Овардаанд ки дар шаҳри Кошони ду шахси дукони харбуза фурӯшӣ доштанд , михриднду миФрўхтнд . Яке ҳамеша дар дукон буд ва яке дар тараддуду гардиш , ва он шарик ки дар тараддуд буд аз шарик дигар пурсед ки имрӯз чизе фурӯхта ӣӣ ? . Гуфт : нау аллоҳ ! . Гуфт : чизеи хӯрда ӣӣ ! . Гуфт : на ! . Гуфт : пас харбуза ӣ бузургӣ ки дируз нишон кардаам куҷои рафта ки ҳолои маълум ва пайдо нест ? ! ва ман дар фикри онам ки дар вақт хӯрдан он харбуза рафиқ дошта ӣӣ ё на ? ва ин гуфтугӯро ки мекунам мехоҳам бидонам ки рафиқи ту ки бӯдааст . Шарик гуфт : эй марди бўоллаҳи алъзими савганд ки рафиқӣ надошта ва ман нахурдаам ! . Он мард бшрикш гуфт : ман касеро бойени каҷи ҷлқӣу тунди хўӣӣ надидаам ки баҳри ҳарфӣ аз ҷои даройад ва қисм хӯрд , ман кӣ музоиқа дар хӯрдани харбуза бо ту кардаам ? матлаб ва ғараз онаст митрсми ин харбузаро агар танҳо хӯрда бошӣ осебӣ бтў расад чаро ки он харбуза бисёр бузург бӯда . Он рафиқи бшрик худ гуфт : бхдоу расӯлу бқрону дайну мазҳабу миллати қисм ки ман нахурдаам ! . Баъди он мард гуфт : ҳолои инҳоро ки ту мигўӣӣ агар касе башнавад гумон мекунад ки ман дар хӯрдани харбуза бо ту музоиқа доштаам , зинҳор эй бародар аз барои инчунин чизи ҷузъӣ аз ҷои броӣӣ ! ӣнқадар мехоҳам ки бгўӣии тухми он харбуза чаҳ шуд ва агар на харбузаи фидои сари ту , бигзор хӯрда бошӣ . Он мард аз шунидани ин гуфтугӯ битоб шуду бадунёу охирату бмшрқу бмғрбу бъисӣу Мӯсо қисм хӯрд ки ман абадан нахурдаам . Он мард гуфт : ин қисмҳоро барои касе бихӯр ки туро нашинохта бошад , бо вуҷӯди ин ман қавли туро қабул ва бовар дорам ки ту нахурда ӣӣ аммо каҷи халқӣ то бойени ҳади хуби нмибошд . Алҳосли пас аз гуфтугӯии зиёд . Он шарик бечора гуфт : эй бародари ман нигоҳ кун бибин ! ту чаро ӣнқадар беэътиқодӣ ? қисмӣу савгандӣ дигар намонда ки ёди намоям , пас аз ин аз ман чаҳ мехоҳӣ ? , ин харбузаро баҳри қимат ки майдонӣ бифурӯш мерасад аз ҳисса ӣ ман кам намӯда ва ҳисоб кун ! . Он мард гуфт : эй ёри ман аз он гузаштаму қимати ҳам нмихўоҳм , бад кардам , агар ман баъд аз ин мақулаи ҳарфи занам мард набошам , мехоҳам ҳоло бидонам ки пӯсти он харбуза босб додӣ ва ё бёбў ва ё бадӯри андохтӣ ? . Он фақир тоб наёвард , гиребони худро пора пора карду рӯ бсҳро намӯд . эй мӯши ту низ дар ҳар ҳарфии панҷсад калима аз ман далелу назири хостӣ ва қабул кардӣу боз аз сар нав гирифтӣ ва гуфтугӯ мекунӣ . Мӯш чун ин назирро аз гурба шунид сукут ихтиёр кард . Гурба гуфт : эй мӯш чаро сокит шуда ӣӣ ? . Мӯш гуфт : эй шаҳриёр беш аз ин дардисар додан хуб нест , агар шафқати Фрмоӣӣ то биравему суҳбатро буқат дигар гузаронем аслаҳ ва беҳтар хоҳад буд , чаро ки гуфтаанд : ёри боқии суҳбати боқӣ гурба гуфт . Балӣ бисёр хуб ! ҳоло ту бирав бахона ӣ худ ки мо ҳам биравем , локин эй мӯш мехоҳам марои ҳалол ва озод кунӣ зеро ки ирода ӣ сафар хуросон дораму митрсм ки мабодои аҷал дар расаду марги амони надиҳад ки бори дигари бсҳбт якдигар бирасем , чаро ки гуфтаанд .

Пас чун мӯш аз гурбаи инро шунид дар дили шавқи тамоми баҳами расонид ва бо худ гуфт : гурбаи аҷаби мужда ӣӣ дод ки бсФр хуросон меравад ва моро аз машаққату озор фориғ месозад ва барои дафъи алўқт бзбонӣ гуфт . эй шаҳриёр ? аншоءи аллоҳи таъолии дидори шарифи бихиру хӯбӣ дида шавад . Пас аз ин таъоруфоти зоҳирии мӯш бахона рафту гурба равон шуд ва мегуфт ки акнӯн дар гӯша ӣӣ камӣн кун то шояд мӯшро хотир ҷамъ кунам ва ӯро бчнг оварам . Гурбаи ин фикрро кард , қазоро тарозуи куҳна ӣӣ афтода буд , гурба рафт дар пас он тарозу пинҳон шуд . Мӯш чун бахона рафт бо худ гуфт : гурба рафт ки то куҷои луқма ӣӣ бирабоед , акнӯн фурсат ғаниматаст ва ҳоло мебояд берун рафту саҳроро сайр ва сФоӣӣ кард , зеро яқинаст ки ҳоло дар ин ҳаволӣ нест . Мӯши бойени хаёл аз хона берун омад , брмиҷст ва фурӯ меҷусту рақси кунони ин ду байтро мехонд :

Ҳар дами нағма ӣ тозау парда ӣ бадеъӣу шеър ғарибӣ мехонд ва мерақсид дар ин асноء гурба медид ва бо худ мегуфт : охир сабр кун ва шитоб макун зеро пайғамбари худои слии аллоҳи алайҳу ?алау силами фармӯда : алсбри мифтоҳи алФрҷу шоири ҳам дар ин маънӣ гуфта :

Пас мӯш кам кам бнздик тарозу омад . Гурба аз бими онкии мабодои мӯш аз чангаш халосӣ ёбад , чунон ҷуст ва хез кард ки дар ҳолат гирифтани мӯши се муъаллақ зада биравӣ якдигари бғлтиднду мӯшро бчнголу дасту по фурӯ гирифт ва дар ҳолтикаҳ нафас мезаду арақ бар ҷабини мардона ӣ ӯ нишаста буд ин байтро бархонад .

Аидли дилдор чунат ёфтам

Аввали бозор гум кардам ту ро

Охири бозор хубат ёфтам

Баъд аз он гуфт : эй мӯш ! чаҳ ҳоли дорӣ ? . Гуфт : эй шаҳриёр ! ҳоле бар ман боқӣ намондаасту алони худро дар ҳолат назъ меёбам ! . Гурба гуфт : дағдаға макун ки маро бо ту корӣ нест ! мӯш гуфт : агар бовар кунам ақлам набошад . Гурба гуфт : чаро бовари нмикнӣ ? . Чунаст ки ман қавли туро дар боби барраи бирёну ихнии рост ва дуруст донистам ва муддатҳо дар интизор нишастам ? эй мӯш эй ҷони ман . эй умру зиндагонии ман . Вае барозанда ӣ кому ҷону дили ман ! чаҳ соъат никўӣӣ бӯда ин ки марои бадӣдори ту дидаи равшан ва мунаввар шуд ! , оё касе чунин васлии дида ва ё чунин шаҳд Муродӣ чашида ва чунин айшӣ шунида бошад ? . Алҳмди ллаҳи раби Алъоламин ҳамду сипоси худоиро ъзу ҷл ки коми дилу орзӯии марои бадӣдори ту ҳосил гардонид . Мӯши ашк аз ду дидаи равону хаҷалу шармсори сар дар зери афкандау ҳайрону саргардону музтариби худро ббиморӣу ранҷурии афканд . Пас гурба бо худ гуфт : агар фавран ӯро бикашам ғам аз дили ман берун нахоҳад рафт ва агар бибозӣ машғӯл шавам тарсам аз дастам рҳоӣӣ ёбад . Пас ӯро аз хона ӣ худаш давртар бараду онгоҳи дасту поишро бдндон бишикаст ва ӯро гузошта гуфт : ассаломи алейк эй мӯш . Мӯши пас аз ин садамау воқеа ҷавоб нагуфт . Гурба гуфт : чаро ҷавоби нмигўӣӣ ? . Мӯш гуфт : эй шаҳриёри марои ин навъи сиёсат аз ту таваққуъ набӯд зеро ки ту толиби илмӣу худованди оламён дар каломи худаш фармӯда : алкозмини алғизу алъоФини ани аннос . Ва ҳадиси ҳазрат расӯласт : лои ирҳми аллоҳи ман лои ирҳми аннос . Аҷаб медорам аз лутфу муруввати шаҳриёр ки чаро дар ҳақи ман то ин дараҷа кам марҳамат бӯда . Борӣ , агар чаҳ медонам ки оташи ғазаби шаҳриёр фурӯ менишинаду муруввати пешаи сохтаи ман ҳақирро мибхшоиду ҳичўқт раво набӯд ки ман бечораи бойени шакл бедасту пои монаму аёлу атфолам бемаишату саргардон монанди . Гурба аз шунидани ин гуфтугӯ табассумӣ кард ва гуфт : эй мӯши он қўрмаҳу ихнӣ чаҳ шуд ? . Мӯш гуфт : нашунида ӣӣ ки бузургон гуфтаанд :

Чу тира шавад мардро рӯзгор

Ҳама он кунад каш наёяд бакор

Чаҳ чора ки ғифлати варзедаму ҳол аз бадбахтии бкиФри он гирифтор шуда ва аз ҷаҳолату ситами мимирм ? . Гурба гуфт : акнӯн дар дасти ман гирифтору асирӣ ва дар маърази мўтӣу билохираи андаруни ман ҷой ту хоҳад буд , некӯ таъаммул кун ки бғир аз амал , аз он музахрафоти сӯфияи туро судӣу фоида ӣӣ нахоҳад буд . Мӯш гуфт : охир на ту эй шаҳриёр гуфтӣ ки дар миёни эшон чунин гуфта шудааст ки ҳар кас аз олами ҷисмонии гузашта восил мешавад ? , агар чунончии некӯи кории лобуду лошки алўосли илои раҳмаи ллаҳи алмалик алҷлил хоҳед шуд ва агар аз аҳли маъсияту бади кории алўосли илои алдрки алосФли фии алнори хоҳӣ буд . Гурба гуфт : аз хилват нишинон ки мигФтӣ акнӯн туро нафъӣ дорад ва агар инсофии дорӣ ва майдонӣ ки он ҳалвои арда ки гуфта шуд агар маҳал эътиборӣ мебуд баёни он ҳалворо ҳар як аз пайғамбарони боматону аўсёءу асҳоби худ нозил мекарданду ҳазрати расӯли худо ки раҳма ллъолминаст ончии покизатару беҳтар ва муътабараст махсӯс ӯу зуррия ӣ ӯу умматонаш аз ҷониби ҳақ бова ваҳй ва илҳом мешуду модоми асҳобу аўсёء ки аз ғайри аҳқнди муддаӣу соҳиби ин рутба набошанд аз куҷои шайх кам саводро он рутба ҳосил шуд ? . Ва агар гўӣӣ ки пайғамбарон донистанду асҳобу аўсёии эшон худ тарсонанд пас нисбати бпиғмброн тӯҳмат гуфтаанду тақсири лозими дониста ки таблиғ рисолат накарда бошанд . эй мӯш ! майдонӣ он ҳалво кадомаст ? . Мӯш гуфт : на ! . Гурба гуфт : Киеви шаробу бангу шавқи ҳўӣу ҳавас нафсонӣаст ки ҷоҳилу фосиқро аз ӯ шурӣ дар дил баҳам расаду оқилу доно аз эшону кирдору аъмолашони безор . Мисли инчунин касон мисли мард бедаст ва поӣӣаст ки шиноварӣ ҳам надонад ва дар баҳри амиқи ғӯта вар шавад , албата ё ғарқ мегардад ва ё дар коми наҳангу амсоли он гирифтор мешавад . Эшон яъне он муддаӣони тасаввуфи бкмоли нодонии мутаваҷҷеҳи хаёлу фикри рақиқу баҳр амиқ гардӣда ва бе киштии шариъат ва бе лангари ҳақиқат ва бе млоҳи илм ва бе бодбони муршид ва бе донистани шиноварӣ , худро дар дарёии тафаккури бихўди афканда ва дар коми наҳанги шайтон дар гирдоби қлрм бутлон гирифторанду шайтон ҳар соъати эшонро бтриқӣ ва навъе фиреб медиҳад то инки бдрҷаҳ ӣӣ гумони барда ва мебаранд ки аз баҳри амиқи ғӯтаи хӯрдау халос шудаанду гавҳари обдор бадаст овардаанд ва чун худованди оламёни олами бофаъоли эшону гумроҳи сохтани шайтон аз хирқа ӣ банӣ одамаст лиҳозо дар каломи Маҷиди фармӯда : ё банӣ одами أни лои тъбдўои алшитони إнаҳи лаками адуи мубин . Ва фиристодани пайғамбарон ва китобҳоу нақли қасаси пешинёну андозаи таҳдиду ваъиду амр ва наҳйу манъ аз номашрӯъу ношоиста аз барои инаст ки ҳар каси болиғу оқил ва мукаллаф бӯда бошад мтобъти умӯри шаръи расӯли худоу ақволи уламои дайн мубин намӯда бароаи залолати шайтонӣ гумроҳ нагардад , ва ҳар кас ки мтобъти ҳўӣ ва ҳавас кунаду пайравии шайтони намояд ҳар оинаи мтсўҷби азоб илоҳӣ бӯда ҳайрон ва саргардон бӯда бошад . эй мӯш ! агар шахсеро гӯйанд кофараст ва худ он шахс мусулмон бошад бгФтни мардумони кофари нмишўд ва ҳар гоҳи коФрирои муъмин ном баранд бойени ном ниҳодан ӯ аз куфр пок нахоҳад шуд . Ва ҳамчунин дар миёни мардум бисёр бошад ки шахсеро фалони хону фалони султон исм гузоранду ҳоли инки дорои он исми гурусна ва бараҳна бошад . Ва ҳамчунин бисёр кас мешавад дорои мол ва неъматаст ва ӯро босаму лақаби басит ва саҳлӣ хонанд . Пас дар ин сӯрат маълум шуд ки исмро бФълӣ кор нест , аммо май бояд оншхс ки тараққӣ мекунад босами хубу лақаби хуби фарохури он исму лақаби корӣ ва феълӣ кунад ки шоиста ӣ ҳол ӯ бошад . Пас банӣ одам бояд чунин сулӯк бо мардуми намояд ки аз гуфтану шунидану нишастану брхўостни нақсӣ бар ӯ ворид наёяд ва аз мнҳёту муҳаррамоти иҷтиноби намояд . Пас эй мӯш ! сӯфӣ исмӣаст бмънии софи бноءи алайҳ , агар касе дар убудийят аз уюботи динии соф ва беғашу тобеъи шаръ шариф бӯда бошад аз ин беҳтар ва хубтар чаҳ бошад ? . Ва агар ҷоҳилу нодон ва гумроҳ бӯда бошад ва гуяд ман суфем дурӯғи гўӣӣ ва тӯҳмат намӯдау хоӣб ва хоср хоҳад буд . Ва бмФоди ҳадиси ҳазрати расӯли алайҳи алслоаҳу ассалом ки фармӯда : иҳшри алмрءи маъаи ман أҳб , мулҳақ ва маҳсӯб хоҳад шуд . Мӯш гуфт : эй шаҳриёри номдор ! марои андом озор медиҳад ва шумо мФслои баёну насиҳати миФрмоӣӣ , агар ту чунон муҳаббатӣ кунӣу тариқа ӣ зарраи парварӣ дарбора ӣ ман фақири баҷооварӣу маро муолиҷа кунӣ баъд аз ин ҳар чаҳ гўӣӣу ончии Фрмоӣии срнпичму абду мутӣъ ва фармонбардор бошам . Гурба гуфт : хотири ҷамъи дор ки банда дар шикастаи бандии маҳорат тамом дорам , улҳоли дасту пои туро май бандам ва дар замонии наздики аншоءи аллоҳи сиҳҳат хоҳӣ ёфту мувофиқати мо ва ту тоза хоҳад шуд ва чанд рӯзи зиндагии орӣаро бо якдигари бтриқи суҳбату мўонст басар хоҳам барад ва ту хотири ҷамъи дор эй мӯш ! дар хотири дории ончӣ дар миёна ӣ мо ва ту дар боби меҳмонӣу суҳбат гузаштааст ва қабл аз ин шумо байтиро аз гулистон саъдӣ хондӣ ва он инаст :

эй мӯш ! ин ҳамаи гуфтугӯ ки дар миёнаст аз мухолифу мувофиқ аз барои онаст ки баъзе бкмоли шуъӯру қобилияти ташхис , маъонии оёту аҳодӣсу ахбор дар каломи акобри фаҳмида ва ашъор карда ва баъзе аз рӯй ҷаҳлу нодонии бъқли ноқиси худ қиёси маънӣ ботил кардаанду бзлолту гумроҳии ҳавои нафасу шайтону камол харят гирифторанд .

Ва ин маънӣ ки касе забон бурӣда бошад ва дар кунҷӣ нишаста беҳтар аз онаст ки забон дар ҳукм ӯ набошад , инаст ки беихтиёр сухан гуяд ки боиси фитна ва озор бошад , ва он тамасхурҳоу ситамҳо ки ту бо ман кардӣ бсбби кайфари он аъмолу гуфтугӯҳои худати бдом ман афтодӣ .

Мӯши пас аз шунидани ин мақоли фарёд ва фиғон бароварду бунёди аҷз ва бечорагӣ кард

Гурба гуфт . эй мӯш ! дар кутуби бузургон зикр кардаанд ки чун субҳ рӯз мешавад аъзоъу ҷавориҳи ҳама бо якдигари таҳнияту боздиди намоянд ва ҳар як аз якдигари аҳвол пурсӣ менамоянду лисони ҳол ҳар як гуё мегуяд : алҳмди ллаҳи ҳоли ман бихираст ! .

То модоме ки туро ҳаракат ва сукӯнӣ ҳаст , мебояд шабу рӯзи бкмоли тафаккуру тадаббур шукр кунӣ ки мабодо аз ин бадтар гардаду адами шукру ризои бқзоءи сабаби нақсу заъфи эътиқод дар дайн ва имон шавад .

Касоне ки дар маърифати илоҳӣу тзкиру тавсифи хулафои дайни мубини хилофи намоянду ихтилофи ҷӯянду бъқли ноқиси худ мҳоҷаҳ намӯд ,у бадалелу бурҳони ғалат собит кунанду сару молу ҷону имонро бсбби нигоҳи надоштани забон талаф намӯдау оя ӣ вофеаи алҳдоиаҳи хусри алднёу алохраҳи злки ҳўи алхсрони улмубин , мувофиқи ҳоли онҳост .

Мӯш гуфт .

эй шаҳриёр ! ҳар чанд маҷрӯҳ ва хастаам локин дар хизмати шаҳриёрии маҳбӯсам ки кони марҳамат ва эҳсонаст , таваққуъ ба мароҳим шаҳриёр дорам ки саволи марои бўҷаҳи маъқӯли хотири нишони фармӯдау ҷавоби гўӣӣ то дилами якбора аз шубҳау шаки беруни омадау мутаваҷҷеҳи амр яқин гардад .

Гурба гуфт :

Бигӯ !

Мӯш гуфт :

эй шаҳриёр ! бар фарзи хилофу ихтилофу аътсоФи сӯфия дар маслаку умӯру авзоъи худ , чаро мардуми рағбати даврӣ аз хилофату мухолифа ӣ эшон нминмоинду мурӣдону тобеъони онҳо рӯзи буруз бештар мешаванд ? .

Охир бар фарзи эшон нодону биъқл , дигарон чаро бъқли худ амали нминмоинд то ки аз роҳ нараванду мтобът эшон накунанд ? .

Гурба гуфт :

эй мӯш ! дар ин сؤоликаҳ кардӣ ва пурседӣ чанд ҷиҳат дорад , акнӯн баъзе вуҷӯҳро аз барои ту нақл ва баён кунам то бар ту возеҳ ва равшан гардад .

Авлои онкии ақлу идроки мардуми баҳамаи чизи нмирсду паии нмибрд ва бемураббӣ ва бе муаллими илми шариъат аз пеши нмирўд .

Дигари онкии ончиро ҷамоати сӯфия аз роҳи рибу риёи бхлқ илқоъ мекунанд ва худро дар назари мардумони содаи лавҳ , дар либоси тақвоу ҳақиқати шиносӣу ирфони бофӣ ҷилва медиҳанд ва аҳёнан бмридони боимоءу киноя ишора мекунанд ки мухолифони маслаки сӯфияу мункирони онҳо давр аз имону аиқоннд ва дар сироти хатарнок залолат соиранд ва аз ин ҷиҳати тобеъин онҳо бар ҳасби илқоҳоу шатаҳоти мусталаҳа ӣ пешвоёни гӯшу ҳушу фуоди эшон ( яъне мурӣдон ) одати гирифта ва ҳар соъати шайтон бо нафаси эшон дар сохта ва яке шуда ва онҳоро аз роҳи тақлиди бмқоми таассуб дар оварда ва аз роҳи ҳақиқату маърифат боз медораду бтиаҳи ботилу водии гумроҳии мёндозд .

Ҳар гоҳи чунин ксоникаҳ дар ақли онҳо заъф бошаду мартаба ӣ донишу илмашони ноқис , албата ончӣ аз онҳо бзҳўр ва буруз мерасад ҳама ботиласт .

Тариқи дигари онкӣ , ҷамъӣ аз мардуми мусулмони дорои садоқату ҳасан ният мебошанд ва бар ҳасби зоҳири гӯши бклмоти насоеҳомез эшон дода ки намози хубу рӯзау шаби бедорӣ хубасту зикри тавҳиди илоҳии сабаби зёдтии имон ва аиқонаст ва худ ҷамоати сӯфия зоҳиран дар ин маслаку тартиби худро собит ва омил менамоянд ва тобеъину мурӣдони бечора аз канаи мақсаду ағрози ботинӣа ӣ онҳо ки ҷалби қулӯбу манобе шахсеа мебошад беитилоъ ва Аслан бихбр , лиҳозо дар доми эътиқоду ихлос боишон афтодау иўмои Фиўмо бар иродати мёФзоинду инси мигирнду мартабаи мартабаи эшонро фиреб медиҳанд то онкӣ тамоман бдоми мёФтнди чунонкии сайёдони кабӯтари мигирнд .

Мӯш гуфт :

эй шаҳриёр ! сифату кайфияти сайёдони ҳинду Ироқро аз барои ман баён фармо .

Гурба гуфт :

Овардаанд ки сайёдони ҳинди вқтикаҳи қасди шикору сайд оҳӯ доранд , оҳӯи барра ӣиро бадаст овардау ресмони дарозиро бар ду шох ӯ баста ва дар марғзору саҳрои сабзу хуррам раҳо месозанд , ва ӯ бмром худ мечараду сайёдон низ дар камӣнгоҳи он дашт ва саҳро нишаста , чун оҳӯони абнои ҷинси худро ба фироқ бол мебенанд ки мечарад , хотир ҷамъ гашта ва бо он оҳӯи улфати гирифта ва мечаранд ва пас аз чанде бибозӣ машғӯли мигрднд ва дар ҳангоми бозии сар дар сар ҳам мегузоранду баъд аз он ресмонӣ ки бар шохи барраи оҳӯ бастаанд дар шохи дигарон банд мешавад , пас ҳар қадар қӯт мекунанд , халосӣ надоранд , пас аз он сайёдон аз камӣнгоҳи барҷастау оҳӯон дар доми афтодаро гирифтау фориғони оғоз рамидан карда май ҷҳнд ва он бечорагони гирифтор дар дом сайёдон мемонанд .

Аммо роҳу расми сайёдон Ироқ онаст ки кабӯтарӣ дар дом даст омӯз доранд ва дар заминӣ ки дом аз барои сайди кабӯтарон дар хок кардаанд дона рехтаанд ва он кабӯтар даст омӯзро ки боли бмқроз бурӣдаанд дар он домгоҳ сар медиҳанд ва худ дар камӣн нишаста , чун кабӯтарон дар ҳаво парвоз мекунанд май бенанд ки саҳроӣ васеъӣасту кабӯтарии фориғи боли бчро ва чаридан машғӯласт , пас он кабӯтарони бҳўои он кабӯтар дар замин менишинанд ки чаро намоянди ҳамин ки машғӯл бчро мешаванд ногоҳ сайёдон аз камӣни ришта ӣ он дом ки густарда анд мекашанду ҳамаро якбораи муқайяди дом худ месозанд .

Пас мисли он ҷамоати сӯфияи бойен мисли ва ҳикоят мемонад ва он сайёди шайтон лъинасту мардумони софу содиқ ва кам ақл мисли он оҳӯони сҳроӣӣ ё мисли он кабӯтарон осмонӣ мемонанд зеро чун абнои ҷинси худро диданду рағбат мؤонст карданд гирифтори Иблис бар талбис мекарданд .

Дигари онкии бонўоъи рибу риёи бунёди музахрафот бо мардуми сода дил менамоянд , чунонкии он марди қаландар , подшоҳу вазиру вакилро ббоФтни мндили хаёл аз роҳи бадари барад .

Мӯш гуфт :

эй шаҳриёр ! ин ҳикоят чигуна бӯда , таваққуъу раҷои онкӣ баён кардау нақли Фрмоӣӣ .

Гурба гуфт :