Он маҷзӯби ваҳдати он мслўби иззати он қиблаи анвори он нуқтаи асрори он хештани кушта дар дарди даврии латифи олами Абуалҳусайн нурии раҳмаи аллоҳи алайҳи ягонаи аҳду қдўаҳи вақту зарифи аҳли муҳаббати тасаввуфу шарифи аҳли муҳаббат буду рёзотии шигарфату муомилотии писандидау нктии олӣу румузии аҷабу назарии саҳеҳу фаросатии содиқи въшқӣ ба камолу шавқӣ бениҳоят дошту машойих бар тақдим ӯ муттафиқ буданд ва ӯро амиролқлўб гуфтандӣу қмролсўФиаҳи мурӣди сиррии сиқтӣ буд суҳбати Аҳмад ҳўорӣ ёфта ва аз ақрони ҷунайд буд ва дар тариқати муҷтаҳид буду соҳиби мазҳаб ва аз судӯри уламои машойих буд ва ӯро дар тариқат бар аҳамиятӣ қотеъаасту ҳуҷҷатии ломъаҳу қоида мазҳабаш онаст ки тасаввуфро бар фақри тФзл наад вмъомлтши мувофиқ ҷунайдаст ва аз наводири тариқат ӯ яке онаст ки суҳбати эсор ҳаром донад вдри суҳбати эсори ҳақ соҳиб фармоед бар ҳақи хеш ва гуяд суҳбат бо даравишон фаризааст възлти нописандидау эсори соҳиб бар соҳиби фариза ва ӯро нурӣ аз он гуфтанд ки чун дар шаби торик сухан гуфтӣ нур аз даҳон ӯ берун омадӣ чунонкии хона равшан шудӣ ва низ аз он нурӣ гуфтанд ки ба нури фаросат аз асрори ботини хбрдодӣ венис гуфтанд ки ӯро савмиъа буд дар саҳро ки ҳамаи шаби онҷо ибодат кардӣу халқи онҷо ба назора шудандӣ ба шаби нурии диданд ки медурахшидӣ ва аз савмиъа ӯ ба боло барме шудӣу АбуМуҳамад мғозлӣ гуфт : ҳечкас надидам ба ибодати нурӣ ва дар ибтидои чунон буд ки ҳар рӯзи бомдод аз хона берун омадӣ ки бдкон май рӯму ноне чанд бардоштӣу дрроаҳ садақа кардӣ ва дар масҷид шудӣ ва намоз кардӣ то намози пешини пас бдкон омадӣ аҳли хонаи пндоштндӣ ки ба дукони чизе хӯрдаасту аҳли дукони гумони бурдандӣ ки ба хонаи чизе хӯрдааст ҳамчунин бист соли бад-ӣни навъ мъомлт кардӣ ки кас бар аҳвол аўмтлъ нашуд .

Нақласт ки солҳо муҷоҳида кардам ва худро ба зиндони боздоштаму пушт бар хилоиқ кардам ва риёзот кашидам роҳ ба ман кушода нашуд ва бо худ гуфтам ки чизе мебояд кард ки кор барояд ва ё фурӯ шавам ва аз ин нафас бар ҳам пас гуфтам эй тани ту солҳо бҳўоўи муроди хўдхўрдии вдидӣ ва шунидӣ ва рафтӣ ва гирифтӣ ва хуфтӣ ва айш кардӣ ва шаҳват ронадӣ ва ин ҳама бар ту товонаст акнӯн дар хонаи рӯи тобндти брнҳм ва ҳарчӣ ҳуқуқ ҳақаст дар гарданат қаллода кунам агар бар он Бамонеи соҳиби давлатии шӯй ва агар на борӣ дар роҳи ҳақи фурӯи шӯй .

Ва гуфт : дар роҳи ҳақ чунин кардам ва ман шунида будам ки длҳоءи ин тайифаи нозук буд ҳарчӣ эшон бенанд ва шунаванд сар он бидонанд ва ман дар худ он намедидам гуфтам қавли анбёءу авлиёъи ҳақ буд магари ман муҷоҳида барпо кардам ва ин халал аз манаст ки ӣнҷои хилофро роҳ нест онгаҳ гуфтам акнӯн гирди худ броим то бингарам ки чист бахуди Фрўнгрстми офати он буд ки нафас бо дили ман яке шуда буд чун нафас бо дил яке шавад балои он буд ки ҳарчӣ дили тобади нафаси ҳаззи худ аз вай бастанд чун чунон дидам донистам ки аз он бар ҷой мемонад ки ҳарчӣ аз даргоҳ бадал мерасад нафаси ҳазз худ месетанд баъд аз он ҳарчӣ нафас бидон биёсудӣ гирди он на гштмӣу чанг дар чизеи дигари здмии Маслан агар ӯро бонамоз ё рӯза ё бо садақаи хуш будӣ ё бо хилват ё бо халқ дар сохтани хилоф ӯ кардамӣ то он ҳамаро беруни андохтам ва гомҳо ҳамаи бурӣдаи гашти онгоҳи асрор дар ман падед меомад пас гуфтам ту ки Эй гуфт : ман дар кон бекомӣам ва акнӯн бо мурӣдон бигӯӣ ки кони ман кон бекомӣаст ва дар ман даракон ноМуродӣаст онгаҳ бдҷлаҳ рафтаму миёни ду заврақи боистодм ва гуфтам нарӯм то моҳии дршст ман науфтад охрдр афтод чун баркашидам гуфтам алҳмдллаҳ ки кори ман нек омад бирафтам ва бо ҷунайд бигуфтам ки марои футуҳӣ падед омад гуфт : эй Абуалҳусайн онкӣ моҳӣ афтод агар Марӣ будӣ каромати ту будӣ локин чу тўдр миён омадӣ фиребаст на каромат ки каромати онбўд ки ту дар миён набошӣ субҳони аллоҳи ин озодагон чаҳ мардон бӯдаанд .

Нақласт ки чун ғуломи халили бдшмнии ин тайифа бархесту пеш Халифа гуфт : ки ҷамоатии падед омадаанд ки сурӯд мегӯйанд ва рақс мекунанд ва кФрёт мегӯйанду ҳамаи рӯз тамошо мекунанд ва дар сардобҳо май раванди пинҳон ва сухан мегӯйанд ин қавмӣанд аз занодақа агар Амиралмӯъминин фармон диҳад ба куштани эшон мазҳаби занодақа муталошӣ шавад ки сари ҳама ин гуруҳанд агар ин чиз аз даст амӣралмуъминӣн ояд ман ӯро зоминам ба савобии ҷазили Халифа дар ҳол фармуд то эшонро ҳозир карданд ва эшон АбуҲамзау арқому шблии нурӣ ва ҷунайд буданд пас Халифа фармуд то эшонро ба қатли оранди сайёфи қасди куштан арқом кард нурӣ биҷуст ва худро дар пеши андохт ба сидқу биҷой арқом бинишаст ва гуфт : аввали маро ба қатли ори тараби кунону хандон сайёф гуфт : эй ҷавонмард ҳануз вақт ту несту шамшер чизе нест ки бидон шитоб задагӣ кунанд нурӣ гуфт : бноءи тариқати ман бар эсораст ва ман асҳобро бар эсор медораму азизтарини чизҳо дрднё зиндагонӣ аст мехоҳам то ин нафасӣ чанд дар кори ин бародарон кунам то умр наз эсор карда бошам бо онкии як нафас дар дунёи наздики ман дўстри аи зҳзори соли охирати аи зонкаҳи ин сарой хизматаст ва он сарои қурбату қурбати ман ба хизмат бошад чун ин сухан бишуниданд аз вай дар хизмати Халифа арза карданд Халифа аз инсофи вқдми сидқ ӯ таъаҷҷуб омад фармуд таваққуф кунед ба қозӣ руҷӯъ фармуд то дар кори эшон назар кунад қозӣ гуфт : бе ҳуҷҷатии эшонро манъ натавон кард пас қозӣ донист ки ҷунайд дар улӯм комиласту сухан нурӣ шунида буд гуфт : аз ин девонаи мизоҷ яъне шблии чизе аз фиқҳ бипурсам ки ӯ ҷавоби нтўонддод пас гуфт : аз бист динор чанд зкўаҳ бояд дод шблӣ гуфт : бист ва ним динор гуфт : ин зкўаҳи ин чунин ки насб карда аст гуфт : садиқи Акбари разии аллоҳи анҳу ки чиҳил ҳазор динор бидод ва ҳеҷ бор нагирифт гуфт : ин ним динор чист ки гуфтӣ гуфт : ғароматро ки он бист динор чаро нигоҳ дошт тонем динораш бибояд дод пас аз нурӣ масаъла пурсед аи зФқаҳ дар ҳол ҷавоб дод қозӣ хаҷал шуд онгоҳ нурӣ гуфт : эй қозии ин ҳама пурседӣ ва ҳеҷ нпрсидӣ ки худоиро мардонанд ки қиёми ҳама ба дӯсту ҳаракату сукӯни ҳама ба дӯсту ҳама зинда бадванду поянда ба мушоҳида ӯ агар як лаҳза аз мушоҳидаи ҳақи боз монанди ҷон аз эшон броидбдў хусбанд ва бадв хуранд ва бадв гиранду бадви раванду бадви бенанд ва бадв шунаванд ва бадв бошанд илми ин буд на онкӣ ту пурседӣ қозӣ мутаҳайир шуду кас ба Халифа фиристод ки агар инҳо мулҳид ва зиндиқанд ман ҳукм кунам ки дар рӯй замини як муваҳҳид нест Халифаи эшонро бихонад ва гуфт : ҳоҷат хоҳед гуфтанд : ҳоҷат мо онаст ки моро фаромӯш кунӣ на ба қабули худ моро мушаррафи гирдоне ва на барад маҳҷӯр кунӣ ки моро ради ту чун қабули тесту қабули ту чун рад туаст Халифа бисёр бигирист ва эшонро ба кароматии тамом равона кард .

Нақласт ки нурии як рӯзи мардиро дид дрнмоз ки бо маҳосин ҳаракатӣ мекард гуфт : даст аз маҳосин ҳақ бидор ин сухан ба Халифаи расониданду фуқаҳо иҷмоъ карданд ки ӯ бад-ӣни сухан кофар шуд ӯро пеши Халифаи бурданд Халифа гуфт : ин сухан ту гуфтӣ гуфт : балӣ гуфт : чаро гуфтӣ гуфт : банда аз он кист гуфт : аз он худоӣ гуфт : маҳосин аз он ки буд гуфт : аз он касе ки бандаи он ӯ бўдпс Халифа гуфт : алҳмдллаҳ ки худои маро аз қатл ӯ нигоҳ дошт .

Ва гуфт : чиҳил соласт то миёни ману миёни дил ҷдокрдаҳанд ки дарин чиҳил соли ҳеҷ орзӯ набӯду бҳичи чиз шаҳватам набӯд ва ҳеҷ чиз дар дилам некӯ нанамуд ва ин аз он вақти боз буд ки худоиро бишнохтам .

Ва гуфт : нурӣ дурахшон дидам дар ғайби пайваста дар вай назар мекардам то вақте ки ман ҳамаи он нур шудам .

Ва гуфт : вақте аз худои таъолии дархостам ки марои ҳолатӣ доим диҳад ҳотифӣ овоз дод ки эй Абуалҳусайн бар доими сабр натавонад кард алои доим .

Нақласт ки ҷунайди як рӯзи пеш нурӣ шуд нурӣ дар пеши ҷунайд ба тазаллум дар хок афтод ва гуфт : ҳарби ман сахт шудааст ва тоқатам намонад сӣ соласт ки чун ӯ падед меояд ман гум мешавам ва чун ман падед меоем ӯ ғоиб мешаваду ҳузур ӯ дар ғайбат манаст ҳар чанд зорӣ мекунам мегуяд ё ман бошам ё ту ҷунайди асҳобро гуфт : бингаред касеро ки дармондау мумтаҳану мутаҳайири ҳақ таъолӣаст пас ҷунайд гуфт : чунон бояд ки агар парда шавад бтў ва агар ошкоро шавад бтў ту набошӣ ва худ ҳама ӯ буд .

Нақласт ки ҷамъии пеш ҷунайд омаданд ва гуфтанд чанд шбонрўзаст то нурии бик хишт мегардад ва мегуяд аллоҳи аллоҳ ва ҳеҷ таом ва шароб нахурдааст ва нахуфта ва намозҳо буқат май гузораду одоби намоз биҷой меоварад асҳоб ҷунайд гуфтанд ӯ ҳушёраст ва фонӣ нест аз онкии авқоти намоз нигоҳ медораду одоби биҷой овардан май шиносади пас ин такаллуфаст на фано ки фонӣ аз ҳеҷ чиз хабар надорад ҷунайд гуфт : чунин нест ки шумо май гўӣид ки онҳо ки дар ваҷд бошанд маҳфӯз бошанд пас худои эшонро нигоҳ дорад аз онкии вақти хизмат аз хизмати маҳрӯм монанди пас ҷунайди пеш нурӣ омад ва гуфт : ё Абуалҳусайн агрдонӣ ки бо ӯ хурӯш суд медорад то ман низ дар хурӯш оем ва агар доне ки ризо ба таслим кун тодлт фориғ шавад нурӣ дар ҳол аз хурӯши бози истод ва гуфт : никўмълмо ки тўӣии моро .

Нақласт ки шблӣ маҷлис мегуфт : нурӣ биёмад ва бар канораи боистод ва гуфт : ассаломи алейк ё абобкр шблӣ гуфт : ва алейк ассалом ё амиролқлўб гуфт : ҳақи таъолӣ розӣ набӯд аз олимӣ дар илми гуфтан ки онро дар амал наёрад агар ту дар амалии ҷоҳи нигоҳи дор ва агар на фурӯди ои шблӣ нигоҳ кард ва худро рост наёфт фурӯд омад ва чаҳор моҳ дар хона бинишаст ки берун наомад халқ ҷамъ шуданду ӯро берун овараданд ва бар минбар карданд нурӣ хабар ёфт биёмад ва гуфт : ё абобкри ту бар эшон пӯшида кардӣ лоҷарам бар минбарат нишонданд ва ман нсҳит кардам марои бснги бронднд ва бмзблҳо андохтанд гуфт : ё амиролқлўби насиҳати ту чаҳ буду пӯшида кардан ман чаҳ буд гуфт : насиҳати ман он буд ки раҳо кардам халқи худоиро ба худоӣу пӯшида кардан ман чаҳ буд гуфт : насиҳати ман он буд ки раҳо кардам халқи худоиро ба худоӣу пӯшида кардан ту он буд ки ҳиҷоб шудӣ миёни худои вхлқ ва ту кистӣ ки миёни худоӣу халқи худо восита бошӣ пас намебайнем туро алои фузул .

Нақласт ки ҷавонии пои бараҳна аз Исфаҳон ба азми зиёрати нурӣ берун омад чун наздики рсиднўрии мурӣдиро фармуд то як фарсанги роҳ бҷорўб бирафт вагуфт : ки ҷавонӣ меояд ки ин ҳадис бар вай тофтааст чун барисед нурӣ гуфт : аз куҷо меоӣӣ гуфт : аз Исфаҳону малики Исфаҳони он ҷавонро кӯшкии вҳзори динори асбобу канизакӣ ба ҳазор динор медод ки аз онҷои Марви пас нурӣ гуфт : агар малики Исфаҳони туро кӯшкӣу канизакӣ ва ҳазор динор медод ва ҳазор динор асбоб додӣ ки аз онҷои Марв ва ту ин талабро бо он муқобила кардӣ ҷавон дар ҳол фарёд баровард ки маро мазан нурӣ гуфт : агар ҳақи таъолии ҳаждаҳи ҳазор олам бар тибқӣ наад ва дар пеши мурӣдӣ наад ва ӯ дар он нигарад мусалламаш набӯд ки ҳадис худоӣ кунад .

Нақласт ки нурӣ бо яке нишаста буд ва ҳар ду зор мегиристанд чун онкас бирафт нурӣ рӯй ба ёрон кард ва гуфт : донистед ки он шахс ки буд гуфтанд на гуфт : Иблис буд ҳикояти хадамот худ мекарду афсонаи рӯзгор худ мегуфт . Ва аз дард фироқ менолид ва чунонкӣ дидед мегирист ман низ мегиристам ҷаъфар хулдӣ гуфт : нурӣ дар хилват муноҷот мекард ман гӯши доштам ки то чаҳ мегуяд гуфт : бори худоёи аҳли дӯзахро азоб кунӣ ҷумла офарӣда тавонад ба илму қудрату иродати қадим ва агар ҳар оинаи дӯзахро аз мардум пурхоҳӣ кард қодирӣ бар онгаҳ дӯзах аз ман пуркунӣ ва эшонро ба биҳишти бабрӣ ҷаъфар гуфт : ман мутаҳайир шудам онгоҳ ба хоб дидам ки яке биёмадӣ ва гуфтӣ ки худоӣ фармӯдааст ки Абуалҳусайнро бигӯӣ ки мо туро бидон таъзим ва шафқат бахшедам .

Нақласт ки гуфт : шабии тавофи гоҳ холӣ ёфтам тавоф мекардам ва ҳар бор ки ба ЊАЉАРУЛАСВАД май расидам , дуо мекардам ва мегуфтам аллоҳами арзқнии ҳолоу сафаи ло алтғир манеҳ бории худоёи марои ҳолеу сифатӣ рӯзӣ кун ки аз он нигарадам як рӯз аз миёни каъба овозӣ шунидам ки ё Абуалҳусайн май хоҳӣ ки бо мо баробарӣ кунӣ моӣим ки аз сифат худ барнагардем аммо бандагон гардон дорем то рубубият аз убудийят пайдо гардад моӣим ки бар як сифатем сифати одамӣ гардонаст .

Шблӣ гуяд пеш нурӣ шудам ӯро дидам ба муроқибат нишаста ки мўӣӣ бар тан ӯ ҳаракат намекард гуфтам муроқибатии чунин некӯ аз ки омухтӣ гуфт : аз гурба ки бар сӯрохи мӯш буд ва ӯ аз ман бисёр сокинтар буд .

Нақласт ки шабии аҳл Қодисия шуниданд ки дӯстӣ аз дӯстони худои худро дар водии шерон боз доштааст ӯро дарёбед халқи ҷумла берун омаданду бўодии сбоъи рафтанди диданди нуриро ки гӯрии фурӯи барда буд вдр онҷо нишастау гирд бар гирд ӯ шерон нишаста шафоат карданд ва ӯро ба Қодисия овараданд пас аз он ҳол суол карданд гуфт : муддатӣ буд то чизе нахурда будам ва дарин бодия будам чун хрмобн бидидам рутаб орзӯ кардам гуфтам ҳануз ҷои орзӯ мондааст дар ман дарин водии Фрўоим то широнт бадаранд то беш хурмо орзӯ накунад .

Нақласт ки гуфт : рӯзӣ дар об ғусл мекардам дуздии ҷомаи ман бабрад ҳануз аз об берун наёмада будам ки боз оварад даст ӯ хушк шуда буд гуфтам илоҳӣ чун ҷомаи бозоўрди даст ӯ боздиҳ дар ҳол нек шуд .

Пурседанд ки худои таъолӣ бо ту чаҳ кунад гуфт : чун ман ба гармобаи рӯми ҷомаи ман нигоҳ дорад ки рӯзӣ ба гармоба рафтам яке ҷомаи ман бабрад гуфтам худовандо ҷомаи ман боздиҳ дар ҳоли он мард биёмад вҷомаҳ боз овараду узри хост .

Нақласт ки дар бозори нхосони Бағдод оташ афтоду халқ бисёр бсухтанд бар як дукони ду ғуломи бача рӯмӣ буданд сахт бо ҷамолу оташи гирди эшон фурӯи гирифта буду худованд ғулом мегуфт : ки ҳар ки эшонро беруни оради ҳазор динор мағрибӣ бидиҳам ҳечкасро Зуҳра набӯд ки гирди он бигардад ногоҳ нурӣ барисед он ду ғуломи бачаро дид ки фарёд мекарданд гуфт : бисмии аллоҳи арраҳмони арраҳиму пой дар ниҳоду ҳардуро ба саломат берун оварад худованди ғуломи ҳазор динори мағрибии пеши нурии ниҳод нурӣ гуфт : бурдору худоиро шукр кун ки ин мартаба ки бмо додаанд банно гирифтан додаанд ки мо дунёро ба охират бадал кардаем .

Нақласт ки ходима дошт зайтӯна ном гуфт : рӯзии нону шери пеши нурии барадам ва ӯ оташи бадасти гардонида буд ангуштон ӯ сиёҳ шуда ҳам чунон ношстаҳ нон мехӯрд гуфтам беҳанҷор мардӣаст дар ҳол занӣ биёмад ва маро бигирифт ки размаи ҷомаи ман бардау марои пеши амири бурданд нурӣ биёмаду каси амирро гуфт : ӯ ромрнҷон ки ҷома инак май оранд нигоҳ карданд канизакӣ меомад врзмаҳ ҷома меоварад пас ман халос ёфтам шайх маро гуфт : дгргўӣӣ ки беҳанҷор мардӣаст зайтӯна гуфт : тавба кардам .

Нақласт ки нурӣ май гузашти якеро дид ки бори афтодау хараши мурда ва ӯ зор мегирист нурии пой бар хар зад ва гуфт : бархез чаҳ ҷой хуфтанаст ҳоле бар хост мрдбор барниҳод ва бирафт .

Нақласт ки нурӣ бемор шуд ҷунайд ба иёдат ӯ омаду гул ва мива оварад баъд аз муддатии ҷунайд бемор шуд нурӣ бо асҳоб бъёдт омад пас бо ёрон гуфт : ки ҳар кас аз ин бемории ҷунайд чизе баргиред то ӯ сиҳҳат ёбад гуфтанд барграфтем ҷунайд ҳоле бархест нурӣ гуфт : ин навбат ки ба иёдати оӣии чунин ой на чунон ки гулу миваи оре .

Нурӣ гуфт : перӣ дидам заъиф ва беқӯт ки ба тозӣона мезаданд ва ӯ сабр мекард пас ба зиндони бурданди ман пеш ӯ рафтам ва гуфтам ту чунин заъф ва беқӯт чигуна сабр кардӣ бар он тозӣона гуфт : эй фарзанд ба ҳиммати бало тавон кашид на бҷсм гуфтам пеши ту сабр чист гуфт : онкӣ дар бало омадан ҳамчунон буд ки аз балои берун шудан .

Нақласт ки аз нурӣ суол карданд ки роҳ ба маърифат чун аст гуфт ҳафт дарёаст аз нору нур чун ҳар ҳафтро гузора кардӣ онгоҳи луқмаи гардӣ дар ҳалқ ӯ чунонкии аввалин ва охиринро бики луқмаи фурӯи барадӣ .

Нақласт ки яке аз асҳоби бўҳмзаҳро гуфт :у бўҳмзаҳи ишорат ба қурб кардӣ гуфт : ӯро бигӯӣ ки нурии салом май расонад ва мегуяд қурби қурб дар ончии мо дар онеми баъди баъд буд .

Ва савол карданд аз убудийят гуфт : мушоҳида рубубиятаст .

Ва гуфтанд одамӣ ки мустаҳаққ он шавад ки халқро сухан гуяд гуфт : вақте ки аз худоӣ фаҳм кунад ва агар аз худоӣ фаҳм намекунад балоӣ ӯ дар ибоди аллоҳу билоди аллоҳи ом буд .

Суол карданд аз ишорат гуфт : ишорат мустағнӣаст аз иборат ва ёфтан ишорати баҳақи астғроқ сроираст аз иборати сидқ .

Суол карданд аз ваҷд гуфт : бхдоӣ ки мумтанеъаст забон аз неъмати ҳақиқат ӯ ва гунгаст балоғати адиб аз васфи ҷавҳар ӯ ки кори ваҷд аз бузургтарин корҳоаст ва ҳеҷ дардӣ нест дардмандтар аз муолиҷаи ваҷд .

Ва гуфт : ваҷди забонаи ист ки дар срнҷнбд ва аз шавқ падед ояд ки андомҳо биҷунбаш ояд ё аз шодӣ ё аз андӯҳ .

Гуфтанд далел чист ба худоӣ гуфт : худоӣ гуфтанд пас ҳол ақл чист гуфт : ақл оҷизӣаст въоҷз далолат натавон кард ҷуз бар оҷизӣ ки мисли ӯ буд .

Вагуфт : роҳи мусулмонӣ бар халқ бастааст то сар бар хати расӯли алайҳ ассалом наниҳанд кушода нашавад .

Ва гуфт : суфиёни он қавманд ки ҷони эшон аз кудурати башарият озод гаштааст ва аз офати нафаси софӣ шуда ва аз ҳаво халос ёфта то дар сафи аввалу дараҷаи аъло бо ҳақ бёромидаҳанд ва аз ғайр ӯ рамида на малик буданд ва на мамлук .

Ва гуфт : сӯфии он буд ки ҳеҷ чиз дар банд ӯ набӯд ва ӯ дар банди ҳеҷ чиз нашавад .

Ва гуфт : тасаввуф на русумаст венаи улӯми лекин ахлоқӣаст яъне агар расм будӣ ба муҷоҳида бадаст омадӣ ва агар илм будӣ ба тааллум ҳосил шудӣ балки ахлоқӣаст ки тҳлқўои бохаллоқи аллоҳи бхлқи худои берун омадан на брсўм даст диҳад ва на бълўм .

Ва гуфт : тасаввуф озодӣасту ҷавонмардӣу тарки такаллуфу саховат .

Ва гуфт : тасаввуфи тарки ҷумлаи нсибҳоء нафасаст барои насиби ҳақ .

Ва гуфт : тасаввуфи душманӣ дунёасту дӯстии мавло .

Нақласт ки рӯзии нобиноӣии аллоҳ аллоҳ мегуфт . Нурии пеш ӯ рафт ва гуфт : ту ӯро чаҳ доне ва агар бидон зиндаи Монӣ ин бигуфт : ва биҳуш шуд ва аз он шавқ ба саҳро афтод ва дар нестоне нави дуруда ва он не дар пойу паҳлавӣ ӯ мерафту хӯн равон мешуд ва аз ҳар қатраи хӯни аллоҳи аллоҳ падед меомад бўнср Сироҷ гуяд чун ӯро аз онҷо бо хона овараданд гуфтанд бигӯӣ лоолаҳи ало аллоҳ гуфт : охрҳми онҷо май рӯм ва дар он вафот мекард ҷунайд гуфт : то нурӣ вафот кард ҳеҷ кас дар ҳақиқати сидқ сухан нагуфт : ки садиқи замона ӯ буд рҳмҳоллаҳи алайҳ .