[ шарҳи ҳоли нўштгн ]
Ва рӯзи се шанбеи панҷуми шаъбони амир аз пагоҳии нишот шароб кард пас аз бор дар сафаи бор бо надимон . Ва ғуломӣ ки ӯро нўштгин навбатӣ гуфтандӣ , аз он ғуломон ки амир Маҳмӯд оварда буд бидон вақт ки бо қдрхон дидор кард - ғуломӣ чун сад ҳазорнигор ки зеботару мақбули сӯраттар аз ваии одамӣ надида буданду амири Маҳмӯди фармӯда буд то ӯро дар ҷумлаи ғуломони хоссатар бдоштаҳ буданд ки кӯдак буд ва дар дил карда ки ӯро бар рӯй Аёз баркашад ки зиёдат аз дидори ҷилфӣ ва бдоромӣ дошт -у бпўшнг гузашта шуд - ва чун Маҳмӯд фармон ёфт , фарзандаши Муҳамади ин нўштгинро баркашид бидон вақт ки бғзнин омад ва бар тахт нишасту вайро чошнӣ гирифтану соқигарӣ кардан фармуд ва беандоза мол дод , чун рӯзгори малик , ӯро басар омад , бародараши султони масъӯди ин нўштгинро баркашид то бидон ҷойгоҳ ки вилояти гўзгонон бадв дод , ва бо ғуломӣ ки хос шудӣ , як ходим будӣ ва бо ваии ду ходим номзад шуд ки бнўбти шабу рӯз бо ӯ будандӣ вази ҳамаи корҳои ӯ иқболи ходими заррини даст андеша доштӣ ки мҳтрсроӣ буд - чунон афтод аз қазо ки бўнъими надими магари бҳдиси ин тарки дил ббод дода буд ва дар маҷлиси шароби сӯй ӯ дуздида бисёр нагиристӣ ва ин подшоҳи он , медида буду дил дар он баста , ин рӯз чунон афтод ки бўнъими шароби шабона дар сар дошту амир ҳамчунон ; даста ӣӣ шаби буиу сӯсани озоди нўштгинро дод ва гуфт : бўнъимро даҳ .
Нўштгини онро ббўнъим дод . Бўнъими ангуштро бар дасти нўштгини фишурд , нўштгин гуфт : ин чаҳ беадабӣаст , ангушти ноҳифозӣ бар дасти ғуломони султон фишурдан ? !у амир аз он сахт дар тоб шуд -у эзад , ъзи зикра , тавонист донист чигунагии он ҳол ки хотири мулӯку хаёли эшонро каси биҷой натавонад оварад - бўнъимро гуфт : « бғлом - борагии пеши мо омадае ? » ҷавоби зафти боздод -у сахти астох буд - ки худованд аз ман чунин чизҳо кӣ дида буд ? агар аз бандаи сайр шудааст , баҳона ӣӣ тавон сохт ширинтар азин . Амири сахт дар хашм шуд , бифармуд то пой бўнъим гирифтанду бкшиднд ва бҳҷраҳ боздоштанд ,у иқболро гуфт : ҳар чаҳ ин саги ноҳифозро ҳаст сомиту нотиқи ҳама бнўштгин бахшедам . Ва касони рафтанду сароиши ФрўгрФтнду ҳамаи нъмтҳош мавқуф карданду иқболи намози дигари ин рӯзи бдиўон мо омад бо нўштгину номаҳо ситаду маншурии тўқиъӣ то ҷумлаи асбобу зёъ ӯро бсистон ва ҷойҳои дигари Фрўгирнду бксон нўштгин супоранд . Ва бўнъими муддатии баси дарози дарин схт бимонад , чунонкии иртифоъи он зёъҳо бнўштгин расед . Ва бодӣ дар он миёни ҷуст ва шафоат карданд то амир хушнӯд шуд ва фармуд то вайро аз қалъаи бахонаи бозбрднд . Ва пас аз он бхўондш ва халъат доду бнўохтшу зёъши боздод ва даҳ ҳазор динор сала фармуд то таҷаммулу ғулом ва сутур созад ки ҳама ситада буданд . Ва гоҳ аз гоҳе шунӯдам ки амир дар шароби бўнъимро гуфтӣ : « сӯии нўштгиннигарӣ ? »у вай ҷавоб додӣ ки аз он як нигаристан бас нек наомадам то дигар нагарм ,у амири бхндидӣ ; ва зу Каримтару раҳимтар , раҳмаи аллоҳи алайҳ , каси подшоҳи надида буду нахонда . Ва пас аз он ин нўштгинро бо ду шуғл ки дошт дуот дорӣ доду сахти вҷиаҳи гашт , чунонкӣ чун лухтии шамшоди бори хони гулнораш ошноӣ гирифт ва ёл баркашид кораши бсолорӣ лашкарҳо кашид то мардумони байтҳои собиро хондан гирифтанд ки гуфта буд бидон вақт ки амири Ироқи мъзи аддавлаи тагин ҷомаи дорро бсолорӣ лашкар фиристод ,у алأбёт :
Тифли ирФи алмоءи ман вҷнотаҳу ирқи авда
Ва икоди ман шабаҳи алъзории фӣаи أни тбдўи нҳўдаҳ
Нотўои бмқъди хсраҳи сиФоу минтақаи тؤдаҳ
Ҷълўаҳи қоиди аскар , зоъи алръил ва ман иқўдаҳ
Ва пас бар бўнъиму нўштгини навбатии корҳо гузашт то онгоҳ ки гузашта шуданд , чунонкии гарму сарди рӯзгор бар сари одамӣ , ва оварда ояд биҷои худу ӣнҷои ин миқдор кифоятаст .