Шуд маи рӯза ва , халқӣ чу ҳилол ;
Лоғару зарду хам аз бори малол
Гӯш бар замзама ӣ навбати ид
Чашм бар роҳи ҳилоли шавол
Мӯҳтасиб , баста дар майкадаҳо ;
Зада бар ҳар дар аз оҳани ақФол
Пери майхона , зи андӯҳи хумор ;
Мондаи ошуфтаи дилу шефтаи ҳол
МиФрўшон , ҳамаро сомъаҳи кар ;
Бодаи навашон , ҳамаро нотиқаи лол
Бардаи раъша , ҳаракат аз раққос ;
Бастаи хамёза , забони қўол
зи хумори омадаи сарҳо бсдоъ
зи оташи дил , зада лабҳо тбхол
Шудаи саҷҷодаи кашон , муфтии шаҳр ;
Домани афшон , бҳзори астъҷол
Ҷониби масҷиди одинаи равон
Зоҳидии сбҳаҳи бкФ аз дунбол
Гуҳи бмҳроб , паии арзи салоҳ
Гуҳи бмнбр , паии изҳори камол
Рӯй оварда бсди макру фиреб
Гуфтугӯ карда бсди ғанҷу даллол
Воъизи масҷид ва , дардии каши шаҳр ;
Он бҳрФи омада ва , ин шудаи лол
Дар сар ҳар кас , сад ранги ҳаво ;
Дар дил ҳар кас , сад гӯнаи хаёл
Шоҳу дарвеш , з даст афганда ;
Соғари оинаи гаван , ҷоми суфол
Ман ки , аз ҷирга ӣ мисатон будам ;
Бастаи чашм аз назар ва , лаби зи мақол
Доштам аз ғами айём , андӯҳ
Доштам аз ситами чарх , малол ;
Рафт чандем бтлхӣ , чун умр ;
Монад чандем бсхтӣ , чун ҳол
Риндӣ аз гӯша ӣ майхонаи ниҳон
Гуфт : мхрўши зи андӯҳу манол
Гузарад умр , на бар як ойин ;
Гузарад ҳол , на бар як минвол
Анқарибаст ки авзоъи ҷаҳон
Гардад аз сари фалаки ҳоли баҳол
Дард дармон шавад , андӯҳи нишот ;
Ранҷ роҳат шавад , идбори иқбол
Шаб шавад рӯз ва , дигар даии наврӯз ;
Ғам шавад айш ва , дигар ҳиҷри висол
Ман азин мужда баҷо оварадам
Саҷда ӣ шукри худои мутаъол
Гашта дар зовия ӣ сабри муқӣм
То барояд кӣми ахтари зу бол ? !
Понздаҳи рӯз чу аз моҳ бирафт
Сесад ва шаст чу бигузашт зи сол
Зад дар айвони ҳамл , шоҳи нуҷум
Такя бар тахти бсди истиқлол
Бамёни баста , басар биниҳода
Камари давлату тоҷи иқбол
Рафтаи гул , аз чаманаш бар сари роҳ
Карда сарву саманаши истиқбол
Яъне аз фари каллаи гӯша ӣ гул
Ёфта лашкари даии истисол
Чатри афрохтаи товуси баҳор
Гул фишон ранги брнг аз Перуи бол
Соғари лолау гул , аз майу мл ;
Ин лаболаб шуда , он моломол
Ғунча , хандон шуда аз абри баҳор ;
Сарв , рақсон шуда аз боди шимол
Булбул , афшондаи ғубор аз бару дӯш ;
Фохтаи рехтаи гирд аз пару бол
Рустаи гулҳо , зи тараб , ранги брнг ;
Гашта мурғон , зи шағаб , ҳоли баҳол
Арғавон , карда бабри лаъли қабо
Сарви пӯшидаи забарҷади сари бол
Тофтад сояи бглшн , мурғон
Пар биппар бофтау боли бибол
Ҳам бунафша шуда ва ҳам лола
Мазҳар рӯй батон аз хату хол
Дидам охири занами абри баҳор
Дидам охир задам боди шимол
Ғунчаи бушковат , бсди айшу нишот
Гул бихандед бсди ғанҷу даллол
На шукуфааст , ки ҳар нозуки шох ;
Набӯд барг , ки ҳар тозаи ниҳол ;
Карда дар даст , зи гавҳари ёра ;
Баста бар пои зи зумурради халхол ;
Ҳол гирданд ҷаҳонро аз нав
Ҳоли гардони ҷаҳони нъми улҳол
Фатвои пер Муғон бинвиштанд
Ки : баҳор омад ва шуд бодаи ҳалол
Дар майхона кушоданд ва , зи хам
Ҷӯш зад бода , чу аз чашмаи зулол
Бар дар майкада шудаи пери Муғон
Ҷом бар дасти бФирўзии фол
Кард аз май , ҳамаро сархуш ва гуфт
Ки : баҳораст ва буд зуҳду бол
Ашрбўо , злки айши алоҳрор
Атрбўо , злки хайри алоъмол
Ин чаҳ фасласт ? зиҳии айшу нишот !
Ин чаҳ ҳукмаст ? зиҳии ҷоҳу ҷалол !
Марҳабои рӯз , ки некӯ шуд рӯз ;
Ҳбзои сол , ки фаррух шуд фол
Соқӣ , алъиш ; дигар нӯшади рӯз ;
Мутриб , алўҷаҳ ; дигар нӯшади сол !
Чанд дар қаҳқаҳаи гулҳо , ту малул ? !
Чанд дар замзама ӣ мурғон ва , ту лол
Ту бибин ханда ӣ онон , механд ;
Ту шинави нола ӣ эшон , минол
Ту кафи Мӯсавӣ аз ҷайб барор
Ҷилваи даҳ соғари хуршеди мисол
Ту дами исавӣ , андари неи дам
Зиндагии даҳ бшҳидони малол
Мондаи нимӣ дигар аз ма донам
Лек баси тнгдлми зини аҳвол
Мунтазир чанд ншоинди маро
Бомидӣ ки кунем истеҳлол ? !
Сар инсоф надоред , ар на
Моҳ моҳаст , чаҳ бадар ва чаҳ ҳилол !
намебидиҳ , аввал соласт имрӯз ;
То бшодии гузаронами ҳамаи сол
Не бизан , нима ӣ моҳаст имшаб ;
То ҳама моҳ нишинам хушҳол
Гарчи ҳаст ва будам , чун дгарон ;
Сари зуҳду сари тақвои мау сол
Чаканам ? аввал соласт имрӯз
Соли нави гашти бФирўзии фол !
Яъне ороиш фарвардин аст
Шоҳид наУмия бинмуд ҷамол
Чаканам ? нима ӣ моҳаст имшаб ;
Кавкаби бахти баромади зи вабол
Яъне аз нур фишон машъали моҳ
Гашти равшан , чаҳ сҳорӣ чаҳ ҷибол
Меҳр рафтааст , зи ғурбати бшрФ ;
Ма расидааст , зи нуқсони бкмол
Нима ӣ моҳ бъшрт кӯшам
Нимааш чун гузаронадам бмлол
Буии гул , партави ма , фасли баҳор
Тарафи ҷӯ , соғар май , боди шимол
Гармӣ акнӯн нҳўрм , кӣ бихӯрам ? !
Манъам аз бода , хаёлӣаст маҳол !
Нима ӣ моҳ сиёмаст ,у гузашт
Понздаҳи рӯзи зи умрами бклол
Понздаҳи рӯз дигар сабр кунам ?
Бксолти гузаронами аҳвол ? !
Ту бигӯ ! умр маро кист змон ? !
Ту бигӯ : кор маро чист мол ? !
Чун гузорами қадаҳ аз даст кунун
Ки намояди маи шаволи ҷамол ? !
Ҳама кас донад ва , ман низ , ки нест
Партави бадар кам аз нури ҳилол
Хосса , вақте ки диҳад коса ӣ бадар
Ёдам аз ҷоми каф баҳр навол
Гули гулзори сиёдат , Аҳмад
Ки зи боғи шарафаши рустаи ниҳол
Маркази доира ӣ ъзу ъло
Офтоби фалаки ҷоҳу ҷалол
Онкӣ карданд маони номаш ро
Сабт дар дафтари арбоби камол
То ба одам , бхлоФти ансоб ;
То ба ҳаввои бшроФти ансол
эй маи ойӣна ӣ хуршеди ойин
эй Фаридуни фари ҷамшеди ҷамол
Пеши байн буд Сикандар , каз пеш
Сохт ойӣна ба неруии хаёл
Ки бкФ гирад ва дар вай бинад
Аз рухи меҳри мисолати тимсол
Дили ту , баҳрӣ ва ; баҳри маввоҷ !
Кафи ту , абрӣ ва , абри ҳтол !
Пар аз он , гавҳари тамкину хирад ;
Сабзи азин кишти омонӣу омол
Гашта то дасти атои ту дароз
Дасти кӯтаҳ шудаи соили зи савол
зи тугар кӣса ӣ кон , коса ӣ баҳр ;
Шуд тиҳӣ аз зару холии зи лол
Кӣсау коса ӣ мардум пар шуд
эй ту кони карам ва баҳр навол
Пеши азин ҳотаму рустами бҷҳон
Мисли аз ҷӯад ва шуҷоат шуд вҳол
ӯ бахил ва , ту ҷаводии бмсл ;
ӯ ҷбон ва , ту шуҷоъии бмсол !
Тай шуд афсона ӣ ҳотам , чун баст ;
Дасти ҷӯади ту дар кохи савол
Кам шуд овоза ӣ рустам , чун хаст
Теғи разм ту бирав дӯши риҷол
Чун гушойии бҷҳони дасти сахо
Чун барории зи миёни теғи қаттол
Мън хандад , бкаҳ ? - бар ҳотами тай !
Сом гиряд , бкаҳ ? - бар рустами зол !
На сулаймонӣ ва , дар амну амон
Ваҳшу тайр аз ту бФирўзии фол
Ҳама аз матбахи ту , ротбаҳи хор
Ҳама дар соя ӣ ту фориғи бол
Нисбати нусха ӣ арбоби дувал
Ҳасбати дафтари арбоби камол
Чун шӯй , паии сайри водии фикр ;
Чун шӯй , ғӯтаи вари баҳри хаёл
Гавҳар аз назм ту уфтад зи низом
Ахтар аз наср ту уфтад бўбол !
Буд агар саҳар дар исломи ҳаром
Гашт аз калаки ту имрӯзи ҳалол
Баҳри ороиши базмати шабу рӯз
Баҳри тазйини бисотати мау сол
Оҷ , фили оўрдў ; анбар , гов ;
Шаҳд , наҳл оварад ва ; мушкили ғизол !
Хор гул оварад ва , карами ҳарир ;
Кӯҳ баҳр оварад ва , баҳри лол !
Чун хами ореи бкмон аз паии сайд
Ларза уфтад бсҳорӣу ҷибол
Гуҳи сӯии кӯҳ бароне абраш ;
Гуҳи сӯии дашти ҷаҳонии зибол
Ҳам гушойии гиреҳ , аз шохи гавазн
Ҳам рибои нигаҳ , аз чашми ғизол
Рӯз шона занад ва , шаби хорад
зи эҳтисобати ҳамаи моҳу ҳамаи сол
Зулфи ҳқор , уқоб аз чнгл
Пушти оҳӯи барра , шер аз чангол
Чун бабандӣ бкмри теғи зафар ;
Чун нишинии бсрири иқбол
Бдёри адами оранди арвоҳ
Рӯй аз бими ту , пеш аз оҷол
Срқдм карда , бпобўс оянд ;
Пеш аз ваъда , зи арҳоми атфол
Буд аз гурзи ту ҳангоми набард
Буд аз тири ту дар вақти ҷидол
Джъи душман , бетонаши прўизн ;
Сипари хасм , бадасташи ғарбол
На наҳангии ту ва , дар сафи масоф
На палангии ту ва , дар дашти қаттол
Чун зании гурзи бФрқи шҷъон
Чун кашӣ теғ биравӣ ибтол
Хоки пӯшад бар онон , дар дам ;
Хӯн бишӯяд тани ӣнони фии улҳол
Ғарази онро ки фиристӣ ту бнор
Хоки ҳаффор буд , хӯни ғассол
Рӯзи ҳиҷо , ду сипоҳ аз ду тараф
Саф чу банданд паии ҷангу ҷидол
Бод дар ноӣ даманд ное
Чӯб бар табли навозади тбол
Теғ аз оби براردи тӯфон
Гурз аз хоки براردи зилзол
Теғ бар каф , чу миёни ду сипоҳ
Рахши тозии бҳзори истиқлол
Набарди ҷони зи миёни хасм , магар
Кунад аз Рахши ту воми астъҷол
Марҳабои Рахши бпоёни гирдат
Ки бигардаш нарасад пайки хаёл
Ҳбзо , ашҳби гардуни сират ;
Ки самаши бадар буд , наъли ҳилол
Дар равиш , тундтар аз абри баҳор ;
Дар сукӯн ; сахт аз санги ҷибол
Аз ҳамаи айби барӣ , сам то гӯш ;
Рашки фармои парӣ , дам то ёл
Шӯхи чашмӣ , ки анонаш чу диҳӣ
Сӯии ҳомӯн , зи паии сайди ғизол
Чашм бар сайди ниФгндаҳ ҳануз
Уфтадаш хайли ғизол аз дунбол
БхлоФи равиши хинги фалак
Гар кунӣ гарми анонаши фии улҳол
БқФо рӯй наёварда кунад
Мозии аввали қадамаши истиқбол
Рӯй бар пои самандати молам
Ки кунам ҷурми забонро помол
Ман кӣм , то шавамат васфнигор ? !
Ман кӣм , то шавамат мадҳи сгол ? !
Ннгорнд , бнохни дафтар ;
Нишморанд ба ангушти раммол
Ҳрз ҷон бошад ,у тъўизи танат
Дами ақтоб ва , дуои абдол
Буд ошуфтагар ин назм , маранҷ ;
Ҳасани ихлоси нигар , сидқи мақол
Буд аз сидқ , бигӯаш Аҳмад
Хуштар аз шини касон , сини балол
Соҳбо , оҳи зи даҳри ғаддор ;
Сарвро , дод зи чархи қаттол
Ки маро карда қарин , давр аз ту
Бағаму меҳнату андӯҳу малол
Вақт тангаст , вагарнаи ғами хеш
Арз мекардам агар буд маҷол
Чаканами оҳ ? ! дилами нанг ва намонад ;
Муҳаррамии ғайри ту фархундаи хисол !
Хомау нома бадаст оварадам
Балки тафсили даҳуми шарҳи малол
Дид чун тарки адаб дар тафсил
Хирадам гуфт ки : иҷмоли иҷмол
Суханаш чун ба адаби мақрун буд
Ҳам боҷамол навиштам аҳвол
К-эии хрдпишаҳ ӣ инсофи ойин
Кат дар иқлӣм ҳунар нест ҳам?ил
Аз ватан , рахти бғрбти барадам
Муддати ҳиҷр , фузун шуд зи се сол
На касе хонд , зи меҳрами бўтн ;
На касе кард , расӯлии ирсол
Бози ҳуби ватан аз ёд нарафт
Нестам аз аҳли ватан биҳдаҳ на?ил
Худ ҳукм бош , ки ҳикмати бодо ;
Умр то кӣ гузаронами бмлол ? !
Карда ман номаи равони моҳи бмоаҳ
Бўтни омадаи ман соли бсол
На ҳарифӣ шавадам нома нигор
На рафиқӣ кунадам пурсиши ҳол
Бҷгри михлдм , хори фироқ ;
Вар на хуши мигзронми аҳвол
Даст бардоштаам , аз зару сим
Чашм пӯшидаам , аз молу манол
Ҳасратам нест , ба афзӯнии ҷоҳ
Рағбатам нест , ба бисёре мол
Дар дилам нест ,у ллаҳи алҳмд
Ғаму андеша ӣ фарзанду аёл
Арзи сирват , ғаразам нест , вале
Шукр неъмат кунам аз бими завол
Нагзарад гарчи зи биқдрии ман
Суҳбатами аҳли ватанро бхёл
Лек ман кардаам , ва боз кунам
Васлашонро зи худованди савол
Ним шаби хезам ва бурдорам даст
К-эии худованди Карими мутаъол !
Буд оё ки сроиди шаби ҳиҷр ? !
Буд оё ки расад рӯзи висол ? !
Бо ҳарифон биншинем ва кунем
Хотирии хуши бҷўобу бсؤол
Қиблаи гоҳо , шудаи ҳангоми дуо ;
Бдъо карда қабули истиқбол
Бод эй насли шаҳон , дар ҳамаи вақт ;
Бод эй ҷони ҷаҳон , дар ҳамаи ҳол ;
Шаҳд дар комат ва , шоҳиди бкнор ;
Роҳ дар ҷомат ва , райҳони бсФол !
Айши бодат , ҳамаи субҳу ҳамаи шом
Иди бодат , ҳамаи моҳу ҳамаи сол !