Бидон ки ҳасади беморӣ азимаст дилро . Ва алоҷи ваии ҳам маъҷуни илм ва амаласт . Аммо илмӣ онаст ки бидонади ҳасади зиён вайаст андари дунёу охирату суди маҳсуд вайаст андари дунёу охират . Аммо он ки зиёни дунёи ваии рости он ки ҳамеша андари ғаму андеша ва азоб бошад ки ҳеҷ вақт холӣ набӯд аз неъматӣ ки ба касе ҳаме расад . Ва чунон ки ҳаме хоҳад ки душмани вай дар ранҷ бошад , худ чунон бошад ва бидон сифат буд ки душмани худро чунон мехоҳад , чаҳ ҳеҷ ғами азимтар аз ғам ҳасад нест , пас чаҳ беақлӣ бошад беш аз он ки ба сабаби хасм , хештанро ҳамаи рӯз ранҷур додӣу хасмро ҳеҷ зиён на аз ҳасади ту ки он неъматро муддатӣаст дар тақдиру қазои ҳақи субҳонау таъолӣ ки на пеш буд ва на пас ва на кам буд ва на беш ки сабаби он тақдир , азалӣасту гуруҳеи онро нек толеъӣ гӯйанд ва ба ҳар сифати ҳама ки гӯйанд муттафиқанд ки тағайюрро бидон роҳ нест .

Ва бад-ӣни сабаб буд ки яке аз анбиёи дармонда буд бо занӣ ки ӯро салтанатӣ буду шикоят бисёр мекард ба худои таъолӣ . Ваҳй омад , « фари ман қдомҳо ҳатто тнқзии айёмҳо аз пеш ӯ бигурез то муддат ӯ бугзарад » ки он муддат ки дар азал тақдир кардаанд ҳаргизи бнгрдд .

Ва яке аз анбиёи салавоти аллоҳи алайҳими аҷмъин , андари балоеи монда буд . Бисёре дуоу зорӣ ҳаме кард то ваҳй омад бар вай ки он рӯз ки осмону заминро тақдир кардам қисмати ту ин омад . Чаҳ гӯйӣ ? қисмат аз сари гирам барои ту ? ва агар касе хоҳад ки ба ҳасади ваии неъматӣ ботил шавад ҳам зиён бо вай гардад ки онгоҳ ба ҳасади дайгарии неъмати вай низ ботил шавад ва ба ҳасади куффор низ неъмати имони вай ботил шавад , чунон ки ҳақ таъолӣ мегуяд , « вдти тоӣФаҳи ман аҳли алкитоби луи ислўнкм » пас ҳасади азоб ҳосидаст ба нақд . Аммо зарари охирати бештар ки хашми вай аз қазоӣ худосту инкори вай бар қисматӣ ки вай ба камоли ҳикмат худ кардааст ва касеро ба сари он роҳ надодааст . Ва чаҳ ҷиноят буд дар тавҳид беш аз ин . Ва онгоҳи шафқату насиҳати мусулмонии дасти бдоштаҳ буд ки эшонро бади хоста буд ва бо Иблис дар ин хост ҳамбоз бошад ва чаҳ шавамӣ буд беш аз ин ? ва аммо он ки маҳсудро суд дар дунё онаст ки чаҳ хоҳад ҷузи он ки ҳосиди вай дар азоб буд ҳамеша . Ва чаҳ азоб буд беш аз ҳасад ки ҳеҷ золим нест ки бо мазлӯм монад ҷузи ҳосиду маҳсуд . Агар аз марги ту хабар ёбад бояд бидонад ки аз азоби ҳасади рстӣ ранҷур шавад ки ҳамеша он хоҳад ки вай дар неъмат маҳсуд бошад ва ту дар ранҷи ҳасад ва аммо манфиати динии маҳсуд он бошад ки вай мазлӯм бошад чаҳ зулми ҳосид , ва бошад ки ҳосид ба забону мъомлт низ ба сабаби ҳасад таъаддӣ кунад ва бидон таъаддии ҳасаноти ҳосид бо девон маҳсуд шаваду сиӣоти маҳсуд бо гардан ҳосид ниҳанд . Пас хостӣ ки неъмати дунё аз ваии бишавади бншду неъмат ӯ дар охират низ биФзўд ва туро азобу ранҷи дунё нақд шуду азоби охиратро бунёди афкандӣ . Пас пиндоштӣ ки дӯсти худӣу душмани вай . Чун бидидӣ баракс омад : душмани худӣу дӯст вае ва худро ранҷур медодӣу Иблисро ки душман меҳан туаст шод май дорӣ ки Иблис чун дид ки туро неъмати илму вараъу ҷоҳ ва мол нест , тарсид ки агар бидон розӣ бошӣ савоби охират ҳосил ояд . Хост ки савоби охират аз ту фӯт шавад ва кард ки ҳаркии аҳли илму дайн дӯст дорад ва ба ҷоҳу ҳишмати эшон розӣ буд , фардои вай бо эшон бошад ки расӯл ( с ) гуфт ки ҳарки касеро дӯст дорад фардо бо вай буд . Чаҳ гуфтаанд мард онаст ки ё оламаст ё мутааллим ё дӯстдор эшонасту ҳосид аз ин ҳараса маҳрӯмаст . Ва мисли ҳосид чун касеаст ки сангӣ бар боло андозад то ба душман худ занад . Бар вай наёяд ва бозгардад ва бар чашми рост вай ояд ва кӯр шаваду хашм зиёда шавад . Дигари бори сахт тар андозад ва ҳам боз гардад ва бар чашм дигараш ояд . Пас дигари бори сахт тар андозад ва боз баруфтаду сари ваии бишиканад ва ҳамчунин мекунаду душман ба саломат . Душманони вайро май бенанд ва май хнднд . Ва ин ҳол ҳосидасту схрити шайтон буд . Ин ҳамаи офат ҳасадаст . Пас агар бидон кашад ки ба дасту забон таъаддӣ кунад ва ғайбат кунад ва дурӯғ гуяд ва аз ҳақ инкор кунад , мзлмаҳи он худ бисёр буд . Пас ҳаркии бидонад ки ҳасади заҳр қотиласт , агар ақл дорад , он ҳасад аз ваии бишавад .

Ва аммо алоҷи амалӣ онаст ки ба муҷоҳидати асбоби ҳасадро аз ботини худ бикунад ки сабаби ҳасад кибрасту аҷабу адовату дӯстии ҷоҳу ҳашаму ғайри он . Чунон ки андари хашми гуфтем бояд ки ин усӯл ба муҷоҳида аз дил қалъ кунаду мсҳли ин буд то худ ҳасад набӯд , аммо чун ҳасад падед омад таскин кунад бидон ки ҳарчӣ ҳасад фармоед ба хилоф он кунад чун андари вай таън кунад , сано гуяд ва чун такаббур кунад тавозуъ кунад ва чун фармоед ки андари азолти неъмати вай саъй кунад ӯро ёрӣ диҳад .

Ҳеҷ алоҷ чунон набӯд ки андари ғайбати вай сано гуяду кори ваии боло ҳаме диҳад то чун ҳамеи шунӯди дили ваии хуш ҳаме гардаду адоват мунқатиъ шавад , чунон ки ҳақи субҳонау таъолӣ фармӯдааст , « адФъи болатии ҳаии аҳсани Фозои алзии бинку байнаи ъдоўаҳи кона вале ҳмим »у шайтон ӣнҷо гуяд агар тавозуъ кунӣ ва бар ваии санои гӯйии он бар аҷз ту ниҳанд . Пас ту мухайярии хоҳи фармони ҳақ таъолӣ бирав , хоҳи фармони Иблис . Ва бидон ки ин доруи азим нофеъаст , влкн талхаст ва сабр натавон кард бар ваии ало ба қӯти илм ки бишносад ки наҷоти вай дар дайну дунё дар инасту ҳалок ӯ дар дайну дунё дар ҳасадаст . Ва ҳеҷ дору бесабр бар талхӣу ранҷ мумкин нест . Тамаъ аз ин бибояд бурид . Пас чун эҳтиёҷ беморӣ омад ба умеди шифо бо ранҷу талхии доруи ҳаме бояд сохту алои ҳалок бемор бошад .