Он қтили фии аллоҳи фии сиблати аллоҳи он шери бешаи таҳқиқи он шуҷоъи сафдари садиқи он ғарқаи дарёии маввоҷи ҳусайни Мансури ҳаллоҷи рҳмҳоллаҳи алайҳи кор ӯ кории аҷаб буду воқеъоти ғароиб ки хос ӯро буд ки ҳам дар ғояти сӯзу иштиёқ буд ва дар шиддати лҳбу фироқи маст ва беқарору шӯридаи рӯзгор буду ошиқи содиқу поки бозу ҷади вҷҳдӣ азим дошту риёзатӣу кароматии аҷабу олии ҳиммату рафеъи қадар буд ӯро тасониф бисёраст болаффози мушкил дар ҳақоиқу асрору маъонии муҳаббати комилу фасоҳат ва блоғтӣ дошт ки кас надошту диққати назар ва фаросатӣ дошт ки касро набӯду ағлаби машойихи кбор дар кор ӯ або карданд ва гуфтанд ӯро дар тасаввуф қадамӣ нест магари Абдуллоҳи хафифу шблӣу Абулқосими қширӣу ҷумлаи мтأхрони аломошоءоллаҳ ки ӯро қабул карданду Абӯсаиди абўолхири қудси аллоҳи рӯҳаи алъзизу шайхи Абулқосими гургонеу шайхи Абӯалии Формдӣу эмоми Юсуфи ҳамадонии рҳмҳоллаҳи алайҳими аҷмъин дар кор ӯ сирӣ доштаанд ва баъзе дар кор аўмтўқФанд чунонкии устоди Абулқосим қширӣ гуфт : дрҳқ ӯ ки агар мақбул буд баради халқ мардӯд нагардад ва агар мардӯд буд ба қабули халқ мақбул нашаваду бози баъзе ӯро ба саҳар нисбат карданд ва баъзе асҳоби зоҳир ба куфр мансӯб гардониданд ва баъзе гӯйанд аз асҳоби ҳулӯл буд ва баъзе гӯйанд тўлии ботҳоддошт аммо ҳар ки буии тавҳиди буи расида бошад ҳаргиз ӯро хаёли ҳулӯлу иттиҳод натавонад афтод ва ҳар ки ин сухан гуяд сараш аз тавҳид хабар надораду шарҳи ин тӯлӣ дорад ин китоби ҷой он нест аммо ҷамоатӣ бӯдаанд аз занодақа дар Бағдод чаҳ дрхёли ҳулӯл ва чаҳ дар ғалати иттиҳод ки худро ҳаллоҷӣ гуфтаанду нисбат бадв кардаанду сухан ӯ фаҳм нокарда бидон куштан ва сӯхтан ба тақлиди маҳз фахр кардаанд чунонкии ду танро дар Балхи ҳамин воқеа афтод ки ҳусайнро аммо тақлид дар ин воқеа шарт нест маро аҷаб омад аз касе ки раво дорад ки аз дарахтӣ анооллаҳ барояду дарахт дар миён на чаро раво набошад ки аз ҳусайн аноолҳқ барояду ҳусайн дар миёна нау чунонкии ҳақи таъолӣ ба забони умр сухан гуфт : ки ан алҳақ линтқи алии лисони умру ӣнҷо на ҳулӯл кор дорад ва на иттиҳод баъзе гӯйанд ҳусайни Мансури ҳаллоҷ дигарасту ҳусайни Мансури мулҳидӣ дигараст устоди мҳмдзкрёу рафиқи Абӯсаиди қарматӣ буд ва он ҳусайн соҳир бӯдааст аммо ҳусайни Мансур аз бизоءи Форс буд ва дар восит парварда шуду Абуабдулло хафиф гуфтааст ки ҳусайни Мансури олимӣ раббонӣаст ва шблӣ гуфтааст ки ману ҳаллоҷ як чизем аммо маро ба девонагӣ нисбат карданд халос ёфтаму ҳусайнро ақл аўҳлок кард агар аўмтъўн будӣ ин ду бузург дар ҳақ ӯ ин нгФтндӣ ва моро ду гувоҳ тамомасту пайваста дар риёзату ибодат буд вдри баёни маърифату тавҳиду дарзии аҳли салоҳ ва дар шаръу суннат буд ва ин сухани азу пайдо шуд аммо баъзе машойих ӯро маҳҷӯр карданд на азҷҳти мазҳабу дайн буд балки аз он буд ки нохушнӯдии машойих аз сармастӣ ӯ ин бор оварад чунонкии аввали бтстромд ба хизмати шайхи саҳли бен Абдуллоҳ ва ду сол дар суҳбат ӯ буд пас азм Бағдод карду аввали сафар ӯ дар ҳаждаҳи солагӣ буд пас ба Басра шуду бъмрўбни Усмони пайвасту ҳаждаҳи моҳ дар суҳбат ӯ буд пас ёқӯби ақтъи духтари бдўдоди баъд аз он ъмрбни Усмон азу биринҷед аз онҷо ба Бағдод омад пеши ҷунайду ҷунайд ӯро ба сукут ва хилват фармуд чандгоҳ дар суҳбат ӯ сабр кард пас қасд ҳиҷоз кард ва як соли онҷои муҷовир буд бозбаҳ Бағдод омад бо ҷамъии суфиён ба пеш ҷунайд омад ва аз ҷунайд масоил пурсед ҷунайди ҷавоби надод ва гуфт : зуд бошад ки срчўби пора сурх кунӣ гуфт : он рӯз ки ман сари чӯби пора сурх кунам тўҷомаҳи аҳли сӯрати пӯшии чунонкии онрўз ки аъимма фатво доданд ки ӯро бибояд кишти ҷунайд дар ҷомаи тасаввуф буд наменавишт вхлиФаҳ гуфта буд ки хати ҷунайд бояд , ҷунайди дастор вдроъаҳ дарушед ва ба мадриса шуду ҷавоби фатво ки нҳн наҳукм болзоҳр яъне бар зоҳрҳол куштанӣасту фатво бар зоҳираст аммо ботинро худоӣ донад баси ҳусайн аз ҷунайд чун ҷавоб масоил наёфт мутағаййир шуд ва беиҷозат бтстр шуд ва як соли онҷо буду қабӯлии азим пайдо шуду аўҳичи сухани аҳли замонаро вазнӣ наниҳодӣ то ӯро ҳасад карданд ъмрўбни Усмон дар боби аўномаҳ ҳо навишт ба хузистону аҳвол ӯ дар чашми аҳли он диёр қабеҳ гардонид ва ӯро низ аз онҷо дил бигирифт ҷомаи мутасаввифа берун кард ва қабо дарушеду бсҳбти абноءи дунё машғӯл шуд аммо ӯро аз он тафовутӣ набӯд ва панҷ сол нопадид шуд вдри он муддати баъзе ба хуросону мовароуннаҳр май буд ва баъзе ба систони боз боҳўоз омад воҳли Аҳвозро сухан гуфт : ва ба наздики хосу ом мақбул шуд ва аз асрори халқ сухан мегуфт . То ӯро ҳаллоҷ алосрор гуфтанд пас мураққаъ дарушеду азм ҳарам кард ва дар он сафар бисёр хирқаи пӯш бо ӯ буданд чун ба Макка расед ёқӯби нҳрҷўрӣ ба саҳараш мансӯб кард пас аз онҷои боз ба Басра омад боз боҳўоз омад пас гуфт : ба билоди ширк май рӯм то халқ ба худоӣ хонам ба Ҳиндӯстон рафт пас ба мовароуннаҳр омад пас ба чин афтоду халқро ба худоӣ хонд ва эшонро тасонифи сохт чун бозомад аз ақсоءи олами бадви номаи нўштндии аҳли ҳинди абўолмғиси нўштндӣу аҳли хуросони абўолмҳру аҳли Форси Абуабдуллоу аҳли хузистони ҳаллоҷи алосрори аҳли Бағдоди мстлм май хонданд ва дар Басраи мухбири пас ақоўили даравӣ бисёр гашти баъд аз он азм Макка кард ва ду сол дар ҳарам муҷовир шуд чун бозомад аҳволаш мутағаййир шуд ва он ҳоли брнгии дигари мубаддили гашт ки халқро ба маънӣ мехонд ки кас бар он вуқуф намеёфт то чунин нақл кунанд ки ӯро аз панҷоҳ шаҳр берун карданду рӯзгорӣ гузашт биравӣ ки аз он аҷаб тар набӯд ва ӯро ҳаллоҷ аз он гуфтанд ки як бори бонбори пунбаи гузашт ишоратӣ кард дар ҳоли дона аз пунба берун омаду халқ мутаҳайир шуданд .

Нақласт ки дар шбонрўзии чаҳорсад ракаат намоз кардӣу брхўд лозим доштӣ гуфтанд дар ин дараҷа ки тўӣии чандин ранҷ чарост гуфт : на роҳати дарҳоли дӯстон асар кунад ва на ранҷ ки дӯстони фонӣ сифатанд венаи ранҷ дар эшон асар кунад венаи роҳат .

Нақласт ки дар панҷоҳ солагӣ гуфт : ки токунӯн ҳеҷ мазҳаб нагирифтаам аммо аз ҳар мазҳабии ончӣ душвортараст бар нафас ихтиёр кардаам вомрўз ки панҷоҳ солаам намоз кардаам вҳрнмозӣ ғуслӣ кардаам .

Нақласт ки дар ибтидо ки риёзат мекашидӣ далқӣ дошт ки бист сол берун накарда буд рӯзии бастами азуӣ берун карданд газанда бисёр даравии афтода буд яке аз он вазн карданд нимдонк буд .

Нақласт ки яке ба наздик ӯ омад ақрабӣ дид ки гирд ӯ май гашти қасд куштан кард ҳаллоҷ гуфт : даст аз вай бидор ки дувоздаҳ соласт ки то аўндими мосту гирд мо мегардад .

Гӯйанд рашиди хиради самарқандии азм каъба кард дар роҳ маҷлис мегуфт : ривоят кард ки ҳаллоҷ бо чаҳорсад сӯфӣ рӯй ба бодияи ниҳод чун рӯзӣ чанд баромад чизе наёфтанд ҳусайнро гуфтанд моро сари бирён мебояд гуфт : биншинед пас даст аз пас мекард всрӣ бирён карда бо ду қурс ба яке медод то чаҳорсад сари бирёни ҳаштсад қурс бидод баъд аз он гуфтанд моро рутаб мебояд бархест ва гуфт : маро биафшонед рутаб аз вай меборид то сайр бихӯраданд пас дар роҳ ҳарҷо ки пушти бхорбнӣ боз наҳодӣ рутаби бороўрдӣ .

Нақласт ки тайифа дар бодия ӯро гуфтанд моро анҷӣр май бояд даст дар ҳўокрду тибқии анҷӣри тозаи пеш эшон биниҳоду якбор ҳалво хостанд тибқии ҳалво ба шукри гарми пеш эшон биниҳод гуфтанд ин ҳалво дар боби алтоқ Бағдод бошад гуфт : моро Бағдоду бодия якеаст .

Нақласт ки якбор дар бодияи чаҳор ҳазор одамӣ бо ӯ буданд то каъба ва як сол дар офтоби гарми баробари каъбаи боистоди бараҳна то равған аз аъзоъ ӯ бар онснг мерафт пӯст ӯ бозбшд ва ӯ аз онҷо наҷунайд ва ҳар рӯзи қурсӣу кӯзаи оби пеш ӯ оўрдндӣ ӯ бидон канорҳо ифтор кардӣу боқии брсркўзаҳ об наҳодӣ ва гӯйанд ки каждум дар эзор ӯ ошиёна карда буд пас дар Арафот гуфт : ёдлили алмтҳирин ва чун дид ки ҳаркас дуо карданд аўнизи сар бар тели реги ниҳод ва назора мекард чун ҳама бозгаштанд нафасии бузад ва гуфт : подшоҳои ъзизо пакет донам пакет гӯям аз ҳамаи тасбеҳи Масеҳон ва аз ҳамаи тҳлили мҳлон ва аз ҳамаи пиндори соҳиби пиндорони илоҳии ту май доне ки оҷизами азмўозъи шукри ту биҷои ман шукр кун худро ки шукр онасту бас .

Нақласт ки як рӯз дар бодияи иброҳӣми хавосро гуфт : дар чаҳ корӣ гуфт : дар мақоми таваккули таваккул дуруст мекунам гуфт : ҳамаи умр дар иморат шикам кардӣ кӣ дртўҳиди фонӣ хоҳӣ шуд яъне асли таваккул дар нохӯрдан ва ту дар ҳамаи умр дар таваккул дар шикам кардани хоҳӣ бӯдани фано дар тавҳид кӣ хоҳад буд .

Ва пурседанд ки орифро вақт бошад гуфт : на аз баҳри онкии вақти сифат соҳибаст ва ҳар ки бо сифати хеш ором гирад ориф набӯд мъниш онаст ки лии маъаи аллоҳ вақт пурседанд ки тариқ ба худоӣ чигуна аст гуфт : ду қадамаст ва раседӣ як қадам аз дунё баргир ва як қадам аз уқбо инак раседӣ ба мавло .

Пурседанд аз фақр гуфт : фақр онаст ки мустағнӣаст аз мосўии аллоҳ ва нозираст биллоҳ .

Ва гуфт : маърифат иборатаст аз дидани ашёъу ҳалоки ҳама дар маънӣ .

Вагуфт : чун банда ба мақом маърифат расад ғайб бар ӯ ваҳй фиристаду сар ӯ гунг гирданд то ҳеҷ хотир наёяд ӯро макри хотири ҳақ .

Ва гуфт : халқи азими он буд ки ҷФоءи халқ дар ту асар накунад пас аз онкии ҳақро шинохта бошӣ .

Вагуфт : таваккули он буд ки дар шаҳр касеро донад аўлитри бхўрдн азхўд нахурд .

Ва гуфт : ихлоси тасфия амаласт аз шўоиби кудурат .

Ва гуфт : забон гуё ҳалок длҳоء хамӯшаст .

Вагуфт : гуфтугӯӣ дар илал бастаасту афъол дар ширку ҳақ холӣаст аз ин ҷумла ва мустағнӣаст қоли аллоҳи таъолӣ ва мо иؤмни аксрҳми биллоҳи алои ваҳми мшркўн .

Ва гуфт : бсоири бинандагони вмъорФи орифони внўри уламои раббонӣу тариқи собиқони ноҷайу азалу абаду ончӣ дар миёнаст аз ҳудусаст аммо ин ончӣ донанд лмни кони ?лаи қалб ӯ алқии алсмъу ҳўи шаҳид .

Вагуфт : дар олами ризо аждаҳоеаст ки онро яқин хонанд ки аъмоли муждаи ҳазор олами дрком ӯ чун заррааст дар биёбоне .

Ва гуфт : мо ҳамаи сол дар талаби балоӣ ӯ бошем чун султонӣ ки доим дар талаб вилоят бошад .

Ва гуфт : хотири ҳақ онаст ки ҳеҷ чизмъорзаҳ натавонад кард онро .

Ва гуфт : мурӣд дар сояи тавба худасту мурод дар сояи исмат .

Ва гуфт : мурӣд онаст ки сабқат дорад иҷтиҳод ӯ бар макшуфот ӯ ва мурод онаст ки макшуфот ӯ бар иҷтиҳод собиқаст .

Ва гуфт : вақти марди садафи дрёءи сина мардаст фардои ин садафҳо дар съиди қиёмат бар замин зананд .

Ва гуфт : дунёи бгзоштни зуҳд нафасасту охирати бгзоштни зуҳди дилу тарки худ гуфтани зуҳди ҷон .

Нақласт ки пурседанд аз сабр гуфт : онаст ки даст ва пой баранд ва аз дор овезанду аҷаби онкии ин ҳама бо ӯ карданд .

Нақласт ки шблиро рӯзӣ гуфт : ё абобкри дастӣ бар на ки мо қасдӣ азим кардаему саргаштаи корӣ шуда ва чунин корӣ ки худро куштан дар пеш дорем чун халқ дар кор ӯ мутаҳайир шуданд мункир беқиёсу муқаррабии шумор падед омаданд ва корҳои аҷоиб аз ӯ диданди забон дароз карданду сухан ӯ бхлиФаҳи расониданду ҷумла бар қатл ӯ иттифоқ карданд аз онкӣ мегуфт : аноолҳқ гуфтанд бигӯӣ ҳўолҳқ гуфт : балӣ ҳама ӯст шумо май гўӣид ки гум шудааст балки ҳусайни гум шудааст баҳри муҳӣт гум нашавад ва кам нагардад ҷунайдро гуфтанд ин сухан ки Мансур мегуяд таъвилӣ дорад гуфт : бигзоред то бикашанд ки на рӯз таъвиласт пас ҷамоатӣ аз аҳл илм биравӣ хурӯҷ карданду сухан ӯро пеши Мӯътасим табоҳ карданд алии ибни исоро ки вазир буд биравӣ мутағаййир гардониданд Халифа бифармуд то ӯро ба зиндон баранд , ӯро ба зиндони бурданди яксол аммо халқ май рафтанд ва масойил мепурседанд баъд аз он халқро аз омадан манъ карданд муддати панҷ моҳ кас нарафт магари якбори ибни атоу якбори Абдуллоҳи хафифу якбори ибн ътокс фиристод ки эй шайх аз ин суханӣ ки гуфтӣ узрхоҳ то халоси ёбӣ ҳаллоҷ гуфт : касе ки гуфт : гӯи узри хоҳи ибни ато чун ин бишунид бигирист вагуфт : мо худ чанд як ҳусайн Мансурем .

Нақласт ки шаби аввал ки ӯро ҳабс карданд биёмаданд ӯро дар зиндон надиданд ҷумлаи зиндони бгштнди касро надиданд шаби дувум на ӯро диданд ва на зиндон ҳар чанд зиндонро талаб карданд надиданд шаби сеюм ӯ родри зиндон диданд гуфтанд шаби аввали куҷо будӣу шаби дувуми зиндон ва ту куҷо будят акнӯн ҳар ду падед омадят ин чаҳ воқеа аст гуфт : шаби аввали ман ба ҳазрат будам аз он набудаму шаби дувуми ҳазрати ӣнҷо буд аз он ҳар ду ғоиб будем шаби сеюм бозФрстоднди маро барои ҳифзи шариъати бёӣиду кор худ кунед .

Нақласт ки дар шбонрўзӣ дар зиндони ҳазор ракаат намоз кардӣ гуфтанд май гўӣӣ ки ман ҳақам ин намоз кро мекунӣ гуфт : мо донем қадари мо .

Нақласт ки дар зиндони сесад кас буданд чун шаб даромад гуфт : эй зиндониёни шуморо халос даҳум гуфтанд чаро худро намедиҳӣ гуфт : мо дар банд худовандему пос саломат медорем агар хоҳеми бики ишорати ҳамаи бандҳо бгшоӣим пас бонагашт ишора кард ҳамаи бандҳо аз ҳам фурӯи рехт эшон гуфтанд акнӯн куҷо рӯем ки дар зиндон бастааст ишоратӣ кард рахнаҳо падед омад . Гуфт : акнӯн сар хеш гиред гуфтанд тўнмӣ оӣӣ гуфт : моро бо ӯ сиррӣаст ки ҷуз бар сардор наметавон гуфт : дигар рӯз гуфтанд зиндониёни куҷо рафтанд гуфт : озод кардем гуфтанд ту чаро нарафтӣ гуфт : ҳақро бо ман итобӣ аст нарафтам ин хабар ба Халифа расед гуфт : фитнахоҳад сохт ӯро бикашед ё чӯби занед то аз ин сухани баргардади сесад чӯби бзднди баҳри чӯбӣ ки мезаданд овозӣ фасеҳ меомад ки лотхФ ё ибни Мансури шайхи ъбдолҷлил саффор гуяд ки эътиқоди ман дар он чӯби зананда беш аз аътқодмн дар ҳақи ҳусайни Мансур буд аз онкӣ то он мард чаҳ қӯт доштааст дар шариъат ки чунон овоз сариҳ мешунид вдст ӯ намеларзид ва ҳамчунон мезад пас дигари бори ҳусайнро ббрднд то бурдор кунанд садҳазори одамӣ гирд омаданд ва ӯ чашм гирд меоварад ва мегуфт : ҳақи ҳақи ҳақи аноолҳқ .

Нақласт ки дарвешӣ дар он миён азу пурсед ки ишқ чист гуфт : имрӯзи бинӣу фардои бинии пас фардои бинии он рӯзаш бикуштанду дигар рӯзаш бсухтанд ва сеюм рӯзаш ба боди брдоднд яъне ишқ инаст .

Ходим ӯ дар он ҳоли васиятӣ хост гуфт : нафасро ба чизеи машғӯли дор ки карданӣ буд ва агар на ӯ туро ба чизе машғӯл дорад ки нокарданӣ буд ки дар ин ҳол бо худ бӯдан кор авлиёст писараш гуфт : маро васиятӣ кун гуфт : чун ҷаҳонён дар аъмол кӯшанд ту дрчизӣ кӯш ки зарра аз он ба аз мадори аъмоли ҷину инс буд вон нест алоълми ҳақиқат .

Пас дар роҳ ки мерафт мехиромед даст андозон въёрўор мерафт бо сездаҳ банд гарон гуфтанд ин хиромед чист гуфт : зеро ки бнҳргоаҳ май рӯм внъраҳ мезад ва мегуфт :

шеър

Надимии ғайри мансӯби илои шийъи ман алҳиФ

Сқонӣ мисли мо ишрби кФъли алзиФи болзиФ

Флмои дорати алкأси дуои болнтъу алсиФ

Кзои ман ишрби алроҳи маъаи алтнини болсиФ

Гуфт : ҳарифи ман мансӯб нест бҳиФ бидод шаробии чунонкии меҳмонии меҳмониро диҳад чун даврӣ чанд бигузашт шамшери внтъи хост чунин бошад сазоӣ касе ки бо аждаҳо дар тамӯзи хамр куҳна хӯрд чун бзирдорши бурданд ба боби алтоқи қиблаи барзаду пой бар нардбон ниҳод гуфтанд ҳол чист гуфт : миъроҷи мардон сардораст пас мизрӣ дар миён дошту тилсонӣ бар дӯш даст баровард ва рӯй ба қибла муноҷот кард ва гуфт : ончии аўдонд кас надонад пас бар сар дор шуд ҷамоат мурӣдон гуфтанд чаҳ гўӣӣ дар мо ки мридоним ва инҳо ки мункиранду туро ба санг хоҳанд зад гуфт : эшонро ду савобаст ва шуморо яке аз онкии шуморо бмни ҳасани заннӣ беш нест ва эшон аз қӯти тавҳид ба салобат шариъат меҷунбанду тавҳид дар шаръи асл буду ҳасани занни фаръ .

Нақласт ки дрҷўонӣ бизанӣ нагириста буд ходимро гуфт : ҳар ки чунон брнкрди чунин Фрўнгрди пас шблӣ дар муқобила ӯ боистод ва овоз дод ки ?илами ннҳки ани Алъоламин ва гуфт : мо алтсўФ ё ҳаллоҷ гуфт : камтарин инаст ки мебинӣ гуфт : баландтар кадом аст гуфт : туро бидон роҳ нест пас ҳар касе сангӣ меандохтанд шблии мувофиқати роглии андохти ҳусайни Мансур оҳӣ кард гуфтанд азин ҳамаи санги ҳеҷ оҳ накардӣ аз гулии оҳ кардан чаҳ маънӣ аст гуфт : аз онкӣ онҳо намедонанд маъзӯранд азу сахтам меояд ки ӯ медонад ки наме бояд андохти пас дасташ ҷудо карданд ханда бузад гуфтанд ханда чист гуфт : даст аз одамии бастаи боз кардан осонаст мард онаст ки дасти сифот ки кулоҳи ҳиммати азторки арш дар мекашад қатъ кунад пас поҳояш бибареданд табассумӣ кард гуфт : бад-ӣни пои сафар хокӣ мекардам қадамӣ дигар дорам ки ҳам акнӯн сафар ҳар ду олами бикунад агар тавонед он қадамро бибаред пас ду дасти бурӣдаи хӯни олӯда дар рӯй дар молида то ҳар дўсоъд ва рӯй хӯн олӯда кард гуфтанд ин чаро кардӣ гуфт : хӯн бисёр аз ман бирафт вдонм ки рӯем зард шуда бошад шумо пиндоред ки зардии ман азтрсаст хӯн дар рӯй молидаам то дар чашми шумо сурх рӯй бошам ки гулгунаи мардони хӯн эшон аст гуфтанд агар рӯйро бхўн сурх кардӣ соиди борӣ чаро олудӣ гуфт : вузӯ месозам гуфтанд чаҳ вузӯ гуфт : ракаатони фии алъшқи лоисҳи взўءи ҳумо ало боладам дар ишқи ду рукатаст взўءи он дуруст наёяд ало ба хӯни пас чашмҳояш барканданд қиёматӣ аз халқи баромад баъзе мегиристанд ва баъзе санг меандохтанд пас хостанд ки забонаш бибаранд гуфт : чандон сабр кунед ки суханӣ бигӯям рӯй сӯии осмон крдў гуфт : илоҳии бад-ӣни ранҷ ки барои ту бар ман мебаранд маҳрӯмашон магардон ва аз ин давлаташон бенасиб макун алҳмдллаҳ ки дасту пой ман бибареданд дар роҳи ту ва агар сар аз тани бозкннд дар мушоҳидаи ҷалоли ту бар сар дор мекунанд пас гӯшу бинӣ баридани вснг равон карданд ъаҷуза бо кӯза дар даст меомад чун ҳусайнро дидгФт : занеди вмҳкми занед то ин ҳлоҷки раъноро бо сухани худоӣ чаҳ кори охири сухани ҳусайни ин буд ки гуфт : ҳуби алвоҳади афроди алвоҳад ва ин оят бархонад истъҷли баҳои аллазӣнаи лоиؤмнўни бҳоўолзини омнўои мшФқўни минҳои виълмўни анҳоолҳқ ва ин охири калом ӯ буд пас забонаш бибареданду намози шом буд ки сараш бибареданд ва дар миёни сар баридан табассумӣ кард ва ҷон бидоду мардумон хурӯш карданду ҳусайни гӯии қазо ба поёни майдони ризои барад ва аз як як андом ӯ овоз меомад ки аноолҳқи рӯз дигар гуфтанд ин фитна беш аз он хоҳад буд ки дарҳолати ҳиўаҳ буд пас аъзоӣ ӯ бсухтанд аз хокистари овоз аноолҳқ меомад чунонкӣ дар вақти куштан ҳар қатраи хӯн ӯ ки мечакид аллоҳ падед меомад дармонданд бдҷлаҳ андохтанд бар сари оби ҳамон аноолҳқ мегуфт . Пас ҳусайн гуфта буд чун хокистари модар диҷла андозанд Бағдодро аз оби бим буд ки ғарқ шавад хирқаи ман пеши об боз бурид ва агар на дамор аз Бағдоди براردи ходим чун чунон дид хирқаи шайхро бар лаб диҷла оварад то оби барқарор худ рафту хокистар хомӯш шуд пас хокистар ӯро ҷамъ карданд ва дафн карданду касро аз аҳли тариқати ин футуҳ набӯд бузургӣ гуфт : ки эй аҳли тариқ маънӣ бингаред ки бо ҳусайни Мансур чаҳ карданд то бо муддаӣон чаҳ хоҳанд кардан .

Аббоса тӯсӣ гуфтааст ки Фрдоءи қиёмат дар ърсоти Мансури ҳаллоҷро бзнҷири баста май оранд агар кушода буд ҷумлаи қиёмати баҳами барзанад .

Бузургӣ гуфт : он шаб то рӯзи зер ондор будам внмоз мекардам чун рӯз шуд ҳотифӣ овоз дод ки атлъноаҳи алии срмни асрорнои ФоФшии срноФҳзои ҷзоءи ман иФшии сролмлўк яъне ӯро итилоъи додеми барсарӣ аз асрори худ пас касе ки срмлўк фош кунад сазоӣ ӯ инаст .

Нақласт ки шблӣ гуфт : он шаби басари гӯр ӯ шудам ва то бомдод намоз кардам саҳаргоҳ муноҷот кардам вагуфтами илоҳии ин бандаи ту буд муъмину орифу муваҳҳиди ин бало бо ӯ чаро кардӣ хоб бар ман ғалаба кард бихоб дидам ки қиёматаст ва аз ҳақ фармон омадӣ ки ин аз он кардам ки сармо бо ғайр гуфт .

Нақласт ки шблӣ гуфт : Мансурро бихоб дидам гуфтам худои таъолӣ бо ин қавм чаҳ кард гуфт : бар ҳар ду гуруҳ раҳмат кард онкӣ бар ман шафқат кард маро бидонасту онкӣ адоват кард маро надонист аз баҳри ҳақ адоват кард боишон раҳмат кард ки ҳар ду маъзӯр буданд ва яке дигар бихоб дид ки дар қиёмати истоди ҷомӣ дар дасту сар бар тан на гуфт : ин чист гуфт : ин ҷоми бадасти сар бурӣдагон медиҳад .

Нақласт ки чун ӯ бурдор карданд Иблис биёмад ва гуфт : яке ано ту гуфтӣ ва яке ман чунаст ки аз он ту раҳмат бор оварад ва аз он ман лаънат ҳаллоҷ гуфт : тавонои бадари худ барадӣ ва ман аз худ давр кардам маро раҳмат омаду туро на чунонкӣ дидӣ вшнидӣ то бадоне ки манӣ кардан на некӯаст ва манӣ аз худ давр кардан ба ғоят некӯаст волҳмдллаҳи раби Алъоламину алслўаҳи алии Муҳамади волаи аҷмъин

Теми алкитоби бъўни алмалики алўҳоб

Омирзидаи бод ки чун бихонад котиби вношрро бФотҳаҳ ёд кунад .