Овардаанд ки дар айёми мозии мардӣ буд ва занӣ дошт бисёр сари худ ва бетамиз ва беадаб , ҳар чанд шавҳари гӯшт бахона меоварад бештари он гӯштро зан кабоб кардӣ ва бихӯрадӣу ттмаҳи дигарро сарф чошт намӯдӣ ва бихӯрадӣ , чунонкии аксари авқоти таоми бигўшти бензад шавҳар оварадӣ ё онкии андакии гӯшт бар рӯй таом будӣ . Пас он шавҳар аз бскаҳи чунон дида буд камтари гӯшт бахона мебарад , магар гоҳе ки меҳмон дошт . Қазоро рӯзии бмҳон азизӣ расед , аз бозори ним ман гӯшти харид ва бахона рафт ки таом аз барои меҳмон муҳайё кунад ва худ он марди бакорӣ машғӯл гардид . Он зан дид ки шавҳар аз хона берун рафт фурсат ёфта нисфи он гӯштро қима кард бихӯрад ва бо худ гуфт маълум нест ки то чанд рӯзи дигари гӯшт бахона биоварад пас аввалӣ онаст ки ин гӯштро бардаи бахона ӣ ҳамсоя ва ё қарз бидиҳам ва ё бисипорам ва ё инки бар сиблати меҳрбонӣу тавозуъи тақдими ҳамсояи намоям то буқати дигари бакор ман бияёд . Ва алҳосли боқии он гӯштро бардошта бахона ӣ ҳамсоя дод . Ва чун шавҳараш бахона омад гуфт : эй зани таоми писта шуда ё на ? . Зан гуфт : на ! мард аз шунидан ҷавоб барошуфт ва гуфт : чаро . ? зан гуфт : ғофил шудам гӯштро гурбаи барад ! . Чун он мард чунон шунид аз хона бадар омад ва ҳамон гурбаро пайдо намӯду зан ҳам гуфт ҳамин гурбааст ки гӯштро барад , марди он гурбаро гирифт ва бизан гуфт снку тарозуро биовараду гурбаро дар тарозу гузошт ва бикашед , гурбаи ним ман буд баъд мард гуфт . эй зан нигоҳ кун ман гурбаро кашидам ним манаст ! , даст аз гурбаи бардошт ва бизан дар овехт ва ӯро мезад ва мегуфт ки ту мигўӣии гӯштро гурба хӯрд ва ман гурбаро дар ҳузур ту кашидам , агар инки кашидам гурбааст пас гӯшт куҷоаст ? ва агар гӯштаст пас гурба куҷост ? ва ӯро мезад то вақте ки битоқт шуд , пас аз инки бҳўш ва тоқат омад гуфт росташ инаст ки қадреро хӯрдам ва қадре боқӣмондаро бҳмсоиаҳи супурдам . Пас эй мӯш ! агар қатли оми ин шаҳрҳо ки гуфтӣ бмқтзои ҳикмати илоҳӣ буд пас шайхро дар он чикораст ? ва агар бдъои шайх буд бҳкмт чикор дорад . Пас мебояд ки гӯяндау эътиқодкунанда ӣ ин қавлро бтриқи он зани хоин ки мардаш ӯро бсёсти мунзаҷири сохт муолиҷа ва муомила намӯд то ки дигари ин чунин дурӯғ бефурӯғ нагӯяд . эй мӯш саволӣ дорам ва мехоҳам ки ҷавоби онро баростии бгўӣӣ ! . Мӯш гуфт : эй шаҳриёр агар хонда бошам ё шунида бошам ҷавоб хоҳам гуфт , дар ҳар ҳоли шумо бФрмоӣид ? . Гурба гуфт : агар касе аз ҷаҳлу нодонии муддатии гуноҳ бисёр карда бошаду баъд аз он ки фаҳмида ва доно шавад ва тавба кунаду руҷӯъи бҷонби ақдас илоҳӣ оварад оё худованди оламу оламён ӯро мағфират диҳад ё на . Мӯш гуфт : балӣ ! худованди оламёни арҳми алроҳмину акрам алокрминаст бешаку шубҳа ӯро мебахшад . Гурба гуфт : агар баракс ин бошад чаҳ гўӣӣ ? . Мӯш гуфт : нафаҳмидам ! аз ин сариҳтар баён фармо ! . Гурба гуфт : агар касе бо камоли донишу ақлу тақвоу салоҳ ибодат кардау муддатии бзёрти ҳаҷу тавофу умрау атабот дар мақоми хузўъу хушўъу салоҳияти басар барда бошаду бики мартаба бргрдидаҳ бошад ва хамр бихӯраду зуннор дар бандад ва хӯк бачаранду тарки ҷамеъ ибодот кунад , оё ин гӯна касе соҳиби кашф ва каромот хоҳад буд ё на ? . Мӯш гуфт : хайри чунин шахсе муртадаст ва дар шаръи мустуҷиби ҳад рҷмаст ва агар ӯро бисӯзоне аз гуноҳи пок шудан надорад . Гурба гуфт : пас ононе ки эшонро соҳиби кашф ва каромот хонанду пер худ майдонанд ҳоли эшон чунаст ? . Мӯш гуфт : он чунон касони кавданони биъқл ва шуъӯранд ва ё девона ва ё кофар хоҳанд буд . Гурба гуфт : дар ин боби дигари ҳарфии дорӣ ! . Мӯш гуфт : чунинаст ки гуфтам , дар ин хусӯс ҳарфӣ надорам . Гурба гуфт : дар тазкира ӣ яке аз машойих нақласт ки касе дар Макка ӣ муаззама ӣ зодҳо аллоҳи шрФоу тъзимо , дар хоб дид ки бо сесад тан аз мурӣдони бмўоФқти ҳамдигари бкъбаҳи рафтау хамри хӯрдау бути парастидау зуннори бастау хӯки чронидаҳ ва ин ҳама аз он сабаб карда ки ошиқ нрсоӣӣ бӯдау муртакиби он амалҳои номашрӯъ шудау тарки он қисми амалҳои нохушро накарда ! . эй мӯш ! ин ҳам аз ҷумла каромотаст ? дар ин чаҳ мигўӣӣ ? ! . Мӯш гуфт : чунин касеро чигуна шахс хуб донад магар касе ки биъқл ва девона бӯда бошад . Аммо эй шаҳриёр ! инсон ҳар чаҳ бошад ҷоӣзи алхтост ва аз унсури мухталифи халқ шудау нафасу ҳўӣ дар он роҳ дораду шайтони фиребдиҳанда дар пайасту афъолу авзоъи дунё дар ҳар соъати худро ҷилва медиҳад , пас эҳтимол дорад касе ки бо ин ҳамаи иллат ки дар ӯст саҳвӣ ва хтоӣӣ карда бошад , пас бар оқил лозим нест ки ҳар гоҳ аз фарди ҷоҳили афроди фирқа ӣӣ амали ғайри муносибӣ бзҳўр расад ҳамаро бар ӯ қиёс кунад пас аз гуфтугӯии зиёд дар ин мавзӯ гурба гуфт : эй мӯш ! аз ту музахрафот бисёр шунидаам локин дар хотирам нест , акнӯн ҳар кадомро ҷавоб нагуфта ам бигӯ то ҷавоб онро гӯям ! . Мӯш гуфт : эй шаҳриёр ! ӣнқадар медонам ки хбсу ғайбатро нафаҳмида ӣӣ ва ин хуб нест , дигари ихтиёр бо шумоаст . Гурба гуфт : эй мӯш ! ман хбсу ғайбатро нафаҳмидаам ? , мӯш гуфт : балӣ ! ӣнқадар медонам ки гуфтаанд : дар ҳеҷ сиррӣ нест ки сиррии з худо нест . Гурба гуфт : эй мӯш ! дар ин ҳарфӣ ки гуфтӣ хбс ва ғайбатаст ва ё дар мавъизау манъи умӯри хбс ва ғайбат бошад ? дар ҳолтикаҳи ҷамеъи кутуби муътабари холӣ аз ин аҳвол нест , авло дар қуръони Маҷид дар ояҳои он мисли қасаси пешинён монанди намруду шаддоду оду самуду фиръавн мазкӯраст ки кул аз аҳли куфру залолу бут параст бӯдаанд ва ҳамчунин аҳодӣсу ахбор аз куффору мунофиқину ашрор ,у ҳикояти хайру шару въду ваъиду таҳдид , аз ҳади бишмор . Ва ту инҳоро хбс ва ғайбат майдонӣ ? . эй мӯш оё чанд рӯзӣ қабл аз ин ки аз чанги ман рҳоӣӣ ёфтӣ агар аз барои касе нақл воқеа кунӣ , аҷабо ин ғайбат бошад ? ! . Мӯш гуфт . На ! . Гурба гуфт : бояд донист ки ғайбат кадомасту хбси кадом . Ғайбати ҳарфи пушти сар кардану суҳбат аз бародар муъминаст ки дар баробар ӯ чизе натавон гуфт , ва чун ӯ ғоӣб шавад аз барои дайгарии суҳбати душвору номлоим аз ӯ кунӣ ва ин ғайбатаст . Ва хбс онаст ки бгўӣии фулонӣ ҳавсила надорад ва парешонаст ва чизе надораду маблағии ҳам қ