Ин фасл низ ба поён омад ва чунон донам ки хирадмандон - ҳар чанд сухан дароз кашидаам - бипасанданд ки ҳеҷ набишта нест ки он ба якбор хондан наярзад . Ва пас азин асри мардумони дигари асрҳо бо он руҷӯъ кунанд ва бидонанд . Ва маро муқарараст ки имрӯз ки ман ин таълӣф мекунам дарин ҳазрати бузург - ки ҳамеша бод - бузургонанд ки агар ба рондани таърихи ин подшоҳ машғӯл гирданд , тир бар нишона зананд ва ба мардумони намоянд ки эшон саворонанд ва ман пиёда ва ман бо эшон дар пиёдагӣ кунаду болангии мнқрс ва чунон воҷиби кундӣ ки эшон бнўштндӣ ва ман бёмўзмӣ ва чун сухани гўиндӣ , бшнўмӣ . Ва локин чун давлати эшонро машғӯл кардааст то аз шуғлҳои бузург андеша медоранд ва кифоят мекунанду миён бастаанд то ба ҳеҷ ҳол халалӣ науфтад ки душманӣу ҳосидӣу тоънӣ шод шавад ва ба ком расад , ба таърих рондан ва чунин аҳволу ахбори нигоҳи доштан ва онро нбштн чун тавонанд раседу дилҳо андарон чун тавонанд баст ? пас ман ба хлиФтии эшон ин корро пеш гирифтам ки агар таваққуф кардамӣ , мунтазири онкӣ то эшон бад-ӣн шуғл бипардозанд , будӣ ки нпрдохтндӣ ва чун рӯзгори дароз бар омадӣ , ин ахбор аз чашму дили мардумон давр монадӣ ва касе дигари хостии ин корро ки барин мураккаби он саворӣ ки ман дорам надоштӣу асари бузурги ин хонадон бо ном мдрўс шудӣ .

Ва таърихҳо дидаам бисёр ки пеш аз ман кардаанд подшоҳони гузаштаро хидматкори ани эшон ки андарони зиёдат ва нуқсон кардаанд ва бидон ороиши он хостаанд . Ва ҳоли подшоҳони ин хонадон , раҳми аллоҳи мозиҳму аъзи боқиҳм , ба хилоф онаст , чаҳ бҳмди аллоҳи таъолӣ , мъолии эшон чун офтоб равшанасту эзад , ъззкраҳ , маро аз тмўиҳӣу талбисӣ кардан мустағнӣ кардааст ки ончӣ то ин ғояти брондм ва ончӣ хоҳам ронад бурҳони равшан бо хештан дорам .

Ва чун аз хутбаи ин фусӯл фориғ шудам , ба сӯии таърих рондани бозрФтм ва тавфиқ хоҳам аз эзад , ъззкраҳ , бар тамом кардан он алии қоидаи алторих .

Ва пеши азин дар таърих гузашта биоварадаам ду боб дарон аз ҳадиси ин подшоҳи бузург , анори аллоҳи барраона , яке ончӣ бар даст вай рафт аз корҳои бо номи пас аз он ки амири Маҳмӯд , разии аллоҳи анҳу , аз раии бозгашт ва он вилояти бадви супурд ,у дигар ончӣ бирафт вайро аз саодат ба фазли эзад , ъззкраҳ , пас аз вафоти падараш дар вилояти бародараш дар ғазнӣн то онгоҳ ки ба Ҳирот расед ва корҳо як равия шуду муродҳо ба тамомӣ ба ҳосил омад , чунонкии хонандагон бар он воқиф гирданду наводиру аҷоиб буд ки вайро афтод дар рӯзгори падараш , чанд воқеа буд , ҳама биоварадаам дарин таърихи биҷои хеш дар таърихи солҳои амири Маҳмӯд , ва чанд нуктаи дигар буд сахт донистанӣ ки он ба рӯзгори кӯдакӣ , чун ёл баркашиду падар ӯро вале аҳд кард , воқеъ шуда буд , ва ман шмтӣ азон шунӯда будам бидон вақт ки ба ншобўр будам саодати хизмати ин давлат , сабтҳо аллоҳ ,ро ноёфта , ва ҳамеша май хостам ки онро бишинавам аз Муътамидӣ ки онро ба раъии алъайн дида бошад , ва ин иттифоқ намеафтод . То чун дарин рӯзгори ин таърих кардан гирифтам , ҳирсам зиёдат шуд бар ҳосил кардан он , чаро ки дирсоласт то ман дарин шуғлам ва май андешам ки чун ба рӯзгори мубораки ин подшоҳи расм , агар нктҳо бадаст наёмада бошад , ғабнӣ бошад аз Фоӣт шудан он . Иттифоқи хуб чунон афтод дар авоили санаи хумсину арбъмоӣаҳ ки хоҷаи бӯи саъди абди алғФори фахрии бен шариф , ҳамиди амири алмؤмнин , адоами аллоҳи ъзаҳ , фазл карду марои дарин байғӯлаи ътлти бозҷсту наздики ман ранҷа шуду ончӣ дар талаб он будам маро ато дод ва пас бхти хеши набшат ; ва ӯ он сқаҳаст ки ҳар чизе ки хираду фазли ваии онро сҷл кард , ба ҳеҷ гувоҳ ҳоҷат наёяд , ки ин хоҷа , адоами аллоҳи неъмата , аз чаҳордаҳи солагӣ ба хизмати ин подшоҳи пайваст ва дар хизмати ваии гарму сард бисёр чашиду ранҷ ҳо диду хатарҳои бузург кард бо чун Маҳмӯд , разии аллоҳи анҳу , то лоҷарам чун худованд ба тахт малик расед , ӯро чунон дошт ки дошт аз иззату эътимодии сахти тамом . Ва маро бо ин хоҷаи суҳбат дар бақиятаи санаи аҳадӣ ва ъушрин афтод ки рояти амири шаҳид , разии аллоҳи анҳу , ба Балх расед . Фозилӣ ёфтам ӯро сахти тамом , ва дар девони рисолат бо устодам бинишастӣ ,у бештар аз рӯзи худ пеши ин подшоҳ будӣ дар хилватҳои хосса . Ва воҷиб чунон кардӣ , балки аз фароиз буд , ки ман ҳақи хитоби ваии нигоҳи доштамӣ , аммо дар таърих беш азин ки ронадам расм нест . Ва ҳар хирадмандӣ ки Фтнтӣ дорад , тавонад донист ки ҳамиди амири алмؤмнин ба маънӣ аз нъўти ҳазрат хилофатаст ,у кадоми хитоби азин бузург тар бошад ?у ваии ин ташриф ба рӯзгори мубораки амири мўдўд , раҳмаи аллоҳи алайҳ , ёфт ки вайро ба Бағдод фиристод ба расӯлӣ ба шуғлии сахт бо ном ва бирафт ва он кори чунон бикрад ки хирадмандону рӯзгор дидагон кунанд , ва бар мурод боз омад , чунонкии пас азин шарҳи даҳум , чун ба рӯзгори амири мўдўди расм . Ва дар рӯзгори амири абди алрашед аз ҷумлаи ҳамаи муътамадону хидматкорони эътимод бар вай афтод аз сифорат бар ҷониби хуросон , дар шуғлии сахти боном аз ақду аҳд бо гуруҳе аз муҳташамон ки имрӯзи вилояти хуросон эшон доранд , ва бидон вақти шуғли девони рисолати ман май доштам ва он аҳвол низ шарҳ кунам биҷои хеш . Пас аз он ҳолҳо гузашт бар сари ин хоҷаи нарму дурушт ва дарин рӯзгори ҳумоюни султони муаззами абӯи шуҷоъи фаррухи зоди бен масъӯд , атоли аллоҳи бқоءаҳу насри лўоءаҳ , раёсати басти бадв мФўз шуду муддатӣ дароз бидон ноҳити ббўду осор хуб намӯду имрӯз муқӣмаст ба ғазнӣни ъзизои мкрмо ба хонаи хеш . Ва ин нукта чанд нбштм аз ҳадиси вай ,у тафсили ҳоли ваии фарои даҳуми дарин таърихи сахти равшан ба ҷойҳои хеш , ани шоءи аллоҳи таъолӣ . Ва ин чанд нкт аз мақомоти амири масъӯд , разии аллоҳи анҳу , ки аз ваии шунӯдам , ӣнҷои нбштм то шинохта ояд . Ва чун азин фориғ шавам , онгоҳи нишастани ин подшоҳ ба Балх бар тахти малики пеши гираму таърихи рӯзгори ҳумоюн ӯро баронам .