Он ғарқи баҳри давлати он барқи абри иззати он гардани шикани муддаӣони он сарафрози мнқёни он партав аз олами ҳиссӣу ақлии шайхи вақти Абубакри шблии рҳмҳоллаҳи алайҳи азкбору аҷалаи машойих буду азмътброну муҳташамони тариқату Сайиди қавму эмоми аҳли тасаввуфу ваҳиди асру баҳолу илм б ӣ ҳамтоу нкту ашороту румузу ибороту риёзоту каромот ӯ беш аз онаст ки дар ҳади ҳаср ва аҳсоء ояд ҷумлаи машойихи асрро дида буд вдри улӯми тариқати ягонау аҳодӣси басии навишта буду шунӯдау фақиҳ ба мазҳаби молику моликии мазҳабу ҳуҷҷатӣ буд бар халқи хдоء ки ончӣ ӯ кард баҳама навъе бсФти дрнёиду ончӣ ӯ кашид дар иборат нагунҷад аз аввал то охири мардона буду ҳаргизи Фтўрӣу заъфӣ ба ҳол ӯ роҳ наёфту шиддати лҳби шавқ ӯ бҳич ором нагирифт чиҳил қўсраҳ аз аҳодӣси брхўондаҳ буд ва гуфт : сӣ соли фиқҳ ва ҳадис хондам то офтобам аз синаи баромади пас бадаргоҳи он устодон шудам ки ҳотўоФқаҳи аллоҳи биёед ва аз илми аллоҳи чизеи бозгўииди кас чизе надонист гуфт : ки нишони чизе аз чизе буд аз ғайби ҳеҷ нишон набӯд аҷаби ҳадисии бдонстм ки шумо дар шаби мдлҳми аидўмо дар субҳи зоҳири шукри бкрдиму вилоят бдзд супурдем то кард бо мо ончӣ кард .

Ва аз ҷҳоли замона бисёр ранҷ кашид ва дар раду қабулу ғавғоӣ халқ бимонада буду пайвастаи қасди аўкрдндӣ то ӯро ҳалок кунанд чунонкии ҳусайни Мансурро ки баъзе аз суханон ӯ тарафӣ бо ҳусайн дошт .

Ва абтдоءи воқеа ӯ дар он буд ки амири дамованд буд аз Бағдод ӯро нома расед бо амиррӣ ӯ бо ҷамъӣ ба ҳазрати Халифаи Бағдоди рафтанду халъати Халифаи бстднд чун боз май гаштанди магари амир атса омад ба остини ҷомаи халъати даҳану бинӣ пок кард ин сухан ба Халифа гуфтанд ки чунин кард Халифа бифармуд то хлътш баркашиданду қафояши бзднду азъмли амораташ маъзул карданд шблӣ аз он мутанаббеҳ шуд андеша кард ки касе халъати махлуқиро дастмол мекунад мустаҳаққи азл ва истихфоф мегардаду халъати вилоят бар ӯ завол меояд пас онкас ки халъати подшоҳи оламро дастмол кунад то бо ӯ чаҳ кунанд дар ҳол ба хизмат Халифа омад гуфт : чаҳ буд гуфт : аиҳооломири ту ки махлуқӣ менапасандӣ ки бо халъати ту беадабӣ кунанд ва маълумаст ки қадари халъати ту чанд буд подшоҳи олам мрохлътӣ додааст аз дӯстӣу маърифати хеш ки ҳаргиз кӣ писандад ки ман онро ба хизмати махлуқӣ дастмол кунам пас бурун омад ва ба маҷлис хирнсоҷ шуду воқеаи бадв фурӯ омад хайр ӯро наздик ҷунайд фиристод пас шблии пеш ҷунайд омад ва гуфт : гавҳари ошноӣӣ бар ту нишон медиҳанд ё бубахш ё бифурӯш ҷунайд гуфт : агар бифурӯшам турои бҳоء он набӯд ва агар бахшами осон бадаст оварда бошӣ қадараш ндонӣ ҳамчун ман қадам аз фарқи сози вхўди родри ин дарёа дарандоз то бсбри внзорти гавҳарат бадаст ояд пас шблӣ гуфт : акнӯн чаҳ кунам гуфт : бирав яксоли кибрят фурӯшӣ кун чунон кард чун як сол баромад гуфт : дарин кори шӯҳратӣу тиҷоратӣ дуруст бирав яксол дарюза кун чунонкӣ ба чизеи дигар машғӯл нагардӣ чунон кард то сари солро ки дар ҳамаи Бағдоди бгшту кас ӯро чизеи надод боз омад ва бо ҷунайд бигуфт : ӯ гуфт : акнӯн қимат худ бидон ки ту мари халқро бҳич наярзӣ дил дароишон мабанд ва эшонро бҳичи брмгир онгоҳ гуфт : ту рӯзӣ чанд ҳоҷиб бӯдау рӯзӣ чанд амӣрӣ карда бидон вилояти рӯ ва аз эшон бҳлӣ бихоҳ биёмаду бики хона дар рафт то ҳама бигардед як мзлмаҳ монадаш худованд ӯ ронёФти тогФт : бенят он садҳазори дирами боздодм ҳануз дилам қарор намегирифт чаҳор соли дарин рӯзгор шуд пас ба ҷунайд бозомад ва гуфт : ҳануз дар ту чизе аз ҷомонда аст бирав виксоли дигар гдоӣӣ кун гуфт : ҳар рӯз гдоӣӣ мекардаму бадв май барадами аўонҳмаҳ бдрўишон медоду шаби марои гурусна ҳаме дошт чун солӣ баромад гуфт : акнӯн туро ба суҳбати роҳи даҳуми лекини бики шарт ки ходими асҳоб ту бошӣ пас яксоли асҳобро хизмат кардам то маро гуфт : ё абобкр акнӯн ҳоли нафаси ту ба наздик ту чист гуфтам ман камтарини халқи худоӣ май байнами худро ҷунайд гуфт : акнӯн имонат дуруст шуд то ҳолат бидонҷо расед то остини пар шукр мекард ва ҳар куҷо ки кӯдакӣ медид дар даҳонаш май ниҳод ки бигӯ аллоҳи пас остини пари дирам ва динор кард ва гуфт : ҳаркии якбор аллоҳ мегуяд даҳонаш пар зар мекунам баъд аз он ғайрат дарав биҷунбед теғӣ бар кашид ки ҳар ки номи аллоҳи баради бад-ӣни теғи сарашро бияндозем гуфтанд пеш аз ин шукр ва зар медодӣ акнӯн сар меандозӣ гуфт : май пиндоштам ки эшон ӯро аз сари ҳақиқӣу маърифатӣ ёд мекунанд акнӯн маълум шуд ки аз сари ғифлат въодт мегӯйанд ва ман раво надорам ки бар забони олӯда ӯро ёд кунанд пас мерафтӣ ва ҳар куҷо ки медидӣ номи аллоҳ бар онҷои нақш ҳаме кардӣ то ногоҳ овозии шунӯд ки то кӣ гирди исми гардӣ агар марди толибии қадам дар талаби мсмии зани ин сухан бар ҷон ӯ кор кард чунонкии якборагии қарори вором аз ӯ бирафт чандон ишқ қӯт гирифту шӯри ғолиби гашт ки бирафт вхўиштни родри диҷлаи андохти диҷла мавҷӣ баровард ва ӯро бар канори афканди баъд аз он хештанро дар оташи афканди оташ дар ӯ амал накарду ҷоӣӣ ки шерон гурусна буданд хештанро дар пеши эшон андохти ҳама аз ӯ брмиднди хештан аз сари кӯҳӣ фурӯ гардонид бод ӯро барграфт ва бар замини нишонди шблиро бе қарории яке ба ҳазор шуд фарёд баровард ?вили лмни лоиқблаҳи алмоءи влои алнору лоолсбоъи влоолҷболи ҳотифӣ овоз дод ки ман кони мақбул алҳақ лоиқблаҳи ғайра чунон шуд дар силсила ва бандаш кашиданду бемористонаши бурданди қавмӣ дар пеш ӯ омаданд ва гуфтанд ин девонааст ӯ гуфт : ман ба наздики шумо девонаам ва шумо ҳушёри ҳақи таъолии девонагии ману ҳушёрии шумо зиёдат кунод то ба сабаби он девонагии марои қурбат бар қурбати биафзояд ва ба сабаби он ҳушёрии баъдатон бар баъди биафзояди пас Халифа касе фиристод ки таъаҳҳуд ӯ бикунад биёмаданду бастами доруи бглўш фурӯ мекарданд шблӣ ҳаме гуфт : шумо худро ранҷа мадоред ки ин на аз он дар даст ки бидору дармони пазирад .

Рӯзии ҷамъии пеши рафтанд ва ӯ дар бндбўд гуфт : шумо кистед гуфтанд дӯстони ту санг дар эшон андохтан гирифт ҳама бигурехтанд ӯ гуфт : эй дурӯғи занони дӯстон ба сангӣ чанд аз дӯст худ мегурезанд маълум шуд ки дӯст худед на дӯсти ман .

Нақласт ки вақте ӯро диданди пораи оташ бар кафи ниҳода медавид гуфтанд токҷо гуфт : май дувум то оташ дар каъбаи занам то халқ бо худоӣ каъба пардозанд .

Ва як рӯзи чӯбӣ дар даст дошт ва ҳар ду сари оташ дар гирифта гуфтанд чаҳ хоҳӣ кард гуфт : май рӯм то бики сари ин дӯзахро бисӯзаму бики сари биҳишти ротои халқро прўоءи худо падед ояд .

Нақласт ки як бор чанд шбонрўз дар зирдрхтӣ рақс мекард вмӣ гуфт : ҳўҳў гуфтанд ин чаҳ ҳолатаст гуфт : ин фохта бар аиндрхт мегуяд кукуи ман низ мувофиқат ӯро мегӯям ҳўҳў вчнин гӯйанд то шблӣ хомӯш нашуд фохта хомӯш нашуд .

Нақласт ки якбор ба санги пой ӯ бишикастанд ҳар қатраи хӯн ки аз вай бар замин мечакид нақш аллоҳ мешуд .

Нақласт ки якбори баъӣди се рӯзи монда буд шблии ҷуволӣ сурх карду басари фурӯи афканду пораи нони даҳони ниҳоду пораи кутуб бар миёни баст ва май гашт ва мегуфт : ҳар кро ҷома ноёфта буд баъӣд ин кунад .

Ва гуфт : фараҷи знонро агар ба на моҳи нзоинд ба солии бзоинду фараҷи дукони доронро ки ҳар якеро ба чизе машғӯл кардаанд фараҷи суфиён бар сари саҷҷодау мураққаъу астнҷоу астбророу шблӣ аз ҳамаи чунин дасти тиҳӣ .

Якбор дар иди ҷомаи сиёҳи пӯшида буд ва навҳа мекард гуфтанд имрӯз идаст турои ҷома чаро сиёҳаст гуфт : аз ғифлати халқ аз худо ва ӯ худ дар ибтидои қбоءи сёҳдошт то онгоҳ ки партави ҷамоли ин ҳадис бар вай афтод ҷомаи сиёҳ берун кард ва мураққаъ дарушед гуфтанд турои бдинҷо чаҳ расонид гуфт : сиёҳӣ бар сиёҳии томо дар миёни Фрўшдим .

Нақласт ки бовел ки муҷоҳида бар даст гирифт солҳои дарози шаби намак дар чашм кашидӣ то дар хоб нашавад вгўинд ки ҳафт ман намак дар чашм карда буд ва мегуфт : ки ҳақи таъолӣ бар ман итилоъ кард ва гуфт : ҳар ки бхсбди ғофил буд ғофили маҳҷӯб буд .

Як рӯзи шайхи ҷунайд ба наздик ӯ омад ӯро дид ки бмнқоши гӯшти абрӯии хеш боз мекунад гуфт : ин чаро мекунӣ гуфт : ҳақиқати зоҳир шудааст тоқат намедорам мегӯям буд ки лаҳза бо хешам диҳанд .

Нақласт ки вақте шблӣ ҳаме гирист ва мегуфт : оҳи оҳ ҷунайд гуфт : шблии хост то дар амонатӣ ки ҳазрати илоҳяти бўдиът бадв додааст хиёнатӣ кунад ӯро ба сёҳи оҳ мубтало карданд ҷунайд чун ин сухан бигуфт : чизе дар хотир мустамеъон афтод ба нури имон хабар ёфт гуфт : зинҳори хотирҳо аз шблӣ нигоҳ доред ки айн аллоҳаст дар миёни халқи чунонкии як рӯзи асҳоби шблиро мадҳ мегуфтанд ки ин соъати бсдқу шавқ аўксӣ несту олии ҳиммату поки рӯтар азу касе нест аз рўндгон ногоҳ шблӣ даромад вончаҳ мегуфтанд башнавад ҷунайд гуфт : шумо ӯро намедонед ӯ мардӯду мхзўлу злмонист ӯро аз ӣнҷо берун кунед асҳоб берунаш карданд шблӣ бар он устон нишасту асҳоб дар бибастанд вагуфт : аиҳо ашшайхи ту май доне ки мо ҳарчӣ дар ҳақи шблии гуфтеми рости гуфтеми ин чаҳ буд ки фармудӣ гуфт : ончӣ ӯро меситудед ҳазор чандонаст аммо шумо ӯро ба теғи тез пай мекардед мо сипарӣ дар он пеш ниҳодему пай гум кардем .

Нақласт ки шблӣ сардоба доштӣ дар онҷо ҳаме шудӣу оғӯшии чӯб бо худ барадӣу ҳаргоҳ ки ғифлатии бадал ӯ даромадӣ хештан бидон чӯб ҳаме задӣу гоҳ будӣ ки ҳамаи чӯбҳо ки бишикастӣ дасту пои худ бар девор ҳаме задӣ .

Нақласт ки якбори дрхлўт буд касе дар бузад гуфт : дарой эй касе ки агар ҳамаи Абубакри сиддиқӣу дрнёӣӣ дўстр дорам .

Ва гуфт : умрӣаст то мехоҳам ки бо худованди хеш хилватӣ дорам ки шблӣ дар он хилват дар миёна набӯд .

Ва гуфт : ҳафтод соласт то дарбанди онам ки нафасии худоиро бидонам .

Ва гуфт : такяи гоҳи ман аҷзаст .

Ва гуфт : ъсокши ман ниёзаст .

Ва гуфт : кошкӣ гулхан тобӣ будамӣ то марои ншнохтндӣ .

Ва гуфт : хештанро чунон донам ва чунон байнам ки ҷуҳудонро .

Ва гуфт : агар дркоркони пои пайчи ва дарёфта бошанд он ҷурми шблӣ буд .

Ва гуфт : ман ба чаҳор балои мубтало шудаам ва он чаҳор душманаст нафасу дунёу шайтону ҳаво .

Ва гуфт : марои се мусӣбат афтодааст ҳар як аз дигари саъб тар гуфтанд кадомаст гуфт : онкии ҳақ аздлм бирафт гуфтанд азин сахттар чаҳ буд гуфт : онкии ботили биҷой ҳақ бинишаст гуфтанд сим чаҳ буд гуфт : онкии марои дард ин нагирифтааст ки алоҷу дармон он кунам ва чунин фориғ набошам .

Нақласт ки як рӯз дар муноҷот мегуфт : бори худоёи дунёу охират дар кор ман кун то аз дунёи луқмаи созам ва дар даҳони сегӣ нуҳум ва аз охирати луқмаи созам ва дар даҳони ҷуҳудии нуҳум ҳар ду ҳиҷобанд аз мақсӯд .

Ва гуфт : рӯзи қиёмати дӯзах Нидо кунад бо онҳамаи зФир ки эй шблӣ ва ман брФтн сирот бошам бархезаму мурғ вор биппарам дӯзах гуяд қӯти ту кӯи маро аз ту насибӣ бояд ман бози гирдам ва гӯям инак ҳарчӣ мехоҳӣ бигир гуяд дастат хоҳам гӯям бигир гуяд поят хоҳам гӯям бигир гуяд ҳар ду ҳадақа ?ут хоҳам гӯям бигир гуяд дилат хоҳам гӯям бигир дар он миёни ғайрати иззат дар расад ки ё абобкри ҷавонмардӣ аз кӣса хеш кун дили хоси мости туро бо дил чаҳ кораст ки бубахшӣ пас гуфт : дили ман беҳтар аз ҳазор дунё ва охиратаст зеро ки дунёи сарои меҳнати вохрти сарои неъмату дили сарои маърифат .

Нақласт ки гуфт : агар малики аламут ҷон бихоҳад ҳаргиз бадв надаҳум гӯям агар чунонаст ки ҷонам ки дода бавосита касе дигрдодаҳ тоҷон бидон каси даҳум аммо чун ҷони ман бевосита дода бе воситаи бустон .

Гуфт : агар ман хизмат султон накарда будамӣ хизмати машойих нтўонстмӣ кард ва агар хизмат машойих накарда будамӣ хизмати худоӣ нтўонстмӣ кард .

Нақласт ки чунон гарм шуд ки пероҳани худро бар оташи ниҳод ва месӯхт гуфтанд бории ин аз илм нест ки мол зойеъ кунӣ гуфт : на фатво қуръонаст анкм ва мо тъбдўни ман дуни аллоҳи ҳсби ҷаҳаннам худованд мефармоед ҳарчӣ дил бидон накард он чизро бо ту ба оташ бисӯзанд дили ман бад-ӣн нагирист ғайритӣ дар мо биҷунбед дареғам омад ки дил бидӯни ӯ чизе машғӯл кунам .

Нақласт ки рӯзии вақташи хуш шуда буд ба бозори баромад ва мураққаъӣ бихаред бдонгӣ ва ниму кулоҳӣ ба нимдонг ва дар бозор наъра мезад ки ман иштрии сўФё бдонқин кист ки сӯфии бихарад ба ду донг чун ҳолат ӯ қӯт гирифт маҷлисӣ биниҳод ва он сар бар сари омма ошкоро карду ҷунайд ӯро маломат кард гуфт : мо ин сухан дар сардобҳо май гуфтем ту омадӣ ва бар сари бозорҳо май гўӣӣ шблӣ гуфт : ман мегӯям ва ман май шинавам дар ҳар дўҷҳон ба ҷуз аз ман кист балки худ суханӣаст ки аз ҳақ ба ҳақ май рўдўи шблӣ дар миён на ҷунайд гуфт : туро мусалламаст агар чунинаст .

Вагуфт : ҳар ки дар дили андешаи дунё ва охират дорад ҳаромаст ӯро маҷлиси мо .

Як рӯзӣ мегуфт : аллоҳи аллоҳи басӣ бар забон меронад ҷавонии сӯхта дил гуфт , чаро лооллаҳи лооллаҳи нгўӣии шблии оҳии бузад ва гуфт : аз он май тарсам ки чун гӯям лоў биллоҳ нарасида нафасам гирифта шаваду дрўҳшт фурӯ шавам ин сухан дар онҷўон кор кард билразед ва ҷон бидоду авлиёъ ҷавон биёмаданду шблиро бдоролхлоФаҳи бурданду шблӣ дар ғлботи ваҷди хеш чун мастӣ ҳаме рафт бас бхўн бирав даъвӣ карданд Халифа гуфт : эй шблии ту чаҳ мегўӣӣ гуфт : ё амӣралмуъминӣни ҷон буд аз шуълаи оташи ишқ дар интизори лқоءи ҷалоли ҳақи поки сӯхта ва аз ҳамаи ълоӣқи бурӣда аз сифоту офоти нафас фонӣ гашта тоқаташи тоқи омадаи сабраш кам шудаи мутақозӣони ҳазрат дар синау ботинаши мутавотир шудаи барқии азҷмоли мушоҳидаи ин ҳадис бар нуқтаи ҷон ӯ ҷусти ҷон ӯ мурғи вор аз қафаси ғолиб берун парид шблиро аз ин чаҳ ҷурм ва чаҳ гуноҳ Халифа гуфт : шблиро зӯдтар ба хонаи худ бозФрстид ки сифатӣу ҳолатӣ аз гуфт : ӯ бар дилами зоҳири гашт ки бим онаст ки аз ин боргоҳи дроФтм .

Нақласт ки ҳар ки пеш ӯ тавба кардӣ ӯро фармудӣ ки бирав бар таҷред ҳаҷ бикуну бозоӣ то бо мо суҳбат туоне дошт пас онкасро бо ёрони хеш ба бодияи фурӯи Фррстодӣ безоду роҳила то ӯро гуфтанд ки халқро ҳалок мекунӣ гуфт : на чунинаст балки мақсӯди эшон омадан ба наздики ман на манам ки агар муроди эшон ман бошам бут пурсидан бошад балки ҳамон фисқи эшонро ба ки фосиқи муваҳҳиди беҳтар аз рҳбони зоҳиди лекини муроди эшон ҳақаст агар дар роҳ ҳалок шаванд ба муроди расиданд ва агар бозоинди эшонро ранҷи сафари чунон рост карда бозоўрд ки ман бидиҳ сол рост натавонам кард .

Нақласт ки гуфт : чун ба бозор бигузарам бар пешонии халқи Саиду шқии набиштаи байнаму якбор дар бозор фарёд мекард ва мегуфт : оҳ аз ифлоси оҳ аз ифлос гуфтанд ифлос чист гуфт : маҷолисаи анносу мҷодлтҳму алмхолтаҳи мъҳм ҳар ки муфлис буд нишонаш он бошад ки бо халқ нишинад ва бо эшон сухан гуяд ва омезиш кунад .

Ва як рӯз май гузашту ҷамоатии азмтнъмони дунё ба иморату тмошоءи дунёи машғӯл шуда буданд шблии наъраи бузади вагуфт : длҳоӣист ки ғофил мондааст аз зикри ҳақи толоҷрми эшонро мубтало кардаанд ба мурдору палидии дунё .

Нақласт ки ҷиноза май бурданди яке аз пас мерафт ва мегуфт : оҳи ман фироқи алўлди шблии тпончаҳ бар сар задан гирифт ва мегуфт : оҳи ман фироқи алоҳд .

Ва гуфт : Иблис ба ман расед ва гуфт : знҳормғрўри мгрдоноди турои сФоءи авқот аз баҳри онкӣ дар зер онаст ғўомзи офот .

Нақласт ки вақте лухтии ҳизум тар дид ки оташ дар зада буданду об аз дигари сӯй вай мечакид асҳобро гуфт : эй муддаӣон агар рост май гўӣид ки дар дил оташ дорем аз дидаи тони ашк пайдо нест .

Нақласт ки вақте ба наздик ҷунайд омад масти шавқ дар ғлботи ваҷд .

Даст дар заду ҷомаи ҷунайд бшўлидаҳ кард гуфтанд ин чаро кардӣ гуфт : некӯам омад бшўлидм то некӯем наомад .

Як рӯз дар он мастӣ дар омад зани ҷунайди сар бшонаҳ мекард чун шблиро дид хост ки баравад ҷунайд гуфт : срмпўшу Марв ки мисатони ин тайифаро аз дӯзах хабар набӯд пас шблӣ сухан мегуфт ва мегиристу ҷунайди занро гуфт : акнӯн бархез ва бирав ки ӯро бо ӯ доданд ки гиристан бо дид омад .

Нақласт ки вақте дигар бар ҷунайд шуд андӯҳгин буд гуфт : чаҳ бӯдааст ҷунайд гуфт : ман талаби ваҷд шблӣ гуфт : лобли ваҷди талаб ӯ гуфт : ҳар ки талаб кунад ёбад шблӣ гуфт : на ҳар ки ёбад талаб кунад .

Нақласт ки як рӯзи ҷунайд бо асҳоб нишаста буд пайғомбарро алайҳи ассаломи диданд ки ар дрдромду бӯса бар пешонӣ шблӣ дод ва бирафт ҷунайд пурсед ки ё абобкри ту чаҳ амал мекунӣ ки бидон сабаби ин ташриф ёфтӣ гуфт : ман ҳеҷ надонам беруни онкӣ ҳар шаб ки суннати намози ду ракаати бҷоءи орми баъд аз фотиҳаи ин оят бихонам лақади ҷоӣкми расӯли ман анФскми азиз то охир ҷунайд гуфт : ин аз он ёфтӣ .

Нақласт ки як рӯз таҳорат карда азм масҷид кард басараш Нидо карданд ки таҳорати он дорӣ ки бад-ӣни густохӣ дар хонаи мо хоҳӣ омад шблӣ ин башнаваду бозгашт Нидо омад ки аз даргоҳи мо бозмеи гардии куҷо хоҳӣ шуд наъра ҳо даргирифт Нидо омад ки бар мо тшниъ май зании брҷоءи боситоди хомӯш Нидо омад ки даъвӣ таҳаммул мекунӣ гуфт : алммстғоси бки мнк .

Чунонкӣ вақте дарвешии дармондаи пеш шблӣ омад гуфт : эй шайх ба ҳақи вФоءи дайн ки Аннани корами танг дркшидаҳ аст бигӯ то чгнм навмед шавам ва аз роҳ баргардам гуфт : эй дарвеши ҳалқа дар кофарӣ мезанӣ менашнавӣ ки фармӯдааст лотқнтўои ман рҳмҳоллаҳ гуфт : эмин гирдам гуфт : ҳазрати ҷалолро меозмоӣӣ менашнавӣ Флои иأмни макри аллоҳи алои алқўм алхосрўн гуфт : аз баҳри худоӣ ки эмин нашавам ва навмед набошам ки чаҳ тадбир кунам гуфт : србри остона дар ман май зан нола мекун то ҷонат барояд то онгоҳ ки аз пешгоҳи карт Нидо кунад ки ман алии албоб .

Нақласт ки аз одина то одинаи ҳасриро бордодии як ҷумъа бадв гуфт : ки агрчнонст ки аз ин ҷумъа то бидон ҷумъа бар ман май оӣии берун аз худои чизе дар хотири ту гузар кунад ҳаромаст туро бо мо суҳбати доштан .

Нақласт ки вақте дар Бағдод буд гуфт : ҳазор дирам май бояд то даравишонро пой афзор харанд ва ба ҳаҷ баранд трсоӣӣ бар поء хост ва гуфт ман бидиҳам лекин бидон шарт ки маро бо худ бабрӣ шблӣ гуфт : ҷўонмрдои ту аҳли ҳаҷи нестӣ ҷавоб гуфт : дар корвони шумо ҳеҷ сутур нест маро аз он сутурӣ гиред даравишон бирафтанд трсомён дар баст то ҳама равона шуданд шблӣ гуфт : эй ҷавони кори ту чигуна аст гуфт : эй шайхи маро аз шодӣ хоб намеояд ки ман бо шумо ҳамроҳ хоҳам буд чун дар роҳ омаданд ҷавон ҷоруб барграфту баҳри манзили гоҳи ҷоء эшон мерафту хор барме кунад ба мавзеи эҳроми расиданд дар эшон менагирист ва ҳамчунон мекард чун ба хонаи расиданди шблии ҷавонро гуфт : бози нози туро дар хона раҳо накунам ҷавони сар бар остона ниҳод гуфт : илоҳӣ шблӣ мегуяд дар хона ?ут нагузорам ҳотифӣ овоз дод ки ё шблӣ ӯро аз Бағдод мо овардаем оташи ишқ дар ҷон ӯ мо задаем ба силсилаи лутф ба хонаи хеш мокшидаҳем ту заҳмати хеши даври дории дӯсти ту дарои ҷавон дар хона шуд ва зиёрат кард дигарон дарун май рафтанд ва берун меомаданд ва он ҷавон берун намеомад шблӣ гуфт : эй ҷавони беруни ой ҷавон гуфт : эй шайх берун намегузорад ҳар чанд дар хона талаб мекунам боз намеёбам то худ кор куҷо хоҳад расад .

Нақласт ки як рӯз бо асҳоб дар бодия ҳаме рафт калла сиррӣ дид ки брўнбштаҳи хсролднёу алохраҳи шблӣ дар шӯр шуд ва гуфт : бъзаҳи аллоҳ ки ин срўлӣ ё срнбӣ аст гуфтанд чаро мегӯйӣ гуфт : то дарин роҳи дунёу охират зиён накунӣ бадв нарисӣ .

Нақласт ки вақте ба Басра шуд аҳли Басраи бадв тақаррубӣ карданду эҳсон бешумор карданд чун боз май гашти ҳама ба ташйиъ ӯ берун омаданд ӯ ҳеҷ касро узр нахост мурӣдон гуфтанд ин хоҷагони чандин эҳсон карданд ҳеҷ узрӣ нахостӣ гуфт : ончӣ бо эшон карданд аз ду берун нест ё аз баҳр ҳақ карданд ё баҳри ман агар аз баҳр ҳақ карданд ӯ басандааст ба мукофот кардан эшонро ва агар аз баҳр ман кардаанд ман бандаам ва касе дар ҳақи банда эҳсон кунад мукофоти он бар худованди банда буд .

Нақласт ки гуфт : ният кардам ки ҳеҷ нахӯрам магар аз ҳалол дар биёбон мерафтам дарахт анҷӣр дидам даст дароз кардам то як анҷӣри бозкнми анҷӣр бо ман ба сухан омад гуфт : ё шблии вақти хеши нигоҳи дор ки малики ҷҳўдонм .

Нақласт ки нобиноӣӣ буд дар шаҳр ки аз бас ки ном шблӣ шунида буд ошиқ ӯ шуда ӯро нодидаи рӯзии ботФоқи шблӣ бова афтоду гурусна буд гарда бар гирифт марди нобӣно аз даст ӯ бозстдў ӯро ҷафо гуфт : касе нобӣноро гуфт : ки ӯ шблӣ буд оташ дар нобӣно афтод аз пас ӯ бирафт ва дар даст ва пой афтод вагуфт : мехоҳам ғаромати онро даъватӣ бидиҳам шблӣ гуфт : чунон кун марди даъватии сохту қурби сад динор дар он харҷ карду басии бузургонро бихонад ки шблии имрӯзи меҳмони мост чун ба суфра бинишастанд касе аз шблӣ пурсед ки шайхонишони биҳиштӣ ва дӯзахӣ чист гуфт : дӯзахии он буд ки гарда барои худои таъолӣ ба дарвешӣ натавонад дод ва барои ҳавои нафаси сад динор дар даъватӣ харҷ кунад чунин ки ин нобӣно карду бози нишони биҳиштии бархилофи ин буд .

Нақласт ки якбор маҷлис мегуфт . Дарвешии наъраи бузаду хештанро дар диҷлаи андохт шблӣ гуфт : агар содиқаст худо нҷотш диҳад чунонкии Мӯсоро алайҳ ассалом дод ва агар козибаст ғарқаи гирдонаши чунонкии фиръавнро .

Як рӯз маҷлис мегуфт . Пери зании наъраи бузади шблиро хуш наомад гуфт : мўтӣ ё моўроءи алстри бмироӣ зер бӯда гуфт : ҷӣт ҳатто амўти омадам то бимирами ваяки қадам бар гирифту ҷон таслим карда фарёд азмҷлсён бархест шблӣ бирафт то яксол аз хона берун наомад ва мегуфт : ъаҷузаи побркрдни мо ниҳод .

Нақласт ки гуфт : як рӯз поем ба пули шикастаи фурӯи рафтау об бисёр буд дастӣ дидам номаҳрам ки маро бо канор оварад нигоҳ кардам он рондаи ҳазрати бўдгФтм эй малъуни тариқи ту даст заданаст на даст гирифтан ин аз куҷо оварадӣ гуфт : он мардонро дасти занам ки эшон сзоء онанд ман дар ғавғои одами захм хӯрдаам дар ғўғоء дайгарӣ науфтам то дўнбўд .

Нақласт ки ббоб алтоқ шуд овози мғниаҳи шунӯд ки мегуфт : вақфати ббоби алтоқ аз ҳуш бишуд вҷомаҳ пора карду биФтоди бргрФтндш ба ҳазрати Халифа бурданд гуфт : эй девонаи ин самоъи ту бар чаҳ буд гуфт : ореи шумо боб алтоқ шунӯдед аммо мо боб албоқ шунӯдем миёни мо ва шумо тоӣ дарме ояд .

Ва якбор бемор шуд табиб гуфт : парҳез кун гуфт : аз чаҳ парҳез кунам аз онкӣ рӯзӣ манаст ё аз он ки рӯзӣ ман нест агар аз рӯзии парҳез бояд кард натавонам ва агар ҷуз аз рӯзии парҳез май бояд кардан худ он бмни бидиҳанд .

Нақласт ки вақте ҷунайду шблӣ бо ҳам бемор шуданд табиби тарсо бар шблӣ рафт гуфт : туро чаҳ ранҷ афтода аст гуфт : ҳеҷ гуфт : охир гуфт : ҳеҷ ранҷ нест табиби наздик ҷунайд омад гуфт : туро чаҳ ранҷаст ҷунайд аз сар даргирифт ва як як ранҷи хеши бргФт : тарсо муолиҷа фармуд ва бирафт охир баҳам омаданд шблии ҷунайдро гуфт : чаро ҳамаи ранҷи хешро бо трсодр миён наҳодӣ гуфт : аз баҳри он то бидонад ки чун бодӯст ин мекунанд бо трсоءи душман чаҳ хоҳанд кард пас ҷунайд гуфт : ту чаро шарҳи ранҷи худ надодӣ гуфт : ман шарми доштам бо душман аз дӯст шикоят кунам .

Нақласт ки якбор ба девонаи ситон дар шуд ҷавонӣ родед дар силсила кашида чун моҳ ҳаме тофт шблиро гуфт : турои мардии равшан май байнам аз баҳри худои саҳаргоҳии сухани ман бо ӯ бигӯӣ ки аз хон ва монам баровардӣ ва дар ҷаҳонам овора кардӣ ва аз хешу пайвандами ҷудои афкандӣ ва дар ғурбатами андохтӣу гуруснау бараҳнаи бгзоштӣу ақлами ббрдӣ ва дар занҷиру банд гаронам кашидӣу расвоӣ халқам кардӣ ҷузи дӯстии ту чаҳ гуноҳ дорам агар вақт омад дастӣ бар на чун шблӣ бар дар расед ҷавон овоз дод ки эй шайхи зинҳор ки ҳеҷ нгўӣӣ ки бадтар кунад .

Нақласт ки як рӯз дар Бағдод рафт Фқоъӣ овоз медод лами ибқи алоўоҳди ҷузи яке боқӣ намонад шблии наъраи бузад вмӣ гуфт : ҳилли ибқии алои воҳиду ассалом .

Нақласт ки дарвешӣ овозӣ медод ки марои ду гарда медиҳанд корам рост мешавад шблӣ гуфт : хунаки ту ки бадви гардаи карт рост мешавад ки маро ҳар шабонгоҳ ҳар ду кун дар канор мениҳанду корам барнаме ояд .

Нақласт ки як рӯзи якеро дид зор мегирист гуфт : чаро мегаре гуфт : дӯстӣ доштам бамурд гуфт : эй нодон чаро дӯстигирӣ ки бимирад .

Нақласт ки вақте ҷинозаи пеш шблӣ ниҳоданд панҷ такбир бигуфт : гуфтанд мазҳабӣ дигар гирифтӣ гуфт : на аммо чаҳор такбири брмрдаҳ буд ва як бар оламу оламён .

Нақласт ки якбори чандгоҳи гум шуда буд вбоз намеёфтанд то охир дар мхнс хона бозёфтанд гуфтанд ин чаҳ ҷоء тест гуфт : худ ҷоء ман инаст ки чунон ки эшон на марданд ва на зан дар дунёи ман низ на мардум ва на зан дар дайни пас ҷой ман ӣнҷост .

Нақласт ки рӯзӣ мерафт ду кӯдак хусумат мекарданд барои як ҷўз ки ёфта буданд шблии он ҷўзро аз эшон бастад ва гуфт : сабр кунед то ман ин бар шумо қисмат кунам пас чун бишикаст тиҳӣ омад овозӣ омад ва гуфт : ҳлоқсмт кун агар қисоми тўӣии шблии хаҷал шдў гуфт : онҳамаи хусумат бар ҷўзи тиҳӣ ва ин ҳамаи даъвии қисомӣ бар ҳеҷ .

Нақласт ки гуфт дар Басраи хурмои харидам ва гуфтам кист ки донагӣ бастанд ва ин хурмо бо мо бхонқоаҳ оварад ҳеҷ кас қабул накард дар пушт гирифтаму барадам то бхонқоаҳ ва биниҳодам чун аз хонақоҳи бадари омадами онро касе бабрад гуфт : эй аҷаб донагӣ медодам то бо ман бадар хонақоҳ оваранд наёварданд акнӯн касе омад ки броигон бо ман то блби сирот май барад .

Нақласт ки рӯзии канизакии соҳиб ҷамол родед бо худовандаш гуфт : ки ин канизакро бадви дирам мефурӯшӣ гуфт : эй аблаҳ дар дунёи канизакии бадви дирам ки май фурушад шблӣ гуфт : аблаҳи тўӣӣ ки дар биҳишти ҳурии бадв хурмо мефурушанд .

Нақласт ки гуфт : аз ҷумлаи фарқи олам ки хилоф кардаанд ҳечкас ?данитар аз рофизӣ ва хориҷӣ наомад зеро ки дигарон ки хилоф кардаанд дар ҳақ карданду сухан азу гуфтанд ва ин ду гуруҳи рӯз дар халқ ббод доданд .

Вақте шблиро бо алавӣ сухан мерафт гуфт : ман бо ту кӣ баробарӣ тавонам кард ки падарати се қурс ба дарвешӣ дод то қиёмат ҳаме хонанду итъмўни алтъоми алии ҳуба ва мо чандини ҳазор дирам динор бидодем ва касе азин ёд намекунад .

Рӯзии шблии дрмсҷд буд мақарии ин оят барме хонду лӣни шӣнолнзҳбн агар хоҳем эй Муҳамад ҳар давлат ки бтўи додем боз бабрем чандон хештанро бар замин зад ки хӯни азуии равони гашт ва мегуфт : худовандон бо дӯстони худ хитоб чунин кунанд .

Нақласт ки гуфт : умрӣаст ки мехоҳам ки гӯям ҳасбии аллоҳ чун медонам ки аз ман ин дурӯғаст наметавонам гуфт .

Нақласт ки яке аз бузургон гуфт : хостам ки шблиро биёзмоем дастии ҷома аз ҳаром ба хона ӯ барадам ки инро фардо чун бҷмъаҳ рӯй дарушӣ чун ба хона бозомад гуфт : ин чаҳ торикӣаст дар хона гуфтанд инчунин аст гуфт : он ҷомаро берун андозед ки моро нишоед .

Нақласт ки ӯро духтарӣ омад дар ҳамаи хона ҳеҷ набӯд бадв гуфтанд чаро аз касе чизе нахоҳӣ то кор меҳмон бисозӣ гуфт надониста ки суоли бахилонро кунанду хабари ғоибонро диҳанд акнӯн дар он вақт ки ин меҳмон дар ин пардаи зулмати модар буд лутфи ҳақи таъолиро тӣаи меъда ӯ ҳамеи сохт акнӯн ки ба сҳроء ҷаҳон омад рӯзӣ ки бозгирд чун донист ки шаб даромаду дили занон заъиф бошад ним шабӣ бгўшаҳ шуд ва рӯй бхоки ниҳод ва гуфт : илоҳӣ чун меҳмон фиристодӣ бе воситаи дасти бахилони кори ин меҳмон бисоз ҳануз ин муноҷот тамом накарда бӯда аз сақфи хонаи дрстҳоءи зари сурх боридан гирифт ҳотифӣ овоз дод ва гуфт : хзблоҳсобу кули блоътоби бустон беҳисоб ва бихӯр бе итоби сар аз саҷда бароварду зар ба бозори барад то барг хона созад мардумон гуфтанд эй садиқи аҳди ин бад-ӣни никўӣӣ аз куҷост гуфт : дар дори алзрби малик Акбар задаанду дасти тасарруфи қуллобон бадв нарасидааст .

Нақласт ки ӯ баси намак дар чашм мекард ӯро гуфтанд охири турои дида ба кор нест гуфт : ончии дили моро афтодааст аз дида ниҳонаст .

Ва касе гуфт : ки чунаст ки туро беором мебайнем ӯ боту нест ва ту бо ӯ гуфт : гар будамӣ бо ӯ будамӣ валикини ман маҳвами андар ончӣ ӯст .

Ва гуфт : чандини гоҳ май пиндоштам ки тараб дар муҳаббат ҳақ мекунаму инс бо мушоҳидаи вай май гирам акнӯн донистам ки инси ҷуз бо ҷинс набошад .

Гуфтанд аз чизҳо чаҳ аҷабтар гуфт : дил ки худоро бишносад пас бёзордш гуфтанд мурӣд кӣ тамом шавад гуфт : ҳол ӯ дар сФрў ҳзрик шаваду шоҳиду ғоиби як ранг гардад .

Гуфтанд Бутуробро гуруснагӣ падед омад борон афтод ҷумлаи бодияи таом буд гуфт : ин рФқӣ бӯдааст агар ба маҳали таҳқиқи расида будӣ чунон будӣ ки гуфт : анӣ азл ъанд рабии Фҳўи итъмнӣу бсқинӣ .

Ва Абдуллоҳ зоҳид гуфт : вақте дар наздик шблӣ даромадам гуфтам азуи пурсами азмърФт чун бинишастам гуфт : ба хуросон чаҳ хабараст аз худоӣ то онҷо кист ки худоиро медонад ман гуфтам ба Ироқи панҷоҳ сол талаб кардам наёфтам якеро ки аз худоӣ хабар додӣ гуфт : буъалӣ сақафӣ чунаст гуфтам вафот кард гуфт : ӯ фақиҳ буд аммо тавҳид надониста буд .

Абўолъбос домғонӣ гуфт : марои шблӣ васият кард ки лозим тнҳоӣӣ бошу номи хеш аз девони он қавм берун кун ва рӯй дар девор кун то вақте ки бимирӣ .

Ва гуфт : ҷунайд аз шблӣ пурсед ки худоиро чигуна ёд кунӣ ки сидқи ёд кардан ӯ надорӣ гуфт : бмҷозши чандон ёд кунам ки якборӣ ӯ маро ёд кунад ҷунайд аз он сухан аз худ бишуд шблӣ гуфт : бигзоред ки барин даргоҳи гоҳи тозӣонау гоҳ халъатаст .

Шблиро гуфтанд дунё барои ишғоласту охират барои аҳўоли пас роҳат кӣ хоҳад буд гуфт : даст аз ишғол ин бидор то наҷоти ёбӣ аз аҳўоли он .

Гуфтанд моро хабари гўӣӣ аз тавҳиди муҷаррад бар забони ҳақ муфрад гуфт : виҳк ҳар ки азтўҳид хабар диҳад ба иборати мулҳид буду ҳаракат ишорат кунад бадви снўӣ ва ҳар ки азуи хомӯш буд ҷоҳил буд ва ҳар ки пиндорад ки бадв расед беҳосил буд ва ҳар ки ишорат кунад ки наздикаст даври бўдў ҳар ки аз хештани ваҷди намояд ӯ гум кардааст ва ҳар чаҳ тамиз кунад бўҳму онро идрок кунад бъқли андари тамомтар маънӣҳо ки он ҳама бшмо додааст ва бар шумо задааст муҳаддис ва маснӯъаст чун шумо .

Гуфтанд ки тасаввуф чист гуфт : онкӣ чунон бошӣ ки дар он рӯз ки набӯдӣ .

Ва гуфт : тасаввуф ширкаст аз ҳар онкии тасаввуфи сиёнат диласт аз ғайриӣу ғайрине .

Ва гуфт : Фноносўтӣасту зуҳӯри Лоҳутӣ .

Ва гуфт : тасаввуфи забти ҳавос ва муроот анфосаст .

Ва гуфт : сӯфӣ набӯд то вақте ки ҷумлаи халқро аёл худ бинад .

Ва гуфт : сӯфӣ онаст ки мунқатиъ буд аз халқу муттасил буд ба ҳақи чунонкии Мӯсои алайҳи ассалом ки аз халқаши мунқатиъи гардонида ки востнътки лнФсӣу бахудаш пайванд дод ки лнтароне ва ин маҳал таҳайюраст .

Ва гуфт : суфиён атфоланд дар канори лутфи ҳақи таъолӣ .

Ва гуфт : тасаввуф исматаст аз дидани кун .

Ва гуфт : тасаввуф барқӣ сӯзандаасту тасаввуф нишастанаст дрҳзрти аллоҳи таъолӣ беғам .

Ва гуфт : ҳақи таъолӣ ваҳй кард бдоўди алайҳи ассалом ки зикри зокиронроу биҳишти мари мутӣъонроу зиёрати мари мусофиронро ва ман хоси муҳибонро .

Ва гуфт : ҳуб даҳшатӣаст дар лиззатӣу ҳайратӣ дар неъмати вмҳбти рашк бурданаст бар маҳбӯб ки монндтў ӯро дӯст дорад .

Ва гуфт : муҳаббати эсор хайраст ки дӯстдорӣ барои онкии дӯсти дорӣ .

Ва гуфт : ҳар ки муҳаббат даъвӣ кунад ва ба ғайри маҳбӯб ва ба чизеи дигар машғӯл шавад ва ба ҷузи ҳабиби чизеи талабад дуруст онаст ки истеҳзо мекунад бар худои таъолӣ .

Ва гуфт : ҳайбати гдозндаҳи длҳосту муҳаббати гдозндаҳи ҷонҳоу шавқи гдозндаҳи нафасҳо .

Ва гуфт : ҳар ки тавҳид ба наздик ӯ сӯрати бандади ҳаргизи буии тавҳид ншнўдаҳаст .

Ва гуфт : тавҳиди ҳиҷоб муваҳҳидаст аз ҷамоли аҳадят .

Ва як рӯз касеро гуфт : доне ки чаро тавҳид аз ту дуруст намеояд гуфт : не гуфт : зеро ки ӯро ба худ талаб мекунӣ .

Ва гуфт : маърифат сеаст маърифати худоу маърифати нафаси вмърФти ватани маърифати худоиро муҳтоҷ бошӣ бқзоءи фароизу маърифати нафасро муҳтоҷ бошӣ брёзту маърифати ватанро муҳтоҷ бошӣ брзо додани бқзоу аҳком ӯ .

Ва гуфт : чун ҳақ хоҳад ки балоро азоб кунад дар дил орифаш андозад .

Аз ӯ савол карданд ки ориф кист гуфт : он ки тоб пашша наёрад вақте дигари ҳамон савол карданд гуфт : ориф онаст ки ҳафт осмону заминро бики мӯӣ мижа бардорад гуфтанд ё шайх вақте чунин гуфтӣ ва акнӯн чунин мегўӣӣ гуфт : онгоҳи мо мо будем акнӯн мо ӯст .

Ва гуфт : орифро нишон набӯду муҳаббатро гила набӯду бандаро даъвӣ набӯду тарсндаро қарор набӯду кас аз худоӣ натавон гурехт ва азмърФт пурседанд гуфт : аввалаши худо буду охирашро ниҳоят набӯд .

Гуфт : ҳеҷ каси худоиро нашинохта аст гуфтанд чигуна буд ин бигуфт : агар шнохтндии бғир ӯ машғӯли набудандӣ .

Ва гуфт : ориф онаст ки азднё азорӣ дорад ва аз охирати радое ва аз ҳар ду муҷаррад гардад аз баҳри онкӣ ҳар ки аз акуон муҷаррад гардад ба ҳақ мунфарид шавад .

Ва гуфт : ориф бидӯни ҳақи бино ва гуё набӯду нафаси худро бидӯни ӯ ҳофиз набинаду сухан аз ғайри аўншнўд .

Ва гуфт : вақти ориф чун рӯзгор баҳораст раъди мнФрдўи абр май бораду барқ май сӯзаду бод май вазаду шукуфа май шкФду мурғон бонг мекунанд ҳоли ориф ҳамчунинаст ба чашм мегиряд ва ба лаб механдаду бадал май сӯзад ва басар мебозаду ном дӯст мегуяду брдр ӯ мегардад вагуфт : даъват сеаст даъвати илму даъвати маърифату даъвати муъоина .

Ва гуфт : даъват илм якеаст бзоти ту худ илм ндонӣ .

Ва гуфт : иборати забон илмасту ишорати забони маърифат .

Ва гуфт : илм алиқин онаст ки бмо расед бзбони пайғамбарони алайҳими ассалому айн алиқин онаст ки худои бмои расонида аз нури ҳидояти босрори қулӯб бевоситау ҳақ алиқин онаст ки бидон роҳ нест .

Ва гуфт : ҳиммати талаб худовандасту ончӣ дун онаст ҳиммат нест .

Ва гуфт : соҳиби ҳиммати бҳич машғӯл нашаваду соҳиби иродат машғӯл шавад .

Ва гуфт : фақир онаст ки бҳич мустағнӣ нашавад ҷузи бхдо .

Ва пурседанд аз фақр гуфт : даравишонро чаҳорсад дараҷааст камтарин онаст ки агар ҳамаи дунё ӯро бошад ва он нафақа кунад ва пас дар дил ӯ даройад кошкӣ қӯти икрўзаҳи бозгрФтмии фақр ӯ ба ҳақиқат набӯд .

Ва гуфт : ҷамъият куласт ба яке ба сифати Фрдонит .

Ва гуфт : шариъат онаст ки ӯро парастӣ ва тариқат онаст ки ӯро талабӣ вҳқиқт онаст ки ӯро бинӣ .

Ва гуфт : фозилтарин зикрии нисён зокираст дар мушоҳидаи мазкӯр .

Ва гуфт : нишастан бо худоӣ бевосита сахтаст .

Ва гуфт : ин ҳадис мурғӣаст дар қафаси бҳрсўд ки србрзнди берун натавонад шуд .

Ва гуфт : зуҳд ғифлатаст зеро ки дунё ночизасту зуҳд дар ночизи ғифлат буд .

Ва пурседанд аз зуҳд гуфт : зуҳди он буд ки дунёро фаромӯш кунӣу охират бо ёд наёрӣ дайгарӣ аз зуҳд пурсед гуфт : бҳич зеро ки ончӣ туро хоҳад буд ночор бтў расед ва агарчӣ аз он май гурезӣу отчаҳ туро нахоҳад буд ҳаргиз бтў нарасад агарчӣ басии талаби ваҷди ваҷҳади нмоӣии пас ту дар чизе зуҳд мекунӣ дар ончии трохўоҳд буд ё дар ончӣ нахоҳад буд .

Ҳамчунин аз зуҳд пурседанд гуфт : дил бгрдониднаст ба холиқи ашёъ .

Гуфтанд истиқомат чист гуфт : дар дунёи қиёмат дидан .

Ва гуфт : истиқомати он буд ки ҳар чаҳ фармоед бидон қиём кунӣ .

Ва гуфт : аломати содиқи берун афкандан ҳаромаст азгўшҳоу даҳон .

Гуфтанд инс чист гуфт : он ки туро аз хештани ваҳшат буд .

Ва гуфт : касе ки инс гирад ба зикр кӣ буд чун касе ки инс ӯ ба мазкӯр буд .

Гуфтанд таҳқиқ тавонад кард ориф бидонча ӯ мерасад ва зоҳир мешавад гуфт : чигуна чизеро таҳқиқ кунад ки собит набӯд ва чигуна ором гирад ба чизе ки зоҳир набӯд ва чигуна навмед гардад аз чизе ки пинҳон набӯд ки ин ҳадиси ботинӣ зоҳираст .

Ва гуфт : ҳар ишорат ки мекунад халқи баҳақи ҳамаи броишоӣ рад кардааст то онгоҳ ки ишорат кунанд аз ҳақи баҳақ ва эшонро бидон ишорат роҳ нест .

Ва гуфт : чун банда зоҳир шавад дар чашми бандаи он убудийят буд ва чун сифот бирав зоҳир гардад он мушоҳида буд .

Ва гуфт : лаҳзаи ҳрмонсту хатараи хизлону ишорати ҳиҷрону каромати узру худои монеъ аз хдоء дар наздики худоӣ ва ин ҷумла макрасту лоиأмни мкроллаҳи алоолқўми алхосрўн .

Ва гуфт : дар зер ҳар неъматии се макраст ва дар зер ҳар тоъатии шаш макр .

Вагуфт : убудийяти бархестани иродати тест дар иродат ӯу фасхи иродату ахтёртст дар ихтиёр ӯу тарки орзӯҳои тест дар рзоء ӯ ва гуфт : инбисоти бқўли бохдотрк адабаст .

Ва гуфт : инс гирифтан ба мардум аз ифлосасту ҳаракати забон бе зикри худои васвос .

Ва гуфт : аломати қурбат инқитоъаст аз ҳамаи чизеи ҷузи ҳақ .

Ва гуфт : ҷавонмардӣ онаст ки халқро чун хештани хоҳӣ балки беҳтар .

Ва гуфт : хизмати ҳуррият диласт .

Ва гуфт : баландтарӣни манозили рҷоҳёст .

Ва гуфт : ғайрати башарияти ашхоси росту ғайрати илоҳяти барвақт ки зойеъ карданд аз мосўии аллоҳ .

Ва гуфт : хавф дар васли схтр аз хавф дар макр .

Ва гуфт : ҳеҷ рӯз набӯд ки хавф бар ман ғолиб шуд ки на дар он рӯзи дарӣ аз ҳикмату ибрат бар дилам кушода шуд .

Ва гуфт : шукри он буд ки неъмат набинӣ манъамро бинӣ .

Ва гуфт : нафасӣ ки банда дар мувофиқати мавлои براردи фозилтару беҳтар аз ибодоти ҷумлаи ибод дар рӯзгори одам то ба қиёмат .

Ва гуфт : ҳазор соли гузашта дар ҳазор соли ноомада туро нақдаст дарин вақт ки ҳастӣ бакӯш то туро мағрур нигараданд ашбоҳ яъне дар арвоҳ замон несту мозӣ ва мстқбл якеаст .

Ва гуфт : ҳар ки як соъат дар шаб ба ғифлати бхсбди ҳазор солаи роҳи охират вопас уфтад .

Вагуфт : саҳви як трФҳолъин аз худои аҳли маърифатро ширк буд .

Ва гуфт : онкӣ маҳҷӯб шавад ба халқ аз ҳақ набӯд чунонкӣ маҳбӯб шавад ба ҳақи таъолӣ аз халқу онкӣ ӯро анвори қудс андар бӯда буд набӯд чун касе ки анвори раҳмату мағфират ӯ дар рабӯда буд .

Ва гуфт : ҳар ки фонӣ шавад аз ҳақ ба ҳақ ба сабаби қиёми ҳақи баҳақ фонӣ шавад аз рубубият то убудийят чаҳ расад ҳар ки баҳақи талаф буд ҳақ ӯро халаф буд .

Ва гуфт : ҷамъии падед омадаанд ки ҳозир меоянд бъодт ва мешаванд барисам ва аз ин нишастану шунидани ҳеҷ зиёдат намешавад магари бало .

Ҳасан домғонӣ гуяд ки шблӣ гуфт : эй писар бар ту боди биллоҳ доим мебош биллоҳ ва аз мосўии аллоҳ даст бидор қул аллоҳи сами зарраами фии хўзҳми илъбўн .

Гуфтанд осӯда туркӣ бошем гуфт : он вақт ки ӯро ҳеҷ зокрнбинм ба ҷузи худ яъне ҳама ман бошам .

Ва гуфт : агар донстмии қадари худои ҳеҷ нтрсидмӣ аз ғайри худоӣ .

Ва гуфт : дар хоби ду тани родидм ки маро гуфтанд эй шблӣ ҳар ки чунин ва чунин кунад ӯ аз ғоФлонст .

Ва гуфт : умрӣаст то интизор мекунам ки нафасӣ барорам пинҳон буд аздлми вдлм он надонад наме тавонам .

Ва гуфт : агар ҳама луқма гардад ва дар даҳон ширхора ниҳанд маро биравӣ раҳм ояд ки ҳануз гурусна мондааст .

Ва гуфт : агар ҳамаи дунё маро бошад бҷҳўдии даҳуми бузург миннатӣ донам ӯро бар худ ки аз ман пазирад .

Ва гуфт : кунро он қадар нест ки бар дил ман битавонад гузашт ва чигуна кун бар дил касе бугзарад ки мкўнро донад .

Нақласт ки рӯзӣ дар ғлботи ваҷд буд музтарибу мутаҳайири ҷунайдро гуфт : эй шблӣ агар кори хеш бо хдогзории роҳати ёбӣ шблӣ гуфт : эй устод агар худои кори ман бо ман гузорад онгаҳ роҳат ёбам ҷунайд гуфт : аз шмширҳоءи шблии хӯн фурӯ мечакад .

Нақласт ки рӯзӣ касе мегуфт : ёрб гуфт : то кӣ гўӣӣ ё раб ӯ мегуяд абдӣ он бишинав ки ӯ мегуяд гуфт : он май шинавам аз он ин мегӯям гуфт акнӯн май гӯй ки маъзӯрӣ .

Ва мегуфт : илоҳӣ агар осмонро тавқ май гирдонеу заминро побанд мекунӣу ҷумлаи оламро бхўни ман ташнаи гирдонеи ман аз ту барнагардам .

Нақласт ки чун вФотш наздик расед чашмаши тирагии гирифта буд хокистари хост ва бар сар кард ва чандон беқарорӣ дар вай падед омад ки сифат натавон кард гуфтанд ин ҳама изтироб чист гуфт : аз Иблисам рашк меомаду оташи ғайрати ҷонам май сӯзад ки ман ӣнҷо нишаста ӯ чизе аз он худ ба кас дигар диҳаду ани алейк лаънатии илои явми аддӣни он азоФти лаънати боилис наметавонам дид мехоҳам ки маро буд ки агар лаънатаст на охир ки аз он ӯст ва на дар изофат ӯст он малъуни худ қадари он чаҳ донад чаро азизони умматро арзонӣ надошт то қадам бар торак арш ниҳоданд ҷавҳарӣ донад қадари ҷавҳар агар подшоҳи обгина ё булӯрӣ бар даст наад гавҳарии намояд ва агар тараи фурӯшии ҷавҳарӣ хотам созад ва дар ангушт кунад обгинаи намояд ва замонӣ биёсуд боз дар изтироб омад гуфтанд чаҳ буд гуфт : дўбод май вазади яке боди лутфи викии боди қаҳр бар ҳар ки боди лутфи вазад ба мақсӯд расад ва бар ҳар ки боди қаҳри вазад дар ҳиҷоб гирифтор ояд то он бор кро дарёбад агар марои бод лутф дархоҳад ёфт ин ҳамаи нокомӣу сахтии бромид он битавонам кашид ва агар бодқҳр хоҳад дарёфт ончӣ ба ман хоҳад расед ин сахтӣ дар ҷанби он ҳеҷ нахоҳад буд пас гуфт : бар дилами ҳеҷ гаронтар аз он нест ки як дирам мзлмаҳ дорам ва ҳазор дирами бҷоء он бидодам дилам қарор намегирад онгоҳ гуфт : маро таҳорат диҳед таҳорати доднднши тхлили маҳосин фаромӯш карданд бёдшон дод .

АбуМуҳамад ҳрўӣ гуяд он шаб ба наздик шблӣ будам ҳамаи шаби ин байт мегуфт :

Ҳар хона ки ту сокини онии он хонаро ба чароғ муҳтоҷ набӯд он рӯй бо ҷамоли ту ҳуҷҷат мо хоҳад буд пас халқ ҷамъ омаданд барои намози ҷинозау бохр буд бидонаст ки ҳол чист гуфт : аҷабо кори ҷамоатии мурдагон омадаанд то брзндаҳ намоз кунанд гуфтанд бигӯ лоолаҳ алооллаҳ гуфт : чун ғайр ӯ нест нафй чаҳ кунам гуфтанд чора нест калима бигӯ гуфт : султони муҳаббат микўбдршўт напазирам магари яке овози бардошту шаҳодаташ талқин кард гуфт : мурда омадааст то зиндаро бедор кунад охир чун соъатӣ баромад гуфтанд чунӣ гуфт : ба маҳбӯби пайвастам ва ҷон бидоду баъд аз он бихобаш диданд гуфтанд бомункиру накир чаҳ кардӣ гуфт : даромаданд ва гуфт : худоӣ ту кист гуфтам худоӣ ман онаст ки шумороу ҷумлаи Фариштагонро насб кард то падарами одамро саҷда карданд ва ман дар пушт падар будам ва дар шумо назора мекардам гуфт : мункири внкир бо якдигар гуфтанд ки на танҳо ҷавоб худ медиҳад балки ҷавоби ҷумлаи фарзандони одам боз дод биё то биравем .

Нақласт ки Абулҳасани ҳасрии алайҳи алрҳмаҳ ки гуфт : шблиро ба хоб дидам гуфтам бо ту чаҳ рафт гуфт : маро ҳозир карданд ва гуфтанд чизе хоҳӣ гуфтам бори худоё агар бҷнти аданами фурӯди ореи адл туаст ва агар аҳли висолами гирдоне фазл туаст бордигр бихоб диданд гуфтанд худоӣ бо ту чаҳ кард гуфт : маро матолибат накард ба бурҳон бар даъвӣҳо ки кардам магари бики чиз ки рӯзӣ гуфтам ҳеҷ зиёни корӣу ҳасрати бузургтар аз он нест ки аз биҳишти бозамонӣу бдўзхи фурӯ шӯй гуфт : ҳақ таъолӣ гуфт : чаҳ ҳасрату зиёни кории бузургтар аз онкӣ аз дидори ман боргрднду маҳҷӯб монанди .

Борӣ дигараш бихоб диданд пурседанд ки Киеви ваҷдати сӯқ алохраҳ гуфтанд бозори охират чигуна ёфтӣ гуфт : бозорӣаст ки равнақ надорад дарин бозори магари ҷигарҳои сӯхта ва дилҳои шикастау боқии ҳама ҳеҷ нест ки инҳо сӯхтаро мрҳм мениҳанду шикастаро боз мебанданду бҳич илтифот намекунанд , рҳмҳоллаҳи алайҳ .