Ду чиз афзӯнӣ диҳад , бар мардуми афзӯни талаб
Сармояи ақлу хирад , перояи илму адаб
Илм аст дияем ъло , ақласт кунҷи эътило
Алълми тоҷи ллФтӣ , волъқли тавқи ман зҳб
Ҳаст ар зи мироси падар , ақли ғарӣзӣат эй писар
Такмили он воҷиби шимур , борӣ ба ақли мктсб
Ақли ғарӣзӣ беммд , беварзишу таълиму ҷад
Ҳарчанд бошад мустаъид , кардад ба ғифлати мҳтҷб
Оқил фитад аз коҳилӣ , дар вартаи лоиъқлӣ
Ҷоҳил шавад доно , вале бо варзишу ҷаҳду тъб
Варзиш кунад танро қавии рӯҳу хирадро мстўӣ
Мари нафасҳоро маънавӣ , мари фикрҳоро мунтахаб
*
*
Дар идгоҳи рӯмён , мардии заъифу нотавон
Афтод аз бодӣ дмон бархест ғавғоу шағаб
Мард аз ҷамоат шуд хаҷал , зон нотавонии мунфаил
Бар варзиш тан дод дил , бикшод бозуи басти лаб
Чун ид шуд соли дгршди ъидгаҳи пари шӯру шар
Мардуми давон дар икдгр , баҳри тамошоеи аҷаб
Гардӯна Эй омад давон бар чори гомяши ҷавон
Вази паии ҷавонии паҳлавон , зебои руху дебои салб
Бигирифт чархи вопасину афшурди зону бар замин
Чун ҷустаи ширӣ аз камӣн бар пушти нахҷӣр аз ғазаб
Бркошти андари ъидгаҳи мари говмешонро зи раҳ
Пас дошт гардунро нигаҳ бо зӯри пӯлодин асаб
Зон пас ба гардун шуд савори он озмудаи нғзкор
Аз инфеъоли соли пор , оварад узрии булъаҷаб
Гуфтои манам он нотавон , коФтодм аз боди дмон
Дафъи тънтро миён , бастам ба варзиши рӯзу шаб
Ин саъй ва ин заҳмат маро барраанд аз он ранҷу бало
Айшаст баъд аз ибтило шодӣаст аз бъдкрб
Зон гуфта мардону занони ҷустанд аз ҷои кафи занон
Ваон паҳлавону ҳамгинони рафтанд бо созу тараб
*
*
Чун ғайрати ангезади ҳамеи асбобҳо хезади ҳаме
Пеши амли резади ҳаме аз ҳар бен мӯеи сабаб
Ғайрат ба ҷузи ҷунбиши мадон каз вай ҳарорат шуд аён
Беруни з ҷунбиш нест ҷон зон шуд равони ҷонро лақаб
Ҷунбиш кун ар марди раҳеи вази варзиши ҷони ?агаӣ
Ҷонро даҳ аз ҷунбиш баӣ товораӣ аз тобу таб
эй тани зи варзиши борвари вази варзиши ҷони бихбр
Ҷонро зи варзиши бахши фар кин воҷибаст он мустаҳаб
Дар варзиши тани борҳои осони шиддати душворҳо
Дар варзиши ҷони хорҳо оранд аз баҳрати рутаб
Хондӣ ки афканди он фалони саҷҷода бар оби равон
Ин варзиш ҷонаст ҳони алсъии фӣаи қади ваҷаб
Шуд бар паланги он як си рори андркФши пичндаҳи мор
Он мор тозона савор , он дади ҳиўни марди раб
Ин пеши ҷон ҳо андакаст ин аз ҳазор оят якаст
Ин баҳри арбоби шикаст аз боғи маънии як хшб
Зини вонмўднҳо бро , зии нонамӯданҳо гаро
Кони кас ки дондкимё , пинҳон кунад зи аҳли талаб
Зон кимиёии мардумӣ кон ҳаст асл бе ғамӣ
Дарёб то сатҳи замӣ , пешат шавад кони зҳб
Вонгаҳи броӣ аз бех ва бен взкишу ойини куҳан
Аслу насаб бадрӯд кун , вази кафи бунаи ҷоҳу ҳасб
Бо ҳикмат ва ақл гузин , моҳият ашё бибин
Чун чираи гаштӣ бар замини зии осмон бар кун қбб
Чун бигузарӣ аз сабъҳо , вази моўроءи табъ ҳо
Бинии тлолу рубъҳо , зосори ёри мунтахаб
*
*
Даракаши баҳори ӣнҷои Аннан , каз ҳамлаи рӯйин танон
Чун рустамати зории кунони байнами ҳамаи тани прсқб
Баргарди зии асли сухани узровар аз фасли сухан
То худ гуҳи васли сухан аз васл бархонӣ хтб
Махлуқро бинии Миср , андари залоли мустамар
На тани зи варзиши муқтадир , на ҷони зи тамрини мунқалиб
Нобӯда як соъати муқӣм , андари сироти мустақӣм
Амот ғайраташони ақим , обоءи ҳимматашони ъзб
ӣнҷои вафоу шарми кӯ , як ёр бо озарами кӯ
Як шуълаи оҳи гарми кӯ , каз вай шавад ҷони мултаҳиб
Қавмии палиди вкинаҳи ҷӯ , трдомн ва бе обрӯ
Ҷумлаи қабеҳу зишти ху яксар вақеҳ ва бе адаб
БдФтрту нокаси ҳама аз бад накарда баси ҳама
Мдхўлшони азпси ҳамаи пеши аўФтодаҳи зини сабаб
Зини сифлагони муҳташам бе дувалатони муҳтарам
Дар заҳматами андари аҷам чун бўолълои андари араб
Зин бе ҳунари ҳсоди ман , кирд хамӯшӣ дод ман
Каз осмони фарёд ман бигузашт ва хомӯшаст лаб
Бо ҳосид ар панҷаи зании он мурдаро зинда кунӣ
Дар оташ ар чӯби афканӣ афзӯн шавад ӯро лҳб
Ба каз лаҳиби хуии бад , бдхўӣ хокистар шавад
Худ хешро хомаш кунад зотш чу баргирӣ ҳтб
Завқ оварад осори ман , лиззат диҳад гуфтори ман
Мастӣ диҳад ашъори ман , монандаи оби ънб
Дар ранҷам аз чандини ҳунар , монанди тоўсони нар
Тани фидяи мақбули пар , ҷони бархе рангини занб
Зин ҳамРаҳон мФтрӣ чун Юсуфами ман мтФрӣ
Ҳастам азин гиреҳгони барӣ каз оҳӯон дорам насаб
Бо сифла наситезам ҳамеи ваз дун бипарҳезам ҳаме
Зин қавм бигурезам ҳаме чун Мустафо аз бўлҳб
Асл таносуб шуд яқини зирок дар ҳар сарзамин
Ҳаст он муносиби ҷогзин ваон номуносиби мртҳб
Дар ҷойгоҳи тӯтӣон , наниҳад наомма ошён
Вонҷо ки хусбад мокиён , Кебек дарӣ наниҳад хшб
Бозидаҳам шатранҷи ту , ҳастам ба ҳар бозии ҷилав
Фахрасту астбқои гарав ъзасту истиғнои ндб
Зини рӯ ҳаёҳӯҳо шавад ангехта ғавғо шавад
Бар қасди ман барпо шавад ҳангомау ҷангу ҷалб
МстФълн , мстФълн , мстФълн , мстФълн
« ёрб чаҳ бўдони тирагии вони роҳи давру нимшб »