Зикри алсил
Рӯзи шанбеи нуҳуми моҳи раҷаби миёни ду намози боронкии хирад хирад меборид , чунонкии заминтар гӯна мекард . Ва гуруҳе аз гилаи дорон дар миён равад ғазнӣни фурӯд омада буданду говон бидонҷо бдоштаҳ , ҳар чанд гуфтанд : аз онҷо бархезед ки маҳол буд бар гузари сайл бӯдан , фармон наме бурданд , то борони қавӣ тар шуд , коҳили вори бархестанду хештанро бпои он деворҳо афканданд ки ба маҳалати дияи оҳангарон пайвастааст ва наҳуфтӣ ҷустанд , ва ҳам хато буд ,у бёромиднд ва бар он ҷониб равад ки сӯии афғон шоласт бисёр астари султонӣ баста буданд дар миёни он дарахтон то он деворҳои Асия , ва охирҳо кашида ва хрпштаҳ зада ва эмин нишаста ; ва он ҳам хато буд , ки бар роҳи гузар сайл буданду пайғомбари мо Муҳамади Мустафои слии аллоҳи алайҳу силам , гуфтааст : « наузи биллоҳи ман алохрсини алосмин »у бад-ӣни ду гунг ва ду кари обу оташро хостааст . Ва ин пули Бомиён дар он рӯзгори барин ҷумла набӯд , пулӣ буд қавии бстўнҳоӣ қавӣ бардоштау пушти он дўрстаҳи дукони баробари якдигар , чунонкӣ акнӯнаст . Ва чун аз сайл табоҳ шуд , ъбўиаҳи бозаргони он марди порсои бохайр , раҳмаи аллоҳи алайҳ , чунин пулӣ баровард як тоқи бад-ӣни некуӣу зебоӣу асар некӯ монад ; ва аз мардуми чунин чизҳо ёдгор монад . Ва намози дигарро пул ончунон шуд ки бар он ҷумла ёд надоштанду бдошт то аз пас намоз хуфтани бдирӣу посӣ аз шаб бигузашта , силӣ дар расед ки иқрор доданд перони куҳан ки бар он ҷумла ёд надоранд . Ва дарахт бисёр аз бех бикунада меовараду мғоФсаҳ дар расед . Гила дорон биҷустанду ҷонро гирифтанд ва ҳамчунон астрдорон ,у сайли говону астаронро дар рабӯд ва ба пул раседу гузари танг , чун мумкин шудӣ ки он чандон зғору дарахту чаҳорпои бики бори бтўонстии гузашт ?
Тоқҳои пулро бигирифт , чунонкии обро гузар набӯд ва ббом афтод , мадади сайли пайваста чун лашкари ошуфта май дррсид ,у об аз фарози рӯдхонаи оҳанг боло дод ва дар бозорҳо афтод , чунонкӣ бсроФон расед ва бисёр зиён кард ; ва бузургтар ҳунари он буд ки пулро бо дуконҳо аз ҷои бикунаду об роҳ ёфт . Аммо бисёр корвонсароӣ ки бар рустаи вай буд , вайрон кард ва бозорҳо ҳама ночиз шуду об то зер анбӯҳ зада қалъат омад , чунонкӣ дар қадим буд пеш аз рӯзгори ёқӯби Лайс , ки ин шористону қалъати ғазнӣни Амр , бародари ёқӯб ободон кард , ва ин ҳолҳо устоди Маҳмӯди вроқи сахти некӯ шарҳ додааст дар торихӣ ки кардааст дар санаи хумсину арбъмоӣаҳи чандини ҳазор солро то санаи тсъ ва арбъмоӣаҳ биоварадау қаламро бдоштаҳ , бҳкми онкии ман азин тсъ оғоз кардам . Ва ин Маҳмӯди сқаҳу мақбул алқўласт ва дар ситоиши ваии сухани дарози доштам ва то даҳ понздаҳи таълӣфи нодири вай дар ҳар бобӣ дидам , чун хабари бФрзндон вай расед маро овоз доданд ва гуфтанд мо ки фарзандон вайем , ҳамдостон набошем ки ту сухани падари мо беш азин ки гуфтӣ бурдорӣу Фрўнҳӣ , ночори боистодм .
Ва ин сайли бузурги мардумонро чандон зиён кард ки дар ҳисоби ҳеҷ шуморгир наёяд . Ва дигари рӯз аз ду ҷониб равад мардуми истода буд бнзораҳ , наздики намози пешинро мадади сайли бигусаст ,у бчнди рӯз пул набӯду мардумони душвор аз ин ҷониб бидон ва аз ани ҷониб бад-ӣн меомаданд то онгоҳ ки бози пулҳо рост карданд . Ва аз чанд сқаҳи зоўлии шунӯдам ки пас аз онкӣ сайл бинишаст , мардумони зару симу ҷомаи табоҳ шуда меёфтанд ки сайли онҷои афканда буд ,у худоӣ , ъзу ҷл , тавонад донист ки бгрснгон чаҳ расед аз неъмат .