сохтанд
Ҳарфҳо онҷо хаёл омад ба байн
Ҳарчӣ бархонӣ хаёлӣ баргузин
Ҷумлагӣ тасниф ақласту хаёл
Ҷузи маъонӣ ҷумлагӣ омаду бол
Азхёлсти ин ки ҳар рӯзии фалак
Бар хаёл хеш гардад чун смк
Грдоини арсаи чунон гардон шуда
Аз хаёли хеши саргардон шуда
Кавкабони андари хаёли офтоб
Гоҳ бенуру гуҳӣ бо нуру тоб
Моҳ ҳар дам чун хаёлӣ мешавад
Азхёлш чун ҳилолӣ мешавад
Гоҳ дар даврии гуҳии андари камӣ
Гоҳ дар афзӯн ва гоҳе дар камӣ
Ҷумлаи ашё дар хаёлӣ монда анд
Ҷумла дар нури ҷалолӣ монда анд
Ақл танҳо дар хаёл оварда аст
Зон тамомат дар вабол оварда аст
Рӯзу солу моҳу шаб ҷумла якеаст
Аз хаёли ин ҷумларо бо худ шаккӣаст
Аз хаёли ин чарх омад бар давр
Аз давр пайдо шавад куллӣ сувар
Моҳу хуршеду кавокиб бе маҳол
Бихбр аз худ шудаи андари хаёл
Аз хаёли хеши куллӣ бихбр
Гарчи зишонсти олами сари басар
Ин ҳама аз фавқ ва таҳт омад падед
Ҳар яке андари хаёлӣ дар расед
Ҷумлаи яксон буд аммо аз хаёл
Гашти пайдои ин ҳақиқати ломҳол