Он чашмаи равзаи ризо , он нуқтаи каъбаи раҷо , он нотиқи ҳақоиқ , он воъизи хилоиқ , он марди мурод ; яҳёи маози раҳмаи аллоҳи алайҳ , латифи рӯзгор буду халқӣ аҷаб дошту бастӣ бо қабзи омехтау рҷоӣии ғолиб . Кори хоиФони пеши гирифтау забони тариқату муҳаббат буд ,у ҳимматӣ олӣ дошту густохи даргоҳ буд ,у ваъзӣ шоФӣ дошт - чунонкӣ ӯро яҳё воъиз гуфтандӣ - ва дар илму амали қадамии росих ӯро буд , ва ба латоифу ҳақоиқи махсӯс буд ва ба муҷоҳидау мушоҳидаи мавсуфу соҳиби тасниф буд ,у сухании мавзуну нафасӣ гиро дошт то ба ҳаддӣ ки машойих гуфтаанд : худовандро ду яҳё буд , яке аз анбиё ва яке аз авлиё . Яҳёи закариёи салавоти аллоҳи ъалиҳумо тариқи хавфро чунон супурд ки ҳамаи садиқон ба хавф ӯ аз фалоҳи худ навмед шуданд ;у яҳёи маози тариқи раҷоро чунон сулӯк кард ки дасти ҳамаи муддаӣони раҷоро дар хок молида .
Гуфтанд : ҳоли яҳёи закариё маълумаст ҳоли ин яҳё чигуна буд ?
Гуфт : чунин расидааст ки ҳаргиз ӯро дар тоъати малолати набӯда , ва бар ваии кабӣра Эй нарафт , ва дар мъомлту варзиш аз худои хатарӣ азим дошт ки каси тоқат он надоштӣ .
Аз асҳоб ӯ гуфтанд : эй шайх ! мъомлти раҷоу мъомлт хоиФон чист ?
Гуфт : бдонкаҳи тарки убудийяти залолат буду хавфу раҷои ду қоима имонанд . Маҳол бошад ки касе ба варзиши рукнӣ аз арқони имон ба залолат уфтад . ХоиФ ибодат кунад - тарси қтиътро - вроҷӣ умед дорад васлатро то ибодат ҳосил набошад на хавф дуруст ояд ва на раҷо , ва чун ибодати ҳосил буд бехавф ва раҷо набӯд .
Ва нахусти кас аз машойихи ин тайифа аз пас хулафои рошидин ки бар минбар шуд ӯ буд .
Нақласт ки яке рӯз бар минбар омад . Чаҳорҳазори мард ҳозир буданд . Бнгристи некӯ , ва аз минбар фурӯд омад . Гуфт : аз барои онкас ки бар минбари омадем ҳозир нест .
Нақласт ки бародарӣ дошт . Ба Макка рафт ва ба муҷовирӣ бинишаст ва ба яҳёи нома Эй навишт ки марои се чизи орзӯ буд . Ду ёфтам , яке мондааст . Дуо кун то худованди он яке низ каромат кунад . Марои орзӯ буд ки охири умри хеш ба буқъа фозилтар бигзорам , ба ҳарами омадам , ки фозилтар биқоъаст ;у дувуми орзӯ буд ки маро ходимӣ бошад то маро хизмат кунаду оби вузӯии ман омода дорад , канизакии шоистаи худои маро ато дод , сеюм орзӯии ман онаст ки пеш аз марги туро бубинам . Буд ки худованди ин рӯзӣ кунад .
Яҳё ҷавоб навишт ки : онкӣ гуфтӣ орзӯии беҳтарини буқъа буд ту , беҳтарин халқ бош ва ба ҳар буқъа ки хоҳӣ бош , ки буқъа ба мардон азизаст на мардон ба буқъа - ва аммо онкӣ гуфтӣ : марои ходимии орзӯ буд ёфтам , агар туро мурувват будӣу ҷавонмардӣ будӣ , ходими ҳақро ходими хеши нгрдонидӣ ва аз хизмати ҳақи бозндоштӣ ва ба хизмати хеш машғӯл накардӣ . Туро ходимӣ бояд буд , махдумӣ орзӯ мекунӣ ? махдумӣ аз сифот ҳақасту ходимӣ аз сифоти банда . Бандаро банда бояд бӯдан . Чун бандаро мақоми ҳақ орзӯ кард фиръавнӣ буд . Ва аммо онкӣ гуфтӣ марои орзӯӣ дидор туаст , агар туро аз худои хабар будӣ аз ман туро ёд наомадӣ . Бо ҳақи суҳбат чунон кун ки туро ҳеҷ ҷо аз бародар ёд наёяд - ки онҷои фарзанди қурбон бояд кард - то ба бародар чаҳ расад . Агар ӯ роёФтии ман туро ба чаҳ кор оем ? ва агар наёфтӣ аз ман туро чаҳ шавад ?
Нақласт ки якбори дӯстиро нома Эй навишт ки дунё чун хобасту охират чун бедорӣ . Ҳарки ба хоб бинад ки мегиряд , таъбираши он буд ки дар бедории бихандад ва шод гардад , ва ту дар хоби дунё бгарӣ то дар бедории охирати бихандӣ ва шод бошӣ .
Нақласт ки яҳё духтарӣ дошт . Рӯзии модари рогФт : марои фалони чиз май бояд . Модар гуфт : аз худои хоҳ .
Гуфт : эй модар ! шарм медорам ки боист нафсонӣ хоҳам аз худоӣ . Биё ту бидиҳ ки ончии бидиҳӣ аз он ӯ буд .
Нақласт ки яҳё бо бародарӣ ба дар диҳӣ бигузашт . Бародараш гуфт : хуш диҳӣаст .
Яҳё гуфт : хуштар аз ин даҳ , дил онкасаст ки азин даҳ фориғаст . Астғнии болмлки ани алмалик .
Нақласт ки яҳёро ба даъватии бурданд - ӯ мардӣ буд ки кам хӯрдӣ - чизе намехӯрд . Алҳоҳ кардандаш . Гуфт : як дирами тозӣонаи риёзат аз даст нанаҳем ки ин ҳавои нафаси мо дар камӣнгоҳи макр худ нишастааст ки агар як лаҳзаи Аннан ба вай раҳо кунем моро дар варта ҳалок андозад .
Шабии шамъии пеш ӯ ниҳода буданд . Бодӣ даромаду шамъро бинишонад . Яҳё дар гиристан омад . Гуфтанд : чаро майгаре ? ҳам ин соъати бозгирим .
Гуфт : аз ин намегарем . Аз он мегарем ки шамъҳои имон ва чароғҳои тавҳид дар синаҳои мо афрӯхтаанд . Май тарсам ки набояд ки аз мҳб бе ниёзии бодии даройад - ҳамчунин ва он ҳамаро Фрўншонд .
Рӯзӣ ба пеш ӯ мегуфтанд ки : дунё бо малики аламут ба ҳуба Эй наярзад .
Гуфт : ғалат кардаед ! агар малик аламут нест нирздӣ . Гуфтанд : чаро ?
Аламути ҷсри иўсли алҳбиби илои алҳбиб . Гуфт марг ҷсрӣаст ки дӯстро ба дӯст май расонад .
Ва як рӯзи бад-ӣн оят барисед ки : омнои брби Алъоламин . Гуфт : имони як соъата аз маҳв кардани куфри дивист сола оҷиз наомад . Имони ҳафтод сола аз маҳв кардани гуноҳи ҳафтод сола кӣ оҷиз ояд ?
Ва гуфт : агар худои таъолии рӯз қиёмат гуяд : чаҳ чизи хоҳӣ ? гӯям : худовандо ! он хоҳам ки маро ба қаър дӯзах фиристӣ вбФрмоиӣ то аз баҳри ман саропардаҳои оташин бизананд ва дар он саропардаи Тахтӣ оташин бунаанд то чун мо дар қаъри дӯзах бар сарир мамлакат нишинем дастурӣ фармое то як нафас бизанем аз он оташ ки дар сари ман вадиати ниҳодае , то моликроу хзнаҳи дӯзахро бо дӯзахи ҷумларо ба якбор ба ктми адам барам ва агар ин ҳикоятро аз наси маснадии хоҳии хабар ё муъмини ?фони нўрки итфои лҳбӣ тамомаст .
Ва гуфт : агар дӯзах маро бахшанд ҳаргизи ҳеҷ ошиқро насузам аз баҳри онкии ишқи худ ӯро садбор сӯхтааст .
Соилӣ гуфт : агар он ошиқро ҷурм бисёр буд ӯро насӯзӣ ?
Гуфт : не , ки он ҷурм ба ихтиёр набӯдааст , ки кори ошиқони изтирорӣ буд на ихтиёрӣ .
Ва гуфт : ҳарки шод шавад ба хизмати худои ъзўҷли ҷумлаи ашё , ба хизмат ӯ шод шаваду ҳаркии чашми равшан буд ба худои ҷумлаи ашё ба назар кардан дар ӯ равшан шавад .
Ва гуфт : нест касе ки дар худоӣ мутаҳайир шавад ҳамчун касе ки мутаҳайир шавад дар аҷоибӣ ки бар ӯ мегузарад .
Ва гуфт : худои таъолӣ аз он Каримтараст ки орифонро даъват кунад ба таоми биҳишт , ки эшон роҳмтӣаст ки ҷуз ба дидори худои сар фурӯ наёрад .
Ва гуфт : бар қадари онкии худоиро дӯсти дории халқи туро дӯст доранд ; ва бар қадари онкӣ аз худои тарси дории халқ аз ту тарс доранд ; ва бар қадари онкӣ ба худоӣ машғӯл бошӣ халқ ба кори ту машғӯл бошанду ҳарки шарм дошта бошад аз худоӣ дар ҳоли тоъати худои ъзўҷл , шарм карам дорад ки ӯро азоб кунад аз баҳри гуноҳ .
Ва гуфт : ҳаёии банда ҳаёӣ надам буду ҳаёии худои ҳаёии карам буд .
Ва гуфт : гумони некӯии банда ба худоӣ бар қадари маърифат буд ба карами худоӣ , ва набӯд ҳаргиз касе ки тарк гуноҳ кунад барои нафаси хеш ки бар нафаси хеши тарсад . Чун касе ки тарк гуноҳ кунад аз шарми худоӣ ки медонад ки худоӣ ӯро мебинад дар чизе ки наҳй кардааст . Пас ӯ аз он ҷиҳат эъроз кунад на аз ҷиҳати худ .
Ва гуфт : гумони некӯ ба худои некӯтарин гмонҳост чун ба аъмоли шоистау муроқибат ба ҳам буд , ва аммо агар бо ғифлату маосӣ буд он орзӯ буд ки ӯро дар хатар андозад .
Ва гуфт : аз амали некӯи гумони некӯи хезад ва аз амали бади гумони бад .
Ва гуфт : мағбуни он касеаст ки мӯҳмал гузорад рӯзгори хеш ба битолат , ва мусаллат гирданд ҷавориҳи худро бар ҳалокат ;у бимиради пеш аз онкӣ ба ҳуш ояд аз ҷиноят .
Ва гуфт : ибрат ба харвораст ва касе ки ба ибрат нигарад ба мисқол . . .
Ва гуфт : ҳарки эътибор нагирад ба муъоина панд напазирад ба насиҳат ,у ҳарки эътибор гирад ба муъоина мустағнӣ гардад аз насиҳат .
Ва гуфт : дўрбош аз суҳбати се қавм . Яке уламои ғофил ; дувуми қрои мдоҳн , сеюм мутасаввифи ҷоҳил .
Ва гуфт : танҳои орзӯӣ садиқонаст . Ва инс гирифтан ба халқи ваҳшат эшонаст .
Ва гуфт : се хислат аз сифат авлиёаст . Эътимод кардан бар худоӣ дар ҳамаи чизҳо ; ва бениёз бӯдани бадв аз ҳамаи чизҳо ;у руҷӯъ кардани бадв дар ҳамаи чизҳо .
Ва гуфт : агар маргро дар бозори Фрўхтндӣ ва бар тибқи нҳодндии сазовор будӣ аҳли охиратро ки ҳеҷашон орзӯ наомадӣу нхридндии ҷузи марг .
Ва гуфт : асҳоби дунёро хизмати парасторон ва бандагон кунаду асҳоби охиратро хизмати аҳрору Аброру зӯҳҳод ва бузургворон кунанд .
Ва гуфт : мард ҳаким набӯд чун то ҷамъ набӯд дар ӯ се хислат . Яке онкӣ ба чашми насиҳат дар тавонгар нигарад , на ба чашми ҳасад ; дувуми онкӣ ба чашми шафқат дар занон нигарад , на ба чашми шаҳват , сеюм онкӣ ба чашми тавозуъ дар даравишон нигарад , на ба чашми такаббур .
Ва гуфт : ҳар ки хиёнат кунад худоиро дар сар , худои парда ӯро бадаранд ба ошкоро .
Ва гуфт : чун бандаи инсоф худо бидиҳад аз нафаси хеши худоӣ ӯро биёмурзад .
Ва гуфт : бо мардумони сухан андак гуед ва бо худои сухан бисёр гуед .
Ва гуфт : чун ориф бо худои даст аз адаб бидорад ҳалок шавад бо ҳалок шудагон .
Ва гуфт : ҳаркиро тавоноӣ ба худоӣ буд ҳамеша тавонгарасту ҳаркиро тавонгарӣ ба касби хеш буд ҳамеша фақир буд . Ба аввали маҷзӯбонро мехоҳад ва ба охири муҷоҳидонро , чунонкӣ гуфт худоиро дар сарои неъмат фазласт ва дар зрои неъмати татҳир . Ту агар банда бошӣ дар саро бош .
Ва гуфт : аҷаб дорам аз он муваҳҳидон дар дӯзахи забонаи зан ки чигуна май сӯзади оташ аз сидқи тавҳид ӯ .
Ва гуфт : субҳони он худоӣ ки банда гуноҳ мекунаду ҳақи шарм аз ӯ дорад .
Ва гуфт : гуноҳӣ ки туро муҳтоҷ гирданд бадв , дӯст тар дорам аз амалӣ ки бадв нозанад .
Ва гуфт : ҳаркии худоиро дӯст дорад нафасро душман дорад .
Ва гуфт : вале мроӣӣ ва мунофиқӣ накунад ва чунин касро дӯст кам буд .
Ва гуфт : бад дӯстӣ бошад ки туро ҳоҷат ояд чизе аз ӯ пурсидан , ё ӯро гуфтани маро ба дуои ёди дор ё дар зиндагонӣ ки бо ӯ кунӣ ҳоҷат ояд мудоро кардан , ё ҳоҷат ояд ба узр хостан аз вай дар злтӣ ки аз ту зоҳир шавад .
Ва гуфт : насиби муъмин аз ту се чиз бояд ки буд . Яке онкӣ агар манфиатӣ натавонӣ расонид мзртӣ нарасонӣ ; ва агар шодаш натавонӣ гардонид борӣ андўҳгн накунӣ ; ва агар мадҳаш нагӯйӣ борӣ накӯҳиш накунӣ .
Ва гуфт : ҳеҷ ҳамоқат беш аз он нест ки тухм оташ меандозаду биҳишт тамаъ медорад .
Ва гуфт : яке гуноҳи баъд аз тавбаи зишттар буд аз ҳафтод гуноҳи пеш аз тавба .
Ва гуфт : гуноҳи муъмин ки миёни биму умед буд чун рӯбоҳӣ буд миёни ду шер .
Ва гуфт : басандааст шуморо аз доруҳо тарки гуноҳ .
Ва гуфт : аҷаб дорам аз касе ки парҳез кунад аз таом аз бими беморӣ . Пас чаро парҳез накунад аз гуноҳ аз бими уқубат .
Ва гуфт : карами худоӣ дар офаридани дӯзах зоҳиртараст аз онкӣ дар офаридани биҳишт . Аз баҳри онкӣ ҳарчанд биҳишт ваъда кардааст агар бим дӯзах набӯдӣ як тан ба тоъат набошадӣ .
Ва гуфт : дунёи ҷойгоҳ ишғоласту пайвастаи бандаи миёни машғӯлӣ ва бимаст то брчаҳ қарор гирад ? амоءи биҳишт ва аммо дӯзах .
Ва гуфт : : ҷумлаи дунё аз аввал то охир дар баробари як соъат ғам наярзад . Пас чигуна буд ҷумлаи умр дар ғам бӯдан аз ӯ бо насиби андак аз ӯ дунёи дукон шайтонаст . Зинҳор ки аз дукон ӯ чизе надуздӣ ки аз пас даройад ва аз ту бозстонд . .
Ва гуфт : дунёи хамр шайтонаст . Ҳарки аз он маст шуд ҳаргиз ба ҳуши бознёиди магар - дар миёни лашгари худоӣ - рӯзи қиёмат , дар надомату хусрон .
Ва гуфт : дунё чун арӯсӣасту ҷӯянда ӯ чун машшота ӯу зоҳид дар ӯ касе буд ки рӯй вай сиёҳ кунаду мӯӣ ӯ бикунаду ҷома ӯ бадарад .
Ва гуфт : дар дунё андешаасту ғам ; ва дар охирати азобу уқоб . Пас аз ӯ роҳат кӣ хоҳад буд .
Ва гуфт : худованд мегуяд аз ман шикоят макунед . Аз ғами дунёи шуморо ин пӯшида нест ки ҳарду ҷаҳон марост ва ман шуморо .
Ва гуфт : дар касб кардани дунёи зл нуфусаст ва дар касб кардани биҳишти ъз нуфусаст эй аҷаб аз касе ки ихтиёр кунад хорӣу мазаллат дар талаби чизе ки ҷовид ва боқӣ нахоҳад монад .
Ва гуфт : шавамӣ дунёи туро бидон дараҷааст ки орзӯии он ту роози худоӣ машғӯл кунад то ба ёфт чаҳ расад ?
Ва гуфт : оқили се танаст . Яке онкии тарк дунё кунад беш аз онкии дунёи тарк вай кунад ;у онкии гӯрро иморат кунад пеш аз онкӣ дар гӯр равад ;у онкии худоиро розӣ гирданд пеш аз онкӣ бадв бирасад .
Ва гуфт : ду мусӣбатаст бандаро , ки аввалин ва охирин сахттар аз он ншнўдаҳанд , ва он вақти марг буд . Гуфтанд : он кадом буд ? гуфт : яке онкии молӣ ҷамъ кардааст аз ӯ бустонанд ; дувуми онкӣ аз як як чиз - аз мол ӯ –сўол кунанд .
Ва гуфт : динору дирам каждумаст . Даст бидон макун то афсуни он нёмўзӣ ва агар на заҳри он туро ҳалок кунад . Гуфтанд : афсун ӯ чист ? гуфт : онкии дахл ӯ аз ҳалол буду харҷ ӯ ба ҳақ буд .
Ва гуфт : талаби дунёи оқилро некӯтар аз тарк овардани дунёи ҷоҳилро .
Ва гуфт : эй худовандони илму эътиқод ! қсрҳотон қайсарӣасту хонаҳоатон Касравӣасту ъмортҳотон шаддодӣасту кибратон одӣаст . Ин ҳамаи тони ҳеҷ аҳадӣ нест .
Ва гуфт : ҷӯяндаи ин ҷаҳон ҳамеша дар зл маъсиятаст ,у ҷӯяндаи он ҷаҳон ҳамеша дар ъзў тоъатаст ,у ҷӯяндаи ҳақ ҳамеша дар рӯҳ ва роҳатаст .
Ва гуфт : суфи пӯшидан дуконӣасту сухани гуфтан дар зуҳди пеша ӯаст ,у худованди нофилаи арза кунандааст . Ин ҳамаи нишона ҳоаст .
Ва гуфт : ҳарки дар таваккул таън кунад дар имон таън кардааст .
Ва гуфт : такаббур кардан бар онкас ки бар ту ба мол такаббур кунад тавозуъ буд .
Ва гуфт : аз пойгоҳи афтодани мардон он бошад ки дар хештан ба ғалат уфтанд .
Ва гуфт : мурӣдро аз се чиз гурез нест . Хонае ки дар онҷои мутаворӣ буд ;у кифоятӣ кибидон тавон зистан ;у амалӣ ки бидон ҳрФтӣ тавонад кард . Ва хона ӯ хилватаст ,у кифоят ӯ таваккуласт ,у ҳарфат ӯ ибодатаст .
Ва гуфт : чун мурӣд мубтало гардад ба бисёр хӯрдан , млоикаҳ бар ӯ бгринд . Ва ҳаркиро ба ҳирси брхўрдн мубтало карданд зуд буд ки ба оташи шаҳват сӯхта гардад .
Ва гуфт : дар тани фарзанди одами ҳазор узваст . Ҷумла аз шар ва он ҳама дар даст шайтонаст . Чун мурӣдро гурусна буд , нафасро риёзат диҳад , он ҷумлаи аъзо хушк шавад ва ба оташи гуруснагии ҷумла сӯхта гардад .
Ва гуфт : гуруснагӣ нурӣасту сайри хӯрдагӣ норайасту шаҳвати ҳизуми он , ки аз ӯ оташ зояд . Он оташи Фрўнншинд то худованди онро насузад .
Ва гуфт : ҳеҷ банда сайр нахурд ки худованд аз ӯ набарди чизе ки ҳаргизи баъд аз он , онро натавонад ёфт .
Ва гуфт : гуруснагии таом худоӣаст дар замин , ки танҳои содиқони бон қӯт ёбад .
Ва гуфт : гуруснагии мурӣдонро риёзатаст , тоибонро тҷрбтаст ,у зоҳидиро сиёсатаст ,у орифонро мкрмтаст .
Ва гуфт : паноҳ май гирам ба худои таъолӣ аз зоҳидӣ ки фосид гирданд меъдаи худро аз бисёр хӯрдан таомҳои лавн ба лавни тавонгарон .
Ва гуфт : эшон се қавманд . Зоҳид ;у муштоқ ,у восил . Зоҳиди муолиҷа ба сабр кунад ;у муштоқи муолиҷа ба шукр ,у восили муолиҷа ба вилоят кунад .
Ва гуфт : чун бинӣ ки марди ишорат ба амал кунад бдонкаҳи тариқат ӯ вараъаст , ва чун бинӣ ки ишорат ба оёт кунад бдонкаҳи тариқ ӯ тариқи абади аласт ва чун бинӣ ки ишорат ба оломӣ кунад бдонкаҳи тариқ ӯ тариқ муҳибонаст , ва чун бинӣ ки таъаллуқ ба зикр кунад бдонкаҳи тариқ ӯ тариқ орифонаст .
Ва гуфт : модом ки ту шукр мекунӣ шокир на ӣӣу ғояти шукр таҳайюраст .
Ва гуфт : мурӣди охиратро дар дил сокин нашавад , магар дар чаҳор мавзе . ё гӯшаи хонае , ё масҷидӣ , ё гӯристонӣ , ё музиъӣ ки ҳеҷ кас ӯро натавонад дид . Пас бо кӣ нишастан ӯ ? магар бо касе ки сайр нагардад аз зикри худои таъолӣ .
Гуфтанд : бар мурӣд чаҳ сахттар ? гуфт : ҳам нишинии аздод .
Ва гуфт : бингар инси хеш ба хилвату инс ба ҳақ дар хилват . Агар инси ту ба хилват буд чун аз хилвати беруни оеи инс ту баравад ва агар инси ту ба худованд буд ҳамаи ҷаҳони туро яке буд - дашту кӯҳу биёбон .
Ва гуфт : танҳоӣ , ҳам нишин садиқонаст .
Ва гуфт : дар вақти нузули балои ҳақоиқи сабр ошкоро гардад ва дар вақти мукошифаи мақдӯри ҳақоиқи ризо рӯй намояд .
Ва гуфт : ҳаркии имрӯз дӯст дорад ончӣ душман дорад фардо аз пас дар оядаш ,у ҳаркии имрӯз душман дорад ончӣ дӯст дорад фардои он чиз бадв расад .
Ва гуфт : зойеъ шудани дайн аз тамаъаст вбоқии мондани дайн дар вараъ .
Ва гуфт : бо хуии неки маъсият зиён надорад .
Ва гуфт : миқдори як сапандони дона аз дӯстии наздики ман дӯсттар аз онаст ки ҳафтод солаи ибодат бедӯстӣ .
Ва гуфт : аъмол муҳтоҷаст ба се хислат : илм ;у ният ,у ихлос .
Ва гуфт : ба сидқи таваккули озодӣ тавон ёфт аз бандагӣ , ва ба ихлоси истихроҷи ҷазо тавон кард , ва ба ризо додан ба қазои айшро хуш тавон гардонид .
Ва гуфт : имони се чизаст : хавфу раҷоу муҳаббат . Ва дар зимни хавфи тарки гуноҳ то аз оташи наҷоти ёбӣ , ва дар зимни раҷо дар тоъати хавз карданаст то биҳишти ёбӣ , ва дар зимни муҳаббати эҳтимоли макрӯҳот карданаст то ризои ҳақ ба ҳосил ояд .
Ва гуфт : орифи он буд ки ҳеҷ чизи дӯсттар аз зикр худоӣ надорад .
Ва гуфт : маърифат ба дили ту роҳи наёбад то маърифатро ба наздики ту ҳақӣ мондааст то гзордаҳ нагардад .
Ва гуфт : хавф дарахтӣаст дар дилу самараи он дуо ва тазаррӯъаст . Чун дил хоиФ гардад ҷумлаи ҷавориҳ ба тоъат иҷобат кунад ва аз маосии иҷтиноби намояд .
Ва гуфт : баландтарӣни манзили толибон хавфаст ,у баландтарӣни манзил восилон ҳаёст .
Ва гуфт : ҳарчизиро зинатӣаст ,у зинати ибодат хавфасту аломати хавфи кӯтоҳӣ амласт .
Ва гуфт : аломати фақри хавф фақраст . Ва гуфт баландтарӣни парҳези горӣ тавозуъаст .
Ва гуфт : ихлоси худоиро пок кардан амаласт аз уюб .
Ва гуфт : аломати шавқ онаст ки ҷавориҳ аз шаҳавоти нигоҳи дорӣу аломати шавқ ба худои дӯстӣ ҳиўаҳаст бо роҳат ба ҳам . Яъне чун ҳаёт буд ва ранҷ набӯд ки бисӯзанд шавқаш зиёдат шавад .
Ва гуфт : тоъати хазона худоӣасту калиди он дуо .
Ва гуфт : тавҳид нурасту ширк нораст . Нури тавҳиди ҷумлаи сиӣоти муваҳҳидонро бисӯзанду нори ширки ҷумлаи ҳасаноти мушриконро хокистар гирданд .
Ва гуфт : чун тавҳид оҷиз нест аз ҳарчӣ дар пеш рафтааст , аз куфру туғён ҳамчунин низ оҷиз набӯд ки маҳв гирданд ҳарчӣ баъд аз он рафтааст аз гуноҳу исён ва гуфт вараъи истодан буд бар ҳади илм бе таъвил
Ва гуфт : вараъи ду гӯна бошад . Вараъӣ буд дар зоҳир ки наҷунбад , магар ба худоӣ ,у вараъӣ буд дар ботин , ва он он буд ки дар дилат ба ҷузи худои дрнёид .
Ва гуфт : зуҳди се ҳарфаст « зо » ва «ҳо » ва « дол » . Аммо « зо » тарк зинатаст ва «ҳо » тарки ҳаво ва « дол » тарки дунё .
Ва гуфт : аз зуҳди саховати хезад ба малик ва аз ҳуби саховат ба нафасу рӯҳ .
Ва гуфт : зуҳд онаст ки ба тарки дунёи ҳаристар буд аз ҳирс бар талаби дунё .
Ва гуфт : зоҳид ба зоҳир софӣаст ва ба ботини омехтау ориф ба ботин софӣаст ва ба зоҳири омехта .
Ва гуфт : фӯти сахт тараст аз мӯат зеро ки мӯат инқитоъаст аз халқу фӯт инқитоъаст аз ҳақи таъолӣ .
Ва гуфт : ҳарки сухан гуяд пеш аз онкии бияндешади пушаймоняши бори ораду ҳаркии бияндешади пеш аз онкӣ сухан гуяд саломат ёбад .
Ва гуфт : аломати тавбаи насӯҳи се чизаст . Кам хӯрдан аз баҳри рӯза ; ва кам хуфтан аз баҳри намоз ; ва кам гуфтан аз баҳри зикри худои таъолӣ .
Ва гуфт : зикр ӯ ҷумлаи гуноҳро ғарқа гирданд . Худ ризоӣ ӯ чигуна буд ?у ризоӣ ӯ ғарқа гирданд омолро . Худ ҳуб ӯ чигуна буд ?у ҳуб ӯ дар даҳшат андозад уқулро . Худ ваад ӯ чигуна буд ? ва ваад ӯ фаромӯш гирданд ҳарчӣ дун ӯст . Худ лутф чигуна буд ?
Пурседанд ки ба чаҳ тавон шинохт ки худои таъолӣ аз мо розӣаст ё не ? гуфт : агар ту розӣ бошӣ аз ӯ нишонаст ки аз ту розӣаст
Гуфтанд : онгоҳ касе бўдкаҳ аз ӯ розӣ набӯду даъвии маърифат ӯ кунад ?
Гуфт : оре ! ҳарки ғофил монад аз анъом ӯ ва дар хашм ба сабаби мақдӯрӣ чаҳ аз неъмат ва чаҳ аз меҳнат ва чаҳ аз мусӣбат .
Ва касе гуфт : кӣ буд ки ба мақоми таваккули расму радои ози броФгнм ва бо зоҳидӣ биншинам ?
Гуфт : онгоҳ ки нафасро дар сари риёзати диҳӣ то онгоҳ ки агар се рӯзи туро ҳақи рӯзии надиҳад заъиф нагардӣ - дар нафаси худ - ва агар бад-ӣн дараҷа нарасида бошӣ нишаст тўбри бисоти зоҳидии ҷаҳл буд ва аз Фзиҳт шудан ту эмин набошам .
Гуфтанд : фардо ки эминтар буд ?
Гуфт : онкии имрӯзи бештари тарсад .
Гуфтанд : мард ба таваккул кӣ расад ? гуфт : онгоҳ ки худои таъолиро ба вакилӣ ризо диҳад .
Гуфтанд : тавонгарӣ чаҳ бошад ? гуфт : эмин бӯдан ба худоӣ .
Гуфтанд : ориф кӣ бошад ? гуфт : ҳаст нест буд .
Гуфтанд : дарвешӣ чист ? гуфт : онкӣ ба худованди хеш аз ҷумлаи коиноти тавонгарӣ шӯии магар ки як рӯз дар пеш ӯ сухани тавонгарӣ ва дарвешӣ мерафт . Гуфт фардо на тавонгарӣ вазнӣ хоҳад дошт ва на дарвешии сабру шукр вазн хоҳад дошт . Бояд ки шукри оре ва сабр кунӣ .
Гуфтанд : аи зхлқ дар зуҳд ки собити қадамтар ? гуфт : онкии яқин ӯ бештар буд .
Гуфтанд : муҳаббатро нишон чист ? гуфт : онкӣ ба никуӣ зиёдат нашуд ва ба ҷафо нуқсон нагирад .
Яке гуфташ : маро васиятӣ кун . Гуфт : субҳони аллоҳ ! чун нафаси ман аз ман қабул намекунад дайгарӣ аз ман қабул чигуна кунад ?
Гуфтанд : ҷамоатиро мебайнем ки туро ғайбат мекунанд . Гуфт : агар худоӣ маро бихоҳад омрзиди ҳеҷ зиён надорад марои ончӣ эшон гӯйанд , ва агар нахоҳад омрзиди пас ман сазои онам ки эшон мегӯйанд .
Гуфтанд : ту чаро ҳама аз раҷои сухан май гӯйӣу ҳама аз караму лутф ӯ шарҳ май диҳӣ ?
Гуфт : лобуди сухан чу манӣ бо ҷавонмардӣ ба ҷуз аз карам ва лутф набӯд .
Ва ӯро муноҷотаст . Ва гуфт : худовандо ! умеди ман ба тавбаи сиӣот беш аз онаст ки умеди ман ба тавбаи ҳасанот . Аз баҳри онкии ман хештан чунон меёбам ки эътимод кунам бар тоъат ба ихлос , вмн чигуна тоъат ба ихлос тавонам кард , ва ман ба офоти маърӯф . Влкни худро дар гуноҳ чунон меёбам ки эътимод дорам бар афви ту ва ту чигуна гуноҳи ман афв накунӣу тавбаи ҷӯади мавсуф .
Ва гуфт : илоҳӣ ! мар Мӯсо кулемроу ҳорӯни азизро ба наздики фиръавни тоғӣ боғӣ фиристодӣ ва гуфтӣ сухан бо ӯ оҳиста бигӯед . Илоҳӣ ! ин лутф туаст бо касе ки даъвӣ худоӣ мекунад . Худ лутфи ту чигуна буд бо касе ки бандагии туро аз миён ҷон мекунад .
Ва гуфт : илоҳӣ ! лутфу ҳалами ту бо касе ки анои рбкм алоълӣ гуяд инаст . Лутфу карами ту бо касе ки субҳони рабӣ алоълӣ гуяд ки донад ки чаҳ хоҳад буд ?
Вагуфт : илоҳӣ ! дар ҷумлаи молу малики ман ҷузи гилӣмӣ куҳна нест . Бо ин ҳама агар касе аз ман бихоҳад - агар чаҳ муҳтоҷам - аз ӯ боз надорам . Туро чандини ҳазор раҳматаст ва ба заррае муҳтоҷи Неу чандини дармондаи раҳмат аз эшон дареғи доштан чун буд ?
Ва гуфт : илоҳӣ ! ту фармӯдае ки ман ҷоءи болҳснаҳи фалаи хайри минҳо . Ҳаркии некуӣ ба мо оради беҳтар аз он бадви бози даҳум . Ҳеҷ некӯтар аз имон нест ки ба мо додае чаҳ беҳтар аз он ба мо диҳии ҷузи лақои ту худовандо !
Ва гуфт : илоҳӣ ! чунонкии ту ба кас наМонӣ корҳои тавбаи кор кас намонад . Ҳаркасӣ ки ҳар касеро дӯст дорад ҳамаи роҳат онкас ҷӯяд . Ту чун мар касеро дӯсти дории бало бар сар ӯ боронӣ .
Ва гуфт : худовандо ! ҳарчӣ аз дунё мрохўоҳӣ дод ба кофарони даҳ ва ҳарчӣ аз уқбои маро хоҳӣ дод ба муъминони даҳ , ки маро басандааст дар дунё ёд кард ту ва дар уқбои дидори ту .
Ва гуфт : илоҳӣ ! чигуна имтиноъи намоям ба сабаби гуноҳ аз дуо ки наме байнами туро ки имтиноъи намое ба сабаби гуноҳ аз ман ато . Агар чаҳ гуноҳ мекунам ту ҳамчунон ато май диҳӣ . Пас ман низ агар чаҳ гуноҳ мекунам аз дуо боз натавонам истод .
Ва гуфт : илоҳӣ ! агар ман натавонам ки аз гуноҳи бози истами ту май туоне ки гуноҳам биёмурзӣ .
Ва гуфт : илоҳӣ ! ҳргноаҳ ки аз ман дар вуҷӯд меояд ду рӯй дорад . Яке рӯй ба лутф ту дорад ; ва яке рӯй ба заъфи ман . ё бидон рӯй гуноҳам афв кун ки ба лутф ту дорад , ё бидон рӯй биёмурз ки ба заъф ман дорад .
Ва гуфт : илоҳӣ ! ба бдкрдорӣ ки марост аз ту май тарсам , ва ба фазлӣ ки тўрост ба ту умед медорам . Пас аз ман бози мадори фазлӣ ки тўрост ба сабаби бдкрдорӣ ки марост .
Ва гуфт : илоҳӣ ! бар ман бахшой зеро мнои зи он туам .
Ва гуфт : илоҳӣ ! чигуна тарсам аз ту ? ва ту карӣмӣ . Ва чигуна натарсам аз ту ? ва ту азизӣ .
Ва гуфт : илоҳӣ ! чигуна хонам туро ? ва ман бандаи осӣ . Ва чигуна нахоҳам туро ? ва ту худованди Карим .
Ва гуфт : илоҳӣ ! зиҳии худованди пок ки банда гуноҳ кунад ва туро шарми карам буд .
Ва гуфт : илоҳӣ ! тарсам аз ту зеро ки бандаам ва умед медорам ба ту . Зеро ки ту худовандӣ .
Ва гуфт : илоҳӣ ! ту дӯст май дорӣ ки ман туро дӯст дорам , бо онкӣ бениёзӣ аз ман . Пас ман чигуна дӯст надорам ки ту марои дӯсти дории боин ҳамаи эҳтиёҷ ки ба ту дорам ?
Ва гуфт : илоҳӣ ! ман ғарибаму зикри ту ғариб ва ман бо зикри ту улфат гирифтаам зеро ки ғариб бо ғариб улфат гирад .
Ва гуфт : илоҳӣ ! ширинтарин атоҳо дар дили ман раҷоӣ туаст ва хуштарин суханон бар забони ман саноӣ туасту дӯсттарин вақтҳо бар ман вақт лақоӣ туаст .
Ва гуфт : илоҳӣ ! марои амал биҳишт несту тоқат дӯзах надорам . Акнӯн кор бо фазл ту афтод .
Ва гуфт : агар фардо маро гуяд чаҳ оварадӣ ? гӯям : худованди а ! аз зиндони мӯии болидау ҷомаи шўхгну олимии андӯҳу хиҷлати барҳами баста чаҳ тавон оварад ? маро бишӯй ва хлътӣ фирист ва мапурс .
Нақласт ки яҳёи садҳазори дирам вом дошт - бар ғозёну ҳоҷёну фуқароу уламоу суфиён сарф карда буд -у урафо тақозо мекарданду дил ӯ бидон машғӯл буд . Шаби одинаи пайғамбарро слии аллоҳи алайҳу алии ?алау силам ба хоб дид ки гуфт : эй яҳё ! дилтанг машав ки аз дилтангии ту ман ранҷурам . Бархез ва ба хуросони рӯ ки он садҳазори дирам ки ту воми дорӣ , он ҷойгаҳи занӣ аз баҳри ту сесад ҳазор дирам ки ту воми дорӣ ниҳодааст . Гуфт : ё расӯли аллоҳи он шаҳри кадом ва он шахс кист ? гуфт : шаҳр ба шаҳр май рӯ ,у сухан май гӯй , ки сухани ту шифои длҳост , ки ман худ чунонкӣ ба хоби ту омадаам ба хоби онкаси рӯм .
Пас яҳё ба ншобўр омад ва ӯро дар пеши тоқ минбар ниҳоданд . Гуфт : эй мардумони ншобўр ! ман ӣнҷо ба ишорати пайғомбари алайҳи ассалом омадаам ки фармӯдаи асткаҳ : воми ту як каси бгзорд . Ва ман сад ҳазор дирами нуқра вом дорам ва бидонед ки сухани моро ба ҳрўқти ҷамолӣ буд акнӯн ин вом ҳиҷоб омад .
Яке гуфт : ман панҷоҳ ҳазор дирам бидиҳам . Дайгарӣ гуфт : чиҳил ҳазор дирам бидиҳам . Яҳё нагирифт ва гуфт : Сайиди алайҳи ассалом ба як кас ишорат кардааст .
Пас дар сухан омад . Рӯзи аввали ҳафт ҷиноза аз маҷлис ӯ бардоштанд . Пас чун дар ншобўри вом гзордаҳ нашуд азм Балх кард . Чун онҷо расед муддатӣ боздоштанд то сухан гуфт ; ва тавонгариро фазли ниҳод бар дарвешӣ . Садҳазор дирамаш бидоданд . Шайхӣ дар он ноҳит буд . Магари ин сухан хушнаомад тавонгариро фазл ниҳодан . Гуфт : худои баракати мкнод бар вай .
Чун аз Балх берун омад роҳаши бзднду молаши ббрднд . Гуфтанд : асари дуои он пер буд . Пас азм ҳро кард ва гӯйанд ки ба Марв рафт . Пас ба ҳро омад ва хоб бозгуфт . Духтари амири ҳро дар маҷлис буд . Кас фиристод ки : эй эмом ! дил аз воми фориғи дор ки он шаб ки Сайиди олами алайҳи ассалом дар хоб ба ту гуфт , бо ман низ гуфт . Гуфтам : ё расӯли аллоҳи ман пеш ӯ рӯм ? фармуд ки ӯ худ ояд ва ман интизор ту мекардам . Чун падари маро ба шавҳар дод ончии дигаронро рӯй ва мис бошад маро аз нуқрау зари сохт . Ончӣ нуқрааст сесад ҳазор дирамаст . Ҷумла ба ту эсор кардам , влкни як ҳоҷат дорам ва он онаст ки чаҳор рӯзи дигар маҷлис бигӯе .
Яҳёи чаҳор рӯз маҷлис бигуфт . Рӯзи аввали даҳ ҷиноза барграфтанд ,у рӯзи дувуми бист ва панҷ ҷиноза барграфтанд ,у рӯзи сими чиҳил ҷиноза ,у рӯзи чаҳоруми ҳафтод ҷиноза ва пас рӯзи панҷум аз ҳарӣ бирафт бо ҳафт штрўори нуқра . Чун ба балаам расед псрбо ӯ буд ва он мол меоварад . Гуфт : набояд ки чун ба шаҳр расад ҳоле ба ғрмо ва фуқаро диҳаду маро бе насиби бигузорад . Ҳангоми саҳар муноҷот мекард . Сар ба саҷдаи ниҳод , ногаҳони сангӣ бар сар ӯ омад . Яҳё гуфт : молро ба ғурямон диҳед .
Ва ҷон бидод . Аҳли тариқат ӯро бар гардан ниҳоданд ва ба Найшобӯр овараданд ва ба гӯристони Муъаммар дафн карданд . Рҳмҳоллаҳи алайҳ .