Қоли аллоҳи таъолӣ « қади аФлҳи ман тзкӣу зикри исми рабаи фаслӣ » .
Ва қол алнабӣ слии аллоҳи алайҳу силам « волзии нафасии бедаи лоистқими имони аҳдкм ҳатто истқими қалбау лои истқими қалба ҳатто истқими лисонау лои истқими лсо на ҳатто истқими амала » .
Бдонки ҳақи таъолии роҳӣ аз малакӯти арвоҳ ба дили банда кушодааст ва аз дили роҳии бнФси ниҳода ва аз нафаси роҳӣ басӯрат қолаб карда то ҳар мадади файз ки аз олами ғайб брўҳ расад аз рӯҳ бадал расад ва аз дили насибӣ бнФс расад ва аз нафаси асарӣ бқолб расад бар қолаби амалии муносиби он падед ояд .
Ва агар бар сӯрати қолаби амалии зулмонеи нафсонӣ падед ояд асари он зулмат бнФс расад ва аз нафаси кудуратӣ бадал расад ва аз дили ғшоўтӣ брўҳ расаду нӯронӣати рӯҳро дар ҳиҷоб кунад ҳамчун ҳола ки грдмоаҳ дар ояд . Ва бақадр он ҳиҷоби роҳи рӯҳи бъолми ғайб баста шавад то аз мутолиаи он олами бозмонду мадади файзи бадв камтар расад .
Вчндонки он амали зулмоне бар сӯрати қолаб зиёдат равад асари зулмати брўҳ зиёдат расаду ҳиҷоб ӯ бештар шавад ва бақадр ҳиҷоби бенаӣу шунавоӣ ва гуёеу донои рӯҳ кам шавад то агар муолиҷа бар қонӯни шариъат бадв нарасад ъёзои биллоҳи хавф он бошад ки « хатми аллоҳи алии қлўбҳм » бадви пайвандаду бсФт « сами бкми ъмии фаҳми лоиъқлўн » мавсуф гардад .
Ва ин ҷумла чун тилисмӣаст ки ҳақи таъолӣ бар якдигар бастааст аз рӯҳонӣу ҷисмонӣу калиди тилисми гушои он шариъат карда . Ва шариъатро зоҳирӣасту ботинии зоҳири он аъмол баданӣаст ки калиди тилисми гушои сӯрат қолаб омад .
Ва он калидро панҷ дандонааст чун : намозу рӯзау зкўаҳу ҳаҷ ва гуфт калимаи шаҳодат . Зеро ки тилисми сӯрати қолабро бпнҷи банди ҳавоси хумса баста анд бакулед панҷ дандона « банӣ алисломи алии хумс » тавон гушӯд . Ва ботини шариъати аъмоли қалбӣу сиррӣ ва рӯҳӣаст ва онро тариқат хонанду шарҳи он дар фусӯли тарбияти нафасу дил ва рӯҳ бияёд ани шоءи аллоҳи таъолӣ . Ва тариқати калиди тилисми гушои ботин инсонаст то бъолми ҳақиқат роҳ ёбад .
Хилоиқи ду навъ омаданд : анбиёи алайҳими ассалому уммат . Анбиёро аввал бакулед тариқат дар тилисмот ботинӣ бикшоданд аз роҳи олами ғайбу имдоди файзони фазли илоҳии брўҳ эшон расед ки қобил он буданд ва он тилисмот кушода шуду асари он файз бадал расед пас бнФс расед пас басӯрат қолаб расед сӯрати шариъат бар сӯрати қолаби зоҳири гашт . Чунонк фармуд « мокнти тдрии мо алкитобу лои алоямони влкни ҷълнои ?ла нуро наҳудо ба ман нишои ман ъбодно » .
Умматро сӯрати шариъати тилисми гушой қолаб карданд ва азин дар бъолми ғайб роҳ доданд батадрӣҷ чун бакулед шариъати тилисм сӯрат бигушоӣанд онгаҳ калиди тариқати бадаст эшон диҳанд то тилисмот ботинӣ бигушоӣанд . Ва аз ибтидо то тасарруфи калиди шариъат бар қонӯни фармон ва мтобът ндиҳанд аз тилисми сӯрат халос наёбанд . Ва дод шариъати чунон тавон дод ки ҳар узвро бидон амал машғӯл кунӣ ки фармӯдаанд ва аз ани амал иҷтиноб кунӣ ки наҳй кардаанд то дандонаҳои калиди рост бар бандҳои тилисм нишинад ва дар ҳол кушода гардад . Ва то баъзе рост бар менишинад ва баъзе бар наменишинад ва ё чун рост бар нишаст дигари бора бар мигрдонди ҳаргизи ин тилисм кушода нашавад тамом . Агарчӣ бақадр онки рост бар менишинад кушода мешаваду асари ростӣ бзбон мерасад ва аз забон бадал мерасад ва аз дил бғиб мерасаду нури имони азғиб дар дил падед меояд . Ва ҳар чанд ин ростӣ зиёдат мегардад бзоҳри қолаби қолаби бавоситаи аъмоли шаръи анвори имон аз ғайби бадал зиёдат мерасад ки « лиз дод вои аимонои маъаи аимонҳм » .
То онгаҳ парвариши сӯрати қолаб бар қонӯни шариъат бкмол расад имон дар дил ӯ бкмол расад чунонк ҳадис баён фармуд « лоистқими имони аҳад кам ҳатто истқими қалба » алҳдис .
Ва аммо ончи панҷ рукни шариъати дандонаи калиди тилисми гушои банди панҷ ҳисаст аз онаст ки инсонро бавоситаи панҷ ҳиси офотӣу ҳуҷбии падед омадааст ки бмқом бҳоему анъом расидааст блаки фурӯтар рафта то агар дарин мартабаи ҳаме монанди ва ин бндбри нмигирнд ва азин сифоти халоси нмиёбнд дар ҳақи эшон миФрмоид « аўлӣки колонъоми бали ҳам азл » . Бҳоему анъомро бар хўрдорӣ аз олам суфлоаст бавоситаи ин панҷ ҳис ки яке ҳис басараст ки бичишам таъаллуқ дорад ҳама он хоҳанд ки бчизии хушу хуби мингрнд . Дувуми ҳосаҳ самъаст ки бигӯаш таъаллуқ дорад ҳама он хоҳанд ки овозӣ хуш мешунаванд ва аз овоз нохуш битарсанд ва барманд . Сими ҳосаҳ шамаст ки ба бинӣ таъаллуқ дорад ҳама он хоҳанд ки буи хуш мешунаванд . Чаҳоруми ҳосаҳ завқаст ки бком таъаллуқ дорад ҳама он хоҳанд ки чизеи хуши михўрнди панҷуми ҳосаҳ ламсаст ва он бҷмлаҳи тан таъаллуқ дорад . Боқии истифои лаззоту шаҳавоти бҳимӣу анъомии бҷмлаҳ тан хоҳанд ки кунанд ва эшонро аз олимии дигар хабар нест ва олатӣ надоранд ки бидон аз олами алавӣу охирати боқӣ бархӯрдорӣ ёбанд .
Пас ин панҷ ҳиси одамиро додаанд ва ӯро аз оламҳои дигари бавоситаи олот дигар бҳоем надоранд бархӯрдорӣ ниҳодаанд агар бакулии бтмтъи олами бҳимӣ машғӯл шавад бакулӣ аз оламҳои дигари бозмонд чун бҳоем бошаду бадтар .
Зирок чун бҳоем аз оламҳои дигар маҳрӯманд эшонро илм ва дид он ҳурмон нахоҳад буд лоҷарам бъзоб дид ҳурмону хусрони Фўоти он давлат муаззаб нахоҳанд буд .
Влкни одамиро фардо дид он ҳурмону бозхост аз тазйиъи он давлат хоҳад буду абнои ҷинси худро дар таматтуъоти давлат « возои рояти сами рояти нъимоу маликои кбиро » хоҳанд диду азоби ҳурмони ин давлату мухолифат фармон хоҳанд кашид ки бҳоемро ин ду ҳеҷ нест « бали ҳам азл » азинҷост . Ва агар одамии бакулии тарки таматтуъоти бҳимӣ ва ҳайвонӣ кунад аз тарбияти қолаби бозмонд ва аз фавойиди он маҳрӯм гардад .
Пас шариъатро бадв фиристоданд то ҳар тасарруф ки дар маротеъи бҳимӣу таматтуъ ҳайвонӣ кунад бФрмон кунад на бтбъ ки аз табъи ҳама зулмат ояд ва аз фармони ҳамаи нури зирок чун бтбъ кунад ҳамаи худро бинаду ҳақро набинад воин зулматасту ҳиҷоби вчўн бФрмон кунад дар он ҳамаи ҳақро бинад ва ҳеҷ худро набинад ва ин айн нурасту рафъи ҳуҷб . Ва дигари онк ҳар зулмату кудурат ки дар қолаби бавоситаи ҳаракоти табиӣ падед ояд ки бирав Фқи муроди нафас рафта бошад бавоситаи тааббудоти шаръӣ ки бар хилофи мурод нафас меравад бар хезад .
Дигар ҳар рукнӣ аз арқони шаръ ӯро музаккарӣ шавад аз қароргоҳи аввал ва омадан ӯ аз он олам ва иршодӣ кунад ӯро бмроҷът бо мақоми хеш ва он ҷавори раб Алъоламинаст чунонк калима « лоолаҳи алооллаҳ » ӯро хабар диҳад аз он олам ки миён ӯу ҳазрати ҳақи ҳеҷ восита набӯд . Шавқи он оламу завқи он ҳолат дар дилаш падед ояд орзӯӣ муроҷиат кунад дили азин олам барканд лаззоти бҳимӣ бар коми ҷонаш тлх шавад мутаваҷҷеҳи ҳазрат худовандӣ гардад . Инак як дандонаи калиди шариъат бар банди тилисм рост бинишаст ва як як банд гушӯда шуд .
Намози бадви сифат ӯро хабар кунад чунонк гуфта ояд : яке бошколу ҳаракоти намозии дувуми бсФти муноҷоти намозии сӯрати ашколу ҳаракоти намоз ӯро омадани бад-ӣни олам хабар диҳаду бмроҷъти он олам далолат кунад . Чунонк ашколи намоз аз қиёму рукӯъу суҷуд ва ташаҳҳудаст : ташаҳҳуд хабар медиҳад аз шуҳуду ҳузур ӯ дар ҳазрати иззати пеш аз онк ӣнҷо омаду суҷуд хабар медиҳад ки чун бад-ӣн олам омад аввали бмқоми наботии пайваст ки набототи ҳама дар суҷуданд « волнҷму алшҷри исҷдон » ҳамаи сар бар замин ниҳодаанд бар шакли суҷуди зирокаҳи сари иборат аз он маҳаласт ки ғзокш бошаду наботи ғизо аз роҳ бех кашад . Ва рукӯъ хабар медиҳад ӯро ки аз мақоми наботии бмқом ҳайвонӣ омаду ҳайвоноти ҷумла дар рукӯъанд пушт хам дода . Ва қиём хабар медиҳад ӯро ки аз мақоми ҳайвонии бмқоми инсонии пайвасту инсони бҷмлгӣ дар қиёманд ту аз рукӯъ ва суҷуд омадӣ басӯии қиём .
Ва дар ҳаракоти намозии ин ишоратаст ки дар вақти такбираи алоҳром рӯй аз ҷумлаи ағрозу эъроз днёўӣ бигардон ва ҳар дӯдаст баровар яъне дунёу охирати барандоз аз назари ҳиммату такбир бар олами ҳайвонӣ ва бҳимӣ кун ва бигӯӣ аллоҳи Акбар яъне бо бузургвории ҳақи ҳеҷро бузурги мшносу назар аз ҳар чаҳ бузург намой нафас ва ҳавост бурдор ва бар бузургворӣ ҳақ андоз . Хоҷаи алайҳи алслўаҳу алслм азинҷо мефармуд « такбираи алаввалии хайри ман алднё ва мо фӣҳо » . Ва аз худ сафар кун аввал аз қиёми инсонӣ ки шакли тҷбру такаббур ва анонитаст бар кўъи ҳайвонии ой ки шакли тавозуъу хузўъ ва инкисораст ва аз онҷои бсҷўд ки шикастагӣ ва фикандагӣу афтодагӣу мазаллат наботӣаст ой то бтшҳди шуҳуду ҳузури аввали бозрасӣ ки « восҷду ақтрб » . Байт .
эй дили магар ки аз дар афтодагӣ дар ое
Варна бшўхи чашмӣ бо ишқ кӣ бар ое
То чун бад-ӣн дар андари оеи баҳмони нардбон ки фурӯ омадӣ бар шӯй ки « алслўаҳи миъроҷи алмўмн » байт .
Он раҳ ки ман омадам кадомаст эй ҷон
То бози рӯм ки кор хомаст эй ҷон
Дар ҳар гомии ҳазор домаст эй ҷон
Номардонро ишқ ҳаромаст эй ҷон
Васфати муноҷоти намозӣ ӯро аз мартабаи ҳайвонӣу тмниҳои нафсонии бмқом мулкӣ бирасонад ва аз гуфт ва шунид халқу тсўилоти шайтонии бмноҷоту муколама ҳақ оварад ва аз завқи муколама « аласти брбкм » хабар диҳад ки « алмслии иноҷии раба » .
Ва дигари асрору фавойиди намозу ҳаряк аз арқони ислом агар баён карда ояд кутуби фаровони таҳаммул он накунад аммо аз ҳар як рамзӣ гуфта ояд то азин қадари фавойиди ин мухтасар холӣ намонад .
Аммо рӯза ӯро аз он аҳд эълом кунад ки бсФти млоикаҳ буду бҳҷби сифоти ҳайвонӣ аз ҳазрат маҳҷӯб нагашта ки хӯрдани хосият ҳайвонаст ва нохӯрдани сифати млоикаҳу сифати худованди таъолӣ то бад-ӣни ишорати тарки халқҳои ҳайвонӣ кунаду мтхлқ бо халлоқ ҳақ шавад ки « алсўми лии вонои аҷзӣ ба » . Яъне рӯзаи хос аз он манаст ки бҳқиқти ҳазрат худовандӣаст ки аз ғизо муназзаҳаст боқӣ ҳарчӣ ҳаст муҳтоҷ ғизоанд . Млоикаҳ агарчӣ ғизоӣ ҳайвонӣ нахуранд аммо тасбеҳу тақдиси ғизоӣ эшонаст ва ҳар чизро муносиб ӯ ғизоӣ ҳаст « вонооҷзӣ ба » яъне ҷазоӣ ҳар тоъат биҳиштасту ҷазои рӯзаи тхлқи бохаллоқ манаст чаҳ сӯрати ҳеҷ тоъат бо ҳазрати иззат муносибатӣ надорад алои рӯза ки тарк кардан ғизоасту ҳақи таъолии муназзаҳ аз ғизоаст бъисии алайҳи алслўаҳу алслм ваҳй омад « тҷўътаронеу тҷри дтсли ило » .
Ва аммо зкўаҳи тзкит нафас кунад аз сифоти ҳайвонӣ ва ӯро муттасиф кунад бсФоти ҳақ зеро ки сифати ҳайвонӣ онаст ки ҷамъ кунаду бкси надиҳад . Ва одамии роози ҷамъ кардан чора нест ва агар аз он чизеи бандаад дар олоиши сифат ҳайвонӣ бимонад . МиФрмоид зкўаҳ бидиҳ то аз он олоиши поки шӯй ки « хзмни амўолҳми садақаи ттҳри ҳаму тазкияами баҳо »у бсФоти ҳақи мавсуфи гардӣ ки ҷӯаду атои сифати ҳақ таъолӣаст « Фомои ман аътӣу атқӣу сидқи болҳснии Фсинсраҳи ллисрӣ » . Тақвоу тасдиқ аз сифот бандагӣаст аммо эъто аз сифот худовандӣаст .
Ва аммо ҳаҷ ишорат мекунад бмроҷът бо ҳазрати иззат ва бишорат медиҳад бўсўли бҳзрти худовандӣ «у изни фии анноси болҳҷи ётўки рҷоло » . Ин заъиф мегуяд байт .
эй соқии хуши бодаи ноби андари даҳ
Мисатон шудаем ҳин шароби андари даҳ
Кас нест змо ки на харобасту ибоб
Овози бад-ӣни даҳ хароби андари даҳ
Яъне эй қарори гирифта дар шаҳри инсонияту муқӣми сарои табиат ҳайвонӣ гашта ва аз каъбаи висоли мо бихбри монда чанд дарин манзили бҳимӣ мақом кунӣ впои бастаи сифоти змимаҳи шайтанат ва сабъӣ бошӣу даст дар гардани душманони ман оре чунонк мегуяд таъолӣу тақаддус « ани ман азўоҷкму аўлодкми адуи алкм »у бмзи хурофоти Наими днёўӣ дар ҷуволи ғурури шайтони шӯй ?
Бархезу мардонаи ин ҳамаи банду побанд бар ҳам гусали вазни фарзанду хешу пайванди вхону монро видоъ куну оят « Фонҳми адуи лии алои раби Алъоламин » бар ҳама хон ва рӯй аз ҳама бигардону бсдқи тавваҷуҳ « ваҷҳати ваҷҳеи ллзии Фтролсмўоти волорз » қадам дар роҳ на ва аз ақидаи поки ният « ании зоҳби илои рабии сиҳдин » биору қадами азин манозилу мароҳили хуши омдби дунёу ҳавоу табъи берун нау бодияи нафас аммо раҳро қатъ кун .
Ва чун ба аҳрмгоаҳ дил раседӣ боби инобат ғуслӣ бикун ва аз либоси кисвати башарияти муҷарради шӯу эҳроми убудийяти дарбанду лаббайк ошиқона бизану бърФоти маърифат дар эйу ҷабали алрҳмаҳи аноят бар ойу қадам дар ҳарами ҳарими қурби монау бмшърулҳаром шиори бандагӣ саботӣ бикун ва аз онҷои бмноءи манят мнои ойу нафаси бҳимиро дар он мнҳр қурбон куну онкӣ рӯй бкъбаҳи висоли мо на ки « дъи нФску тъол »
Ва чун раседӣ тавоф кун яъне баъди азин гирди мо гирду гирди хеши ҳеҷ магарад ва бо ЊАЉАРУЛАСВАД ки дил туаст ва он ямин аллоҳаст аҳди мо тоза кун ва аз онҷои бмқоми иброҳӣми ой яъне бмқоми рӯҳонияти хулат ва аз онҷои ду ракаатии тҳити мақоми бгзор яъне убудийят аз баҳри биҳишт ва дӯзах макун чун муздурони бандагиҳо аз изтирор ишқ кун чун ошиқон .
Пас бадари каъбаи висоли мо ой ва худро чун ҳалқа бар дар бимон ва бе худ дар ой ки хавфу ҳиҷоб аз худии бхизду амну вусӯл аз бихўдӣ ва онгаҳ « ва ман дахлаи кони омно » бар хон . байт
эй дил бе дили бензади он дилбари рӯ
Дар боргаҳи висол ӯ бе сари рӯ
Танҳо зи ҳамаи халқ чу рафтӣ бадараш
Худро бар дар бимон ва онгаҳ дар рӯ
Пас ӣнҷои бҳқиқти дандонаҳои калиди панҷ рукни шариъат бар бандҳои ҳавоси панҷгона рост бинишасту тилисмоти ҷисмонӣу рӯҳонии кушодаи гашту мақосиди бҳсўл мавсул шуд .
Рамзӣ аз баъзе тааббудоти сӯрати шаръу фавойид он гуфта омад . Фомои ончи ҳақоиқ шаръаст шарҳи он дар атбоқи осмон ва замин нагунҷад ва он маънии бъён таъаллуқ дорад на баён . Фонҳми алошораҳу лои нтлбнии болъбораҳ . Ва слии аллоҳи алии Муҳамаду ?ала .