Ва амири масъӯд , разии аллоҳи анҳу , рӯзи шанбеи давоздаҳуми ҷамодии алаввалӣ бомл бозрасед дар змони саломату зафару нусрат ,у ҷои дигари боистод ва фармуд то сарои пардау хаймаи бузурги онҷои бзднд ,у бсъодт фурӯд омад . Ва соҳиби девони рисолати бўнсрро гуфт :
Номаҳои фатҳ бояд фиристод моро бммлкт бар дасти мубашширон . Ва набишта омаду хилтошону ғуломон сарое бирафтанд . Ва рӯзи одина бор дод сахт бо ҳишмату ном . Алавӣу аъёни шаҳри ҷумлаи бхдмт омада буданд . Амири вазирро гуфт ба ним трг биншину алавиро бо аъён шаҳр бинишон ки моро бадишон пайғомӣаст . Хоҷа ба ним трг рафт ва он қавмро бинишонад . Ва амири нишот шароб карду дасти бакори бурданду надимону мутрибон ҳозир омаданд .
Ва бўнсри бозгашт ки сахт бисёр ранҷи дида буд аз гусел кардани номаҳои фатҳу мубашширон . Ва марои навбат буд бдиўони рисолат мақом кардам . Фаррош омад ва маро бихонад , бо дуоту коғаз пеш рафтам пеши тахт , ишорат кард нишастан , бинишастам . Гуфт : банавис ончӣ мебояд ки аз омулу табаристон ҳосил шаваду онрои бўсҳли асмъил ҳосил гирданд :
Зари ншобўрии ҳазор ҳазор динору ҷомаҳои рӯмӣу дигари аҷноси ҳзорто ,у мҳФўрӣу қолии ҳазор даст ва панҷ ҳазор то кеш . Ман нбштм ва бархестам . Гуфт : ин насахтро наздики хоҷа бару пайғом мо бигӯӣ то он қавмро бигӯед ки тадбири ин бояд сохт ки базӯдии инчаи хоста омадааст рост кунанд то ҳоҷат наёяд ки мустахраҷ фиристанд ва барот нависанд лашкарро ва бънФ бустонанд . Ман насахт наздики вазири барадаму пӯшида бар вай арза кардам ва пайғом бидодам . Бихандед ва маро гуфт : бибинӣ ки ин навоҳии бикунанд ва бисӯзанд ва бисёр бадномӣ ҳосил ояд ва се ҳазор дирам наёбанд . Инат бузурги ҷурмӣ ! агар ҳамаи хуросони зер ва зибр кунанд , ин зару ҷома бҳосл наёяд . Аммо султон шароб мехӯрд ва аз сари неъмату молу хзоӣни хеши ин сухан гуфтааст .
[ мол хостани амири масъӯд аз гргонён ]
Пас рӯй бад-ӣни алавӣу аъён омул кард ва гуфт : « бидонед ки сипас онкии гргонён бар рӯй худованди хеш шамшер кашиданду осӣ ва овора шуданд , низ ин ноҳит бичишам набенанду ӣнҷо муҳташамӣ ояд , чунонкӣ бхўорзм рафт то ин навоҳиро забт кунад ва шумо аз ранҷҳо осӯда гардид . » омулён бисёр дуо карданд . Пас гуфт : « донед ки худованди султонро молии азим харҷ шуд то лашкар ӣнҷо кашид ва ин ситамкоронро брмонид , бояд ки азин навоҳии вайро нисорӣ бошад бсзо . » гуфтанд : « фармон бардорем ончии бтоқт мо бошад ки ин навоҳӣ тангасту мардумонеи дарвеш . Ва нисори мо ки аз қадими бози расм рафтааст аз он омулу табаристони дармеи сад ҳазор бӯдаасту фарохури ин тоӣ чанд мҳФўрӣу қолӣ , ки агар зиёдаттар азин хоста ояд , раоёро ранҷ бисёр расад . Акнӯн хоҷаи бузург чаҳ миФрмоид ? » хоҷа гуфт : « султон чунин насахтӣ фармӯдаасту бўолФзлро чунин ва чунин пайғомӣ дода » , ва насахт арза карду пайғоми бознамуд ва гуфт ман тлтФ кунам то ин чаҳ дар насахт набишта омадааст аз гиреҳгону табаристону сорӣу ҳамаи маҳол ситада ояд то шуморо бештар ранҷӣ нарасад . Омулён чун ин ҳадис башнаваданд , бадаст ва пой бамурданду мутаҳайири гаштанд ва гуфтанд : « мо ин ҳадисро бар бдиҳти ҳеҷ ҷавоб надорему тоқати ин мол кас надорад . Агар фармон бошад то бозгардем ва бо кафеи мардуми бигӯем . Вазир маро гуфт : « ончии шунӯдӣ бо султон бигӯӣ . » бирафтам ва бигуфтам .
Ҷавоб дод ки « нек омад . Имрӯз бозгарданду фардои пухтаи бозоинд ки ин моли сахт зуд мебояд ки ҳосил шавад то ӣнҷо дайр намонем . » биёмадам ва бигуфтам , ва омулён бозгаштанд сахти ғамнок . Ва вазир низ бозгашт .
Ва дигари рӯзи амир бор дод ва пас аз бор холӣ карду вазирро гуфт : ин молро имрӯзи ваҷҳ бояд ниҳод . Хоҷа гуфт : зиндагонии худованди дарози бод , ман шодтар бошам ки хазона маъмур гардад ; ва ин мол бузургасту омулёни даии сахти суст ҷавобӣ доданд , чаҳ фармоед ? гуфт : « ончӣ насахт карда омадааст хостанӣаст аз омул танҳо . Агар бтўъ пазируфтанд , Фбҳоу нъм , ва агар напазиранд , бўсҳли асмъилро бшҳр бояд фиристод то ба лат аз мардумон бастанд бар миқдор бисёр . Вазир бенем трг бозомаду омулёнро - ва бисёр мардуми камтари омада буд - дрпичиду ончӣ султон гуфта буд эшонро бигуфт . Алавӣ ва қозӣ гуфтанд : « мо дай маҷмаъӣ кардем ва ин ҳол бозгуфтем , хурӯшии сахти бузурги баромад ва албата бчизӣ иҷобат накарданд ва бирафтанд . Чунонкии муқарари гашт , дӯш бисёр мардум аз шаҳр бигурехт ва моро мумкин набӯд гурехтан , ки гуноҳӣ накардаем ва тоъат дорем . Акнӯн фармони султонроу хоҷаи бузургро бошаду ончии фарохури ин ҳоласт миФрмоид . »
Вазир донист ки чунонаст ки мигўинд , влкн рӯй гуфтор набӯд ; бўсҳли асмъилро бихонад ва ин аъёнро бадви супурд ва бшҳр фиристод . Ва бўсҳл девонӣ биниҳоду мардумро дрпичид . Ва он мардум ки бадаст вай афтод , гурехтагонро май дрдоднд - ки ҳеҷ шаҳр набенанд ки онҷо бидон ва рофеъон набошанд -у савор ва пиёда мерафту мардумонро мегирифтанду миоўрднд . Ва бароти бистгонии лашкар равон шуд бар бўсҳли асмъил . Ва оташ дар шаҳр заданд ва ҳар чаҳ хостанд мекарданд ва ҳар кро хостанд мегирифтанду қиёматро монаст девони бознҳодаҳ ,у султони азин огоҳи неу касро Зуҳраи не ки бознмоиду суханӣ рост бигӯед , то дар муддати чаҳор рӯзи сад ва шаст ҳазор динор блшкр расед , ва ду чандин бстдаҳ буданд бгзоФ ,у мؤноту бадномӣ ӣӣ сахти бузург ҳосил шуд , чунонкии пас аз он бҳФт ва ҳашт моҳи муқарари гашт , ки мтзлмони азин шаҳри ббғдод рафта буданд ва бар даргоҳи хлиФт фарёд карда ва гуфтанд ки бимика , ҳрсҳои аллоҳ , ҳам рафта буданд , ки мардумони омул заъифанд влкни гӯяндау лаҷуҷ . Ва эшонро ҷои сухан буд . Ва он ҳамаи визру ваболи ббўи алҳсни ироқӣ ва дигарон бозгашт ; аммо ҳам боистӣ ки амир , разии аллоҳи анҳу , дар чунин абвоб тсбт фармудӣ . Ва сахт душвораст бар ман ки бар қалами ман чунин сухан меравад влкн чаҳ чорааст ? дар таърих муҳобо нест . Онон ки бо мо бомл буданд , агар ин фусӯл бихонанд вдод хоҳанд дод , бигӯянд ки ман ончӣ нбштм барисамаст .