Зикри фасоди алоҳоду тасаллути алأшрор

Лашкарии қавӣ аз он Хоразмшоҳи бҳзори асб буду солори эшон ҳоҷиби бузургаши албтгини бухорӣ ,у ҳамагони ғдру макр дар дил доштанд . Чун ин ҳадис бишуниданд , баҳона ӣӣ бузург бадаст омад , бонг бароварданд ки Маҳмӯдро наздики мо тоъат нест ; ва аз ҳазор асби баргаштанди дасти бхўни шаста то вазиру перони давлати ин амирро ки ӯро насиҳат рост карда буданду балоеи бузургро дафъ карда бҷмлаҳ бикуштанд , ва дигарон ҳама бигурехтанд ва рӯй пинҳон карданд ки огоҳ буданд аз кору санъати он бехудовандон . Ва он ноҷўонмрдон аз роҳи қасди дор аморат карданду гирд андар гирифтанду Хоразмшоҳ бар кӯшк гурехт , оташ заданд кӯшкроу бадви расиданду бкштндш , ва ин рӯзи чаҳоршанбе буд нимаи шаволи санаи сабъу арбъмоӣаҳ ,у умри ин ситами расидаи сӣ ва ду сол буд . Ва дар вақти бародар - зода ӯро абӯи алҳрси Муҳамади бен алии бен мأмўн биовараданд ва бар тахти малики бншонднд ,у ҳафдаҳи сола буд ,у албтгин муставле шуд бар кори малики бўзорти Аҳмади тғон . Ва ин кӯдакро дар гӯша ӣӣ бншонднд ки надонист ҳоли ҷаҳон , ва ҳар чаҳ хостанд мекарданд аз куштану молу неъмати стдну хон ва мон кандан ва ҳар касро ки бо касе таассуб буд бар ваии рост кардану зӯри тамом . Чаҳор моҳи ҳавои эшонро софӣ буду хонаи он маликро бадасти хеш вайрон карданд ва он рафт аз эшон ки дар коФрстони бнрФтӣ бар мусулмонон .

Чун амири Маҳмӯд , разии аллоҳи анҳу , барин ҳол воқиф шуд , хоҷаи Аҳмади ҳасанро гуфт : ҳеҷ узр намонаду хоразм бадаст омад , ночори моро ин хӯн бибояд хост то кушандаи домодро бикашем бхўн ,у малики мироси бигирем . Вазир гуфт : ҳамчунинаст ки худованд мегуяд . Агар дарин маънӣ тақсир равад , эзад , ъзи зикра , напасандад аз худованду вирои бқёмт азин бипурсад , ки алҳмди ллаҳи ҳама чизе ҳаст ҳам лашкари тамом ва ҳам ъдт .

Ва ҳунари бузургтар онкии лашкар осӯдааст ва як зимистони кори нокарда , ва ин муроди сахти зуд ҳосил шавад . Аммо савоб онаст ки нахуст расӯлӣ равад ва он қавмро трсонидаҳ ояд барин далерӣ ки карданд ва гуфта шавад ки « агар май бояд ки баталаб ин хӯни нёиим ва ин хонадонро биҷой бидорем , кушндагонро бадаргоҳ бояд фиристод ва моро хутба бояд кард » ки эшон инро бғнимт гиранду танӣ чанд дили ангезиро фарози оранд ва гӯйанд инҳо бирехтанд хӯни вай ,у расӯл мо бидон ризо диҳаду хок ва намакӣ биорад то эшон пиндоранд ки раво бошад , онгоҳ аз хештан гуяд « савоб шумо онаст ки ҳураи хоҳарро бозФрстодаҳ ояд бар ҳасби хӯбӣ то ӯ он узр бихоҳад » ки аз бими гуноҳкории хеши бикунанд , ва мо дар ниҳони кори хеши мисозим , чун нома барисед ки ҳура дар змони саломат бомўӣ расед , плитаҳ бартар кунему суханӣ ки имрӯз аз баҳр бӯдани ҳураи онҷо нмитўон гуфт бигӯем ; ва он сухан онаст ки ин фасод аз мақдамон рафтааст чун албтгин ва дигарон , агар мебояд ки бидон ҷониб қасдӣ набошад , эшонро ронда ояд то қасд карда нашавад . Амир гуфт : ҳамчунин бояд кард . Ва расӯлӣ номзад карданд ва ин мисолҳоро бидоданд ва ҳилтҳо биёмухтанд ва бирафт . Ва вазир дар ниҳон кас фиристод бхтлону Қубодиёну Тирмиз то тадбирҳо бкрднд ва киштӣҳо бсохтнду бомўии алаф гирд карданд .

Ва расӯл онҷо расед ва пайғомҳо бар ваҷҳи бгзорду латоифи олҳил бакор оварад то қавмро бҷўоли Фрўкрд ва аз бими амири Маҳмӯди бъоҷли улҳоли ҳураро кори бсохтнд бар сиблати хӯбӣ бо бадарға тамом раседу тании панҷ ва шашро бигирифтанд ва гуфтанд « инҳо хӯни он подшоҳ рехтанд » ва бзндон боздоштанд ва гуфтанд , чун расӯли мо боз расаду мавозиъат ниҳода шавад , инҳоро бадаргоҳ фиристода ояд . Ва расӯлиро номзад карданд то бо расӯл ояд ва змон карданд ки чун қасд хоразм карда наёяду амир аз дил кӣна бишӯяду аҳд ва ақд бошад , дивист ҳазор динор ва чаҳор ҳазор асб хизмат кунанд . Амир чун нома бидид , сӯй ғазнӣн рафт ,у расӯлон низ биёмаданд ва ҳолҳо боз гуфтанд . Амир ҷавобҳо доду албтгину дигари мақдамонро хост то қисос карда ояд . Эшон бдонстнд ки чаҳ пеш омад , кори ҷанг сохтан гирифтанду мардум фароз овараданд панҷоҳ ҳазор савори нек ва ҳуҷҷат гирифтанд бо якдигар ки ҷонро бибояд зад ки ин лашкар меояд ки аз ҳамагон интиқом кашад , ва гуфтанд доман дар домани бандему ончии ҷаҳд одамӣаст биҷои орем .

Ва дар унвони куштани Хоразмшоҳи амири фармӯда буд то номаҳо набишта буданд боилгу хони туркистон бар дасти ркобдорони мсръу зиштӣу мункирии ин ҳол ки рафт баён карда ва мусарраҳ бигуфта ки « хӯни домодро талаб хоҳад кард ва он вилоятро бихоҳад гирифт то дардисари ҳам ӯро ва ҳам эшонро бурӣда гардад . » ва эшонро ҳар чанд ин боб мақбул наомад ва донистанд ки чун хоразм ӯро бошад , хории қавӣ дар дил эшон нишинад , ҷавоби нбштнд ки « савоб андешӣдааст ва аз ҳукми муруввату сиёсату диёнати ҳамин воҷиб кунад ки хоҳад кард , то пас азин касро аз атбоъу азноб Зуҳра набошад ки хӯни арбоби малики резад . »

Ва чун корҳо бтмомӣ сохта буданд , ҳар чанд ҳавои гарми истода буд , амири қасд хоразм кард аз роҳи Омуӣ ва боҳтёт бирафт . Ва дар муқаддамаи Муҳамади аъробӣ буд , ӯро халалӣ бузург афтод ва амир бирафт ва он халалро дарёфт . Ва дигари рӯз баробар шуд бо он боғёни худованди кушндагон , лашкарӣ дид сахти бузург ки бмонндаҳи эшон ҷаҳонии забт тавон кард ва бисёр хасмро битавон зад ; аммо схти офаридагор , ҷли ҷалола , эшонро ба печида буду хӯни он подшоҳ бигрифта , неру карданд бар қалби амири Маҳмӯд ва ҳазимат шуданд эшон , чунонкии ҳамагонро бар ҳам дарбастанд ; ва он қисса дарозасту машҳур , шарҳ накунаму басари таърих боз шавам ки аз ағрози даври монам , ин қадар кифоят бошад . Ва қасида ӣӣ ғрости дарин боби унсуриро , таъаммул бояд кард то ҳол муқарар гардад , ва инаст матлаъи он қасида :

Ва чунин қасида нест ӯро ки ҳар чаҳ мумкин буд аз устодӣу борӣк андешӣ кардаасту ҷои он буд , чунон фатҳ ва чунин мамдуҳ . Ва пас аз шикастани лашкари муборизони нек асбон бидам рафтанд бо сипоҳи солори амири наср , раҳмаи аллоҳи алайҳ , ва дар он мхзўлони расиданд ва бисёр асирон баргардонеданд ,у охири албтгини бухорӣу хмортоши шаробӣу соўтгини хониро ки солорон буданду фасод эшон ангехтанд бигирифтанд бо чанд тан аз ҳнбозони хӯнёну ҳамагонро сари бараҳнаи пеш амир овараданд . Амири сахт шод шуд азин гирифтани хӯнён ва фармуд то эшонро бҳрси бурданд ва боздоштанд . Ва амир бхўорзм омад ва он вилоятро бигирифту хазона ҳо бардоштанду амири нави нишондаро бо ҳамаи олу табори мأмўнёни фурӯ - гирифтанд . Чун азин фориғ шуданд , фармуд то се дори бзднд ва ин се танро пеш пелон андохтанд то бикуштанд пас бар дандонҳои пелон ниҳоданд то бгрдониднд ва мунодӣ карданд ки ҳар кас ки худованди хешро бикашади вирои сазо инаст , пас бар он дорҳо кашиданд ва бар син устувор бибастанд ва рӯй дорҳоро бахшати пухтау гач муҳкам карда буданд чун се пулу номи эшон бар он нбштнд . Ва бисёр мардумро аз он хӯнёни миёни бадв ним карданду даст ва пой буриданду ҳишматии сахти бузурги биФтод . Ва он ноҳитро бҳоҷби олтўнтоши супурди базӯдӣ ва фармуд то асб Хоразмшоҳ хостанд ,у Арсалони ҷозибро бо вай онҷо монад то муддатӣ бимонад , чандон ки он ноҳит қарор гирад пас бозгардад . Ва амир , разии аллоҳи анҳу , бозгашти Музаффару Мансуру басӯи ғазнӣн рафт . Ва қатори асирон аз Балх буд то Лоҳуру миллатон . Ва мأмўнёнро бқлътҳои бурданд ва мавқуф карданд .