Макун ҳадиси Сикандар ки андарин кишвар
« фасонаи гашт вкҳн шуд ҳадиси Искандар »
Ҷавон чу ояд ботил шавад фасонаи пер
Аён чу ояд вайрон шавад баннои хабар
ХбргзоФаҳ буд гӯш бргзоФаҳ манеҳ
Фасонаи бофа буд дар фасона ранҷ мабар
Хабар диҳанд ки Исфандиёр бар дргнг
Чигуна баради сипоҳ вчгўнаҳ ронад ҳашар
Чигуна баради хашоёршои сипаҳ ба арўп
Чигуна кард аз он тангнои баҳри гузар
Хабар диҳанд ки аз хиради кишвари Юнон
Ба Осиёи кабӣр андар омад Искандар
Ҳам ӯ дар аввали як корзоркрд ва сипас
Баранд дар ҳамаи ҷо бе мнозъии лашкар
Ба мағзаши андари бади пўиаҳ ӣ ҷаҳон гирӣ
Ба нафъи хеш ҳаме кард кӯшиши бимр
Ба хайри хеш ҳаме кард корҳои бузург
Ки неи ризои худои бад дар ӯ на хайри башар
Хабарнигорон низ аз футуҳи Наполеон
Басӣ диҳанд нишон ва басӣ диҳанд хабар
Ки худ ба ?намусау Италия чигуна гузашт
Ҳамон ба Миср чаҳ кард он амири ном овар
Чигуна ронад сипаҳ дар басити хитта ӣ рӯс
Ба Маскави андар бар хира чун фиканд шарар
Валек ҷаҳди Бонапарт ва он кашокаш низ
Ба қасди Подшаҳӣ буд , не ба қасд дигар
Чунонкии маҷлиси ҷумҳӯрро з бен барканд
Ба коми хубаши баромад ба тахти малики андар
Чу буд кӯшиш ӯ хосса ӣ бузургӣ ӯ
Ҳадис ӯ буна аз дасту фазл ӯ мшмр
Бунаи зи дасти ҳадиси сипоҳдори арўп
Ба саргузашти сипаҳдор Асия бингар
Бибин ки ин ҳунарии мард дар замона чаҳ кард
зи ҷаҳди вкўшши втдбири вҳўшу рои вФкр
Чўмрди рои фузӯнӣ ба нафъ хубаш кунад
Шигифт нест агар бар фалаки фарозади сар
Шигифтӣу аҷаб онҷоаст коФридаҳ ӣ хок
Ба ромиши дгарони чанг дар занад ба хатар
Ба қасди хизмати миллат , ба қасди ёрии навъ
Ҳаме ба хеши писандади ҳзоргўнаҳи зарар
Басони мейри Музаффари сипаҳбади аъзам
Ки осмон футуҳаст воФтоби зафар
Агар ба мнзргўӣии сутӯдаи манзар ӯ
Нишони некӣ табъасту покии мухбир
Агар ба ҳиммати гўӣии далел ҳиммат ӯст
Ҳрончаҳи бинӣ ва дидӣ ба солиёни андар
Агар ба давлати гўӣӣ ба номи давлат ӯ
Яке раҳ табаристон сипор внъмт бар
Ба ҳаркии бенгарӣ андари шимоли Эрони шаҳр
Ҳама ба дарга меринд бандау чокар
зи ҷону дили ҳамаи ин мейрро падар хонанд
Ҳазор таҳсин бар ин бузургвори падар
Вагар зи аслу гуҳари мардро шарафи хезад
Аз ӯ ки бошад фархундатар ба аслу гуҳар
Сутӯдаи ҷади громиши аҳмдбни шмит
Гузошт умрӣ дар пешкории ҳайдар
Бдонгҳӣ ки даромад зи трктози имўт
Ба ҳар карони хуросони ҳазор фитнау шар
Ҳазор хона ӣ мазлӯмро ба ғорати барад
Ба амри душмани дайн , таркмони ғоратгар
Битохт ин ҳунарии марди ҷониби гиреҳгон
Чунонкии ҷониби нахҷӣри шери шарзаи нар
зи боди теғаш чун об , сард монад ба ҷой
Аду ки буд ба ҳрсўи ҷаҳанда чун ахгар
Асир , ҳарчӣ бад андркмндшон бигирифт
Дирам бидод ва равон кард сӯии ҷойу мақар
Гирифт аҳди зи мейрони кўклону имўт
Казин сипас накашанд азкмнди тоъати сар
Сипас бабрад ба подоши хидматии чунин
зи ҳркронаҳи дуои шабу дуруди саҳар
Пас азгзорши он хизмати бузург , амир
Ба хизмати ватани мустаманди басти камар
Чу дид ҳоли ватанро зи ҷаври хасми дижам
Чу дид рӯзи ватанро зи рӯзи марги бтар
Ватан на , ғории андӯхта ба зиллату ҷаҳл
Ватан на , чоҳии анбоштаи зи аҷабу бтр
Ҳамаи амирони бдкишу римну насту
Ҳамаи вазирони нодону оҷизу музтар
Гушӯдаи шоҳи зи иксў ба қасди миллати чанг
Чунонкии бозгшоид ба қасди тиҳуи пар
Ба шаҳри табризи андари бисоти дорои гир
Сипоҳи душман аз ҳар каронаи зӯровар
Ситода танҳо сатторхону боқрхон
Басони рустами дастону Тӯси бен навзар
Бигуфт ҳон натавон беш аз ин нишаст ба ҷой
Ки кори миллат мазлӯм шуд зи дасти бадар
Сипас ба рашти равони гашт бо сипоҳии кшн
Фаррошати рояти машрӯтаи андари он кишвар
Муборизони далеру муҷоҳидони ғаюр
Дар он диёри расиданд беҳад ва бе мар
Амири дархури ҳаряки силаҳ ҷанг бидод
Ҳамон ткоўри тозӣу хинги роҳи сипар
Мухолифони бузурги андари он диёр шуданд
зи дасти баради далерони мейр , кӯфтаи сар
Чу кор сохта шуд теғи мейр охта шуд
Ба қасд ҷустани пайкор ва рондани кайфар
Нахусти ҷониби Қазвӣни шитофти мураккаби мейр
Ки буд вайрон аз ҷўрхсми зишти сайр
Тилоияи дори сипаҳ пеш рафту кори бсохт
Бибаст душман ва багушӯд раҳ бар он лашгар
Сипоҳ мейр даромад ба шаҳр , лек чунон
Ки гуфтӣ омада дар шҳркорўони гуҳар
Ҳама ба назми дурусту ҳама ба хотрпок
Ҳамаи ҳумоюни фолу ҳамаи накӯи манзар
На дасти барда ба тороҷи хонаи мискин
На сар кашида зи фармони эзади довар
Расед мейр ва биёрост маҷлиси миллӣ
Хатиби адли Фрўхўонди хутба бар минбар
зи хоинони ватани чндтн ба амри амир
Шуданд ронда аз ин хокдон ба малики сқр
Сипас ба маркази бедоди хост кардан рӯй
Хдоигони амирон , амири шери шукр
Чу шоҳ ёфт каши анҷоми кор боз расед
зи роҳ ҳила баровард сӯратии дигар
Мисол дод ба машрӯта ва ошкоро кард
Тариқи силами вФрўбсти роҳи бўки вмгр
Чу дид миллати бози истод ва пой кашид
Зҷҳл ғарра шуд въҳди худнабард ба сар
Дигар раҳ аз ҳамаи сӯи хости ҷунбиши миллӣ
зи ҳркронаҳи аёни гашти шӯриши маҳшар
Ҳам аз каронаи Қазвӣни бсоҳт рай тофт
Суҳайли рояти аспаҳбуди баланди ахтар
Вази он ҳудӯд ба мейрон бахтиёрӣ дод
Зҷнбши худ впиш омад амўрхбр
Амири доно « сардори асъад » андари вақт
Зблдаҳи Қуми зии рай бурун кашид ҳашар
Сипоҳи хасм ҳам омад ба кўҳсоркрҷ
Ки бад ба сахтӣ монанди сади Искандар
Шигарфи кӯҳӣ ва дар ваии ҳзоргўнаҳи бало
Фарох равадӣ ва дар ваии ҳзоргўнаҳи хатар
Дар он сипоҳӣ бо тӯбҳои гардуни кӯб
Барони гуруҳе бо тирҳои хоро дар
зи бими тӯбу даризоии кӯҳу танагии роҳ
Гумони нбдкаҳ бар ӯ барканд сўоргзр
Валек лашкарёни сипаҳбади пирӯз
Чунон нбдкаҳ дар астанд ва афкананд сипар
Ба пештозӣ берун шуданд мардӣ чанд
Ки ҷангро ҳама буданд зода аз модар
Ба пштбонии иқболу пештозии бахт
Ба кўҳсоркрҷи бршднди чолишгар
Азони гуруҳи қалили он сипаҳ ҳазимат ёфт
Чу хайли пашша ки ҷӯяд ҳазимат аз сарсар
Вази он гузар ба « шаҳи обод » ҳамла овараданд
Муҷоҳидон чу ба сӯй ҳарӣ сипоҳи ттар
Аз он ҳудӯди ҳам овора шуд сипоҳи аду
Ҳама фиканда силеҳу ҳамаи гусастаи камар
Сипоҳ мейр даромад зкўҳсори бурун
Ба сони сайл ки ояд зкўҳсор ба бар
Сипоҳи Дайлам пеш омад аз раҳи эмин
Муҷоҳиди лур гирд омад аз раҳи аиср
Муҷоҳидонеи разми озмоӣу мрдоФкн
Муборизонеи прхошҷўӣу кндоўр
Ҳама ба роҳ ватан дода ҷони хубаши зи даст
Ҳама ба ёд ватан карда хӯни хеши ҳадар
Ҳамаи давидаи пай ҷустани ҳуқуқи бузург
Ба чашми пели дмон ва ба коми зиғми нар
Ҳама ба тўъи давида ба ҷониби пайкор
На бар тариқаи бигор ва тарзҳои дигар
Фитод бар дар раии корзорҳои бузург
Ки то набинад мардум наёядаш бовар
Адуи зи дашти парокандаи гашт ва шуд сӯии шаҳр
Баҳри гузаргаи пардохтаи яке сангар
Ҳама ба сангари пинҳон чу абр дар пас кӯҳ
Туфангашони ҳама чун барқу тӯбашони тундар
Нишонда бар сари ҳркўӣ , шоҳи кӣнаи сгол
Кашида аз бар ҳар бурҷ , хасми деви сайр
Ҳазор марду баҳри мард бар ҳазор силаҳ
Ҳазор тӯбу баҳри тӯб дар ҳазор шарар
Бҳркронии фавҷии пиёдаи ҳарби тароз
Баҳри канории ҷишии савораи разми сипар
Сипоҳи салтанати обод низ аз иксў
Миён бибаста паии поси шоҳи кини густар
Ҳама чу ғӯлон насутӯда кору афсуни соз
Ҳама чу девони тираи равону афсунгар
Нахусти мейри ҷаҳонгири қасд шаҳр намӯд
Ки корро кунад осону ҷангро яксар
Муҷоҳидони сипоҳону ҷангёни амир
Битохтанд ду равияи бшорсони андар
Бигуфт ҷорчии тӯбашони бахили аду
Ки ҳон амираст аз роҳи лухтии он сӯтар
Нишаста мейр ба пушти ҳиўни кӯҳи гузор
Уқоб гуфтӣ бар теғи кӯҳи ҷустаи мақар
Ҳисоми охта дар дасти бадараи бори амир
Чу бар карон кшн равад , шохи нилӯфар
Ба ҷузи ҳисомаш каз хӯни хасми рангин буд
Надода нилӯфари бор , лолаи аҳмар
Ба чанги роятии мейр бар дирафши кабӯд
Чу абри шомгҳӣ бар сипеҳри бозигар
Амири иксў , сардори асъад аз як сӯ
Ба хасм ҳамла намуданд всохтнди ъбр
Сипоҳи мейр ту гуфтӣ ки буд боди хазон
Адуии дайн , шаҷари хушку ҷонаши барги шаҷар
Балӣ чу боди вазон бар вазад ба шохи дарахт
Азу на барг бимонад ба ҷои бозу на бар
Сипоҳи хасми ҳам андари миёни шористон
Ба ҷяш мейр фиканданд тӯби ҷон ӯ бар
Амири род дар он гиру дору ҳоёҳўӣ
Ба сӯии маҷлиси канкоши гашти роҳи сипар
Барони замин муборак бидод бӯсаи зи шавқ
Гирифт даргаи ъолишро зи ҷон дар бар
Ки аз чаҳ зору дирами гаштӣ эй баин мақсӯд
Ки аз чаҳ рӯй ниҳон кардӣ эй маин дилбар
Маро ба даргаат эй кохи адли он назар аст
Ки ҳаст ҳоҷӣ меҳнат кашидаро ба ҳаҷар
Сипас ба ҷанг баровард даст ва фармон дод
Ки афкананд далерон ба ҷони хасми озар
Муҷоҳидони зи ду сӯи ҳамла андар афканданд
Ба сӯии хасм ва бпо хост шӯриши маҳшар
зи саҳми тири ялони гашти чашми кайвони кӯр
зи бонги тӯби гарони гашти гӯши гардуни кар
зи бурҷҳои баланди вази кохҳои шигарф
Фиканд хасм ба шаҳри андаруни зкинаҳи шарар
Вале чу буд ситораи муайяну бахти насир
Газанди номад бар лашкари ҳумоюни фар
Се рӯзи ҷанги дарафтод ва ҳам дар охири кор
Насиби ҷяши сипаҳдори гашти фатҳу зафар
Ду баҳра кушта шуд аз хасму баҳрае хаста
Шуданд баҳраи дигари давон ба кӯҳ ва ба дар
Бузурги душмани миллати ҳам аз миён бигурехт
Супурди афсар ва дияем маликро ба писар
Сипас нишасту канкошгоҳ бо дили шод
Абои сарону амирон , амири дайн парвар
зи хоинони табаи кор лухтӣ овараданд
Ба полҳнг фурӯбаста дасташон яксар
Ба амри маҷлиси олӣ ба ҳукми дайни қавӣам
Шуданд бдкншони чӯби дорро зевар
Балии дарахти хилофӣ ки коштанд аз пеш
Бараст ва дор шуду марг талх дод самар
Аё сипаҳбади пирӯзи ҷанги давлати ёр
зи меҳтарон ҷаҳон нест бо тўкс ҳамбар
Ба меҳтарони ҷаҳони нисбат ту ме накунам
Ки ҳрсФт ки кунам ҳаст нисбатии мункир
Ҳамон туро ба ту нисбат кунам аз онкии ту ро
Касе ҳам?ил набошад ба одат ва ба сайр
Амири размӣ ва дар размҳо ниҳодаи нишон
Вазири ҷангӣ ва дар ҷанг ҳо намӯда асар
Бад-ӣни ҳумоюни фатҳӣ ки кардае имрӯз
Ба рӯзгор шудӣ шуҳра ва ба даҳри смр
Шунидаам ки пас аз фатҳи Миср , Наполеон
Ба сӯии шоҳи ҳамеи хости коўрди аскар
Дар он замини тиҳии қалъа Эй раседаш пеш
Ки посбон набад афзӯнаш аз ҳазор нафар
Ба гирди қалъаи сипаҳи брншонд ва сангар хост
Ба ҷанг даст гушӯд он сипаҳбади сафдар
Ба чанд рӯз , дарандохт ҷанг ва кӯшиш кард
Наёфт баҳра дар охир ба ғайри хӯни ҷигар
Бидон сипоҳи фаровон ва он шиквау ҷалол
зи бргшўдни як ҳсни дасти шасти охир
Ту бо сипоҳӣ андак шудӣ ба маркази малик
Ки бади зи фатҳи ваии андешаи оҷизу музтар
Сипаҳ кашидӣ зии рай ки солиёни дароз
Касе ба гирди вай андар накарда буд гузар
Ба ҳар нишебии фавҷии ситода чун ъФрит
Ба ҳар фарозӣ тӯбӣ кашида чун аждар
Ба ним рӯзи шикастии сипоҳу бастии хасм
Ки хира монад дар он гиру дор , ваҳму фикр
Агар шикори амирон буд гавазну ғизол
Ту бози шоҳи шикорӣу мейри шери шукр
Тўӣӣ ки соиди бедодро шикастии сахт
Тўӣӣ ки маҷлиси исломи рогшўдӣ дар
Дар офарини ту инак баҳори мадҳи сарой
Яке чакома биёрост ҳамчуи ақди дрр
Ба ном , нома « фатҳи алфутуҳ » хонд ӯ ро
Фурӯи нигоштаи номи сипаҳбадаш ба зибр
Бидон тариқ бигуфтам ман ин қасида ки кафат
« фасонаи кишт вкҳн шуд ҳадиси Искандар »